ἐμβάλλω: Difference between revisions

ἐμβάλλω (view source)

Revision as of 19:52, 31 December 2018

7,510 bytes added , 31 December 2018

2

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,276,901

edits

@@ Line 39: / Line 39: @@
 {{lsm
 |lsmtext='''ἐμβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, παρακ. -[[βέβληκα]], αόρ. βʹ <i>ἐνέβᾰλον</i> (<i>ἐν</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ρίχνω]], [[ρίχνω]] μέσα, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἐμβ. τινὰ εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]], [[ρίχνω]] κάποιον μέσα στη [[φυλακή]], σε Δημ.· <i>ἔμβαλλε χεῖρα δεξιάν</i>, ως [[σημάδι]], [[εγγύηση]] καλής πίστης, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> <i>ἐμβ. τινί τι θυμῷ</i>, [[βάζω]] [[κάτι]] μέσα στο [[μυαλό]] κάποιου, σε Όμηρ.· ομοίως και <i>ἐμβ. ἵμερον</i>, [[μένος]] τινί, στον ίδ.· βουλὴν ἐμβ. [[περί]] τινος, [[δίνω]] [[συμβουλή]] σε κάποιον για [[κάτι]], [[συμβουλεύω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> [[ρίχνω]] προς, πάνω ή [[εναντίον]] κάποιου, επιρίπτω, <i>νηῒ κεραυνόν</i>, σε Ομήρ. Οδ.· ἐμβ. [[πληγάς]], [[καταφέρνω]], [[επιφέρω]] χτυπήματα, σε Ξεν.· ἐμβ. [[πῦρ]], το [[χρησιμοποιώ]], σε Θουκ.· μεταφ., <i>ἐμβ. φόβον τινί</i>, [[προξενώ]] φόβο σε κάποιον, Λατ. incutere timorem, σε Ηρόδ. <b>II. 1. α)</b> αμτβ. (ενν. <i>στρατόν</i>), [[πραγματοποιώ]] [[επιδρομή]] ή [[εισβολή]], [[εισβάλλω]], [[εφορμώ]], στον ίδ. <b>β)</b> γενικά, [[συντρίβω]], [[παραβιάζω]], [[ξεσπώ]], εκρήγνυμαι, [[ορμώ]], [[εισορμώ]], σε Αισχίν.· <i>ἐμβάλωμεν εἰς ἄλλον λόγον</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]], [[προσβάλλω]] [[πλοίο]] με το [[έμβολο]], [[εξαπολύω]] [[επίθεση]] ή το [[εμβολίζω]], με δοτ., σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>κώπῃ ἐμβάλλειν</i> (ενν. <i>χεῖρας</i>), τοποθετούμαι στο [[κουπί]], Λατ. incumbere remis, σε Ομήρ. Οδ.· και το <i>ἐμβάλλειν</i> μόνο του, [[τραβώ]] [[κουπί]] [[δυνατά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για ποταμό, [[αδειάζω]], χύνομαι, εκβάλλομαι, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> Μέσ., [[πετώ]] [[κάτι]] που ανήκει σε άλλον, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., <i>ἐμβάλλεσθαί τι θυμῷ</i>, το [[βάζω]] στο [[μυαλό]] του, το [[λαμβάνω]] υπ' όψιν, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν., ἐμβάλλεσθε [[τῶν]] λαγῴων, ριχτείτε πάνω στο [[κρέας]] του λαγού, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">IV.</b> Παθ., λέγεται για πλοία, [[εξαπολύω]] [[επίθεση]], σε Θουκ.
+}}
+{{elru
+|elrutext='''ἐμβάλλω:''' (fut. ἐμβαλῶ, aor. 2 [[ἐνέβαλον]], pf. ἐμβέβληκα)<br /><b class="num">1)</b> (во что-л.) бросать, кидать, сбрасывать (τινὰ πόντῳ, κεραυνὸν [[νηΐ]] Hom.; τινὰ ἐς τὸ [[βάραθρον]] Arph., Plut.; τινὰ εἰς [[φρέαρ]] Plat.; λίθον εἰς τὴν κεφαλήν τινι Plut.): [[πῦρ]] ἐμβαλεῖν Thuc. поджечь; ἐ. ψῆφον Xen., Dem.; опускать вотивный камень (в урну); ἐμβαλεῖν ἐαυτὸν εἰς τόπους γλίσχρους Plut. попасть в бесплодные местности; εἰς τοὺς περιπατοῦντας ἐμβαλεῖν ἑαυτόν Plut. смешаться с толпой гуляющих;<br /><b class="num">2)</b> вкладывать: σκῆπτρόν τινι ἐμβαλεῖν χειρί Hom. вручить кому-л. скиптр; τὴν χεῖρα ἐ. τινί Arph. подавать кому-л. руку; ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν. - Ἐμβάλλω μενεῖν Soph. дай руку в знак клятвы. - Даю слово, что остаюсь;<br /><b class="num">3)</b> давать, предлагать: ἐμβαλεῖν περί τινος βουλὴν εἰς τὸ [[στράτευμα]] Xen. вынести что-л. на обсуждение войска; ἐ. τοῖς ἵπποις τὸν χιλόν Xen. задать лошадям корм: ἐμβάλλεσθαι τῶν λαγῴων ирон. Arph. объедаться заячьим мясом;<br /><b class="num">4)</b> med. (тж. ἐ. εἰς τὸν ἐχῖνον