μεγαίρω: Difference between revisions

|Definition=aor. [[ἐμέγηρα]], (from [[μέγας]], cf. [[γεραίρω]] from [[γεραρός]] (γέρας) prop. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[regard as too great]]: hence, </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[grudge]] one a thing [[as too great]] for him, μέγηρε γάρ οἱ τό γ' Ἀπόλλων <span class="bibl">Il.23.865</span>; <b class="b3">ἐγὼ δέ τοι οὔ τι μεγαίρω</b> Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.1.66</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. inf. pro acc. rei, <b class="b3">μηδὲ μεγήρῃς ἡμῖν εὐχομένοισι τελευτῆσαι τάδε ἔργα</b> [[grudge]] us not the accomplishment... <span class="bibl">Od.3.55</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">h.Merc.</span>465</span>: c. acc. et inf., <b class="b3">μνηστῆρας… οὔ τι μεγαίρω ἔρδειν ἔργα βίαια</b> I [[complain]] not that... <span class="bibl">Od.2.235</span>; ὃν οὐδέ κεν αὐτὸς ἀείδειν Φοῖβος… μεγαίροι <span class="bibl">Theoc.7.101</span>: c. inf. only, <b class="b3">ἀμφὶ δὲ νεκροῖσιν κατακαιέμεν οὔ τι μεγαίρω</b> I [[object]] not to [your] burning them, <span class="bibl">Il.7.408</span>: with inf. understood, <b class="b3">τάων οὔ τοι ἐγὼ πρόσθ' ἵσταμαι, οὐδὲ μεγαίρω</b> (sc. [[διαπέρσαι]]) <span class="bibl">4.54</span>, cf. <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>163</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. dat. pers. only, [[feel a grudge towards]], Δαναοῖσι μεγήρας <span class="bibl">Il.15.473</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> abs., <b class="b3">ἢ πὺξ ἠὲ πάλῃ ἢ καὶ ποσίν, οὔ τι μεγαίρω</b> I [[care]] not which, <span class="bibl">Od.8.206</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> c. gen. rei, <b class="b3">ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν… Ποσειδάων, βιότοιο μεγήρας</b> Poseidon baffled his spear [[grudging]] him the life [of Antilochus, <span class="bibl">Il.13.563</span>; οὐ μ. τοῦδέ σοι δωρήματος <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>626</span>; μοι… ἐμέγηρε τόκοιο <span class="bibl">A.R.1.289</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> Pass., to [[be envied]], AP9.645.10 (Maced.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> = [[βασκαίνειν]], [[bewitch]], ὄμμασι… ἐμέγηρεν ὀπωπάς <span class="bibl">A.R.4.1670</span>. (Said to be a Salaminian word, Sch.<span class="bibl">Il.13.563</span>: in late Prose, as etym. of [[Μέγαιρα]], <span class="bibl">Corn.<span class="title">ND</span> 10</span>.)</span>

|btext=<i>f.</i> μεγαρῶ, <i>ao.</i> ἐμέγηρα, <i>pf. inus.</i><br />regarder comme trop grand, trop beau, <i>d'où</i><br /><b>1</b> porter envie, envier : τινί, qqn, être malveillant pour qqn;<br /><b>2</b> refuser par jalousie, mettre obstacle à : τινός, à qch, refuser qch (à qqn) ; τινί [[τι]] <i>ou</i> τινί τινος, être jaloux de qqn pour qch, envier <i>ou</i> refuser qch à qqn ; μηδὲ μεγήρῃς [[ἡμῖν]] τελευτῆσαι [[τάδε]] ἔργα OD et ne nous refuse pas d'accomplir cette œuvre ; μνηστῆρας [[οὔτι]] [[μεγαίρω]] ἔρδειν ἔργα βίαια OD et je ne m'oppose pas à ce que les prétendants mettent en œuvre leur entreprise violente ; κατακηέμεν [[οὔτε]] [[μεγαίρω]] IL je ne m'oppose pas à ce qu’on brûle (les morts) ; <i>abs.</i> οὔ [[τι]] [[μεγαίρω]] OD je ne refuse rien, je consens à tout.<br />'''Étymologie:''' [[μέγας]] ; pour la formation cf. [[γεραίρω]] de [[γέρας]].

