ἐννοέω: Difference between revisions

|Definition=Ion. aor. 1 part. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἐννώσας <span class="bibl">Hdt.1.68</span>,<span class="bibl">86</span>: pf. ἐννένωκα <span class="bibl">Id.3.6</span>:—Att. also Dep. ἐννοοῦμαι, with aor. 1 Pass. [[ἐνενοήθην]]:—[[have in one's thoughts]], [[consider]], [[reflect]], <b class="b3">ἐ. ὅτι</b> . . <span class="bibl">Id.1.86</span>, etc.; <b class="b3">ἐ. ὡς</b> . . <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span> 40c</span>; [[εἴτε]] . . <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>74a</span>; <b class="b3">ἐ. μή</b> . . [[take thought]], [[be anxious]] lest... <span class="bibl">X. <span class="title">An.</span>4.2.13</span>, etc.; <b class="b3">ἐννοούμενοι μὴ οὐκ ἔχοιεν</b> ib.<span class="bibl">3.5.3</span>; [[ἐννοούμενοι]] ([[varia lectio|v.l.]] [[-οῦντες]]) οἷα πεπονθὼς ἦ <span class="bibl">Lys.9.7</span>: abs., ὧδε γὰρ ἐννόησον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>324d</span>; also τέκνων ἐννοουμένη πέρι <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>925</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc., [[reflect upon]], [[consider]], τὰ λεγόμενα <span class="bibl">Hdt.1.68</span>, cf. <span class="bibl">3.6</span>; τοῦτ' ἐννοοῦμαί πως ἐγώ <span class="bibl">Eup. 11.6</span> D.; <b class="b3">ἐ. τὸ γιγνόμενον, ὅτι</b> . . <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>161b</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>61</span>; τοῦτ' ἐννοεῖσθ', ὅταν πορθῆτε γαῖαν, εὐσεβεῖν <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>1440</span>; <b class="b3">ταῦτ' ἐννοήσασ'</b> ([[varia lectio|v.l.]] ἐννοηθεῖσ') <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>882</span>, cf. <span class="bibl">900</span>; γένος ἐπιεικὲς ἀθλίως διατιθέμενον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Criti.</span>121b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. gen., [[take thought for]], μητρὸς οὐδὲν ἐννοούμενοι κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>47</span>; <b class="b3">ἐνενόησεν αὐτῶν καὶ ὡς</b> . . he [[took note of]] them that... <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.2.18</span>; [[notice]], <b class="b3">ἐννενόηκας τῶν λεγομένων πονηρῶν, σοφῶν δέ, ὡς</b> . . <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>519a</span>; <b class="b3">ἐννενόηκά σου λέγοντος ὅτι</b> . . <span class="bibl">Id.<span class="title">Hp.Mi.</span> 369e</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Tht.</span>168c</span>; <b class="b3">ἔκ τινος ἐννοεῖσθαι</b> [[draw conclusions]] from... <span class="bibl">Id.<span class="title">Hp.Ma.</span>295c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[understand]], εἰ σὺ μὴ τόδ' ἐννοεῖς, ἐγὼ λέγω σοι <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1088</span> (lyr.); οὐ γὰρ ἐννοῶ <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>559</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>28</span>: c. part., <b class="b3">ἐννοοῦμαι φαῡλος οὖσα</b> E <span class="title">Hipp.