θήγω: Difference between revisions

68 bytes added ,  14 October 2021
m
no edit summary
m (Text replacement - "<b>πρβλ.</b>" to "πρβλ.")
mNo edit summary
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=thigo
|Transliteration C=thigo
|Beta Code=qh/gw
|Beta Code=qh/gw
|Definition=Dor. θάγω [ᾱ] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>1256</span>: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> θήξω <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>242</span>: aor. ἔθηξα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).20</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>[51]</span>:—Med., aor. [[ἐθηξάμην]] (v. infr.):—Pass., pf. [[τέθηγμαι]] (v. infr.):—poet. Verb (used by X. and later, v. infr.), [[sharpen]], [[whet]], Hom. (only in Il.), θήγων λευκὸν ὀδόντα <span class="bibl">11.416</span>, cf. <span class="bibl">13.475</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>388</span>; ὀδόντα <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>815</span> (hex.); γένυν <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1380</span>; <b class="b3">θ. φάσγανον, ξίφος, μαχαίρας</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1262</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1036</span>, <span class="bibl"><span class="title">Cyc.</span>242</span>; ξίφη <span class="bibl">Onos.28</span>; ὀϊστούς <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>7.229a</span>:—Med., <b class="b3">δόρυ θηξάσθω</b> [[let him whet his]] spear, <span class="bibl">Il.2.382</span>, cf. <span class="bibl">Phanocl.1.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., [[sharpen]], [[excite]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).20</span>; ἰάμβων τοὺς ὀδόντας Babr.<span class="title">Prooem.</span>2.14; [[provoke]], τὰς ψυχὰς εἰς τὰ πολεμικά <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.1.20</span>, cf. <span class="bibl">1.2.10</span> (Pass.), <span class="bibl"><span class="title">Mem.</span>3.3.7</span>; τεθηγμένον τοί μ' οὐκ ἀπαμβλυνεῖς λόγῳ <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>715</span>; <b class="b3">λόγοι τεθηγμένοι</b> [[sharp]], [[biting]] words. <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>313</span>; οὐ γάρ μ' ἀρέσκει γλῶσσά σου τεθηγμένη <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>584</span>; <b class="b3">λῆμα τεθ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1625</span>; <b class="b3">τῆς διανοίας ὀργῇ τεθ</b>. Alcid. ap.<span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1406a10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> intr., <b class="b3">ὀργὴ γέροντος… ἐν χειρὶ θήγει σὺν τάχει δ' ἀμβλύνεται</b> dub. in <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>894</span>.</span>
|Definition=Dor. [[θάγω]] [ᾱ] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>1256</span>: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> θήξω <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>242</span>: aor. ἔθηξα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).20</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>[51]</span>:—Med., aor. [[ἐθηξάμην]] (v. infr.):—Pass., pf. [[τέθηγμαι]] (v. infr.):—poet. Verb (used by X. and later, v. infr.), [[sharpen]], [[whet]], Hom. (only in Il.), θήγων λευκὸν ὀδόντα <span class="bibl">11.416</span>, cf. <span class="bibl">13.475</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>388</span>; ὀδόντα <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>815</span> (hex.); γένυν <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1380</span>; [[θήγω]] [[φάσγανον]], [[θήγω]] [[ξίφος]], [[θήγω]] [[μαχαίρα]]ς, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1262</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1036</span>, <span class="bibl"><span class="title">Cyc.</span>242</span>; ξίφη <span class="bibl">Onos.28</span>; ὀϊστούς <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>7.229a</span>:—Med., <b class="b3">δόρυ θηξάσθω</b> [[let]] [[him]] [[whet]] [[his]] [[spear]], <span class="bibl">Il.2.382</span>, cf. <span class="bibl">Phanocl.1.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., [[sharpen]], [[excite]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).20</span>; ἰάμβων τοὺς ὀδόντας Babr.<span class="title">Prooem.</span>2.14; [[provoke]], τὰς ψυχὰς εἰς τὰ πολεμικά <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.1.20</span>, cf. <span class="bibl">1.2.10</span> (Pass.), <span class="bibl"><span class="title">Mem.</span>3.3.7</span>; τεθηγμένον τοί μ' οὐκ ἀπαμβλυνεῖς λόγῳ <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>715</span>; <b class="b3">λόγοι τεθηγμένοι</b> [[sharp]], [[biting]] [[word]]s. <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>313</span>; οὐ γάρ μ' ἀρέσκει γλῶσσά σου τεθηγμένη <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>584</span>; [[λῆμα]] [[τεθηγμένον]] <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1625</span>; <b class="b3">τῆς διανοίας ὀργῇ τεθηγμένον</b> Alcid. ap.<span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1406a10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> intr., <b class="b3">ὀργὴ γέροντος… ἐν χειρὶ θήγει σὺν τάχει δ' ἀμβλύνεται</b> dub. in <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>894</span>.</span>
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''θήγω:''' μέλ. <i>θήξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔθηξα</i>· Παθ., παρακ. <i>τέθηγμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> κάνω [[κάτι]] κοφτερό, [[ακονίζω]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>θήγων λευκὸν ὀδόντα</i>, στο ίδ.· [[θήγω]] [[φάσγανον]], [[ξίφος]], σε Αισχύλ., Ευρ.· στη Μέσ., [[δόρυ]] [[θηξάσθω]], τον αφήνει να ακονίσει, να τροχίσει το [[δόρυ]] του, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[προκαλώ]], [[οξύνω]], [[εγείρω]], όπως το Λατ. acuere, [[τὰς]] ψυχὰς εἰς τὰ πολεμικά, σε Ξεν.· Παθ., <i>λόγοι τεθηγμένοι</i>, κοφτεροί, δηκτικοί λόγοι, σε Αισχύλ.· [[γλῶσσα]] τεθηγμένη, σε Σοφ.
