LSJ

μακρός: Difference between revisions

Page Discussion

μακρός (view source)

Revision as of 14:20, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 12: Line 12:
{{bailly
{{bailly
|btext=ά, όν :<br /><b>A. I.</b> <i>propr.</i> long;<br /><b>1</b> <i>en parl. de choses</i> μακρὸν [[δόρυ]] IL, μακρὸν [[ἔγχος]] IL longue lance, longue javeline ; μακρὰ [[ναῦς]] THC navire long, <i>càd</i> navire de guerre;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'espace</i> μακρὰ [[κέλευθος]] IL long passage ; μακρὰ [[ἤπειρος]] ESCHL continent qui se prolonge au loin, vaste continent ; <i>adv.</i> • μακρὰ βίβας IL s'étant avancé au loin ; <i>adv.</i> • μακρὸν ἀϋτεῖν IL <i>ou</i> μακρὰ [[βοᾶν]] IL pousser un cri qui porte loin, <i>càd</i> un cri fort ; • ἐπὶ μακρόν XÉN à une longue distance ; [[ὅσον]] ἐπὶ μακρότατον HDT le plus loin possible;<br /><b>3</b> <i>avec idée d'éloignement</i> ακρὰ [[ἀποικία]] ESCHL colonie éloignée ; μακρὸς [[στόλος]] SOPH longue navigation (pour gagner un lieu) ; μακραὶ ἐπιβοήθειαι XÉN secours qu’on apporte d'une longue distance;<br /><b>II.</b> long en hauteur, haut, élevé;<br /><b>III.</b> long en profondeur, profond;<br /><b>B.</b> <i>avec idée de durée</i>;<br /><b>1</b> long, qui dure longtemps : διὰ μακροῦ (<i>s.e.</i> χρόνου) après un long temps ; [[οὐ]] διὰ μακροῦ THC peu après ; [[μακράν]], longuement;<br /><b>2</b> long, prolixe;<br /><b>3</b> long, qui retarde : μακρὸν <i>ou</i> μακρὰ ἂν εἴη XÉN il serait trop long de ; διὰ μακροτέρων ISOCR trop longuement;<br /><b>C.</b> <i>avec idée de quantité ou d'abondance</i> grand, fort : μακρὸς [[πλοῦτος]] SOPH richesses abondantes ; ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως THC ayant espéré plus que ne permettait leur puissance, mais moins que ce qu’ils désiraient ; ἐπὶ μακρότερον THC encore plus ; <i>avec une idée de Sp. devant un Cp. ou un Sp. (cf. lat.</i> longe) de beaucoup : [[μακρῷ]] [[μᾶλλον]] PLUT beaucoup plus ; [[ἄριστος]] [[μακρῷ]] HDT de beaucoup le meilleur ; [[μακρῷ]] [[πρῶτος]] HDT de beaucoup le premier ; [[μακρῷ]] [[μάλιστα]] HDT tout à fait ; κάκιστα δὴ [[μακρῷ]] SOPH de beaucoup le plus misérablement;<br /><i>Cp.</i> [[μακρότερος]], <i>Sp.</i> [[μακρότατος]] ; <i>Cp. et Sp. irrég.</i> [[μάσσων]], [[μήκιστος]].<br />'''Étymologie:''' R. Μακ, être long ; cf. [[μῆκος]], [[μακεδνός]].