</span>435. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[intend]] to do, c. inf., ἐννοεῖς ἡμᾶς προδοῦναι <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>330</span>, cf. <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Ju.</span>9.5</span>, Aristeas <span class="bibl">133</span>: c. acc. rei, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 115</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[think of]], [[invent]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>578</span>; ὁδόν <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.2.10</span>; μηχανήν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>798b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[form a notion of]], τι <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>73c</span> sq.; [[suppose]], <b class="b3">ὃ δ' ὑμεῖς ἐννοεῖτε, ὅτι</b> . . <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>6.1.29</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VI</span> of words, [[mean]], [[signify]], τί σοι ἄλλο ἐννοεῖ . . τὸ ῥῆμα; <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>287c</span> codd. ἐννό-ημα, ατος, τό, [[notion]], [[concept]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>981a6</span>, <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>1p.5U.</span>, <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Si.</span>21.11</span>, Aristeas <span class="bibl">189</span>, <span class="bibl">D.H.<span class="title">Comp.</span>25</span>, <span class="bibl">Plot.6.6.12</span>, etc.; [[object of thought]], Zeno Stoic.1.19, etc.</span>

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [jón. aor. -νωσ- Hdt.1.68, 86; perf. ind. ἐννένωκα Hdt.3.6]<br /><b class="num">1</b> [[tener en mente]], [[pensar en]], [[considerar]], [[reflexionar sobre]] c. ac. de abstr. ὁ δὲ [[ἐννώσας]] τὰ λεγόμενα Hdt.1.68, τὸ δὲ ... ἐννενώκασι, τοῦτο ἔρχομαι φράσων Hdt.3.6, cf. S.<i>Tr</i>.578, τὸ τοιόνδε σχῆμα Hp.<i>Art</i>.10, φείδου μηδὲν ὧνπερ ἐννοεῖς S.<i>Ai</i>.115, τοὐνθένδε ... αὐτὸς ἐννόει E.<i>El</i>.639, ἐννοεῖν χρὴ τοῦτο μὲν γυναῖχ' ὅτι ἔφυμεν S.<i>Ant</i>.61, τοῦτο δ' ἐννοεῖθ' ... εὐσεβεῖν τὰ πρὸς θεούς pero tened presente esto ... el observar la piedad para con los dioses</i> S.<i>Ph</i>.1440, ἐὰν ... μὴ μόνον ἐκεῖνο γνῷ, ἀλλὰ καὶ ἕτερον ἐννοήσῃ Pl.<i>Phd</i>.73c, [[ἄλλην]] τινὰ ἐννενοηκέναι δοκεῖς ὁδὸν κρείττω X.<i>An</i>.2.2.10, μηχανὴν δὴ [[δεῖ]] τὸν νομοθέτην ἐννοεῖν Pl.<i>Lg</i>.798b, οὐδὲν εὐσταθὲς ἐννοοῦντες Vett.Val.389.22, ἐννοεῖ τὰς ἀγγελικὰς δυνάμεις καὶ οὐρανίους Gr.Naz.M.36.629A<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. mismo sent. ἐννοούμενον ἃ πάσχουσι Democr.B 191.10, τοῦτ' ἐννοοῦμαί πως [[ἐγώ]] Eup.99.83, ταῦτ' ἐννοηθεῖσα E.<i>Med</i>.882, κακῶν ὡς ἐννοοῦμαι δή τι τῶν κεκρυμμένων cómo vienen a mi mente desgracias ocultas</i> E.