3,273,773
edits
ὄμμα: Difference between revisions
2a
m (Text replacement - "''' ατος τό<b class="num">1)" to "''' ατος τό<br /><b class="num">1)") |
(2a) |
||
| Line 42: | Line 42: | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[ὄμμα]], ατος, τό, [Root [[found]] in [[ὦμμαι]], perf. [[pass]]. of [[ὁράω]]<br /><b class="num">I.</b> the eye, Hom., etc.; κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Il.; ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα, Lat. rectis oculis aspicere, to [[look]] [[straight]], Soph., etc.; οὐκ οἶδ' ὄμμασιν ποίοις βλέπων πατέρα ποτ' ἂν [[προσεῖδον]] how I could [[have]] looked him in the [[face]], Soph.; so, ὁρᾶν τινα ἐν ὄμμασι Soph.; λαμπρὸς [[ὥσπερ]] ὄμματι to [[judge]] by his eyes or [[expression]], Soph.; ἐς [[ὄμμα]] τινὸς [[ἐλθεῖν]] to [[come]] [[within]] [[sight]] of him, Eur.;— κατ' ὄμματα [[before]] one's eyes, Soph.; [[ἐλθεῖν]] κατ' [[ὄμμα]] [[face]] to [[face]], Eur.; but κατ' [[ὄμμα]], also, in [[point]] of eye-[[sight]], Soph.:— ὡς ἀπ' ὀμμάτων to [[judge]] by the eye, Lat. ex obtutu, Soph.;— ἐν ὄμμασι, Lat. in oculis, [[before]] one's eyes, Aesch., Thuc.; —ἐξ ὀμμάτων out of [[sight]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> that [[which]] one sees, a [[sight]], [[vision]], Soph.<br /><b class="num">III.</b> the eye of [[heaven]], i. e. the sun, Soph., Eur.; but, [[ὄμμα]] νυκτός periphr. for νύξ (v. infr. V), Aesch., Eur.<br /><b class="num">IV.</b> [[generally]], [[light]], that [[which]] brings [[light]], [[ὄμμα]] δόμων [[νομίζω]] δεσπότου παρουσίαν Aesch.; [[ὄμμα]] φήμης the [[light]] of [[glad]] [[tidings]], Soph.:—[[hence]], [[anything]] [[dear]] or [[precious]], Aesch.<br /><b class="num">V.</b> periphr. of the [[person]], [[ὄμμα]] πελείας for πελεία, Soph.; [[ὄμμα]] νύμφας for [[νύμφα]], Soph.; ξύναιμον [[ὄμμα]] for ξυναίμων, Soph.; ὦ ταυρόμορφον [[ὄμμα]] Κηφισοῦ for ὦ ταυρόμορφε Κηφισέ, Eur. | |mdlsjtxt=[[ὄμμα]], ατος, τό, [Root [[found]] in [[ὦμμαι]], perf. [[pass]]. of [[ὁράω]]<br /><b class="num">I.</b> the eye, Hom., etc.; κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Il.; ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα, Lat. rectis oculis aspicere, to [[look]] [[straight]], Soph., etc.; οὐκ οἶδ' ὄμμασιν ποίοις βλέπων πατέρα ποτ' ἂν [[προσεῖδον]] how I could [[have]] looked him in the [[face]], Soph.; so, ὁρᾶν τινα ἐν ὄμμασι Soph.; λαμπρὸς [[ὥσπερ]] ὄμματι to [[judge]] by his eyes or [[expression]], Soph.; ἐς [[ὄμμα]] τινὸς [[ἐλθεῖν]] to [[come]] [[within]] [[sight]] of him, Eur.;— κατ' ὄμματα [[before]] one's eyes, Soph.; [[ἐλθεῖν]] κατ' [[ὄμμα]] [[face]] to [[face]], Eur.; but κατ' [[ὄμμα]], also, in [[point]] of eye-[[sight]], Soph.:— ὡς ἀπ' ὀμμάτων to [[judge]] by the eye, Lat. ex obtutu, Soph.;— ἐν ὄμμασι, Lat. in oculis, [[before]] one's eyes, Aesch., Thuc.; —ἐξ ὀμμάτων out of [[sight]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> that [[which]] one sees, a [[sight]], [[vision]], Soph.