3,274,919
edits
φέριστος: Difference between revisions
m
Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b>πρβλ\.<\/b> (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>)\)" to "πρβλ. $2$4)"
m (Text replacement - "d’" to "d'") |
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b>πρβλ\.<\/b> (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>)\)" to "πρβλ. )") |
||
| (5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=feristos | |Transliteration C=feristos | ||
|Beta Code=fe/ristos | |Beta Code=fe/ristos | ||
|Definition=η, ον, | |Definition=η, ον, v. [[φέρτατος]]. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1262.png Seite 1262]] wie [[φέρτατος]], der tapferste, vorzüglichste, beste; Hom., ἄνδρα φέριστον Il. 9, 116, sonst bes. in der Anrede φέριστε, 6, 123. 15, 247 u. öfter; Aesch. Spt. 39; Soph. O. R. 1149; sp. D., wie Ep. ad. 191 (App. 164); selten in Prosa, wie Plat. Phaedr. 238 d. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1262.png Seite 1262]] wie [[φέρτατος]], der tapferste, vorzüglichste, beste; Hom., ἄνδρα φέριστον Il. 9, 116, sonst bes. in der Anrede φέριστε, 6, 123. 15, 247 u. öfter; Aesch. Spt. 39; Soph. O. R. 1149; sp. D., wie Ep. ad. 191 (App. 164); selten in Prosa, wie Plat. Phaedr. 238 d. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=η, ον :<br />le plus brave, très brave ; le plus fort, très fort ; le meilleur, excellent ; <i>voc.</i> φέριστε mon brave <i>terme d'amitié</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG [[φέρω]] « celui qui l'emporte ». | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''φέριστος:''' [[φέρω]] - superl. без posit.] доблестнейший, храбрейший или превосходнейший ([[ἀνήρ]] Hom.; преимущ. в обращении: φέριστε [[ἄναξ]] Aesch.; ὦ φέριστε δεσποτῶν Soph.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''φέριστος''': -η, -ον, ἴδε [[φέρτατος]]. | |lstext='''φέριστος''': -η, -ον, ἴδε [[φέρτατος]]. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και [[φέρτιστος]], -ίστη, -ον, Α<br />[[φέρτατος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>φέρ</i>-<i>ιστος</i> έχει σχηματιστεί από τη [[ρίζα]] <i>bher</i>- του ρ. [[φέρω]] με την κατάλ. -<i>ιστος</i> του υπερθετικού βαθμού ( | |mltxt=και [[φέρτιστος]], -ίστη, -ον, Α<br />[[φέρτατος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>φέρ</i>-<i>ιστος</i> έχει σχηματιστεί από τη [[ρίζα]] <i>bher</i>- του ρ. [[φέρω]] με την κατάλ. -<i>ιστος</i> του υπερθετικού βαθμού ([[πρβλ]]. [[μέγιστος]]) και αντιστοιχεί, ως [[προς]] τον τρόπο σχηματισμού, με έναν αβεστ. τ. κλητικής <i>bairišta</i> «εσύ που υποστηρίζεις το καλύτερο». Ο τ. [[φέριστος]] έχει σχηματιστεί μέσω ενός αμάρτυρου σιγμόληκτου ουδ. [[φέρος]] ([[κατά]] το [[σχήμα]]: [[κράτιστος]]: [[κράτος]], [[κύδιστος]]: [[κῦδος]]), από το οποίο έχουν προέλθει και τα σύνθ. σε -<i>φερής</i> (<b>βλ.