ἀλλάσσω: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2"
m (Text replacement - "<br \/>   <b>1<\/b> (?)(?!.*<br \/><b>)(?!.* <b>)" to "")
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=a)lla/ssw
|Beta Code=a)lla/ssw
|Definition=later Att. [[ἀλλάττω]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prm.</span>139a</span>: impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἤλλαττον <span class="bibl">Men.<span class="title">Epit.</span> 466</span>: fut. -άξω <span class="bibl">Thgn.21</span>: aor. ἤλλαξα <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>661</span>: pf. [[ἤλλᾰχα]] (ἀπ-) <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.13.6</span>, (δι-) Dionys. Com.<span class="bibl">2.10</span>:—Med., fut. ἀλλάξομαι <span class="bibl">Luc. <span class="title">Tyr.</span>7</span>, (ἀντ-) <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1088</span>: aor. ἠλλαξάμην <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>103</span>, <span class="bibl">Antipho 5.79</span>, <span class="bibl">Th.8.82</span>, etc.: pf. (in med. sense) [[ἤλλαγμαι]] (<b class="b3"> ἐν</b>-) <span class="bibl">S. <span class="title">Aj.</span>208</span>:—Pass., fut. [[ἀλλαχθήσομαι]] Trag. and Com., (ἀπ-) <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>878</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>940</span>; [[ἀλλαγήσομαι]] in early Prose, (ἀπ-) <span class="bibl">Hdt.2.120</span>, (ἐξαπ-) <span class="bibl">Th.4.28</span>: aor. [[ἠλλάχθην]] and [[ἠλλάγην]], former more freq. in S. and E., latter in Prose: pf. ἤλλαγμαι <span class="bibl">Antiph. 176</span>, <span class="title">AP</span>9.67, al.: plpf. ἤλλακτο <span class="bibl">Hdt.2.26</span>. (More common in compds., especially in later Gk.): ([[ἄλλος]]):—[[make other than it is]], [[change]], [[alter]], τόπον <span class="bibl">Parm.8.41</span>; μορφήν <span class="bibl">Emp.137</span>; χροιάν <span class="bibl">E. <span class="title">Med.</span>1168</span>; ἤλλαττε χρώματ' <span class="bibl">Men.<span class="title">Epit.</span>466</span>; τὸ ἑαυτοῦ εἶδος εἰς πολλὰς μορφάς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span> 380d</span>; χώραν <span class="bibl">Id.<span class="title">Prm.</span>139a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> ἀ. τί τινος = [[give in exchange]], [[barter]] one thing [[for]] another, τῆς σῆς λατρείας τὴν ἐμὴν δυσπραξίαν . . οὐκ ἂν ἀλλάξαιμ' ἐγώ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 967</span>; τι ἀντί τινος <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>661</span>:— Med., τὴν παραντίκα ἐλπίδα . . οὐδενὸς ἂν ἠλλάξαντο <span class="bibl">Th.8.82</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[repay]], [[requite]], φόνον φονεῦσιν <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>89</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[leave]], [[quit]], οὐράνιον φῶς <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>944</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>193</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Med., [[ἔξω]] τρίβου ἀλλάσσεσθαι [[ἴχνος]] = [[move]] one's [[position]], <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>103</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[take]] one thing [[in exchange for]] another, κάκιον τοὐσθλοῦ παρεόντος <span class="bibl">Thgn.21</span>; πόνῳ πόνον ἀ. to [[exchange]] one [[suffering]] [[with]] another ([[nisi legendum|nisi leg.]] πόνου), <span class="title">Trag.Adesp.