|btext=ά, όν :<br /><b>A. I.</b> <i>propr.</i> long;<br /><b>1</b> <i>en parl. de choses</i> μακρὸν [[δόρυ]] IL, μακρὸν [[ἔγχος]] IL longue lance, longue javeline ; μακρὰ [[ναῦς]] THC navire long, <i>càd</i> navire de guerre;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'espace</i> μακρὰ [[κέλευθος]] IL long passage ; μακρὰ [[ἤπειρος]] ESCHL continent qui se prolonge au loin, vaste continent ; <i>adv.</i> • μακρὰ βίβας IL s'étant avancé au loin ; <i>adv.</i> • μακρὸν ἀϋτεῖν IL <i>ou</i> μακρὰ [[βοᾶν]] IL pousser un cri qui porte loin, <i>càd</i> un cri fort ; • ἐπὶ μακρόν XÉN à une longue distance ; [[ὅσον]] ἐπὶ μακρότατον HDT le plus loin possible;<br /><b>3</b> <i>avec idée d'éloignement</i> ακρὰ [[ἀποικία]] ESCHL colonie éloignée ; μακρὸς [[στόλος]] SOPH longue navigation (pour gagner un lieu) ; μακραὶ ἐπιβοήθειαι XÉN secours qu’on apporte d'une longue distance;<br /><b>II.</b> long en hauteur, haut, élevé;<br /><b>III.</b> long en profondeur, profond;<br /><b>B.</b> <i>avec idée de durée</i>;<br /><b>1</b> long, qui dure longtemps : διὰ μακροῦ (<i>s.e.</i> χρόνου) après un long temps ; [[οὐ]] διὰ μακροῦ THC peu après ; [[μακράν]], longuement;<br /><b>2</b> long, prolixe;<br /><b>3</b> long, qui retarde : μακρὸν <i>ou</i> μακρὰ ἂν εἴη XÉN il serait trop long de ; διὰ μακροτέρων ISOCR trop longuement;<br /><b>C.</b> <i>avec idée de quantité ou d'abondance</i> grand, fort : μακρὸς [[πλοῦτος]] SOPH richesses abondantes ; ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως THC ayant espéré plus que ne permettait leur puissance, mais moins que ce qu’ils désiraient ; ἐπὶ μακρότερον THC encore plus ; <i>avec une idée de Sp. devant un Cp. ou un Sp. (cf. lat.</i> longe) de beaucoup : [[μακρῷ]] [[μᾶλλον]] PLUT beaucoup plus ; [[ἄριστος]] [[μακρῷ]] HDT de beaucoup le meilleur ; [[μακρῷ]] [[πρῶτος]] HDT de beaucoup le premier ; [[μακρῷ]] [[μάλιστα]] HDT tout à fait ; κάκιστα δὴ [[μακρῷ]] SOPH de beaucoup le plus misérablement;<br /><i>Cp.</i> [[μακρότερος]], <i>Sp.</i> [[μακρότατος]] ; <i>Cp. et Sp. irrég.</i> [[μάσσων]], [[μήκιστος]].<br />'''Étymologie:''' R. Μακ, être long ; cf. [[μῆκος]], [[μακεδνός]].
}}
{{elru
|elrutext='''μακρός:''' (compar. [[μακρότερος]] - Anth. тж. [[μάσσων]], superl. [[μακρότατος]] и [[μήκιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[длинный]] ([[δόρυ]], ὄζοι Hom.): μακρὰ [[ναῦς]] Thuc. (ср. лат. [[navis]] longa) длинный, т. е. военный корабль;<br /><b class="num">2)</b> [[далекий]], [[дальний]] ([[κέλευθος]] Hom.; [[οἶμος]] Hes.; ναυτιλίαι Her.; [[χώρα]] NT);<br /><b class="num">3)</b> [[высокий]] ([[οὔρεα]], [[δένδρεον]], [[κίων]], [[κῦμα]], [[τεῖχος]], [[κλῖμαξ]] Hom.);<br /><b class="num">4)</b> [[глубокий]] ([[φρεῖαρ]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[большой]], [[обширный]] ([[ἤπειρος]] Aesch.; [[πλοῦτος]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[долгий]], [[продолжительный]] ([[ἦμαρ]], [[νύξ]] Hom.; [[χρόνος]] Soph.; ὀδύρματα Eur.; ὁ μὲν [[βίος]] [[βραχύς]], ἡ δὲ [[τέχνη]] μακρή погов. Luc.): διὰ μακροῦ (sc. χρόνου) и διὰ μακρῶν Eur. долго, надолго; οὐ διὰ μακροῦ Plat. немного спустя; μηνὶ [[μακρότερος]] Her. (год) продолжительностью дольше на месяц;<br /><b class="num">7)</b> [[давнишний]], [[старый]] ([[ἐέλδωρ]] Hom.);<br /><b class="num">8)</b> [[длинный]], [[пространный]] (λόγοι Soph.). - см. тж. [[μακρά]], [[μακράν]], [[μακρόν]] и [[μακρῷ]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μακρός:''' [ᾰφύσει], -ά, -όν (από √<i>ΜΑΚ</i> του [[μῆκος]])·<br /><b class="num">I.