κρώζω: Difference between revisions

362 bytes removed ,  21 September 2023
m
Text replacement - "Ar.''Av.''" to "Ar.''Av.''"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "Ar.''Av.''" to "Ar.''Av.''")
 
(20 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=krozo
|Transliteration C=krozo
|Beta Code=krw/zw
|Beta Code=krw/zw
|Definition=fut. <b class="b3">κρώζω</b>, prop. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[croak]], of the <b class="b3">κορώνη</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>747</span>, cf. <span class="bibl">Ar. <span class="title">Av.</span>2</span>, <span class="bibl">24</span>, <span class="bibl">Arat.953</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Asin.</span>12</span>, <span class="bibl">Poll.5.89</span>; also of other birds, as cranes, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>710</span>; of young halcyons, Luc.<span class="title">VH</span>2.40; also, of men, <b class="b2">croak out</b>, τι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>506</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>369</span>; of a wagon, [[creak]], [[groan]], <span class="bibl">Babr.52.5</span>. (Onomatop.)</span>
|Definition=fut. κρώζω, prop. [[croak]], of the [[κορώνη]], Hes.''Op.''747, cf. Ar. ''Av.''2, 24, Arat.953, Luc.''Asin.''12, Poll.5.89; also of other birds, as cranes, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''710; of young halcyons, Luc.''VH''2.40; also, of men, [[croak out]], τι Ar.''Lys.''506, ''Pl.''369; of a wagon, [[creak]], [[groan]], Babr.52.5. (Onomatop.)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1517.png Seite 1517]] onomatopoetisch, vgl. [[κράζω]], [[κλώζω]],<b class="b2"> krächzen</b>, schreien; von der Krähe, μή τοι ἐφεζομένη κρώζῃ λακέρ υζα [[κορώνη]] Hes. O. 745; Ar. Av. 2; Arat. 953; von Schwänen, Luc. electr. 5; vom Eisvogel, V. H. 2, 40. – Uebertr., von Menschen, krähen, mit heiserer Stimme [[kreischen]], krächzen, Ar. Lys. 506 Plut. 369.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1517.png Seite 1517]] onomatopoetisch, vgl. [[κράζω]], [[κλώζω]], [[krächzen]], schreien; von der Krähe, μή τοι ἐφεζομένη κρώζῃ λακέρ υζα [[κορώνη]] Hes. O. 745; Ar. Av. 2; Arat. 953; von Schwänen, Luc. electr. 5; vom Eisvogel, V. H. 2, 40. – Übertr., von Menschen, krähen, mit heiserer Stimme [[kreischen]], krächzen, Ar. Lys. 506 Plut. 369.
}}
{{bailly
|btext=pousser un cri rauque ; produire un bruit strident, grincer <i>en parl. d'une voiture</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Κραγ, Κρωγ, crier ; cf. [[κράζω]].
}}
{{elnl
|elnltext=κρώζω [onomat.] aor. ἔκρωξα; fut. κρώξω, krassen, van een raaf of andere vogels; uitbr. van mensen, met acc.: τοῦτο μέν … σαυτῇ κρώξαις dat kras je maar voor jezelf (d.w.z. dat roep je maar over jezelf af) Aristoph. Lys. 506.
}}
{{elru
|elrutext='''κρώζω:'''<br /><b class="num">1</b> [[каркать]] ([[κορώνη]] κρώζει Hes., Arph. etc.);<br /><b class="num">2</b> (о других птицах), [[кричать]] (κύκνοι κρώζουσιν Luc.);<br /><b class="num">3</b> (о телеге), [[скрипеть]], [[визжать]], Babr.;<br /><b class="num">4</b> перен. [[каркать]], [[делать дурные предсказания]]: σὺ μὲν οἶδ᾽ ὃ κρώζεις Arph. знаю я, о чем ты каркаешь.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''κρώζω''': μέλλ. κρώξω, [[κυρίως]], [[κράζω]] ὡς ὁ [[κόραξ]] ἢ ἡ [[κορώνη]], Λατ. crocitare, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 745, Ἀριστοφ. Ὄρ. 2, 24, Λουκ. Ὄν. 12· ἀλλὰ καὶ ἐπὶ ἄλλων πτηνῶν, [[οἷον]] γεράνων, Ἀριστοφ. Ὄρ. 710· ἐπὶ νεαρῶν ἁλκυόνων, Λουκ. π. Ἀληθ. Ἱστ. 2. 40· ― ἐπὶ ἀνθρώπων, [[κραυγάζω]], βοῶ, τι Ἀριστοφ. Λυσ. 506, Πλ. 369· ἐπὶ ἁμάξης, [[τρίζω]], Βαβρ. 52. 5. (Κατ᾿ ὀνοματοπ. ὡς τὰ [[κράζω]], [[κλάζω]], [[κλώζω]]· πρβλ. [[κόραξ]] ἐν τέλ.)