|lsmtext='''θήγω:''' μέλ. <i>θήξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔθηξα</i>· Παθ., παρακ. <i>τέθηγμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> κάνω [[κάτι]] κοφτερό, [[ακονίζω]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>θήγων λευκὸν ὀδόντα</i>, στο ίδ.· [[θήγω]] [[φάσγανον]], [[ξίφος]], σε Αισχύλ., Ευρ.· στη Μέσ., [[δόρυ]] [[θηξάσθω]], τον αφήνει να ακονίσει, να τροχίσει το [[δόρυ]] του, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[προκαλώ]], [[οξύνω]], [[εγείρω]], όπως το Λατ. acuere, [[τὰς]] ψυχὰς εἰς τὰ πολεμικά, σε Ξεν.· Παθ., <i>λόγοι τεθηγμένοι</i>, κοφτεροί, δηκτικοί λόγοι, σε Αισχύλ.· [[γλῶσσα]] τεθηγμένη, σε Σοφ.
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 32: Line 32:
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[sharpen]], [[whet]]; [[excite]] (Il.). With <b class="b2">ō-</b>vocalism: <b class="b3">τέθωκται τεθύμωται</b>; <b class="b3">τεθωγμένοι τεθυμωμένοι</b> H. (less certain [[θῶξαι]], also <b class="b3">θᾶξαι μεθύσαι</b>, [[πληρῶσαι]], [[τεθωγμένοι]], also <b class="b3">τεθαγμένοι μεμεθυσμένοι</b> a. o. H.).<br />Other forms: Dor. [[θάγω]], [[θηγάνω]] (A. Ag. 1535 after H.), aor. [[θῆξαι]],<br />Compounds: also with prefix like <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">συν-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>,<br />Derivatives: [[θηγάνη]] [[whetstone]] (A., S.; H. also [[θήγανον]]) with <b class="b3">θηγανίτης λίθος</b> <b class="b2">id.</b> (IG 14, 317, Sicily; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 55); [[θηγαλέος]] [[sharp]] (AP, Chantraine Formation 253); H. also [[θηγάνεον]], <b class="b3">θηγόν ὀξύ</b>, [[ἠκονημένον]], [[ἀκονητόν]] (Schwyzer 459), <b class="b3">θῆξις ῥοπή</b>, [[στιγμή]], [[τάχος]].<br />Origin: IE [Indo-European] [not in Pok.] <b class="b2">*dʰeh₂g-</b> [[whet]], [[sharpen]]<br />Etymology: From IE. <b class="b2">*dheh₂g-ō</b>, with the Arm. nomen instrumenti [[daku]], gen. pl. <b class="b2">dakuac̣</b> [[axe]], prob. from an <b class="b2">u-</b>stem, IE <b class="b2">*dhāgu-</b> [[sharp]]. Lidén Armen. Stud. 55.