</span>7.3; ἠλλαττόμεσθ' ἂν δάκρυα δόντες χρυσίον = should take in [[exchange]], <span class="bibl">Philem.73</span>: ἀ. θνητὸν [[εἶδος]] [[assume]] it, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>53</span>, cf. <span class="bibl">1331</span>:—more freq. in Med., τί τινος one thing [[for]] another, [[εὐδαιμονία]]ς [[κακοδαιμονία]]ν <span class="bibl">Antipho 5.79</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>733b</span>; τὰ οἰκήϊα κακὰ ἀλλάξασθαι τοῖσι πλησίοισι = [[exchange]] them with them, <span class="bibl">Hdt.7.152</span>: hence, [[buy]], τι ἀντ' ἀργυρίου <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>371c</span>; διά τινος ὠνῆς ἢ καὶ πράσεως ἀλλάττεσθαί τί τινι <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span> 915d</span>, <span class="bibl">915e</span>; τοῦ παντὸς ἀ. [[prize above]] all things, <span class="bibl">Ph.<span class="title">Bel.</span>56.30</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[take a new position]], i.e. [[go to]] a place, ἀ. Ἅιδα θαλάμους <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>483</span>; πόλιν ἐκ πόλεως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>289e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> abs., [[have dealings]], as [[buyer]] or [[seller]], in Med., πρός τινα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>915e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[alternate]], <span class="bibl">Emp.17.6</span>; σκῆπτρ' ἔειν ἐνιαυτὸν ἀλλάσσοντε = to [[enjoy]] [[power]] [[in turn]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span> 74</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>42c</span>:—Pass., ἀρεταὶ . . ἀλλασσόμεναι [[in turns]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>11.38</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>940a15</span>. ϝ. Pass., to [[be reconciled]], <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>997</span>.</span>
|Definition=later Att. [[ἀλλάττω]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prm.</span>139a</span>: impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἤλλαττον <span class="bibl">Men.<span class="title">Epit.</span> 466</span>: fut. -άξω <span class="bibl">Thgn.21</span>: aor. ἤλλαξα <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>661</span>: pf. [[ἤλλᾰχα]] (ἀπ-) <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.13.6</span>, (δι-) Dionys. Com.<span class="bibl">2.10</span>:—Med., fut. ἀλλάξομαι <span class="bibl">Luc. <span class="title">Tyr.</span>7</span>, (ἀντ-) <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1088</span>: aor. ἠλλαξάμην <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>103</span>, <span class="bibl">Antipho 5.79</span>, <span class="bibl">Th.8.82</span>, etc.: pf. (in med. sense) [[ἤλλαγμαι]] (<b class="b3"> ἐν</b>-) <span class="bibl">S. <span class="title">Aj.</span>208</span>:—Pass., fut. [[ἀλλαχθήσομαι]] Trag. and Com., (ἀπ-) <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>878</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>940</span>; [[ἀλλαγήσομαι]] in early Prose, (ἀπ-) <span class="bibl">Hdt.2.120</span>, (ἐξαπ-) <span class="bibl">Th.4.28</span>: aor. [[ἠλλάχθην]] and [[ἠλλάγην]], former more freq. in S. and E., latter in Prose: pf. ἤλλαγμαι <span class="bibl">Antiph. 176</span>, <span class="title">AP</span>9.67, al.: plpf. ἤλλακτο <span class="bibl">Hdt.2.26</span>. (More common in compds., especially in later Gk.): ([[ἄλλος]]):—[[make other than it is]], [[change]], [[alter]], τόπον <span class="bibl">Parm.8.41</span>; μορφήν <span class="bibl">Emp.137</span>; χροιάν <span class="bibl">E. <span class="title">Med.</span>1168</span>; ἤλλαττε χρώματ' <span class="bibl">Men.<span class="title">Epit.</span>466</span>; τὸ ἑαυτοῦ εἶδος εἰς πολλὰς μορφάς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span> 380d</span>; χώραν <span class="bibl">Id.