|lstext='''κρώζω''': μέλλ. κρώξω, [[κυρίως]], [[κράζω]] ὡς ὁ [[κόραξ]] ἢ ἡ [[κορώνη]], Λατ. crocitare, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 745, Ἀριστοφ. Ὄρ. 2, 24, Λουκ. Ὄν. 12· ἀλλὰ καὶ ἐπὶ ἄλλων πτηνῶν, [[οἷον]] γεράνων, Ἀριστοφ. Ὄρ. 710· ἐπὶ νεαρῶν ἁλκυόνων, Λουκ. π. Ἀληθ. Ἱστ. 2. 40· ― ἐπὶ ἀνθρώπων, [[κραυγάζω]], βοῶ, τι Ἀριστοφ. Λυσ. 506, Πλ. 369· ἐπὶ ἁμάξης, [[τρίζω]], Βαβρ. 52. 5. (Κατ᾿ ὀνοματοπ. ὡς τὰ [[κράζω]], [[κλάζω]], [[κλώζω]]· πρβλ. [[κόραξ]] ἐν τέλ.)
}}
{{bailly
|btext=pousser un cri rauque ; produire un bruit strident, grincer <i>en parl. d’une voiture</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Κραγ, Κρωγ, crier ; cf. [[κράζω]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=(AM [[κρώζω]])<br /><b>1.</b> (για τον κόρακα, την [[κουρούνα]] ή άλλα πτηνά) [[εκβάλλω]] κρωγμούς, [[φωνάζω]] κρα κρα («μή τοι ἐφεζομένη κρώζῃ [[λακέρυζα]] [[κορώνη]]», <b>Ησίοδ.</b>)<br /><b>2.</b> (για πρόσωπα) [[κραυγάζω]] με βραχνή [[φωνή]] («τοῦτο μέν, ὦ γραῡ, σαυτῇ κρώξαις», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />(για [[άμαξα]]) [[τρίζω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Προϊόν ονοματοποιίας (<b>[[πρβλ]].</b> [[κράζω]]), που εμφανίζει την εκτεταμένηετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>κρω</i>-) του ΙΕ τ. <i>kre</i>-<i>g</i>- (παρεκτεταμένη με ουρανικό -<i>g</i>- [[μορφή]] της ΙΕ ρίζας <i>ker</i>- / <i>kre</i>-, ηχομίμηση βραχνών φωνών ορισμένων ζώων, και συνδέεται με τα [[κράζω]], λατ. <i>crocio</i> «[[κρώζω]]», αρχ. σλαβ. <i>kraču</i>, <i>krakati</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρωγμός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κρώγμα]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κρωκτικός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[επικρώζω]], [[κατακρώζω]], [[παρακρώζω]], [[περικρώζω]], [[υποκρώζω]]].
