3,258,153
edits
m (Text replacement - "l’" to "l'") |
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2") |
||
Line 9: | Line 9: | ||
|Beta Code=be/baios | |Beta Code=be/baios | ||
|Definition=ον (so always in Th., Pl.), also α, ον (v. infr.): (βαίνω):— <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[firm]], [[steady]], κρύσταλλος <span class="bibl">Th.3.23</span>; ὄχημα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>85d</span> (Comp.); <b class="b3">γῆ β</b>. [[terra firma]], <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>2.21.5</span>; [[steadfast]], [[durable]], ὁμιλία… πιστὴ καὶ βέβαιος <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>71</span>; ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόνης <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>194</span>; ψῆφος βεβαία <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>1263</span>; τὴν χάριν βέβαιον ἔχειν <span class="bibl">Th.1.32</span>; οὐδέπω βέβαιος ἦν ἡ σωτηρία <span class="bibl">And.1.53</span>; εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν <span class="bibl">Isoc.4.173</span>; φιλία βέβαιος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>182c</span>; βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς γεύεσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 586a</span>; δόξαι καὶ πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>37b</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[sure]], [[certain]], τέκμαρ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>456</span>; ἄκεα <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>506</span> (lyr.); τοξεύματα <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1086</span>; <b class="b3">πύλας β. παρέχειν</b> make [[safe]], [[secure]], <span class="bibl">Th.4.67</span>; <b class="b3">βεβαιότερος κίνδυνος</b> a [[surer]] game, <span class="bibl">Id.3.39</span>: Sup. -ότατος <span class="bibl">Id.1.124</span>; <b class="b3">βέβαιόν ἐστί τινι ὅτι</b>… <span class="bibl">D.H.3.35</span>; <b class="b3">τὰ παρ' ἀνθρώπων αὐτῷ β. ἦν</b> ibid.; but <b class="b3">β. παρέχειν τὰν ὠνάν</b> [[confirm]], [[guarantee]], <span class="title">GDI</span>1867, al. (Delph.); μένειν κυρίαν καὶ β.… συγχώρησιν <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1058.47</span> (i B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of persons, etc., [[steadfast]], [[constant]], φίλος <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>299</span> (Comp.), cf. <span class="bibl">Th.5.43</span>, etc.: c. inf., <b class="b3">βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</b> [[more certain]] to make no change, <span class="bibl">Th.3.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">τό β</b>. [[certainty]], <span class="bibl">Hdt.7.50</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>59c</span>, etc.; but <b class="b3">τὸ β. τῆς διανοίας</b> [[firmness]], [[resolution]], <span class="bibl">Th.2.89</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[security]], [[guarantee]], τὸ δημόσιον β. <span class="title">IG</span>12.189. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Adv. -ως <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>15</span>; β. κλῃστόν <span class="bibl">Th.2.17</span>; β. οἰκεῖσθαι <span class="bibl">Id.1.2</span>; [[ἔχειν]], [[γνῶναι]], [[δημοκρατεῖσθαι]], <span class="bibl">D.8.41</span>, 39, <span class="bibl">10.4</span>: Comp. -ότερον, οἰκεῖν <span class="bibl">Th.1.8</span>; -οτέρως <span class="bibl">Isoc.8.60</span>, <span class="bibl">Porph.