</b> και λ. [[φέρω]]). Το επίθ. [[φέριστος]] [[είναι]] ποιητ. τ. ο [[οποίος]] απαντά [[κυρίως]] στην [[κλητική]] ως [[προσφώνηση]] και στον τ. της αιτ. στη φρ. <i>φέριστον ἄνδρα</i> σε στίχο της Ιλιάδας (για τον σχηματισμό του τ. και για τη σημ. σε [[σχέση]] με το ρ. [[φέρω]], <b>βλ. λ.</b> [[φέρτερος]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''φέριστος:''' -η, -ον, βλ. [[φέρτατος]]. | |lsmtext='''φέριστος:''' -η, -ον, βλ. [[φέρτατος]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 39: | Line 39: | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''φέριστος''': {phéristos}<br />'''Meaning''': fast nur im Vok. φέριστε als höfliche Anrede (ep. poet. seit Il.).<br />'''Etymology''': Mit aw. ''bairišta'' Vok. (auch m. ''niž''- und ''aibi''- im Nom. u. Akk.) identisch, somit wohl altererbt. Primärer Superlativ zu idg. ''bher''- [[tragen]] in [[φέρω]] bzw. ''baraiti''; eig. Bed. strittig: [[der zuträglichste]], [[am meisten frommende]], [[ertragreichste]] (Persson Beitr. 1, 25 ff. mit Fick und Delbrück IF14,46ff.)?, [[der im Tragen leistungsfähigste]], [[stärkste]] (Osthoff MU 6, 165 ff.)? — Daneben [[φέρτερος]] und [[φέρτατος]] [[stärker]], [[tapferer]], [[besser]] bzw. [[der stärkste]], [[tapferste]], [[beste]] o.a. (ep. poet. seit Il.); Neubildungen nach [[ὑπέρτερος]], -τατος (Osthoff a. O.); vgl. noch [[φίλτερος]], -τατος u.a. bei Schwyzer 535. Weitere Lit. bei WP. 2, 153, auch Bq [[sub verbo|s.v.]] — Anders über [[φέριστος]] usw. Seiler Steigerungsformen 94 ff. — Zu lit. ''gẽras'' [[gut]], [[tüchtig]], das früher (Lit. bei Bq) mit [[φέριστος]] verbunden wurde, s. Fraenkel s. ''gìrti'' [[rühmen]], [[loben]].<br />'''Page''' 2,1002 | |ftr='''φέριστος''': {phéristos}<br />'''Meaning''': fast nur im Vok. φέριστε als höfliche Anrede (ep. poet. seit Il.).<br />'''Etymology''': Mit aw. ''bairišta'' Vok. (auch m. ''niž''- und ''aibi''- im Nom. u. Akk.) identisch, somit wohl altererbt. Primärer Superlativ zu idg. ''bher''- [[tragen]] in [[φέρω]] bzw. ''baraiti''; eig. Bed. strittig: [[der zuträglichste]], [[am meisten frommende]], [[ertragreichste]] (Persson Beitr. 1, 25 ff. mit Fick und Delbrück IF14,46ff.)?, [[der im Tragen leistungsfähigste]], [[stärkste]] (Osthoff MU 6, 165 ff.)? — Daneben [[φέρτερος]] und [[φέρτατος]] [[stärker]], [[tapferer]], [[besser]] bzw. [[der stärkste]], [[tapferste]], [[beste]] o.a. (ep. poet. seit Il.); Neubildungen nach [[ὑπέρτερος]], -τατος (Osthoff a. O.); vgl. noch [[φίλτερος]], -τατος u.a. bei Schwyzer 535. Weitere Lit. bei WP. 2, 153, auch Bq [[sub verbo|s.v.]] — Anders über [[φέριστος]] usw. Seiler Steigerungsformen 94 ff. — Zu lit. ''gẽras'' [[gut]], [[tüchtig]], das früher (Lit. bei Bq) mit [[φέριστος]] verbunden wurde, s. Fraenkel s. ''gìrti'' [[rühmen]], [[loben]].<br />'''Page''' 2,1002 | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=-ον [[excelente]] de Helios κλῦθί μοι, ... προσαυξητὰ καὶ πολύφω<τε, κ>τίστα ὑδάτων, φέριστε θεὲ Κόμμη <b class="b3">escúchame tú, el que da el crecimiento, el que a muchos ilumina, creador de las aguas, excelente dios Comes (entre voces mágicas) </b> P II 122 | |||
}} | }} | ||