<span class="title">Prm.</span>139a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> ἀ. τί τινος = [[give in exchange]], [[barter]] one thing [[for]] another, τῆς σῆς λατρείας τὴν ἐμὴν δυσπραξίαν . . οὐκ ἂν ἀλλάξαιμ' ἐγώ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 967</span>; τι ἀντί τινος <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>661</span>:— Med., τὴν παραντίκα ἐλπίδα . . οὐδενὸς ἂν ἠλλάξαντο <span class="bibl">Th.8.82</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[repay]], [[requite]], φόνον φονεῦσιν <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>89</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[leave]], [[quit]], οὐράνιον φῶς <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>944</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>193</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Med., [[ἔξω]] τρίβου ἀλλάσσεσθαι [[ἴχνος]] = [[move]] one's [[position]], <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>103</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[take]] one thing [[in exchange for]] another, κάκιον τοὐσθλοῦ παρεόντος <span class="bibl">Thgn.21</span>; πόνῳ πόνον ἀ. to [[exchange]] one [[suffering]] [[with]] another ([[nisi legendum|nisi leg.]] πόνου), <span class="title">Trag.Adesp.</span>7.3; ἠλλαττόμεσθ' ἂν δάκρυα δόντες χρυσίον = should take in [[exchange]], <span class="bibl">Philem.73</span>: ἀ. θνητὸν [[εἶδος]] [[assume]] it, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>53</span>, cf. <span class="bibl">1331</span>:—more freq. in Med., τί τινος one thing [[for]] another, [[εὐδαιμονία]]ς [[κακοδαιμονία]]ν <span class="bibl">Antipho 5.79</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>733b</span>; τὰ οἰκήϊα κακὰ ἀλλάξασθαι τοῖσι πλησίοισι = [[exchange]] them with them, <span class="bibl">Hdt.7.152</span>: hence, [[buy]], τι ἀντ' ἀργυρίου <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>371c</span>; διά τινος ὠνῆς ἢ καὶ πράσεως ἀλλάττεσθαί τί τινι <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span> 915d</span>, <span class="bibl">915e</span>; τοῦ παντὸς ἀ. [[prize above]] all things, <span class="bibl">Ph.<span class="title">Bel.</span>56.30</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[take a new position]], i.e. [[go to]] a place, ἀ. Ἅιδα θαλάμους <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>483</span>; πόλιν ἐκ πόλεως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>289e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> abs., [[have dealings]], as [[buyer]] or [[seller]], in Med., πρός τινα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>915e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[alternate]], <span class="bibl">Emp.17.6</span>; σκῆπτρ' ἔειν ἐνιαυτὸν ἀλλάσσοντε = to [[enjoy]] [[power]] [[in turn]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span> 74</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>42c</span>:—Pass., ἀρεταὶ . . ἀλλασσόμεναι [[in turns]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>11.38</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>940a15</span>. ϝ. Pass., to [[be reconciled]], <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>997</span>.</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> át. -ττω; locr. [[ἀλλάζω]] <i>IG</i> 9<sup>2</sup>.609.21 (Lócride V a.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [aor. poét. 2.<sup>a</sup> pers. ind. med. ἠλλάξαο <i>AP</i> 7.373 (Thallus), 3<sup>a</sup> sg. imperat. act. ἀλλαξέτω <i>BGU</i> 597.10 (I a.C.), 1<sup>a</sup> sg. ind. pas. ἠλλάγην Is.4.13, Luc.