<span class="title">Abst.</span>1.11</span>: Sup. -ότατα <span class="bibl">Th.6.91</span>.</span> | |Definition=ον (so always in Th., Pl.), also α, ον (v. infr.): (βαίνω):— <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[firm]], [[steady]], κρύσταλλος <span class="bibl">Th.3.23</span>; ὄχημα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>85d</span> (Comp.); <b class="b3">γῆ β</b>. [[terra firma]], <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>2.21.5</span>; [[steadfast]], [[durable]], ὁμιλία… πιστὴ καὶ βέβαιος <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>71</span>; ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόνης <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>194</span>; ψῆφος βεβαία <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>1263</span>; τὴν χάριν βέβαιον ἔχειν <span class="bibl">Th.1.32</span>; οὐδέπω βέβαιος ἦν ἡ σωτηρία <span class="bibl">And.1.53</span>; εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν <span class="bibl">Isoc.4.173</span>; φιλία βέβαιος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>182c</span>; βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς γεύεσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 586a</span>; δόξαι καὶ πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>37b</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[sure]], [[certain]], τέκμαρ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>456</span>; ἄκεα <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>506</span> (lyr.); τοξεύματα <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1086</span>; <b class="b3">πύλας β. παρέχειν</b> make [[safe]], [[secure]], <span class="bibl">Th.4.67</span>; <b class="b3">βεβαιότερος κίνδυνος</b> a [[surer]] game, <span class="bibl">Id.3.39</span>: Sup. -ότατος <span class="bibl">Id.1.124</span>; <b class="b3">βέβαιόν ἐστί τινι ὅτι</b>… <span class="bibl">D.H.3.35</span>; <b class="b3">τὰ παρ' ἀνθρώπων αὐτῷ β. ἦν</b> ibid.; but <b class="b3">β. παρέχειν τὰν ὠνάν</b> [[confirm]], [[guarantee]], <span class="title">GDI</span>1867, al. (Delph.); μένειν κυρίαν καὶ β.… συγχώρησιν <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1058.47</span> (i B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of persons, etc., [[steadfast]], [[constant]], φίλος <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>299</span> (Comp.), cf. <span class="bibl">Th.5.43</span>, etc.: c. inf., <b class="b3">βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</b> [[more certain]] to make no change, <span class="bibl">Th.3.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">τό β</b>. [[certainty]], <span class="bibl">Hdt.7.50</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>59c</span>, etc.; but <b class="b3">τὸ β. τῆς διανοίας</b> [[firmness]], [[resolution]], <span class="bibl">Th.2.89</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[security]], [[guarantee]], τὸ δημόσιον β. <span class="title">IG</span>12.189. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Adv. -ως <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>15</span>; β. κλῃστόν <span class="bibl">Th.2.17</span>; β. οἰκεῖσθαι <span class="bibl">Id.1.2</span>; [[ἔχειν]], [[γνῶναι]], [[δημοκρατεῖσθαι]], <span class="bibl">D.8.41</span>, 39, <span class="bibl">10.4</span>: Comp. -ότερον, οἰκεῖν <span class="bibl">Th.1.8</span>; -οτέρως <span class="bibl">Isoc.8.60</span>, <span class="bibl">Porph.