καρπόω: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1329.png Seite 1329]] Frucht machen, hervorbringen, tragen, übertr., [[ὕβρις]] γὰρ ἐξανθοῦσ' ἐκάρπωσε στάχυν ἄτης, der Übermuth treibt die Aehre der Schuld, Aesch. Pers. 807. – Sp., wie LXX., = die Frucht darbringen zum Opfer. – Gew. med., wie καρπίζομαι, die Frucht für sich einsammeln, ernten, Frucht woraus ziehen; καρπώσεται ὅσην [[Νεῖλος]] ἀρδεύει χθόνα, der ernten wird, so weit der Nil das Land bewässert, Aesch. Prom. 854, vgl. Suppl. 250; δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν γῆν ἐκαρποῦντο Plat. Critia. 118 e; τὸν ἀγρόν Xen. Mem. 1, 1, 8 u. A.; vom Feinde, τὴν χώραν καρπ οῦσθαι, die Einkünfte des Landes für sich nehmen, das Land aussaugen, plündern, Isocr. 4, 133. 166; vgl. Ath. VI, 274 f; allgemeiner, Nutzen, Ertrag ziehen aus Etwas, τὴν Ἑλλάδα Ar. Vesp. 518; ἔδωκε [[ἑβδομήκοντα]] μνᾶς καρπώσασθαι, um den Ertrag davon zu ziehen, zu benutzen, Dem. 27, 5; λιμένας καὶ ἀγοράς 1, 22; τὴν [[ἑαυτοῦ]] κτῆσιν Plat. Legg. IX, 877 a, genießen; τὴν ἡλικίαν Dem. 59, 19. Oft übertr., ἡδονήν Plat. Conv. 187 e, τὴν σοφίαν Euthyd. 305 e; ἔκ τινος εὔκλειαν Xen. Cyr. 8, 2, 22; δωρεάς Plut. Them. 31; Tragg., βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος Aesch. Spt. 575, ernten von des Geistes tiefer Furche; im schlimmen Sinne, die schlimmen Folgen wovon empfinden, αὐτὸς φρενῶν καρποῖτο τὴν ἁμαρτίαν Ag. 488, vgl. 607; ὡς ἄελπτον ὄμμ' ἐμοὶ φήμης καρπούμεθα, wir genießen den Ruf, Soph. Tr. 203; τἄμ' ἐκαρποῦτ' ἂν λέχη Eur. Andr. 936; πένθη μέγι στα δακρύων καρπούμεναι Hipp. 1427. – Aber καρποῦσθαι τὰς τῆς πόλεως συμφοράς Lys. 25, 25 ist = für sich ausbeuten, Vortheil daraus ziehen.

}}

{{ls

|lstext='''καρπόω''': μέλλ. -ώσω, [[φέρω]] καρπὸν ἢ [[φέρω]] ὡς καρπόν· μεταφ., [[ὕβρις]] γὰρ ἐξανθοῦσ’ ἐκάρπωσε στάχυν ἄτης Αἰσχύλ. Πέρσ. 821, πρβλ. Θήβ. 601· πρβλ. [[ἐκκαρπίζομαι]]:― [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ Παθ. Ὄκελλ. ὁ Λευκαν. 2) [[προσφέρω]] ὡς θυσίαν, Ἑβδ. (Λευ. Β’, 11). ΙΙ. συχνότερον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ καρπόομαι, [[λαμβάνω]] καρπὸν δι’ ἐμαυτόν, δηλ. 1) [[θερίζω]] τοὺς καρπούς τινος, μετ’ αἰτιατ. πράγματος, ἀρούρας Ἡρόδ. 2. 168· χθόνα Αἰσχύλ. Πρ. 851, Ἱκέτ. 253· καὶ μεταφ., καρποῦσθαι βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 593· δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν γῆν καρποῦσθαι, ἀπολαμβάνειν τὸν καρπὸν τῆς γῆς δὶς κατ’ [[ἔτος]], Πλάτ. Κριτίας 118Ε: ― [[ἐντεῦθεν]], ἐξαντλῶ δι’ ὑπερβολικῶν ἀπαιτήσεων, λεηλατῶ, καρπουμένῳ τὴν Ἑλλάδα Ἀριστοφ. Σφ. 520, πρβλ. Ἰσοκρ. 68Β, 75D, Δημ. 419. 19. 2) [[λαμβάνω]] τὸν καρπὸν ἢ τὸν τόκον τῶν χρημάτων, ἔδωκεν [[ἑβδομήκοντα]] μνᾶς καρπώσασθαι ὁ αὐτ. 813. 19· τοὺς λιμένας καὶ τὰς ἀγορὰς καρποῦσθαι, ἀπολαμβάνειν ὠφελείας ἐξ αὐτῶν, ὁ αὐτ. 15. 22· ἔθνη Ξεν. Ἑλλ. 6. 2, 12· καρπ. [[ἰδίᾳ]] τὰς τῆς πόλεως συμφορὰς Λυσ. 174. 1· πλεονεξίαν Δημ. 662. 5· [[οὕτως]] ἐν τῷ παθ. πρκμ., τὸ [[ἐργαστήριον]] κεκαρπωμένος, ἀπολαμβάνων τὰ κέρδη τοῦ ἐργαστηρίου, ὁ αὐτ. 828. 16· ― ἀπολ., ὠφελοῦμαι, Ἀριστοφ. Ἀχ. 837. 3) [[λαμβάνω]] τοὺς καρπούς, ἔχω τὴν ἐλευθέραν χρῆσίν τινος, τὰ [[αὐτοῦ]] ἀγαθά γιγνόμενα Θουκ. 2. 38· τὴν τῶν πολεμίων Ξεν. Ἀγησ. 1. 34· τὴν οἰκείαν ἀδεῶς καρπ. Δημ. 16. 19, πρβλ. 17, 11· ― ἀκολούθως, 4) [[ἁπλῶς]] [[ἀπολαύω]], ἄελπτον [[ὄμμα]]… φήμης Σοφ. Τρ. 204· τἀμὰ… λέχη Εὐρ. Ἀνδρ. 935· ἐλευθερίαν Θουκ. 7. 68· τὴν σοφίαν Πλάτ. Εὐθύδ. 305Ε· ἡδονὴν ταύτην ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 251Ε, πρβλ. 240Α, κτλ.· εὔκλειαν καὶ ἀσφάλειαν Ξεν. Κύρ. 8. 2, 22· δόξαν Δημ. 478. 2· τὴν ἠλικίαν ὁ αὐτ. 1351. 13· ― [[ἐνίοτε]] ὡς τὸ [[ἀπολαύω]], ἐπὶ κακῆς σημασίας, καρποῦσθαι λύπας Ἱππ. 295. 46· φρενῶν τὴν ἁμαρτίαν Αἰσχύλ. Ἀγ. 502· τὰ ψευδῆ καλὰ [[αὐτόθι]] 621· πένθη Εὐρ. Ἱππ. 1427· ἄπαιδα καρπ. βίον ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 575. 3· τὰ μέγιστα ὀνείδη Πλάτ. Συμπ. 183Α.

}}

{{lsm