</b> με τοπική [[έννοια]]:<br /><b class="num">1.</b> από [[άποψη]] μήκους, [[μακρός]], [[εκτεταμένος]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.· <i>ἐπὶ τὰ μακρότερα</i>, προς την μακρότερη [[πλευρά]], δηλ. κατά [[μήκος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> από [[άποψη]] ύψους, ψηλός, σε Ομήρ. Οδ., π.χ. μακρὸς [[Ὄλυμπος]], <i>μακρὰ δένδρεα</i>, <i>τείχεα</i>, κ.λπ.· επίσης εξ αντιστρόφου, όπως το Λατ. [[altus]], [[βαθύς]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> από [[άποψη]] απόστασης, [[μακρός]], [[μακρινός]], σε [[μεγάλη]] [[απόσταση]], στο ίδ., Ηρόδ.· <i>τὰ μακρότατα</i>, τα πιο απομακρυσμένα μέρη, σε Ηρόδ.· [[συχνά]] το ουδ. στον πληθ. ως επίρρ.· μακρὰ [[βιβάς]], βηματίζει με μεγάλες δρασκελιές, σε Ομήρ. Ιλ.· [[επιπλέον]], <i>μακρὸν ἀϋτεῖν</i>, [[βοᾶν]], [[φωνάζω]] τόσο [[δυνατά]], ώστε να ακούγεται από [[πολύ]] [[μακριά]], σε Όμηρ.· ομοίως, <i>μακρότερον σφενδονᾶν</i>, [[εκσφενδονίζω]] σε μεγαλύτερη [[απόσταση]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> γενικά, [[μεγάλος]] σε [[μέγεθος]] ή σε βαθμό, [[μεγάλος]], [[σπουδαίος]], σε Αισχύλ., Σοφ.<br /><b class="num">5.</b> η δοτ. [[μακρῷ]] χρησιμ. για να ενισχύσει τον συγκρ. και υπερθ.· [[μακράν]], με [[διαφορά]], Λατ. [[longe]], [[μακρῷ]] [[πρῶτος]], μακρὰν [[μάλιστα]], σε Ηρόδ.· ἀσθενεστέρα [[μακράν]], σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με χρονική [[έννοια]]:<br /><b class="num">1.</b> [[μεγάλος]] σε [[διάρκεια]], [[εκτενής]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ. κ.λπ.· <i>οὐ μακροῦ χρόνου</i>, για λίγο χρόνο, σε Σοφ.· <i>τὸν μακρὸν βίον</i>, σε Αισχύλ.· [[μακρότερος]] μηνί, σε [[απόσταση]] ενός [[μήνα]], σε Ηρόδ.· ομοίως, μακρὸν [[ἐέλδωρ]], [[ελπίδα]] που τρέφεται για [[πολύ]] καιρό, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[μακρόσυρτος]], [[ανιαρός]], σε Πίνδ., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> το ουδ. [[μετά]] από πρόθ. με επιρρ. [[έννοια]], <i>διὰ μακροῦ</i> (δηλ. χρόνου), [[μετά]] από [[πολύ]] καιρό, για [[πολύ]] καιρό, [[καθυστερημένος]], σε Ευρ.· <i>οὐ διὰ μακροῦ</i>, όχι [[πολύ]] αργότερα, σε Θουκ.· [[αλλά]], <i>διὰ μακρῶν</i>, σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], σε Πίνδ.· ἐπὶ [[μακρόν]], σε [[μάκρος]], σε [[μεγάλη]] [[διάρκεια]], σε Ξεν.· [[ὅσον]] ἐπὶ μακρότατον ή [[ὅσον]] μακρότερον, όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένα, σε Ηρόδ.· <i>ἐπὶμακρότερον</i>, [[ακόμη]] περισσότερο, σε Θουκ.<br /><b class="num">IV.</b>[[ομαλός]] συγκρ. [[μακρότερος]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ. κ.λπ.· υπερθ. [[μακρότατος]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ανώμ. συγκρ. [[μάσσων]], υπερθ. [[μήκιστος]], βλ. αυτ. V. επίρρ. [[μακρῶς]], σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], αργόσυρτα, σε Πολύβ.
|lsmtext='''μακρός:''' [ᾰφύσει], -ά, -όν (από √<i>ΜΑΚ</i> του [[μῆκος]])·<br /><b class="num">I.</b> με τοπική [[έννοια]]:<br /><b class="num">1.</b> από [[άποψη]] μήκους, [[μακρός]], [[εκτεταμένος]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.· <i>ἐπὶ τὰ μακρότερα</i>, προς την μακρότερη [[πλευρά]], δηλ. κατά [[μήκος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> από [[άποψη]] ύψους, ψηλός, σε Ομήρ. Οδ., π.χ. μακρὸς [[Ὄλυμπος]], <i>μακρὰ δένδρεα</i>, <i>τείχεα</i>, κ.λπ.· επίσης εξ αντιστρόφου, όπως το Λατ. [[altus]], [[βαθύς]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> από [[άποψη]] απόστασης, [[μακρός]], [[μακρινός]], σε [[μεγάλη]] [[απόσταση]], στο ίδ., Ηρόδ.