3,277,055
edits
κρέας: Difference between revisions
21
(T22) |
(21) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=τό (cf. Latin caro, cruor; [[Curtius]], § 74), plural [[κρέα]] (cf. Winer s Grammar, 65 (63); (Buttmann, 15 (13))); (from [[Homer]] [[down]]); the Sept. [[very]] [[often]] for בָּשָׂר; (the) [[flesh]] (of a sacrificed [[animal]]): 1 Corinthians 8:13. | |txtha=τό (cf. Latin caro, cruor; [[Curtius]], § 74), plural [[κρέα]] (cf. Winer s Grammar, 65 (63); (Buttmann, 15 (13))); (from [[Homer]] [[down]]); the Sept. [[very]] [[often]] for בָּשָׂר; (the) [[flesh]] (of a sacrificed [[animal]]): 1 Corinthians 8:13. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=το (AM [[κρέας]], -[[ατός]], Α δωρ. τ. [[κρῆς]], επικ. τ. κρεῑας, αττ. γεν. κρέως, κρητ. γεν. [[κρίως]])<br /><b>1.</b> [[σάρκα]] ή [[τεμάχιο]] σάρκας τών ζώντων οργανισμών, σε [[αντιδιαστολή]] με τα οστά (α. «βοδινό [[κρέας]]» β. «ἄρνειον [[κρέας]]», Φερεκρ.)<br /><b>2.</b> η [[σάρκα]] τών σφαγίων, σε [[αντιδιαστολή]] με τη [[σάρκα]] τών ψαριών και τών [[μαλακίων]] ή με τα όσπρια, τα χορταρικά και τα ζυμαρικά (α. «βαρέθηκα να [[τρώω]] [[κάθε]] [[μέρα]] [[κρέας]]» β. «καὶ κρέα γε πρὸς τούτοισιν ἀνάβρασε εἴκοσιν ἀν' ἡμιωβολιαῑα», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «τρώει τα κρέατά του» — σχίζει ή δαγκώνει τις σάρκες του από [[μανία]], [[οργή]] ή [[μεγάλη]] [[λύπη]]<br />β) «θα του [[κάνω]] τα μούτρα [[κρέας]]»<br />i) θα τον [[δείρω]] πολύ<br />ii) θα τον [[κάνω]] να ντραπεί, θα τον εξευτελίσω<br />γ) «[[είναι]] ένα [[μάτσο]] [[κρέας]]» — [[είναι]] [[χοντρός]] και [[νωθρός]]<br />δ) «δεν πιάνει [[κρέας]] [[πάνω]] του» — δεν μπορεί να παχύνει<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[θήραμα]]<br /><b>2.</b> [[ούλο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σώμα]] ή [[πτώμα]]<br /><b>2.</b> <b>συνεκδ.</b> [[άνθρωπος]] ή ζώο<br /><b>3.</b> <b>παροιμ.</b> «ὁ [[λαγὼς]] τὸν περὶ τῶν [[κρεῶν]] (δρόμον) τρέχει» — λέγεται για κάποιον που, [[μπροστά]] σε κίνδυνο, σκέφτεται να σώσει μόνο τον εαυτό του.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. ανάγεται σε ΙΕ τ. <i>qrew</i><i>ә</i><i>s</i>- (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] <i>qreu</i>- «πηγμένο [[αίμα]], ωμό [[κρέας]]»), αντιστοιχεί ακριβώς με αρχ. ινδ. <i>kravis</i> «ωμό [[κρέας]]» και συνδέεται με λιθουαν. <i>kraũjas</i> «[[αίμα]]», αρχ. σλαβ. kroub «[[αίμα]]». Τη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] <i>kru</i>- της ΙΕ ρίζας <i>kreu</i>- εμφανίζουν οι συγγενείς λ. [[κρύος]], λατ. <i>cruor</i> «[[αίμα]]», <i>crudus</i> «[[ωμός]], [[σκληρός]]» (από τη λατ. προήλθαν λέξεις διαφόρων ΙΕ γλωσσών, <b>[[πρβλ]].</b> γαλλ. <i>cru</i> «[[ωμός]]», <i>cruel</i> «[[σκληρός]]», αγγλ. <i>cruel</i>, <i>crude</i>), αρχ. ιρλδ. <i>cru</i> «[[αίμα]]», αρχ. σλαβ. krŭvĭ «[[αίμα]]». Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], ο τ. [[κρέας]] <span style="color: red;"><</span> <i>κρέαρ</i> (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. ινδ. <i>kr</i><i>ū</i><i>r</i>-<i>a</i> «[[ωμός]]», αβεστ. <i>xr</i><i>ū</i><i>ra</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κρείον]], [[κρεΐσκος]], <i>κρεύλλιον</i>, [[κρεώδης]], [[κρεών]], [[κρήινον]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κρεάδιον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κρεάτειος]], [[κρεατένιος]], [[κρεατερός]], [[κρεατής]], [[κρεατίλα]], [[κρεάτινος]], [[κρεατινός]], [[κρεατώδης]], [[κρεατώνω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> Για τη λ. [[κρέας]] ως</i> Α' συνθετικό <b>βλ.</b> <i>κρε</i>(<i>ο</i>)-. (Β' συνθετικό) [[πάγκρεας]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αρτόκρεας</i>, [[δίκρεας]], [[δίκρεως]], [[γλυκύκρεως]], [[ηδύκρεως]], [[καλλίκρεας]], [[κατάκρεως]], [[λιπόκρεως]], [[πολύκρεως]]. | |||
}} | }} | ||