<span class="title">Abst.</span>1.11</span>: Sup. -ότατα <span class="bibl">Th.6.91</span>.</span> | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> eol. βέβαος <i>IG</i> 12(2).30.9 (Mitilene I d.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ος, -α, -ον E.<i>El</i>.1263, <i>Ep.Hebr</i>.6.19]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[firme]], [[seguro]], [[sólido]]<br /><b class="num">a)</b> de concr. κρύσταλλος ... οὐ β. Th.3.23, ὄχημα Pl.<i>Phd</i>.85d, γῆ β. tierra firme</i> Arr.<i>An</i>.2.21.5, ὁπλίταις ... βεβαίους τὰς πύλας παρέσχον ofrecieron a los hoplitas las puertas seguras</i>, e.e. garantizaron su uso seguro</i> Th.4.67, [[ἄγκυρα]] ... ἀσφαλὴς καὶ βεβαία un ancla segura y firme</i>, <i>Ep.Hebr</i>.l.c., τοξεύματα β. flechas certeras</i> S.<i>Ant</i>.1086, τὸ γὰρ ἐς ἄνδρα οὐ βέβαιοι pues en lo tocante a la virilidad (los ejercicios gimnásticos) no la garantizan</i> Philostr.<i>Gym</i>.29;<br /><b class="num">b)</b> de abstr. τέκμαρ A.<i>Pr</i>.456, ἄκεα A.<i>Eu</i>.506, ἀρετῆς βέβαιαι ... αἱ κτήσεις S.<i>Fr</i>.201d, cf. Moschio Trag.9.6, ψήφου β. τ' ἐστὶν ... θέσις E.l.c., πλοῦτος E.<i>Fr</i>.354.3, ὄλβος E.<i>Fr</i>.303.2, νίκη Democr.B 176, χάρις Th.1.32, κίνδυνον ἡγησάμενοι βεβαιότερον Th.3.39, βέβαιον μὲν οὐδὲν εἰ μὴ τό τε καταθανεῖν Critias B 49, φιλία Pl.<i>Smp</i>.182c, 209c, ἡδονή Pl.<i>R</i>.586a, δόξαι καὶ πίστεις Pl.<i>Ti</i>.37b, cf. Arist.<i>Metaph</i>.1008<sup>a</sup>16, 1011<sup>b</sup>13, 1005<sup>b</sup>11, [[LXX]] 3<i>Ma</i>.5.31, 1<i>Ep.Clem</i>.1.2, εἰρήνη Isoc.4.173, τύχαι Theodect.16.3, σωτηρία And.<i>Myst</i>.53, πνεῦμα [[LXX]] <i>Sap</i>.7.23, [[ἐλπίς]] 2<i>Ep.Cor</i>.1.7, [[ἀρχή]] <i>Ep.Hebr</i>.3.14, ὁ λόγος <i>Ep.Hebr</i>.2.2, ἐπαγγελία <i>Ep.Rom</i>.4.16, βεβαίαν ... τὴν κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι 2<i>Ep.Petr</i>.1.10, βέβαιον ἀνθρώπῳ οὐδέν Philostr.<i>VS</i> 480<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. [[del modo más seguro]] βεβαιότατα ... ἄν τις ... τοὺς πολεμίους βλάπτοι Th.6.91.<br /><b class="num">2</b> de pers. [[seguro]], [[leal]], [[firme]] φίλος A.<i>Pr</i>.297, Ar.<i>Pl</i>.836, φίλη Ar.<i>Lys</i>.1017, Λακεδαιμόνιοι Th.5.43, cf. Hippon.220.6<br /><b class="num">•</b>[[seguro]], [[convencido]] ἅπαντες βεβαιότεροι ἂν ἡμῖν ἦσαν μηδὲν νεωτεριεῖν todos habríamos estado más seguros de que no iban a alterar la situación</i> Th.3.11, cf. D.H.3.35.<br /><b class="num">3</b> en fórmulas legales [[seguro]], [[firme]], [[garantizado]] τὸ δɛ̄μόσιον β[έ] βαιον (<i>uel</i> -ον) τον χρɛ̄μ[ά] τον <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.245.1 (V a.C.), βέβαιον παρέχετω ... τὰν ὠνάν <i>GDI</i> 1867.6 (Delfos II a.C.), βέβαιον ποιεῖν garantizar</i>, <i>IClaros</i> M 1.35 (II a.C.), μίσθωσις <i>PAmh</i>.85.21, (ἄρουρας) παρέξασθαι ... ταύτας ... βεβαίας ἀπὸ πάντων transmitir estas (tierras) garantizadas contra todo riesgo</i>, <i>POxy</i>.290.40 (ambos I d.C.), cf. 3690.16 (II d.C.), <i>PFouad</i> 21.20 (III d.C.), πάντα κύρια καὶ βέβαια <i>PYadin</i> 19.25 (II d.C.), frec. la misma fórmula κύριος καὶ [[βέβαιος]] ref. a distintos doc. (συγγραφή, [[ἐντολή]], [[ἀποχή]], etc.) <i>BGU</i> 1002.14, 1058.47 (ambos I a.C.), <i>PLips</i>.38.6, <i>PFlor</i>.95.11, 25, <i>PGrenf</i>.2.76.21 (todos IV d.C.), <i>PStras</i>.46.24, 47.26, 49, <i>PMasp</i>.161.12 (todos VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> subst. τὸ β.<br /><b class="num">1</b> [[certeza]], [[seguridad]] ὑμῖν δὲ τὸ β. ... παρεχέτω Pl.