<i>Gall</i>.16; fut. pas. ἀλλαγήσομαι [[LXX]] <i>Ps</i>.101.27; perf. part. ac. fem. ἠλαχόταν <i>ZPE</i> 10.237.3 (Alejandría)]<br /><b class="num">I</b> sólo c. ac.<br /><b class="num">1</b> respecto a lo normalizado o sellado [[cambiar]], [[modificar]], [[alterar]] οὐδέ τις ἀλλάξει κάκιον τοὐσθλοῦ παρέοντος (habla el autor tras enunciar su σφραγίς) nadie cambiará nada (de mis versos) para mal, estando patente lo bueno</i> Thgn.21, cf. <i>BGU</i> 361.3.24 (II a.C.), αἰὼν δὲ κυλινδομέναις ἁμέραις ἄλλ' ἄλλοτ' ἐξ ἄλλαξεν pero el tiempo con el transcurrir de los días trajo ya unos, ya otros sucesos</i> Pi.<i>I</i>.3.18, ὃς ἀλλάξει τὸ ῥῆμα τοῦτο [[LXX]] 2<i>Es</i>.6.11, ἀλλάξει τὰ ἔθη ἃ παρέδωκεν ἡμῖν Μωϋσῆς <i>Act.Ap</i>.6.14, τὰς τῶν θεῶν τιμάς D.S.1.73.3, frec. en los pap. οὐκ οὔσης δὲ ἐξουσίας ὁποτέρῳ ἡμῶν ἀλλάξαι τι τούτων no estando facultado ninguno de nosotros dos para variar nada de estas cláusulas</i>, <i>PCair.Isidor</i>.80.14, 81.26, cf. 82.12, <i>PN.York</i> 20.19 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en pas. [[γραμματεῖον]] ἀλλαγῆναι que el documento sea modificado</i> Is.4.13.<br /><b class="num">2</b> [[cambiar]], [[modificar]], [[variar]] forma o color μορφήν Emp.B 137.1, τὸ [[αὑτοῦ]] [[εἶδος]] εἰς πολλὰς μορφάς Pl.<i>R</i>.380d, χροιάν E.<i>Med</i>.1168, cf. Herm.<i>Sim</i>.9.4.5, 8, χρώματ' Men.<i>Epit</i>.887, <i>cálices allassontes</i>, copas de cristal irisado</i> Vopiscus <i>Quad.Tyr</i>.8.10, ἀλλάξει τὸν ἥλιον en el fin del mundo <i>Ep.Barn</i>.15.5, τὴν φύσιν <i>Ep.Barn</i>.10.7<br /><b class="num">•</b>[[cambiar a]] ὄφεος ἀλλάξει τύπον E.<i>Ba</i>.1331<br /><b class="num">•</b>la voz o el sonido [[variar]], [[alterar]] τὴν φωνήν μου <i>Ep.Gal</i>.4.20<br /><b class="num">•</b>en gener. ἄνθρωπον ἀλλάξαι (el médico debe) cambiar (totalmente) al hombre</i> Aret.<i>SD</i> 2.1.13<br /><b class="num">•</b>de ropas τὰς στολάς [[LXX]] <i>Ge</i>.35.2, cf. 2<i>Re</i>.12.20, <i>Ps</i>.101.27, <i>Eu.Oxy</i>.19.<br /><b class="num">3</b> de lugar, indif. a la dirección [[cambiar de]], [[variar de]] τόπον Parm.B 8.41, χώραν Pl.<i>Prm</i>.139a<br /><b class="num">•</b>[[dejar atrás]], [[abandonar]] οὐράνιον φῶς S.<i>Ant</i>.945, cf. E.<i>IT</i> 193, βίον ἠλαχόταν <i>ZPE</i> 10.237.3 (Alejandría), καὶ ἤλλαξαν καὶ ἀπέστησαν ἀπὸ σοῦ [[LXX]] 2<i>Es</i>.19.26<br /><b class="num">•</b>[[dirigirse]], [[ir hacia]] ᾍδα θαλάμους E.<i>Hec</i>.482, οἱ δὲ πόλιν ἐκ πόλεως ἀλλάττοντες κατὰ θάλατταν καὶ πεζῇ los (cambistas y negociantes) que van de ciudad en ciudad por tierra y mar</i> Pl.<i>Plt</i>.289e<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[mudar]], [[trasladar]] ἔξω τρίβου τοῦδ' ἴχνος ἀλλαξώμεθα E.<i>El</i>.103.<br /><b class="num">4</b> según el trato [[cambiar]], [[trocar]] κτήνη <i>POxy</i>.729.43 (II a.C.), cf. <i>BGU</i> 1141.41, 44 (I a.C.), o pagar τὴν τιμήν <i>PSI</i> 479.5 (V a.C.), τὸν λόγον <i>PLips</i>.107.3 (III a.C.).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[intercambiar]], [[cambiar]] una cosa por otra, c. ac. y gen. τῆς σῆς λατρείας τὴν ἐμὴν δυσπραξίαν ... οὐκ ἂν ἀλλάξαιμ' [[ἐγώ]] A.<i>Pr</i>.967, c. ac. y [[ἀντί]] más gen. ἀντὶ τῶνδε ... χάριν E.<i>Alc</i>.661<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. [[cambiar]], [[pagar]] ἐλπίδα ... σωτηρίας ... οὐδενὸς ἂν ἠλλάξαντο por nada habrían cambiado la esperanza de la salvación</i> Th.8.82, ἠλλάξαντο μὲν γὰρ πολλῆς εὐδαιμονίας πολλὴν κακοδαιμονίαν Antipho 5.79, τὸ μηδέτερον ... λύπης δὲ ἀλλάττεσθαι βουλόμεθα lo que no es ni placer ni dolor ... lo preferimos al dolor</i> Pl.<i>Lg</i>.733b, cf. <i>Mx</i>.237a, πένθεα δὲ στεφάνων ἠλλάξαο <i>AP</i> 7.373 (Thallus)<br /><b class="num">•</b>[[pagar en dinero]] ἀλλάττεσθαι νόμισμα τε χρημάτων καὶ χρήματα νομίσματος Pl.