· <i>τὰ μακρότατα</i>, τα πιο απομακρυσμένα μέρη, σε Ηρόδ.· [[συχνά]] το ουδ. στον πληθ. ως επίρρ.· μακρὰ [[βιβάς]], βηματίζει με μεγάλες δρασκελιές, σε Ομήρ. Ιλ.· [[επιπλέον]], <i>μακρὸν ἀϋτεῖν</i>, [[βοᾶν]], [[φωνάζω]] τόσο [[δυνατά]], ώστε να ακούγεται από [[πολύ]] [[μακριά]], σε Όμηρ.· ομοίως, <i>μακρότερον σφενδονᾶν</i>, [[εκσφενδονίζω]] σε μεγαλύτερη [[απόσταση]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> γενικά, [[μεγάλος]] σε [[μέγεθος]] ή σε βαθμό, [[μεγάλος]], [[σπουδαίος]], σε Αισχύλ., Σοφ.<br /><b class="num">5.</b> η δοτ. [[μακρῷ]] χρησιμ. για να ενισχύσει τον συγκρ. και υπερθ.· [[μακράν]], με [[διαφορά]], Λατ. [[longe]], [[μακρῷ]] [[πρῶτος]], μακρὰν [[μάλιστα]], σε Ηρόδ.· ἀσθενεστέρα [[μακράν]], σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με χρονική [[έννοια]]:<br /><b class="num">1.</b> [[μεγάλος]] σε [[διάρκεια]], [[εκτενής]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ. κ.λπ.· <i>οὐ μακροῦ χρόνου</i>, για λίγο χρόνο, σε Σοφ.· <i>τὸν μακρὸν βίον</i>, σε Αισχύλ.· [[μακρότερος]] μηνί, σε [[απόσταση]] ενός [[μήνα]], σε Ηρόδ.· ομοίως, μακρὸν [[ἐέλδωρ]], [[ελπίδα]] που τρέφεται για [[πολύ]] καιρό, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[μακρόσυρτος]], [[ανιαρός]], σε Πίνδ., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> το ουδ. [[μετά]] από πρόθ. με επιρρ. [[έννοια]], <i>διὰ μακροῦ</i> (δηλ. χρόνου), [[μετά]] από [[πολύ]] καιρό, για [[πολύ]] καιρό, [[καθυστερημένος]], σε Ευρ.· <i>οὐ διὰ μακροῦ</i>, όχι [[πολύ]] αργότερα, σε Θουκ.· [[αλλά]], <i>διὰ μακρῶν</i>, σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], σε Πίνδ.· ἐπὶ [[μακρόν]], σε [[μάκρος]], σε [[μεγάλη]] [[διάρκεια]], σε Ξεν.· [[ὅσον]] ἐπὶ μακρότατον ή [[ὅσον]] μακρότερον, όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένα, σε Ηρόδ.· <i>ἐπὶμακρότερον</i>, [[ακόμη]] περισσότερο, σε Θουκ.<br /><b class="num">IV.</b>[[ομαλός]] συγκρ. [[μακρότερος]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ. κ.λπ.· υπερθ. [[μακρότατος]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ανώμ. συγκρ. [[μάσσων]], υπερθ. [[μήκιστος]], βλ. αυτ. V. επίρρ. [[μακρῶς]], σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], αργόσυρτα, σε Πολύβ.
}}
{{elru
|elrutext='''μακρός:''' (compar. [[μακρότερος]] - Anth. тж. [[μάσσων]], superl. [[μακρότατος]] и [[μήκιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[длинный]] ([[δόρυ]], ὄζοι Hom.): μακρὰ [[ναῦς]] Thuc. (ср. лат. [[navis]] longa) длинный, т. е. военный корабль;<br /><b class="num">2)</b> [[далекий]], [[дальний]] ([[κέλευθος]] Hom.; [[οἶμος]] Hes.; ναυτιλίαι Her.; [[χώρα]] NT);<br /><b class="num">3)</b> [[высокий]] ([[οὔρεα]], [[δένδρεον]], [[κίων]], [[κῦμα]], [[τεῖχος]], [[κλῖμαξ]] Hom.);<br /><b class="num">4)</b> [[глубокий]] ([[φρεῖαρ]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[большой]], [[обширный]] ([[ἤπειρος]] Aesch.; [[πλοῦτος]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[долгий]], [[продолжительный]] ([[ἦμαρ]], [[νύξ]] Hom.; [[χρόνος]] Soph.; ὀδύρματα Eur.; ὁ μὲν [[βίος]] [[βραχύς]], ἡ δὲ [[τέχνη]] μακρή погов. Luc.): διὰ μακροῦ (sc. χρόνου) и διὰ μακρῶν Eur. долго, надолго; οὐ διὰ μακροῦ Plat. немного спустя; μηνὶ [[μακρότερος]] Her. (год) продолжительностью дольше на месяц;<br /><b class="num">7)</b> [[давнишний]], [[старый]] ([[ἐέλδωρ]] Hom.);<br /><b class="num">8)</b> [[длинный]], [[пространный]] (λόγοι Soph.). - см. тж. [[μακρά]], [[μακράν]], [[μακρόν]] и [[μακρῷ]].
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2682008"