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[sharpen]], [[whet]]; [[excite]] (Il.). With <b class="b2">ō-</b>vocalism: <b class="b3">τέθωκται τεθύμωται</b>; <b class="b3">τεθωγμένοι τεθυμωμένοι</b> H. (less certain [[θῶξαι]], also <b class="b3">θᾶξαι μεθύσαι</b>, [[πληρῶσαι]], [[τεθωγμένοι]], also <b class="b3">τεθαγμένοι μεμεθυσμένοι</b> a. o. H.).<br />Other forms: Dor. [[θάγω]], [[θηγάνω]] (A. Ag. 1535 after H.), aor. [[θῆξαι]],<br />Compounds: also with prefix like <b class="b3">παρα-</b>, <b class="b3">συν-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>,<br />Derivatives: [[θηγάνη]] [[whetstone]] (A., S.; H. also [[θήγανον]]) with <b class="b3">θηγανίτης λίθος</b> <b class="b2">id.</b> (IG 14, 317, Sicily; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 55); [[θηγαλέος]] [[sharp]] (AP, Chantraine Formation 253); H. also [[θηγάνεον]], <b class="b3">θηγόν ὀξύ</b>, [[ἠκονημένον]], [[ἀκονητόν]] (Schwyzer 459), <b class="b3">θῆξις ῥοπή</b>, [[στιγμή]], [[τάχος]].<br />Origin: IE [Indo-European] [not in Pok.] <b class="b2">*dʰeh₂g-</b> [[whet]], [[sharpen]]<br />Etymology: From IE. <b class="b2">*dheh₂g-ō</b>, with the Arm. nomen instrumenti [[daku]], gen. pl. <b class="b2">dakuac̣</b> [[axe]], prob. from an <b class="b2">u-</b>stem, IE <b class="b2">*dhāgu-</b> [[sharp]]. Lidén Armen. Stud. 55.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 38: Line 38:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''θήγω''': {thḗgō}<br />'''Forms''': dor. θάγω, [[θηγάνω]] (A. ''Ag''. 1535 nach H.), Aor. θῆξαι, Dazu mit ''ō''-Abtönung: τέθωκται· τεθύμωται, τεθωγμένοι· τεθυμωμένοι H. (unsicher θῶξαι, auch [[θᾶξαι]]· μεθύσαι, πληρῶσαι, τεθωγμένοι, auch τεθαγμένοι· μεμεθυσμένοι u. a. H.).<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[wetzen]], [[schärfen]], [[anfeuern]] (seit Il.).<br />'''Composita''' : auch mit Präfix wie παρα-, συν-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[θηγάνη]] [[Wetzstein]] (A., S. u. a.; H. auch [[θήγανον]]) mit [[θηγανίτης]] [[λίθος]] ib. (''IG'' 14, 317, Sizilien; Redard Les noms grecs en -της 55); [[θηγαλέος]] [[scharf]] (''AP''; Suffixwechsel λ ~ ν?, Chantraine Formation 253); H. noch θηγάνεον, θηγόν· [[ὀξύ]], ἠκονημένον, ἀκονητόν (Schwyzer 459), [[θῆξις]]· [[ῥοπή]], [[στιγμή]], [[τάχος]].<br />'''Etymology''' : Aus idg. *''dhāgō'', wozu das arm. Nomen instrumenti ''daku'', Gen. pl. ''dakuac̣'' [[Axt]], zunächst wohl von einem ''u''-Stamm, idg. *''dhāgu''- [[scharf]]. Lidén Armen. Stud. 55; danach WP. 1, 823 mit älterer Lit.<br />'''Page''' 1,670
|ftr='''θήγω''': {thḗgō}<br />'''Forms''': dor. θάγω, [[θηγάνω]] (A. ''Ag''. 1535 nach H.), Aor. θῆξαι, Dazu mit ''ō''-Abtönung: τέθωκται· τεθύμωται, τεθωγμένοι· τεθυμωμένοι H. (unsicher θῶξαι, auch [[θᾶξαι]]· μεθύσαι, πληρῶσαι, τεθωγμένοι, auch τεθαγμένοι· μεμεθυσμένοι u. a. H.).<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[wetzen]], [[schärfen]], [[anfeuern]] (seit Il.).<br />'''Composita''' : auch mit Präfix wie παρα-, συν-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[θηγάνη]] [[Wetzstein]] (A., S. u. a.; H. auch [[θήγανον]]) mit [[θηγανίτης]] [[λίθος]] ib. (''IG'' 14, 317, Sizilien; Redard Les noms grecs en -της 55); [[θηγαλέος]] [[scharf]] (''AP''; Suffixwechsel λ ~ ν?, Chantraine Formation 253); H. noch θηγάνεον, θηγόν· [[ὀξύ]], ἠκονημένον, ἀκονητόν (Schwyzer 459), [[θῆξις]]· [[ῥοπή]], [[στιγμή]], [[τάχος]].<br />'''Etymology''' : Aus idg. *''dhāgō'', wozu das arm. Nomen instrumenti ''daku'', Gen. pl. ''dakuac̣'' [[Axt]], zunächst wohl von einem ''u''-Stamm, idg. *''dhāgu''- [[scharf]]. Lidén Armen. Stud. 55; danach WP. 1, 823 mit älterer Lit.<br />'''Page''' 1,670
}}
}}