<i>Lg</i>.849e<br /><b class="num">•</b>c. ac. y [[ἀντί]] más gen. οὐ ... τὰν ἀρετὰν ἀλλάξομαι ἀντ' ἀδίκου κέρδους <i>Lyr.Adesp</i>.43, ἀντὶ τῆς ἀρχῆς δουλείαν ἀλλάξασθαι And.2.27, τὰ μὲν ἀντ' ἀργυρίου Pl.<i>R</i>.371c, ἀλλαττόμενα ἀντὶ ἀλλὴλων (miedos y placeres, etc.) cambiándose entre sí (y no c. la φρόνησις)</i>, Pl.<i>Phd</i>.69b, ἀντὶ τῶν διδομένων χρημάτων ἀλλάξασθαι τὴν πρὸς Ῥωμαίους διαφοράν pagar por el dinero concedido (el precio de) la diferencia con Roma</i> Plb.29.9.5<br /><b class="num">•</b>gener. abs. [[tener intercambio]], [[comerciar]], [[hacer tratos]] κεκτῆσθαι καὶ ἀλλάσσεσθαι καὶ ἀποδόσθαι <i>SIG</i> 332.14, 22 (Casandrea-Potidea IV/III a.C.), οὕτως ἀλλάττεσθαι que así haga el trato</i> Pl.<i>Lg</i>.915d, cf. 742a, ὅταν ἀλλάσσωνται cuando hacen intercambio (el zapatero, el labriego, etc. entre sí)</i>, Arist.<i>EN</i> 1133<sup>b</sup>1<br /><b class="num">•</b>c. otras constr. [[διά]] τινος ὠνῆς ἢ καὶ πράσεως ἀλλάττεταί τις ἕτερος ἄλλῳ Pl.<i>Lg</i>.915d, πρὸς ὃν ἂν ἀλλάττηται Pl.<i>Lg</i>.915e.<br /><b class="num">2</b> c. ac. y dat. de pers. [[devolver]], [[pagar]] φόνον φονεῦσι E.<i>El</i>.89<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. y constr. εἰ πάντες ἄνθρωποι τὰ οἰκήια κακὰ ἐς μέσον συνενείκαιεν ἀλλάξασθαι βουλόμενοι τοῖσι πλησίοισι si todos los hombres expusieran en público sus propios males, queriendo intercambiarlos con los del vecino</i> Hdt.7.152<br /><b class="num">•</b>sólo c. dat. [[hacer un cambio]] ὁ ἀλλαττόμενος τῷ δεομένῳ ὑποδήματος el que hace un trueque al que necesita una sandalia</i> Arist.<i>Pol</i>.1257<sup>a</sup>10<br /><b class="num">•</b>c. ac. y dat. instrum. de cosa [[pagar con]] πόνῳ πόνον <i>Trag.Adesp</i>.7.3<br /><b class="num">•</b>[[pagar en especie]] ἀλλαξέτω σε αὐτὸν ... καλοῖς σπέρμασι <i>BGU</i> 597.10 (I a.C.)<br /><b class="num">•</b>pero cf. [[cambiar]] ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος <i>Ep.Rom</i>.1.23.<br /><b class="num">3</b> fig. v. med. [[apreciar]], [[valorar]] τοῦ παντὸς por encima de todo</i> Ph.<i>Bel</i>.56.30.<br /><b class="num">III</b> intr. c. suj. plu. o du.<br /><b class="num">1</b> [[alternar]], [[turnarse]] ταῦτ' ἀλλάσσοντα διαμπερὲς οὐδαμὰ λήγει (la unión y desunión por obra de Amor y Odio), Emp.B 17.6, σκῆπτρ' ἔχειν ... ἐνιαυτὸν ἀλλάσσοντε E.<i>Ph</i>.74, cf. sg. ἀλλάττων τε οὐ πρότερον πόνων λήξοι, πρίν ... Pl.<i>Ti</i>.42c<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. καὶ ταῦτα ἀλλάσσονται de masas de aire, Arist.<i>Pr</i>.940<sup>a</sup>15.<br /><b class="num">2</b> [[diferir]] ἀλλήλων unos de otros</i> D.H.<i>Dem</i>.53.<br /><b class="num">3</b> en v. med. [[reconciliarse]] S.<i>Fr</i>.997.<br /><b class="num">IV</b> usos intr. en v. med. o aor. rad.<br /><b class="num">1</b> [[modificarse]], [[alterarse]] ἀρχαῖαι δ' ἀρεταὶ ἀμφέροντ' ἀλλασσόμεναι γενεαῖς ἀνδρῶν σθένος las antiguas virtudes, tras sufrir altibajos a lo largo de las generaciones, traen de nuevo el vigor de los hombres</i> Pi.<i>N</i>.11.37-38, οὐ μὴ ἀλλαγῇ ὁ λογισμὸς αὐτῶν [[LXX]] <i>Sap</i>.12.10.<br /><b class="num">2</b> [[variar]], [[cambiar]], [[mudar]] εἰ δὲ ἡ στάσις ἤλλακτο τῶν ὡρέων pero si cambiara la posición de las estaciones</i> Hdt.2.26, χρῶμα παρὰ τὴν θέσιν τῶν ἀτόμων ἀλλάττεσθαι ... φησι (Epicuro) dice que el color de los átomos varía según su posición</i> Epicur.<i>Ep</i>.[2] 44.9, εἰ κἀγώ ποτε ἠλλάγην ὥσπερ σύ en la transmigración, Luc.<i>Gall</i>.16, de carácter o inclinaciones μὴ ἵνα δόξωμέν σε εὐθέως ἠλλάχθαι τὰ πρὸς ἡμᾶς no para que pensemos que tú has variado en tu benevolencia respecto a nosotros</i>, <i>PRyl</i>.230.10.