|elrutext='''μεγαίρω:'''<br /><b class="num">1)</b> считать чрезмерным, т. е. отказывать, запрещать ([[μηδὲ]] μεγήρῃς [[ἡμῖν]] τελευτῆσαι [[τάδε]] ἔργα Hom.): οὐ [[μεγαίρω]] τοῦδέ σοι δωρήματος Aesch. я не отказываю тебе в этом даре;<br /><b class="num">2)</b> [[смотреть с недоброжелательством]], [[возмущаться]]: μ. τινὰ ἔρδειν ἔργα [[βίαια]] Hom. возмущаться чьими-л. насилиями;<br /><b class="num">3)</b> [[возражать]], [[сопротивляться]]: κατακηέμεν [[οὔτι]] [[μεγαίρω]] Hom. я нисколько не возражаю против сожжения (павших); ἢ πὺξ ἠὲ πάλῃ ἢ καὶ ποσίν, [[οὔτι]] [[μεγαίρω]] Hom. (сразиться) в кулачном ли бою, в борьбе ли, или в беге - мне безразлично;<br /><b class="num">4)</b> [[из зависти отказывать]], [[относиться с завистью]], [[завидовать]]: Δαναοῖσι μεγήρας Hom. завидующий данайцам (Арей).

|lsmtext='''μεγαίρω:''' ([[μέγας]]), αόρ. αʹ [[ἐμέγηρα]]·<br /><b class="num">1.</b> [[θεωρώ]] [[κάτι]] [[πολύ]] μεγάλο, [[φθονώ]] κάποιον για [[κάτι]] [[πολύ]] σημαντικό γι' αυτόν, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως με απαρ., [[μηδὲ]] μεγήρῃς [[ἡμῖν]] τελευτῆσαι [[τάδε]] ἔργα, μη μας ζηλεύεις [[επειδή]] κατορθώσαμε αυτά τα έργα, σε Ομήρ. Οδ.· με αιτ. και απαρ., μνηστῆρας [[οὔτι]] [[μεγαίρω]] ἔρδειν, δεν [[παραπονούμαι]] για [[κάτι]] που θα έκαναν οι μνηστήρες, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. προσ., [[αισθάνομαι]] φθόνο για κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> αμτβ., ἢ [[πύξ]], <i>ἠὲ πάλῃ</i>, <i>ἢ καὶ ποσίν</i>, [[οὔτι]] [[μεγαίρω]], δεν [[ενδιαφέρομαι]] (για [[κάτι]]), σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> με γεν. πράγμ., <i>βιότοιο μεγήρας</i>, τον [[ζηλεύω]] για τον τρόπο ζωής του (λέγεται για τον Αντίλοχο), σε Ομήρ. Ιλ.· οὐ [[μεγαίρω]] τοῦδέ σοι δωρήματος, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> Παθ., είμαι [[επίφθονος]], είμαι [[αντικείμενο]] φθόνου, με ζηλεύουν, σε Ανθ.

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[grudge]], [[envy]], mostly with negation; privative verbal adj. <b class="b3">ἀ-μέγαρ-τος</b> [[not enviable]], [[unpleasant]], [[unhappy]] (Il.). After sch. on Ν 563 and Eust. from Salamis (cf. Ruijgh L'élém. ach. 162).<br />Other forms: aor. [[μεγῆραι]]<br />Origin: IE [Indo-European] [708] <b class="b2">*megh₂-</b> [[great]]<br />Etymology: Formation like [[ἐχθαίρω]], [[γεραίρω]] a. o. (Schwyzer 725) and except for the yot-derivation formally identical with Arm. [[mecarem]] [[esteem highly]] (from [[mec]] [[great]], s. [[μέγας]]). First from an [[r-]]stem <b class="b3">*μέγαρ</b> [[greatness]], <b class="b3">*μεγαρός</b> [[great]]; so original meaning <b class="b2">hold smth. for smb. as (too) big</b> (cf. Brugmann Grundr. 22: 1, 365)? Here [[Μέγαιρα]] f. name of one of the Erinyes, prop. euphemistically "the exalted" (cf. [[Εὑμενίδες]]), as [[γέραιρα]], [[γεραρός]]? Further s. [[μέγας]].