δίνη: Difference between revisions

|dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. [[δίνα]] A.<i>Eu</i>.559, E.<i>Tr</i>.210, Theoc.1.140, Call.<i>Del</i>.135, 149; eol. [[δίννα]] Hdn.Gr.2.478; [[δῖνα]] Epicur.<i>Ep</i>.[3] 113, Polycharm.1, Olymp.<i>Iob</i> 13.10-12 • Grafía: graf. δείνη Hsch. <br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῑ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b> [[remolino]] de agua, gener. de los ríos <i>Il</i>.21.11, 213, 353, <i>Od</i>.6.116, Hes.<i>Th</i>.791, Hdt.2.28, epigr. en Str.10.3.2, Ach.Tat.1.18.2, Hsch.l.c., del mar θαλάσσιαι δίναι Simon.76.4, ἐπὶ Κυανέας δίνας [[δρόμος]] <i>IKalchedon</i> 14 (I a.C.), Τυρσηνὶς ... δ. <i>AP</i> 9.308 (Bianor)<br /><b class="num">•</b> [[corriente]], [[agua fluvial]] δίναν Εὐρώτα E.l.c., del Peneo, Call.<i>Del</i>.135, 149, cf. <i>Lau.Pall</i>.20, Theoc.1.140<br /><b class="num">•</b> [[hoya]], [[balsa]] ἡ δῖνα ἐπὶ τῆς ἀμάθου Polycharm.l.c.<br /><b class="num">2</b> [[remolino]], [[torbellino]] de viento εἰκὼς ἀνεμώκεσι δίναις de Eros, Ar.<i>Au</i>.697, cf. 1198, οὐράνιαι δίναι νεφέλας δρομαίου E.<i>Alc</i>.245, τοῦ πνεύματος Arist.<i>Mete</i>.370^b22, cf. [[LXX]] <i>Ib</i>.37.9, Arr.<i>Phys</i>.3 (p.188.9).<br /><b class="num">3</b> [[torbellino]] cósmico αἰθέρος δῖναι Emp.B 115.11, del cielo [[βένθος]] δίνης Emp.B 35.4, de los astros, Democr.B 5.1, δίνην περιτιθεὶς τῇ γῇ = <i>poniendo un torbellino alrededor de la tierra</i> Pl.<i>Phd</i>.99b, ἀπὸ ταὐτομάτου ... [[γενέσθαι]] τὴν δίνην καὶ τὴν κίνησιν = <i>por azar se produce el torbellino y el movimiento</i> Arist.<i>Ph</i>.196^a26, cf. <i>Cael</i>.295^a13, Posidon.131a.28.<br /><b class="num">II</b> [[movimiento circular]], [[rotación]] ἡ τοῦ ἀτράκτου [[δίνη]] = <i>la rotación del huso</i> Pl.<i>R</i>.620e, κατὰ τὴν τοῦ ὅλου οὐρανοῦ δίνην Epicur.<i>Ep</i>.[3] 92, cf. 93, 113, οὔσης δὲ [[οἷον]] δίνης τινὸς τῆς φορᾶς ref. al vértigo, Thphr.<i>Vert</i>.1, de la luna, Plu.2.938f, de los astros, Luc.<i>Astr</i>.29, Orph.<i>H</i>.7.4, del sol θοῇσιν ἑλισσόμενος περὶ δίνῃς Q.S.1.118<br /><b class="num">•</b> [[giro]] del dios Urano que avanza vertiginosamente, Orph.<i>H</i>.4.4, de Deméter en torno a su trono, Orph.<i>H</i>.40.15.<br /><b class="num">III</b> [[fig]].<br /><b class="num">1</b> [[vorágine]], [[aflicción]] &lt;ἐν&gt; μέσᾳ δυσπαλεῖ ... δίνᾳ = <i>(hundido) en el centro de la irresistible vorágine, e.e. en la desgracia</i> A.l.c., ἀνάγκης στερραῖς δίναις A.<i>Pr</i>.1051<br /><b class="num">•</b> [[vértigo]] σκότου καὶ δίνης πληροῦται τὴν ὄψιν καὶ τὴν ψυχὴν ἐκ τοῦ θάμβους Gr.Naz.M.36.564A.<br /><b class="num">2</b> [[agitación]], [[confusión]] del mov. del corazón agitado por los sentimientos, A.<i>A</i>.997, [[εἴς]] τινα δίνην ἐμπεσόντες producida por los nombres, Pl.<i>Cra</i>.439c, cf. Olymp.<i>Iob</i> [[l.c.]]<br /><b class="num">• Etimología:</b> La ῑ parece proceder de *-<i>iH3</i>-, cf. [[δίζημαι]], [[δίεμαι]]; la inicial vendría de *<i>g^u̯</i>- si se rel. c. mic. <i>qe-qi-no-me-no</i>, <i>qe-qi-no-to</i> y cf. [[βινέω]].