βέβαιος: Difference between revisions

|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> eol. βέβαος <i>IG</i> 12(2).30.9 (Mitilene I d.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ος, -α, -ον E.<i>El</i>.1263, <i>Ep.Hebr</i>.6.19]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[firme]], [[seguro]], [[sólido]]<br /><b class="num">a)</b> de concr. κρύσταλλος ... οὐ β. Th.3.23, ὄχημα Pl.<i>Phd</i>.85d, γῆ β. tierra firme</i> Arr.<i>An</i>.2.21.5, ὁπλίταις ... βεβαίους τὰς πύλας παρέσχον ofrecieron a los hoplitas las puertas seguras</i>, e.e. garantizaron su uso seguro</i> Th.4.67, [[ἄγκυρα]] ... ἀσφαλὴς καὶ βεβαία un ancla segura y firme</i>, <i>Ep.Hebr</i>.l.c., τοξεύματα β. flechas certeras</i> S.<i>Ant</i>.1086, τὸ γὰρ ἐς ἄνδρα οὐ βέβαιοι pues en lo tocante a la virilidad (los ejercicios gimnásticos) no la garantizan</i> Philostr.<i>Gym</i>.29;<br /><b class="num">b)</b> de abstr. τέκμαρ A.<i>Pr</i>.456, ἄκεα A.<i>Eu</i>.506, ἀρετῆς βέβαιαι ... αἱ κτήσεις S.<i>Fr</i>.201d, cf. Moschio Trag.9.6, ψήφου β. τ' ἐστὶν ... θέσις E.l.c., πλοῦτος E.<i>Fr</i>.354.3, ὄλβος E.<i>Fr</i>.303.2, νίκη Democr.B 176, χάρις Th.1.32, κίνδυνον ἡγησάμενοι βεβαιότερον Th.3.39, βέβαιον μὲν οὐδὲν εἰ μὴ τό τε καταθανεῖν Critias B 49, φιλία Pl.<i>Smp</i>.182c, 209c, ἡδονή Pl.<i>R</i>.586a, δόξαι καὶ πίστεις Pl.<i>Ti</i>.37b, cf. Arist.<i>Metaph</i>.1008^a16, 1011^b13, 1005^b11, LXX 3<i>Ma</i>.5.31, 1<i>Ep.Clem</i>.1.2, εἰρήνη Isoc.4.173, τύχαι Theodect.16.3, σωτηρία And.<i>Myst</i>.53, πνεῦμα LXX <i>Sap</i>.7.23, [[ἐλπίς]] 2<i>Ep.Cor</i>.1.7, [[ἀρχή]] <i>Ep.Hebr</i>.3.14, ὁ λόγος <i>Ep.Hebr</i>.2.2, ἐπαγγελία <i>Ep.Rom</i>.4.16, βεβαίαν ... τὴν κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι 2<i>Ep.Petr</i>.1.10, βέβαιον ἀνθρώπῳ οὐδέν Philostr.<i>VS</i> 480<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. [[del modo más seguro]] βεβαιότατα ... ἄν τις ... τοὺς πολεμίους βλάπτοι Th.6.91.<br /><b class="num">2</b> de pers. [[seguro]], [[leal]], [[firme]] φίλος A.<i>Pr</i>.297, Ar.<i>Pl</i>.836, φίλη Ar.<i>Lys</i>.1017, Λακεδαιμόνιοι Th.5.43, cf. Hippon.220.6<br /><b class="num">•</b>[[seguro]], [[convencido]] ἅπαντες βεβαιότεροι ἂν ἡμῖν ἦσαν μηδὲν νεωτεριεῖν todos habríamos estado más seguros de que no iban a alterar la situación</i> Th.3.11, cf. D.H.3.35.