Dem.) предоставлять, давать (μαρτυρίαν, ὅρκον Dem.);<br /><b class="num">5)</b> обрушивать (οἰκίας τισί Arph.);<br /><b class="num">6)</b> посылагь, насылать (λυσσώδη νόσον Soph.; νόστον πικρόν τινι Eur.);<br /><b class="num">7)</b> вставлять (τὸ ὂ μικρὸν μεταξὺ τοῦ χῖ καὶ τοῦ νῦ Plat., συλλαβὴ ἐμβεβλημένη Arst.; ἀρότρῳ χαλκὴν ὕνιν Plut.): ἐ. λόγον περί τινος Xen., Plat., Plut.; заводить разговор о чем-л.; τῶν πολέμων μέσην ἐμβαλεῖν τὴν εἰρήνην Plut. устроить мирную передышку между (двумя) войнами;<br /><b class="num">8)</b> ставить, устанавливать (πύλην Plut.);<br /><b class="num">9)</b> проводить, прокапывать (τάφρον ἐπὶ σταδίους τετρακοσίους Plut.);<br /><b class="num">10)</b> проводить, чертить: αἱ εὐθεῖαι ἐμβληθεῖσαι πρὸς ὀρθάς τινι Arst. прямые, проведенные параллельно к чему-л.;<br /><b class="num">11)</b> (тж. ἐ. κώπησι Hom. и κώπαισι Pind.) налегать на весла, усиленно грести Arph., Xen.;<br /><b class="num">12)</b> вводить, включать (в состав), причислять (τινὰ εἰς τὸν ἀριθμόν τινων Plut.): ἐμβαλεῖν ἑαυτὸν εἰς τὴν ἑταιρείαν Plut. войти в содружество;<br /><b class="num">13)</b> ввергать, сажать (τινὰ εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]] Dem.);<br /><b class="num">14)</b> вдвигать, всовывать, задвигать (μόχλον Xen.);<br /><b class="num">15)</b> загонять (τὸν [[λαγῶ]] εἰς τὰς [[ἄρκυς]] Xen.);<br /><b class="num">16)</b> отбрасывать, оттеснять (τοὺς βαρβάρους εἰς τὰς [[ναῦς]] Plut.);<br /><b class="num">17)</b> сажать, грузить (τινὰς εἰς πλοῖα Polyb.; ἀνθρώπους τε καὶ φόρτον, sc. εἰς τὴν ὁλκάδα Plut.): ἐμβαλέσθαι τινά Luc. посадить кого-л. на свой корабль;<br /><b class="num">18)</b> набрасывать, накладывать, надевать (χαλινὸν ἵππω Xen.; βρόχον τραχήλῳ Theocr.);<br /><b class="num">19)</b> наносить (πολλὰ ἕλκεα Pind.; [[πληγάς]] τινι Xen.; πληγὴν μίαν εἴς τι Plut.): ἐ. (sc. πληγὰς) ὡς ἰσχυρότατα Xen. стегать изо всех сил;<br /><b class="num">20)</b> делать прививку, прививать (φυτὰ ἐμβεβλημένα Dem.);<br /><b class="num">21)</b> повергать (τινὰ εἰς ἀτυχίαν Aeschin.): ἐ. τινὰ εἰς ἀπορίαν Plat. ставить кого-л. в затруднительное положение; ἐμβαλεῖν τινὰ εἰς ὑποψίαν Plut. внушить кому-л. подозрение; ἐμβαλεῖν εἰς τὸν πόλεμον τὴν Ἑλλάδα Plut. вовлечь Грецию в войну; ἐμβαλεῖν τινα ἐς γραφάς Arph. втянуть кого-л. в судебные процессы; εἰς ἔχθραν ἐμβαλεῖν τινα Dem. навлечь на кого-л. ненависть; εἰς γέλωτα ἐμβαλεῖν τι Dem. осмеять что-л.;<br /><b class="num">22)</b> набрасывать (на ложе), стлать (ῥήγεα πορφύρεα Hom.);<br /><b class="num">23)</b> распространять (λόγον εἰς τοὺς πολλούς, ὡς … Plut.);<br /><b class="num">24)</b> внушать (τι ἐνὶ φρεσίν Hom.; φόβον τινί Her.; [[θάρσος]] τινί Polyb.; τῷ στρατεύματι ζῆλον καὶ φιλονεικίαν πρὸς τοὺς πολεμίους Plut.): θεοῦ τινος εἰς [[νοῦν]] ἐμβαλόντος Plut. по наитию свыше; εἰς τὸν [[νοῦν]] ἐμβαλέσθαι τι Dem. забрать себе в голову, придумать что-л.; ἐμβάλλεσθαι θυμῷ τι Hom. замышлять что-л.;<br /><b class="num">25)</b> устремляться, впадать (ὁ [[Μαρσύας]] ποταμὸς ἐμβάλλει εἰς τὸν Μαίανδρον Xen.; τὸ [[πλῆθος]] τοῦ [[ὕδατος]] ἐμβάλλοντος Arst.);<br /><b class="num">26)</b> врываться, вторгаться (εἰς χώραν Xen.; εἰς τὴν ἀγοράν Aeschin.; εἰς Ἰταλίαν Plut.);<br /><b class="num">27)</b> набрасываться, нападать (ταῖς ναυσί Thuc.; εἰς τοὺς προφύλακας Plut.; med. ἢν ἐμβαλόμενοι [[ἴωμεν]] ἐπὶ τοὺς πολεμίους Xen.): ἐν τῷ ἀεὶ ἀπαντῶντι ἐ. Plat. набрасываться на каждого встречного; ξυνετύγχανε τὰ μὲν ἄλλοις ἐμβεβληκέναι, τὰ δ᾽ αὐτοὺς ἐμβεβλῆσθαι Thuc. приходилось то совершать нападения на других, то самим подвергаться нападениям;<br /><b class="num">28)</b> (о воде) набегать (ἐμβάλλοντος τοῦ [[ὕδατος]] τοῖσι οὔρεσι Her.).
 }}