<br /><b class="num">3</b> [[pasarse]], [[cambiarse]], [[mudarse]], [[trasladarse]] πρὸς ἕτερα χωρία D.55.32, cf. <i>PMich</i>.203.9 (II a.C.), οὐδ' ἠλλάξαντο, ἀλλ' ἔμειναν ἐφ' ἧς εἶχον (γῆς) Aristid.1.95<br /><b class="num">•</b>fig. οὐδεὶς ἂν ἠλλάξατο μονάρχου πρόσχημα καὶ βίον nadie se habría pasado a (escribir) la biografía de un monarca</i> Plb.8.11.5.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. [[ἀλλαγή]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 21: Line 24:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0102.png Seite 102]] ἀλλάξω, pass. aor. I. ήλλάχθην, Her. u. Tragg. gew., seltener bei Ar., in Prosa gew. aor. II. ἠλλάγην, anders machen, verändern, dah. Eins für das Andere nehmen, verwechseln, vertauschen, τί τινος, Aesch. Prom. 969; οὐράνιον φῶς ἀλλάξαι ἐν χαλκοδέτοις αὐλαῖς Soph. Ant. 936, das Himmelslicht mit Kerkerbanden tauschen; ἀλλάξασθ' ἀΐδου θαλάμους Eur. Hec. 478; [[εἶδος]] ἀλλάξαι, eine veränderte Gestalt annehmen, Bacch. 53. 1329; τὸ [[ἑαυτοῦ]] [[εἶδος]] ἐς πολλὰς μορφάς Plat. Rep. II, 380 d; πόλιν ἐκ πόλεως Polit. 289 e; χώραν Parmen. 139 a, ein Land verlassen. Dah. vergelten, φόνον φονεῦσι Eur. El. 89. – Med., gegen etwas für sich austauschen, τί τινος, τὴν [[παραυτίκα]] ἐλπίδα οὐδενός Thuc. 8, 82; bes. vom Handel, [[νόμισμα]] χρημάτων καὶ χρήματα νομίσματος Plat. Legg. VIII, 849 e; [[ἀντί]] τινος, z. B. ἀντ' ἀργυρίου Rep. II, 371 c; vom Kaufe und Verkaufe, ὅσα διά τινος ὠνῆς ὴ καὶ πράσεως ἀλλάττεταί τις ἄλλῳ Legg. XI, 915 d, bes. Sp.; Her. verb. τοῖς πλησίοισι τὰ οἰκήϊα κακά 7, 152; [[πρός]] τινα, Plat. Legg. XI, 915 e u. Folgde.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0102.png Seite 102]] ἀλλάξω, pass. aor. I. ήλλάχθην, Her. u. Tragg. gew., seltener bei Ar., in Prosa gew. aor. II. ἠλλάγην, anders machen, verändern, dah. Eins für das Andere nehmen, verwechseln, vertauschen, τί τινος, Aesch. Prom. 969; οὐράνιον φῶς ἀλλάξαι ἐν χαλκοδέτοις αὐλαῖς Soph. Ant. 936, das Himmelslicht mit Kerkerbanden tauschen; ἀλλάξασθ' ἀΐδου θαλάμους Eur. Hec. 478; [[εἶδος]] ἀλλάξαι, eine veränderte Gestalt annehmen, Bacch. 53. 1329; τὸ [[ἑαυτοῦ]] [[εἶδος]] ἐς πολλὰς μορφάς Plat. Rep. II, 380 d; πόλιν ἐκ πόλεως Polit. 289 e; χώραν Parmen. 139 a, ein Land verlassen. Dah. vergelten, φόνον φονεῦσι Eur. El. 89. – Med., gegen etwas für sich austauschen, τί τινος, τὴν [[παραυτίκα]] ἐλπίδα οὐδενός Thuc. 8, 82; bes. vom Handel, [[νόμισμα]] χρημάτων καὶ χρήματα νομίσματος Plat. Legg. VIII, 849 e; [[ἀντί]] τινος, z. B. ἀντ' ἀργυρίου Rep. II, 371 c; vom Kaufe und Verkaufe, ὅσα διά τινος ὠνῆς ὴ καὶ πράσεως ἀλλάττεταί τις ἄλλῳ Legg. XI, 915 d, bes. Sp.; Her. verb. τοῖς πλησίοισι τὰ οἰκήϊα κακά 7, 152; [[πρός]] τινα, Plat. Legg. XI, 915 e u. Folgde.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> át. -ττω; locr. [[ἀλλάζω]] <i>IG</i> 9<sup>2</sup>.609.21 (Lócride V a.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [aor. poét. 2.<sup>a</sup> pers. ind. med. ἠλλάξαο <i>AP</i> 7.373 (Thallus), 3<sup>a</sup> sg. imperat. act. ἀλλαξέτω <i>BGU</i> 597.10 (I a.C.), 1<sup>a</sup> sg. ind. pas. ἠλλάγην Is.4.13, Luc.<i>Gall</i>.16; fut. pas. ἀλλαγήσομαι [[LXX]] <i>Ps</i>.101.27; perf. part. ac. fem. ἠλαχόταν <i>ZPE</i> 10.237.3 (Alejandría)]<br /><b class="num">I</b> sólo c. ac.<br /><b class="num">1</b> respecto a lo normalizado o sellado [[cambiar]], [[modificar]], [[alterar]] οὐδέ τις ἀλλάξει κάκιον τοὐσθλοῦ παρέοντος (habla el autor tras enunciar su σφραγίς) nadie cambiará nada (de mis versos) para mal, estando patente lo bueno</i> Thgn.21, cf. <i>BGU</i> 361.3.24 (II a.C.), αἰὼν δὲ κυλινδομέναις ἁμέραις ἄλλ' ἄλλοτ' ἐξ ἄλλαξεν pero el tiempo con el transcurrir de los días trajo ya unos, ya otros sucesos</i> Pi.