<br /><b class="num">3</b> en fórmulas legales [[seguro]], [[firme]], [[garantizado]] τὸ δɛ̄μόσιον β[έ] βαιον (<i>uel</i> -ον) τον χρɛ̄μ[ά] τον <i>IG</i> 1³.245.1 (V a.C.), βέβαιον παρέχετω ... τὰν ὠνάν <i>GDI</i> 1867.6 (Delfos II a.C.), βέβαιον ποιεῖν garantizar</i>, <i>IClaros</i> M 1.35 (II a.C.), μίσθωσις <i>PAmh</i>.85.21, (ἄρουρας) παρέξασθαι ... ταύτας ... βεβαίας ἀπὸ πάντων transmitir estas (tierras) garantizadas contra todo riesgo</i>, <i>POxy</i>.290.40 (ambos I d.C.), cf. 3690.16 (II d.C.), <i>PFouad</i> 21.20 (III d.C.), πάντα κύρια καὶ βέβαια <i>PYadin</i> 19.25 (II d.C.), frec. la misma fórmula κύριος καὶ [[βέβαιος]] ref. a distintos doc. (συγγραφή, [[ἐντολή]], [[ἀποχή]], etc.) <i>BGU</i> 1002.14, 1058.47 (ambos I a.C.), <i>PLips</i>.38.6, <i>PFlor</i>.95.11, 25, <i>PGrenf</i>.2.76.21 (todos IV d.C.), <i>PStras</i>.46.24, 47.26, 49, <i>PMasp</i>.161.12 (todos VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> subst. τὸ β.<br /><b class="num">1</b> [[certeza]], [[seguridad]] ὑμῖν δὲ τὸ β. ... παρεχέτω Pl.<i>Ep</i>.346b, cf. 358c, Hdt.7.50, τῆς διανοίας τὸ β. Th.2.89.<br /><b class="num">2</b> [[firmeza]], [[garantía]] del carácter de los μοχθηροί Arist.<i>EN</i> 1159^b8<br /><b class="num">•</b>[[estabilidad]] τὸ γὰρ βέβαιον οὐκ ἔχει πλούτου φύσις Amph.<i>Seleuc</i>.21.<br /><b class="num">3</b> esp. en pap. [[seguridad]], [[garantía]] en fórmulas legales παρακαταθέμενος ... τὸ [[ἀργύριον]] ἵν' ἐν βεβαίῳ τὸ ἀναλαβεῖν ὀφειλόμ[ενα] ᾖ colocando en depósito el dinero para que la recuperación de las deudas esté en garantía, e.e. para que esté garantizada</i>, <i>POxy</i>.237.8.16, βέβαιόν μοι εἶναι θέλω <i>BGU</i> 326.2.3, 9 (ambos II d.C.), ἔχειν τὸ β. <i>PStras</i>.22.23 (III d.C.).<br /><b class="num">III</b> adv. -ως [[firmemente]] μὴ βεβάως ... λίθον κίνεις Alc.344, νόῳ παρεόντα β. Parm.B 4.1, ἔχειν D.8.41, cf. Arist.<i>EN</i> 1105^a33, γνῶναι D.8.39<br /><b class="num">•</b>[[sólidamente]] κλῃστόν Th.2.17<br /><b class="num">•</b>[[de modo estable]] Ἑλλὰς ... οὐ ... β. οἰκουμένη Th.1.2, πόλις δημοκρατουμένη β. D.10.4<br /><b class="num">•</b>[[eficazmente]], [[sólidamente]] βεβαιοτέρως ἂν ἔχοι Isoc.8.60, ἀνεῖρξαι Porph.<i>Abst</i>.1.11<br /><b class="num">•</b>en la fórmula legal κυρίως καὶ β. con validez y garantía</i>, <i>PYadin</i> 19.23 (II d.C.), cf. <i>PKöln</i> 232.17 (IV d.C.).<br /><b class="num">• Etimología:</b> Se rel. gener. c. la r. *<i>g^u̯eH2</i>- ‘ir’, cf. [[βαίνω]], ἔβᾱν y red. Quizá del part. perf. *βεβα-υσ-ιος como *Ϝιδ-υσ-ιος > ἰδυῖος.