<i>Ep</i>.346b, cf. 358c, Hdt.7.50, τῆς διανοίας τὸ β. Th.2.89.<br /><b class="num">2</b> [[firmeza]], [[garantía]] del carácter de los μοχθηροί Arist.<i>EN</i> 1159<sup>b</sup>8<br /><b class="num">•</b>[[estabilidad]] τὸ γὰρ βέβαιον οὐκ ἔχει πλούτου φύσις Amph.<i>Seleuc</i>.21.<br /><b class="num">3</b> esp. en pap. [[seguridad]], [[garantía]] en fórmulas legales παρακαταθέμενος ... τὸ [[ἀργύριον]] ἵν' ἐν βεβαίῳ τὸ ἀναλαβεῖν ὀφειλόμ[ενα] ᾖ colocando en depósito el dinero para que la recuperación de las deudas esté en garantía, e.e. para que esté garantizada</i>, <i>POxy</i>.237.8.16, βέβαιόν μοι εἶναι θέλω <i>BGU</i> 326.2.3, 9 (ambos II d.C.), ἔχειν τὸ β. <i>PStras</i>.22.23 (III d.C.).<br /><b class="num">III</b> adv. -ως [[firmemente]] μὴ βεβάως ... λίθον κίνεις Alc.344, νόῳ παρεόντα β. Parm.B 4.1, ἔχειν D.8.41, cf. Arist.<i>EN</i> 1105<sup>a</sup>33, γνῶναι D.8.39<br /><b class="num">•</b>[[sólidamente]] κλῃστόν Th.2.17<br /><b class="num">•</b>[[de modo estable]] Ἑλλὰς ... οὐ ... β. οἰκουμένη Th.1.2, πόλις δημοκρατουμένη β. D.10.4<br /><b class="num">•</b>[[eficazmente]], [[sólidamente]] βεβαιοτέρως ἂν ἔχοι Isoc.8.60, ἀνεῖρξαι Porph.<i>Abst</i>.1.11<br /><b class="num">•</b>en la fórmula legal κυρίως καὶ β. con validez y garantía</i>, <i>PYadin</i> 19.23 (II d.C.), cf. <i>PKöln</i> 232.17 (IV d.C.).<br /><b class="num">• Etimología:</b> Se rel. gener. c. la r. *<i>g<sup>u̯</sup>eH2</i>- ‘[[ir]]’, cf. [[βαίνω]], ἔβᾱν y red. Quizá del part. perf. *βεβα-υσ-ιος como *Ϝιδ-υσ-ιος > ἰδυῖος. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 18: | Line 21: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος <i>ou</i> α, ον :<br /><b>I.</b> ferme, solide;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> ferme, constant : [[φίλος]] [[βέβαιος]] ESCHL ami sûr <i>ou</i> fidèle ; βεβαία [[εἰρήνη]] ISOCR paix solide ; τῆς διανοίας τὸ βέβαιον THC esprit ferme et résolu;<br /><b>2</b> qui est à l'abri du danger : πύλαι βέβαιοι THC portes sûres, à l'abri de toute surprise;<br /><b>3</b> sûr, certain : [[τέκμαρ]] βέβαιον ESCHL preuve certaine ; βέβαια τοξεύματα SOPH traits qui vont sûrement au but (<i>ou</i> lancés d'une main ferme, bien assurée) ; [[κίνδυνος]] [[βέβαιος]] THC danger certain ; <i>en parl. de pers.</i> βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν THC il serait plus certain qu’ils ne feraient aucun changement ; τὸ βέβαιον HDT la certitude;<br /><i>Cp.</i> βεβαιότερος, <i>Sp.</i> βεβαιότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Βα avec redoubl. | |btext=ος <i>ou</i> α, ον :<br /><b>I.</b> ferme, solide;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> ferme, constant : [[φίλος]] [[βέβαιος]] ESCHL ami sûr <i>ou</i> fidèle ; βεβαία [[εἰρήνη]] ISOCR paix solide ; τῆς διανοίας τὸ βέβαιον THC esprit ferme et résolu;<br /><b>2</b> qui est à l'abri du danger : πύλαι βέβαιοι THC portes sûres, à l'abri de toute surprise;<br /><b>3</b> sûr, certain : [[τέκμαρ]] βέβαιον ESCHL preuve certaine ; βέβαια τοξεύματα SOPH traits qui vont sûrement au but (<i>ou</i> lancés d'une main ferme, bien assurée) ; [[κίνδυνος]] [[βέβαιος]] THC danger certain ; <i>en parl. de pers.</i> βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν THC il serait plus certain qu’ils ne feraient aucun changement ; τὸ βέβαιον HDT la certitude;<br /><i>Cp.</i> βεβαιότερος, <i>Sp.</i> βεβαιότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Βα avec redoubl. | ||
}} | }} | ||
{{Abbott | {{Abbott |