<br /><b class="num">III.</b> the eye of [[heaven]], i. e. the sun, Soph., Eur.; but, [[ὄμμα]] νυκτός periphr. for νύξ (v. infr. V), Aesch., Eur.<br /><b class="num">IV.</b> [[generally]], [[light]], that [[which]] brings [[light]], [[ὄμμα]] δόμων [[νομίζω]] δεσπότου παρουσίαν Aesch.; [[ὄμμα]] φήμης the [[light]] of [[glad]] [[tidings]], Soph.:—[[hence]], [[anything]] [[dear]] or [[precious]], Aesch.<br /><b class="num">V.</b> periphr. of the [[person]], [[ὄμμα]] πελείας for πελεία, Soph.; [[ὄμμα]] νύμφας for [[νύμφα]], Soph.; ξύναιμον [[ὄμμα]] for ξυναίμων, Soph.; ὦ ταυρόμορφον [[ὄμμα]] Κηφισοῦ for ὦ ταυρόμορφε Κηφισέ, Eur. | ||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ὄμμα''': -ατος<br />{ómma}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Auge]]; auch [[Blick]], [[Anblick]], [[Angesicht]], übertr. [[Sonne]], [[Licht]] (vorw. poet. seit Il.);<br />'''Composita''' : als Vorderglied u.a. in [[ὀμματοστερής]] [[der Augen beraubend]], [[blendend]] (A. in lyr.), [[der Augen beraubt]], [[blind]] (S., E. in lyr.); oft als Hinterglied, z.B. [[μελανόμματος]] [[mit schwarzen Augen]] (Pl., Arist.; vgl. Sommer Nominalkomp. 17 f.).<br />'''Derivative''': Davon das Demin. [[ὀμμάτιον]] n. (Arist., ''AP''; = ngr. μάτι); ferner [[ὀμμάτειος]] [[zu den Augen gehörig]] (S. ''Fr''. 801), [[ὀμματόω]] ‘mit Augen ver- sehen, aufklären’ (A., D.S. u.a.), ἐξ- ~ ‘jmdn. der Augen berauben’ (E. ''Fr''. 541), ‘jmdm. die Augen öffnen, klarmachen’ (A., S., Ph. u.a.), ἐν- ~ [[mit Augen versehen]] (Ph.).<br />'''Etymology''' : Neben dem geläufigen [[ὄμμα]] stehen die seltenen ὄππατα (Sapph.) und ὄθματα (Kall., Nik., ''Hymn''. ''Is''.), die ebenso wie [[ὄμμα]] zunächst aus *ὄπμα u. zw. durch progressive Assimilation bzw. durch Differenziation entstanden sein dürfte (Schwyzer 317 m. Lit.); anders über ὄππατα WP. 1, 170; s. auch Fraenkel Phil. 96, 164 (ππ affektische Konsonantenschärfung für *ὄπατα mit Specht KZ 62, 214). — Wenn Verbalnomen auf -μα von ὀπ- [[sehen]] ([[ὄπωπα]], [[ὄψομαι]]), muss [[ὄμμα]] urspr. das Sehen, den Blick bezeichnet haben (vgl. Treu Von Homer zur Lyrik 66 m. Lit.); das Wort kann aber auch eine Erweiterung des in [[ὄσσε]] vorliegenden Wz.nomens sein (Schwyzer 524, Porzig Satzinhalte 266). — Vgl. [[ὄπωπα]] und [[ὄσσε]], auch [[ὀφθαλμός]].<br />'''Page''' 2,387-388 | |||
}} | }} | ||