<i>Med</i>.900, ἐπειδὰν ἡ ψυχὴ ... ἐννοηθῇ τι τῶν ἀτόπων Ph.1.77<br /><b class="num">•</b>c. or. complet. Κῦρος ... [[ἐννώσας]] ὅτι ... Hdt.1.86, ἐπεὶ καὶ νῦν ἐννενόηκα σοῦ λέγοντος ὅτι ... Pl.<i>Hp.Mi</i>.369e, cf. X.<i>An</i>.6.1.29, Arist.<i>Mem</i>.451^a6, ἐννοήσωμεν ... ὡς πολλὴ [[ἐλπίς]] ἐστιν ἀγαθὸν αὐτὸ εἶναι Pl.<i>Ap</i>.40c, cf. Aristid.Quint.72.18, c. or. interr. indir. ἐννοεῖν [[εἴτε]] τι ἐλλείπει τοῦτο ...; Pl.<i>Phd</i>.74a, ἐννοεῖτε ὅσας μὲν πόλεις ... οἰκιῶ Luc.<i>Nau</i>.38<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. mismo sent. ἐὰν ἐννοηθῇ τις ὅτι αὐτῷ περιέπεσεν [[LXX]] 4<i>Ma</i>.1.24, cf. 1<i>Ma</i>.2.61<br /><b class="num">•</b>c. μή [[pensar con temor o preocupación]], [[temer que]] ἐννοήσας δ' ὁ Ξενοφῶν μή ... X.<i>An</i>.4.2.13, cf. 3.5.3<br /><b class="num">•</b>abs. [[pensar]], [[reflexionar]] ὧδε γὰρ ἐννόησον Pl.<i>Prt</i>.324d<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. mismo sent. ἐννοήθητι [[γάρ]] Hp.<i>Ep</i>.18, εἴ τις βούλεται ἐννοεῖσθαι Diog.Apoll.B 3.4, cf. Str.2.1.29, τὰς ποίας δὲ δὴ διαφορὰς ἡμῶν ἐννοηθεὶς λέγεις; Pl.<i>Lg</i>.859d, ἐπιστήμη ... τῶν ἐννοηθέντων ἐξαγορευτική ref. a la danza, Luc.<i>Salt</i>.36, c. rég. prep. τέκνων τῶνδ' ἐννοουμένη πέρι estoy pensando en mis hijos</i> E.<i>Med</i>.925.<br /><b class="num">2</b> como resultado de la acción de pensar [[advertir]], [[darse cuenta]], [[comprender]] c. ac. sólo o acompañado de part. pred. εἰ σὺ μὴ τόδ' ἐννοεῖς, ἐγὼ λέγω σοι A.<i>A</i>.1088, τὸ δὲ γιγνόμενον οὐκ ἐννοεῖς pero no te das cuenta de lo que pasa</i> Pl.<i>Tht</i>.161b, cf. <i>Lg</i>.966b, ἐννοήσας γένος ἐπιεικὲς ἀθλίως διατιθέμενον Pl.<i>Criti</i>.121b, εἰ ἐννοίης τὸν πυρετὸν ἐπιλαμβάνοντα Hp.<i>VC</i> 19, ὁπόταν τις ὀστέον κατεηγὸς ἢ ἐρρωγός ... ἐννοήσας Hp.<i>VC</i> 19, πρὸς ἐμαυτόν γε ἐννοῶ ὅ τι ... me doy cuenta de lo que ...</i> Luc.<i>Cont</i>.18, c. or. complet. ἐνενόησε δὲ αὐτῶν καὶ ὡς ... X.<i>Cyr</i>.5.2.18, ἢ οὔπω ἐννενόηκας, τῶν λεγομένων πονηρῶν μέν, σοφῶν δέ, ὡς ... Pl.<i>R</i>.519a, cf. <i>Tht</i>.168c, abs. οὐ γὰρ ἐννοῶ S.<i>OT</i> 559, <i>Ph</i>.28<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ἐννοούμενοι οἷα πεπονθὼς ἦ dándose cuenta de cómo había sido tratado yo</i> Lys.9.7, c. part. pred. del suj. ἐννοοῦμαι φαῦλος οὖσα E.<i>Hipp</i>.435, c. gen. μητρὸς οὐδὲν ἐννοούμενοι κακῶν sin darse cuenta de los males de su madre</i> E.<i>Med</i>.47<br /><b class="num">•</b>c. ἐκ y gen. [[sacar conclusiones de]] [[εἶπον]] δὲ ἐκ τῶνδε ἐννοούμενος Pl.<i>Hp.Ma</i>.295c.<br /><b class="num">3</b> [[tener intención de]], [[planear]] c. inf. ἐννοεῖς ἡμᾶς προδοῦναι S.<i>OT</i> 330, τοὐπιτάσσειν τοῖς κρατοῦσιν ἐννοεῖ S.<i>Ant</i>.664<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. mismo sent. κἂν ἐννοηθῇ τις κακίαν ἐπιτελεῖν Aristeas 133, ἐπειδὴ ἐννοηθέντα τὸν θεὸν διὰ Λόγου τὸν κόσμον ποιῆσαι ἔγνωσαν una vez que reconocieron que Dios había concebido por medio del Logos crear el mundo</i> Iust.Phil.1<i>Apol</i>.64.5, c. ac. abstr. ἐγενήθησαν ἃ ἐνενοήθης sucedieron las cosas que planeaste</i> [[LXX]] <i>Iu</i>.9.5.