|mltxt=(AM [[κρώζω]])<br /><b>1.</b> (για τον κόρακα, την [[κουρούνα]] ή άλλα πτηνά) [[εκβάλλω]] κρωγμούς, [[φωνάζω]] κρα κρα («μή τοι ἐφεζομένη κρώζῃ [[λακέρυζα]] [[κορώνη]]», <b>Ησίοδ.</b>)<br /><b>2.</b> (για πρόσωπα) [[κραυγάζω]] με βραχνή [[φωνή]] («τοῦτο μέν, ὦ γραῡ, σαυτῇ κρώξαις», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />(για [[άμαξα]]) [[τρίζω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Προϊόν ονοματοποιίας ([[πρβλ]]. [[κράζω]]), που εμφανίζει την εκτεταμένηετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>κρω</i>-) του ΙΕ τ. <i>kre</i>-<i>g</i>- (παρεκτεταμένη με ουρανικό -<i>g</i>- [[μορφή]] της ΙΕ ρίζας <i>ker</i>- / <i>kre</i>-, ηχομίμηση βραχνών φωνών ορισμένων ζώων, και συνδέεται με τα [[κράζω]], λατ. <i>crocio</i> «[[κρώζω]]», αρχ. σλαβ. <i>kraču</i>, <i>krakati</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρωγμός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κρώγμα]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κρωκτικός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[επικρώζω]], [[κατακρώζω]], [[παρακρώζω]], [[περικρώζω]], [[υποκρώζω]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''κρώζω:''' μέλ. <i>κρώξω</i>, [[κράζω]] όπως το [[κοράκι]], [[κραυγάζω]], Λατ. crocitare, σε Ησίοδ., Αριστοφ.· επίσης λέγεται για άλλα πουλιά όπως οι γερανοί, σε Αριστοφ.· λέγεται για νεαρές αλκυόνες, σε Λουκ.· λέγεται για [[άμαξα]], [[τρίζω]], [[γογγύζω]], σε Βάβρ. (ηχοποίητη [[λέξη]]).
|lsmtext='''κρώζω:''' μέλ. <i>κρώξω</i>, [[κράζω]] όπως το [[κοράκι]], [[κραυγάζω]], Λατ. crocitare, σε Ησίοδ., Αριστοφ.· επίσης λέγεται για άλλα πουλιά όπως οι γερανοί, σε Αριστοφ.· λέγεται για νεαρές αλκυόνες, σε Λουκ.· λέγεται για [[άμαξα]], [[τρίζω]], [[γογγύζω]], σε Βάβρ. (ηχοποίητη [[λέξη]]).
}}
{{elnl
|elnltext=κρώζω [onomat.] aor. ἔκρωξα; fut. κρώξω, krassen, van een raaf of andere vogels; uitbr. van mensen, met acc.: τοῦτο μέν … σαυτῇ κρώξαις dat kras je maar voor jezelf (d.w.z. dat roep je maar over jezelf af) Aristoph. Lys. 506.
}}
{{elru
|elrutext='''κρώζω:'''<br /><b class="num">1)</b> каркать ([[κορώνη]] κρώζει Hes., Arph. etc.);<br /><b class="num">2)</b> (о других птицах) кричать (κύκνοι κρώζουσιν Luc.);<br /><b class="num">3)</b> (о телеге) скрипеть, визжать Babr.;<br /><b class="num">4)</b> перен. каркать, делать дурные предсказания: σὺ μὲν οἶδ᾽ ὃ κρώζεις Arph. знаю я, о чем ты каркаешь.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[croak]], [[creak]] (Hes. Op. 747, Ar.).<br />Other forms: aor. <b class="b3">κρῶξαι</b>, fut. <b class="b3">κρώξω</b>.<br />Compounds: Also with prefix as <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>.<br />Derivatives: <b class="b3">κρωγμός</b> [[croaking]] (AP, Jul.), <b class="b3">κρῶγμα</b> <b class="b2">id.</b> (Hdn. Epim.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [568] <b class="b2">*kroh₂k-</b><br />Etymology: Onomatopoet. word, which differs only in the final from Lat. [[crōciō]], <b class="b2">-īre</b>, Slav., e.g. Russ. Csl. [[kraču]], [[krakati]]. Cf. also Lith. <b class="b2">kr(i)okiù</b>, <b class="b2">kr(i)õkti</b> [[ruckle]], [[grumble]] and with <b class="b2">-g- kriogúoju</b>, <b class="b2">-úoti</b> [[speak or cry with hoarse voice]]; IE. <b class="b2">-g-</b> a. o. also in Germ., e.g. OWNo. [[hrōkr]] [[crow]]. - Further Pok. 568f. and in the dict. Cf. <b class="b3">κράζω</b>, <b class="b3">κραυγή</b>, <b class="b3">κόραξ</b>, <b class="b3">κορώνη</b>.
