γενέθλιος: Difference between revisions

|lstext='''γενέθλιος''': -ον, [[ὡσαύτως]] α, ον, Λυκ. 1194· - ἀνήκων εἴς τινος τὴν γέννησιν, Λατ. natalis, γ. [[δόσις]], [[δῶρον]] ἐπὶ τοῖς γενεθλίοις, Αἰσχύλ. Εὐμ. 7· τῇ γενεθλίῳ ἡμέρᾳ, κατὰ τὰ γενέθλιά τινος, Συλλ. Ἐπιγρ. 2930b (προσθήκ.), 3417, 3902b· καὶ ἡ [[γενέθλιος]] [[ἄνευ]] τοῦ [[ἡμέρα]], 3957b· γενέθλιον [[ἦμαρ]] Ἀνθ. Π. 6. 261· - [[ὡσαύτως]], ἀγὼν γ., ἀγὼν πρὸς τιμὴν τῶν γενεθλίων, Συλλ. Ἐπιγρ. 4342d. κ ἑξ.· τὰ [[γενέθλια]], ἡ ἐπὶ τῇ γεννήσει ἢ τοῖς γενεθλίοις ἑορτὴ (ἀλλὰ παρ’ Ἐκκλ. ἡ [[ἀνάμνησις]] τοῦ θανάτου μάρτυρός τινος, ἴδε γενέσια), γ. θύω, [[προσφέρω]] ἐπὶ τοῖς γενεθλίοις μου θυσίαν, Εὐρ. Ἴωνι 653, Πλάτ. Ἀλκ. 1. 121C· ἑστιᾶν, ἄγειν Λουκ. Ἑρμοτ. 11, κτλ. ΙΙ. ἀνήκων εἰς τὸ γένος ἢ τὴν οἰκογένειάν τινος, ἰδίως οἱ προστάται θεοὶ (dii gentiles), [[Ζεὺς]] γ. Πίνδ. Ο. 8. 20, Π. 4. 299· γ. [[δαίμων]] ὁ αὐτ. Ο. 13. 148· γ. θεοὶ Αἰσχύλ. Θήβ. 639 (ἀλλὰ παρὰ Πλάτ. Νόμ. 729C, 879D, dii genitales, oἱ προϊστάμενοι τῆς γενέσεως)· - γενέθλιον [[αἷμα]], συγγενικόν, Εὐρ. Ὀρ. 89· γ. ἀραί, [[κατάρα]] τοῦ πατρός, Αἰσχύλ. Χο. 912. ΙΙΙ. ὁ παρέχων γέννησιν, [[γεννητικός]], [[γενέθλιος]] ἀκτίνων [[πατήρ]], δηλ. ὁ, [[ἥλιος]], Πίνδ. Ο. 7. 129· γεν. [[πόρος]], τὸ [[ῥεῦμα]] [[ἔνθα]] ἐγεννήθης, Αἰσχύλ. Εὐμ. 293· βλάσται γεν. Σοφ. Ο. Κ. 972· ἀνέλυσα γενέθλιον... [νηδύν], ἐπὶ τοῦ πρώτου τέκνου, Ἐπιγράμμ. Ἑλλην. 1028. 17.

|sltr=[[γενέθλιος]] <br /><b>a</b> [[ancestor]] of [[one]]'s [[family]] Ζηνὶ γενεθλίῳ as [[ancestor]] of the Blepsiadai (O. 8.16) [[Ζεὺς]] ὁ [[γενέθλιος]] ἀμφοτέροις of [[Jason]] and [[Pelias]] (P. 4.167) <br /><b>b</b> of [[one]]'s [[family]] εἰ δὲ [[δαίμων]] [[γενέθλιος]] ἕρποι (O. 13.105) <br /><b>c</b> birthgiving cf. [[γενέτειρα]]. [[ἔχει]] τέ μιν ὀξειᾶν ὁ [[γενέθλιος]] ἀκτίνων [[πατήρ]] Helios (O. 7.70)

|lsmtext='''γενέθλιος:''' -ον, <b class="num">I.</b> αυτός που σχετίζεται ή ανήκει στη [[γέννηση]] κάποιου, Λατ. [[natalis]]· [[γενέθλιος]] [[δόσις]], [[δώρο]] γενεθλίων, σε Αισχύλ.· ἡ [[γενέθλιος]] (με ή [[χωρίς]] το [[ἡμέρα]]), η [[ημέρα]] γέννησης κάποιου, σε Συλλ. Επιγρ.· ομοίως, τὰ [[γενέθλια]], [[γιορτή]] προς τιμήν της ημέρας γεννήσεως, οι προσφορές για την [[ημέρα]] της γέννησης, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> αυτός που ανήκει στη [[γενιά]] ή στην [[οικογένεια]] κάποιου, λέγεται [[ιδίως]] για τους προστάτες θεούς (Λατ. [[dii]] gentiles)· [[Ζεὺς]] [[γενέθλιος]], σε Πίνδ.· <i>γενέθλιοι θεοί</i>, σε Αισχύλ.· γενέθλιον [[αἷμα]], το συγγενικό [[αίμα]], σε Ευρ.· γενέθλιοι [[ἀραί]], οι κατάρες του γονιού, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">III.</b> αυτός που δίνει [[ζωή]]· [[γενέθλιος]] [[πόρος]], το [[ρεύμα]] όπου γεννήθηκες, στον ίδ.· <i>βλασταὶ γενέθλιοι</i>, σε Σοφ.

|elrutext='''γενέθλιος:'''<br /><b class="num">1)</b> родовой, родной, кровный (θεοί Aesch., Arst., Plut.): [[Ζεὺς]] γ. Pind. Зевс, покровитель рода; [[αἷμα]] γενέθλιον κατανύειν Eur. быть матереубийцей; γενέθλιοι [[ἀραί]] Aesch. родительские проклятия;<br /><b class="num">2)</b> производящий или произведший на свет (γ. ἀκτίνων [[πατήρ]] = [[ἥλιος]] Pind.; [[χεῦμα]] γενεθλίου πόρου Aesch.): βλάσται γενέθλιοι πατρός Soph. отцовское семя;<br /><b class="num">3)</b> связанный с рождением: γ. [[ἡμέρα]] Plut. или [[ἦμαρ]] Anth. день рождения; γ. [[δόσις]] Aesch. подарок ко дню рождения; γενέθλιοι θεοί Plat. боги, покровительствующие рождению (ср. 1).

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> of or belonging to one's [[birth]], Lat. [[natalis]], γ. [[δόσις]] a [[birthday]] [[gift]], Aesch.; ἡ [[γενέθλιος]] (with or without [[ἡμέρα]]) one's [[birth]]-day, Inscr.; so τὰ [[γενέθλια]] a [[birthday]] [[feast]], [[birthday]] offerings, Eur.<br /><b class="num">II.</b> of one's [[race]] or [[family]], especially of [[tutelary]] gods (dii gentiles), [[Ζεὺς]] γ. Pind.; γ. θεοί Aesch.:— γενέθλιον [[αἷμα]] [[kindred]] [[blood]], Eur.; γ. [[ἀραί]] a [[parent]]'s [[curse]], Aesch.<br /><b class="num">III.</b> giving [[birth]], γεν. [[πόρος]] thy [[natal]] [[stream]], Aesch.; βλάσται γεν. Soph.