<i>I</i>.3.18, ὃς ἀλλάξει τὸ ῥῆμα τοῦτο [[LXX]] 2<i>Es</i>.6.11, ἀλλάξει τὰ ἔθη ἃ παρέδωκεν ἡμῖν Μωϋσῆς <i>Act.Ap</i>.6.14, τὰς τῶν θεῶν τιμάς D.S.1.73.3, frec. en los pap. οὐκ οὔσης δὲ ἐξουσίας ὁποτέρῳ ἡμῶν ἀλλάξαι τι τούτων no estando facultado ninguno de nosotros dos para variar nada de estas cláusulas</i>, <i>PCair.Isidor</i>.80.14, 81.26, cf. 82.12, <i>PN.York</i> 20.19 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en pas. [[γραμματεῖον]] ἀλλαγῆναι que el documento sea modificado</i> Is.4.13.<br /><b class="num">2</b> [[cambiar]], [[modificar]], [[variar]] forma o color μορφήν Emp.B 137.1, τὸ [[αὑτοῦ]] [[εἶδος]] εἰς πολλὰς μορφάς Pl.<i>R</i>.380d, χροιάν E.<i>Med</i>.1168, cf. Herm.<i>Sim</i>.9.4.5, 8, χρώματ' Men.<i>Epit</i>.887, <i>cálices allassontes</i>, copas de cristal irisado</i> Vopiscus <i>Quad.Tyr</i>.8.10, ἀλλάξει τὸν ἥλιον en el fin del mundo <i>Ep.Barn</i>.15.5, τὴν φύσιν <i>Ep.Barn</i>.10.7<br /><b class="num">•</b>[[cambiar a]] ὄφεος ἀλλάξει τύπον E.<i>Ba</i>.1331<br /><b class="num">•</b>la voz o el sonido [[variar]], [[alterar]] τὴν φωνήν μου <i>Ep.Gal</i>.4.20<br /><b class="num">•</b>en gener. ἄνθρωπον ἀλλάξαι (el médico debe) cambiar (totalmente) al hombre</i> Aret.<i>SD</i> 2.1.13<br /><b class="num">•</b>de ropas τὰς στολάς [[LXX]] <i>Ge</i>.35.2, cf. 2<i>Re</i>.12.20, <i>Ps</i>.101.27, <i>Eu.Oxy</i>.19.<br /><b class="num">3</b> de lugar, indif. a la dirección [[cambiar de]], [[variar de]] τόπον Parm.B 8.41, χώραν Pl.<i>Prm</i>.139a<br /><b class="num">•</b>[[dejar atrás]], [[abandonar]] οὐράνιον φῶς S.<i>Ant</i>.945, cf. E.<i>IT</i> 193, βίον ἠλαχόταν <i>ZPE</i> 10.237.3 (Alejandría), καὶ ἤλλαξαν καὶ ἀπέστησαν ἀπὸ σοῦ [[LXX]] 2<i>Es</i>.19.26<br /><b class="num">•</b>[[dirigirse]], [[ir hacia]] ᾍδα θαλάμους E.<i>Hec</i>.482, οἱ δὲ πόλιν ἐκ πόλεως ἀλλάττοντες κατὰ θάλατταν καὶ πεζῇ los (cambistas y negociantes) que van de ciudad en ciudad por tierra y mar</i> Pl.<i>Plt</i>.289e<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[mudar]], [[trasladar]] ἔξω τρίβου τοῦδ' ἴχνος ἀλλαξώμεθα E.<i>El</i>.103.<br /><b class="num">4</b> según el trato [[cambiar]], [[trocar]] κτήνη <i>POxy</i>.729.43 (II a.C.), cf. <i>BGU</i> 1141.41, 44 (I a.C.), o pagar τὴν τιμήν <i>PSI</i> 479.5 (V a.C.), τὸν λόγον <i>PLips</i>.107.3 (III a.C.).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[intercambiar]], [[cambiar]] una cosa por otra, c. ac. y gen. τῆς σῆς λατρείας τὴν ἐμὴν δυσπραξίαν ... οὐκ ἂν ἀλλάξαιμ' [[ἐγώ]] A.<i>Pr</i>.967, c. ac. y [[ἀντί]] más gen. ἀντὶ τῶνδε ... χάριν E.<i>Alc</i>.661<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. [[cambiar]], [[pagar]] ἐλπίδα ... σωτηρίας ... οὐδενὸς ἂν ἠλλάξαντο por nada habrían cambiado la esperanza de la salvación</i> Th.8.82, ἠλλάξαντο μὲν γὰρ πολλῆς εὐδαιμονίας πολλὴν κακοδαιμονίαν Antipho 5.79, τὸ μηδέτερον ... λύπης δὲ ἀλλάττεσθαι βουλόμεθα lo que no es ni placer ni dolor ... lo preferimos al dolor</i> Pl.<i>Lg</i>.733b, cf. <i>Mx</i>.237a, πένθεα δὲ στεφάνων ἠλλάξαο <i>AP</i> 7.373 (Thallus)<br /><b class="num">•</b>[[pagar en dinero]] ἀλλάττεσθαι νόμισμα τε χρημάτων καὶ χρήματα νομίσματος Pl.<i>Lg</i>.849e<br /><b class="num">•</b>c. ac. y [[ἀντί]] más gen. οὐ ... τὰν ἀρετὰν ἀλλάξομαι ἀντ' ἀδίκου κέρδους <i>Lyr.Adesp</i>.43, ἀντὶ τῆς ἀρχῆς δουλείαν ἀλλάξασθαι And.2.27, τὰ μὲν ἀντ' ἀργυρίου Pl.<i>R</i>.371c, ἀλλαττόμενα ἀντὶ ἀλλὴλων (miedos y placeres, etc.) cambiándose entre sí (y no c. la φρόνησις)</i>, Pl.