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[croak]], [[creak]] (Hes. Op. 747, Ar.).<br />Other forms: aor. [[κρῶξαι]], fut. [[κρώξω]].<br />Compounds: Also with prefix as <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>.<br />Derivatives: [[κρωγμός]] [[croaking]] (AP, Jul.), [[κρῶγμα]] <b class="b2">id.</b> (Hdn. Epim.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [568] <b class="b2">*kroh₂k-</b><br />Etymology: Onomatopoet. word, which differs only in the final from Lat. [[crōciō]], [[-īre]], Slav., e.g. Russ. Csl. [[kraču]], [[krakati]]. Cf. also Lith. <b class="b2">kr(i)okiù</b>, <b class="b2">kr(i)õkti</b> [[ruckle]], [[grumble]] and with <b class="b2">-g- kriogúoju</b>, <b class="b2">-úoti</b> [[speak or cry with hoarse voice]]; IE. [[-g-]] a. o. also in Germ., e.g. OWNo. [[hrōkr]] [[crow]]. - Further Pok. 568f. and in the dict. Cf. [[κράζω]], [[κραυγή]], [[κόραξ]], [[κορώνη]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 38: Line 38:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''κρώζω''': {krṓzō}<br />'''Forms''': Aor. κρῶξαι, Fut. κρώξω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[krächzen]] (Hes. ''Op''. 747, Ar. u. a.).<br />'''Composita''' : auch mit Präfix wie ἐπι-, κατα-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Davon [[κρωγμός]] [[das Krächzen]] (''AP'', Jul.), [[κρῶγμα]] ib. (Hdn. ''Epim''.).<br />'''Etymology''' : Onomatopoetisches Wort, das sich nur im Wurzelauslaut von den gleichbedeutenden lat. ''crōciō'', -''īre'', slav., z.B. russ. ksl. ''kraču'', ''krakati'' unterscheidet. Dazu noch z. B. lit. ''kr''(''i'')''okiù'', ''kr''(''i'')''õkti'' [[röcheln]], [[grunzen]] und mit -''g''- ''kriogúoju'', -''úoti'' [[mit heiserer Stimme sprechen oder schreien]]; idg. -''g''- u. a. auch in germ., z.B. awno. ''hrōkr'' [[Krähe]]. — Weiteres reiches Material m. Lit. bei WP. 1, 414f., Pok. 568f. und in den betreffenden Spezialwörterbüchern. Vgl. [[κράζω]], [[κραυγή]], [[κόραξ]], [[κορώνη]] u.a.m.<br />'''Page''' 2,31
|ftr='''κρώζω''': {krṓzō}<br />'''Forms''': Aor. κρῶξαι, Fut. κρώξω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[krächzen]] (Hes. ''Op''. 747, Ar. u. a.).<br />'''Composita''': auch mit Präfix wie ἐπι-, κατα-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Davon [[κρωγμός]] [[das Krächzen]] (''AP'', Jul.), [[κρῶγμα]] ib. (Hdn. ''Epim''.).<br />'''Etymology''': Onomatopoetisches Wort, das sich nur im Wurzelauslaut von den gleichbedeutenden lat. ''crōciō'', -''īre'', slav., z.B. russ. ksl. ''kraču'', ''krakati'' unterscheidet. Dazu noch z. B. lit. ''kr''(''i'')''okiù'', ''kr''(''i'')''õkti'' [[röcheln]], [[grunzen]] und mit -''g''- ''kriogúoju'', -''úoti'' [[mit heiserer Stimme sprechen oder schreien]]; idg. -''g''- u. a. auch in germ., z.B. awno. ''hrōkr'' [[Krähe]]. — Weiteres reiches Material m. Lit. bei WP. 1, 414f., Pok. 568f. und in den betreffenden Spezialwörterbüchern. Vgl. [[κράζω]], [[κραυγή]], [[κόραξ]], [[κορώνη]] u.a.m.<br />'''Page''' 2,31
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=φωνάζω σάν κοράκι). Λέξη ὀνοματοποιημένη ἀπό τόν ἦχο κρά. Ἔχει σχέση μέ τό [[κράζω]], ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα. Ἔχει ἀκόμη σχέση καί μέ τό [[κόραξ]].
}}
}}