|btext=-ῶ :<br /><b>I.</b> [[avoir dans l'esprit]] :<br /><b>1</b> songer, réfléchir : τι, [[περί]] τινος à qch ; avec l'inf. songer à faire qch ; avec [[μή]], songer <i>ou</i> veiller à ce que… ne, craindre que;<br /><b>2</b> imaginer, inventer : τι qch;<br /><b>II.</b> [[se mettre dans l'esprit]], [[comprendre]], [[se représenter]] : τινος [[ὡς]] remarquer au sujet de qqn, remarquer que qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐννοέομαι]], [[ἐννοοῦμαι]] (<i>ao. Pass.</i> ἐνενοήθην);<br /><b>1</b> [[songer]], [[réfléchir]] : τι à qch;<br /><b>2</b> [[comprendre]], [[s'apercevoir]] ; avec un part. : ἐννοοῦμαι [[φαῦλος]] [[οὖσα]] EUR je vois que j’avais tort.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]], [[νοέω]].

|lsmtext='''ἐννοέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>· Ιων. μτχ. αορ. αʹ [[ἐννώσας]], παρακ. <i>ἐννένωκα</i>· σε Αττ. επίσης ως αποθ. ἐννοοῦμαι, με Παθ. αόρ. <i>ἐνενοήθην</i>· Ιων. γʹ ενικ. υπερσ. <i>ἐννένωτο</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> έχω στις σκέψεις μου, κατά νου, στο [[μυαλό]] μου, [[σκέφτομαι]], [[μελετώ]], [[εξετάζω]], [[συλλογίζομαι]], [[στοχάζομαι]], σε Ηρόδ., Πλάτ.· <i>ἐνν. μή..</i>., φοβούμενοι [[μήπως]]..., σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ., [[σκέφτομαι]] ή [[στοχάζομαι]] πάνω σε ένα [[ζήτημα]], [[μελετώ]], [[εξετάζω]], σε Ηρόδ., Σοφ.· ἐννοεῖν [[περί]] τινος, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν., [[σκέφτομαι]], [[συλλογίζομαι]] [[κάτι]], στον ίδ., σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> [[καταλαβαίνω]], [[εννοώ]], [[κατανοώ]], σε Τραγ.<br /><b class="num">III.</b> [[σκοπεύω]], [[μελετώ]], έχω κατά νου να κάνω [[κάτι]], με απαρ., σε Ηρόδ., Σοφ.<br /><b class="num">IV.</b> [[σκέφτομαι]], [[επινοώ]], [[εφευρίσκω]], Λατ. excogitare, στον ίδ., Ξεν.<br /><b class="num">V.</b> έχω στο [[μυαλό]] μου, [[συλλαμβάνω]], [[σχηματίζω]] [[γνώμη]], [[ιδέα]], [[αντίληψη]] για [[κάτι]], <i>τι</i>, σε Πλάτ., Ξεν.

|mdlsjtxt=fut. ήσω ionic aor1 [[part]]. [[ἐννώσας]] perf. ἐννένωκα [[attic]] Dep. ἐννοοῦμαι with aor. [[pass]]. ἐνενοήθην ionic 3rd sg. plup. ἐννένωτο<br /><b class="num">I.</b> to [[have]] in one's thoughts, to [[think]], [[consider]], [[reflect]], Hdt., Plat.; ἐνν. μή . ., to be [[anxious]] [[lest]] . ., Xen.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. to [[think]] or [[reflect]] [[upon]], [[consider]], Hdt., Soph.; ἐννοεῖν [[περί]] τινος Eur.<br /><b class="num">3.</b> c. gen. to [[have]] [[thought]] of a [[thing]], Eur., Xen.<br /><b class="num">II.</b> to [[understand]], Trag.<br /><b class="num">III.</b> to [[intend]] to do, c. inf., Hdt., Soph.<br /><b class="num">IV.</b> to [[think]] of, [[invent]], Lat. excogitare, Soph., Xen.<br /><b class="num">V.</b> to [[have]] in one's [[mind]], to [[conceive]], [[form]] a [[notion]] of, τι Plat., Xen.