<i>Phd</i>.69b, ἀντὶ τῶν διδομένων χρημάτων ἀλλάξασθαι τὴν πρὸς Ῥωμαίους διαφοράν pagar por el dinero concedido (el precio de) la diferencia con Roma</i> Plb.29.9.5<br /><b class="num">•</b>gener. abs. [[tener intercambio]], [[comerciar]], [[hacer tratos]] κεκτῆσθαι καὶ ἀλλάσσεσθαι καὶ ἀποδόσθαι <i>SIG</i> 332.14, 22 (Casandrea-Potidea IV/III a.C.), οὕτως ἀλλάττεσθαι que así haga el trato</i> Pl.<i>Lg</i>.915d, cf. 742a, ὅταν ἀλλάσσωνται cuando hacen intercambio (el zapatero, el labriego, etc. entre sí)</i>, Arist.<i>EN</i> 1133<sup>b</sup>1<br /><b class="num">•</b>c. otras constr. [[διά]] τινος ὠνῆς ἢ καὶ πράσεως ἀλλάττεταί τις ἕτερος ἄλλῳ Pl.<i>Lg</i>.915d, πρὸς ὃν ἂν ἀλλάττηται Pl.<i>Lg</i>.915e.<br /><b class="num">2</b> c. ac. y dat. de pers. [[devolver]], [[pagar]] φόνον φονεῦσι E.<i>El</i>.89<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. y constr. εἰ πάντες ἄνθρωποι τὰ οἰκήια κακὰ ἐς μέσον συνενείκαιεν ἀλλάξασθαι βουλόμενοι τοῖσι πλησίοισι si todos los hombres expusieran en público sus propios males, queriendo intercambiarlos con los del vecino</i> Hdt.7.152<br /><b class="num">•</b>sólo c. dat. [[hacer un cambio]] ὁ ἀλλαττόμενος τῷ δεομένῳ ὑποδήματος el que hace un trueque al que necesita una sandalia</i> Arist.<i>Pol</i>.1257<sup>a</sup>10<br /><b class="num">•</b>c. ac. y dat. instrum. de cosa [[pagar con]] πόνῳ πόνον <i>Trag.Adesp</i>.7.3<br /><b class="num">•</b>[[pagar en especie]] ἀλλαξέτω σε αὐτὸν ... καλοῖς σπέρμασι <i>BGU</i> 597.10 (I a.C.)<br /><b class="num">•</b>pero cf. [[cambiar]] ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος <i>Ep.Rom</i>.1.23.<br /><b class="num">3</b> fig. v. med. [[apreciar]], [[valorar]] τοῦ παντὸς por encima de todo</i> Ph.<i>Bel</i>.56.30.<br /><b class="num">III</b> intr. c. suj. plu. o du.<br /><b class="num">1</b> [[alternar]], [[turnarse]] ταῦτ' ἀλλάσσοντα διαμπερὲς οὐδαμὰ λήγει (la unión y desunión por obra de Amor y Odio), Emp.B 17.6, σκῆπτρ' ἔχειν ... ἐνιαυτὸν ἀλλάσσοντε E.<i>Ph</i>.74, cf. sg. ἀλλάττων τε οὐ πρότερον πόνων λήξοι, πρίν ... Pl.<i>Ti</i>.42c<br /><b class="num">•</b>v. med. mismo sent. καὶ ταῦτα ἀλλάσσονται de masas de aire, Arist.<i>Pr</i>.940<sup>a</sup>15.<br /><b class="num">2</b> [[diferir]] ἀλλήλων unos de otros</i> D.H.<i>Dem</i>.53.<br /><b class="num">3</b> en v. med. [[reconciliarse]] S.<i>Fr</i>.997.<br /><b class="num">IV</b> usos intr. en v. med. o aor. rad.<br /><b class="num">1</b> [[modificarse]], [[alterarse]] ἀρχαῖαι δ' ἀρεταὶ ἀμφέροντ' ἀλλασσόμεναι γενεαῖς ἀνδρῶν σθένος las antiguas virtudes, tras sufrir altibajos a lo largo de las generaciones, traen de nuevo el vigor de los hombres</i> Pi.<i>N</i>.11.37-38, οὐ μὴ ἀλλαγῇ ὁ λογισμὸς αὐτῶν [[LXX]] <i>Sap</i>.12.10.<br /><b class="num">2</b> [[variar]], [[cambiar]], [[mudar]] εἰ δὲ ἡ στάσις ἤλλακτο τῶν ὡρέων pero si cambiara la posición de las estaciones</i> Hdt.2.26, χρῶμα παρὰ τὴν θέσιν τῶν ἀτόμων ἀλλάττεσθαι ... φησι (Epicuro) dice que el color de los átomos varía según su posición</i> Epicur.<i>Ep</i>.[2] 44.9, εἰ κἀγώ ποτε ἠλλάγην ὥσπερ σύ en la transmigración, Luc.<i>Gall</i>.16, de carácter o inclinaciones μὴ ἵνα δόξωμέν σε εὐθέως ἠλλάχθαι τὰ πρὸς ἡμᾶς no para que pensemos que tú has variado en tu benevolencia respecto a nosotros</i>, <i>PRyl</i>.230.10.<br /><b class="num">3</b> [[pasarse]], [[cambiarse]], [[mudarse]], [[trasladarse]] πρὸς ἕτερα χωρία D.55.32, cf. <i>PMich</i>.203.9 (II a.C.), οὐδ' ἠλλάξαντο, ἀλλ' ἔμειναν ἐφ' ἧς εἶχον (γῆς) Aristid.1.95<br /><b class="num">•</b>fig. οὐδεὶς ἂν ἠλλάξατο μονάρχου πρόσχημα καὶ βίον nadie se habría pasado a (escribir) la biografía de un monarca</i> Plb.8.11.5.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. [[ἀλλαγή]].
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR