ἀλείφω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [pas. perf. part. ἀληλιμμένοι Th.4.68, ἠλειμμένοι [[LXX]] <i>Nu</i>.3.3, graf. ἤλιμ<μ>ε por [[ἀλήλιμμαι]] <i>POxy</i>.528.11 (II d.C.); plusperf. med. ἀλήλ[ε] ιπτο Cyr.Al.M.68.617B]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[untar]], [[ungir]], [[frotar]] con ungüentos u óleo los cadáveres λοῦσάν τε καὶ ἤλειψαν λίπ' ἐλαίῳ <i>Il</i>.18.350, cf. 24.582, <i>Eu.Marc</i>.16.1<br /><b class="num">•</b>c. fines curativos ἀλείφουσιν ἐλαίῳ κεδρίνῳ Arist.<i>HA</i> 583^a23, cf. Men.<i>Georg</i>.60, <i>Ep.Iac</i>.5.14<br /><b class="num">•</b>para aseo y adorno personal πάντα ἤλειψεν λίπ' ἐλαίῳ <i>Od</i>.19.505, βακκάρι δὲ τὰς ῥῖνας ἤλειφον Hippon.107.22, esp. c. el mismo sentido en v. med. τὼ δὲ λοεσσαμένω καὶ ἀλειψαμένω <i>Il</i>.10.577, de Hera ἀλείψατο δὲ λίπ' ἐλαίῳ ἀμβροσίῳ <i>Il</i>.14.171, cf. 175<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[darse perfumes]], [[perfumarse]] con perfumes a base de aceites οὐκ ἂν μύροισι γρηῢς ἐοῦσ' ἠλείφευ Archil.83, cf. Semon.8.64, κἠλειφόμην μύροισι ... καὶ βακκάρι Semon.15.<br /><b class="num">2</b> [[frotar con aceite]], [[dar brillo]], [[engrasar]] εὖ ποιήσεις δοὺς Οὐεστείνῳ ... ζυγόδεσμον καινὸν στερεόν, ὃ καὶ ἀλείψεις ἐπιμελῶς <i>PFay</i>.121.6 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. fines rituales [[ungir]], [[frotar con aceite]] [[δακτυλίδιον]] Thphr.<i>Char</i>.21.10, ἤλειψάς μοι [[ἐκεῖ]] στήλην [[LXX]] <i>Ge</i>.31.13, ἀγάλματα Artem.2.33, ἔχρισε λίθων κενεῶνας ἀλείψας Nonn.<i>D</i>.37.64<br /><b class="num">•</b>[[consagrar]] [[LXX]] <i>Ex</i>.40.15, ἱερεῖς οἱ ἠλειμμένοι [[LXX]] <i>Nu</i>.3.3<br /><b class="num">•</b>como [[rito]] de [[exorcismo]], Cyr.H.<i>Catech</i>.20.3.<br /><b class="num">3</b> v. pas. [[ser frotado o aplicado como el aceite o como un ungüento]] ὁ δὲ μυελὸς αὐτοῦ (καμήλου) σὺν ῥοδίνῳ ἀλειφόμενος τῇ κεφαλῇ <i>Cyran</i>.2.18.13, cf. 2.29.4.<br /><b class="num">II</b> en cont. gimnásticos o atléticos<br /><b class="num">1</b> v. med. [[frotarse con aceite o ungüento]] antes de los ejercicios gimnásticos λίπα μετὰ τοῦ γυμνάζεσθαι ἠλείψαντο Th.1.6, cf. 4.68, Plb.30.26.1, antes de la batalla, Plb.3.72.6<br /><b class="num">•</b>subst. οἱ ἀλειφόμενοι [[gimnastas]], [[atletas]], <i>ISestos</i> 1.72 (II a.C.), <i>ID</i> 1929.1 (II/I a.C.), <i>OGI</i> 764.5 (Pérgamo I a.C.), παρὰ τῷ Βάτωνι ἀλειφόμενος que asiste al [[gimnasio]] de Batón</i> Arr.<i>Epict</i>.1.2.26.<br /><b class="num">2</b> act. [[preparar]], [[entrenar]] a un [[atleta]] <i>PCair.Zen</i>.60.2 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. [[instigar]], [[azuzar]] ἐπὶ τὴν πολιτικὴν [[ἀγωνία]]ν Phld.<i>Rh</i>.2.59, τινὰ ἐπὶ τὸν Κλώδιον App.<i>BC</i> 2.16, ἐχθρὸν ἀ. κατὰ σεαυτοῦ Ph.1.549, cf. Demad.87.17.<br /><b class="num">3</b> [[suministrar el aceite para el gimnasio]] ἤλι[ψ] εν δι' ὅλου τοῦ ἐνιαυτοῦ [τὰ τ] ρία ἔθνη Robert, <i>Les Gladiateurs</i> 86.53 (Ancira I d.C.), πανήγυριν <i>IM</i> 163.4 (I d.C.), πολίτας πάντας <i>IPr</i>.123.7 (imper.), abs. φιλοτίμως ἀλείφοντι <i>IGLAlex</i>.101.4 (III d.C.), cf. <i>IG</i> 10(2).2.325.4 (I d.C.).<br /><b class="num">III</b> sin rel. c. el aceite<br /><b class="num">1</b> [[cubrir]], [[recubrir]] con [[cera]] [[οὔατα]] <i>Od</i>.12.47, 177, 200<br /><b class="num">•</b>c. dat. αἵματι Hdt.3.8, con pez τὰς ὀροφὰς τῇ πίττῃ <i>IG</i> 2².1672.180, cf. 13 (IV a.C.), <i>IG</i> 11(2).219A.46 (III a.C.), χρυσῷ δὲ ὅλον ἀλήλ[ε] ιπτο Cyr.Al.M.68.617B<br /><b class="num">•</b>fig. [[regar]], [[poner perdido]] οὐκ ἀλλ' ἀλείψας τὴν τράπεζαν τῇ χολῇ Diph.75, ἀλεῖψαι βούλομαί σε un [[perro]] a un Hermes, Babr.48.4.<br /><b class="num">2</b> [[pintar]] μίλτῳ X.<i>Oec</i>.10.5, ψιμυθίῳ Pl.<i>Ly</i>.217d, κυάνῳ Paus.5.11.5, ὀφθαλμοῖς μέλασιν ὡς ἠλειμμένοις Hippol.<i>Haer</i>.4.17.1.<br /><b class="num">3</b> fig. [[impregnar de]] c. ac. [[δυσωδία]]ν Ign.<i>Eph</i>.17.1.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>lei-bh</i>-, c. vocal protética; c. otro alargamiento *<i>lei-p</i>- cf. [[λιπαρός]].

|lstext='''ἀλείφω''': Ἡρόδ., Ἀττ.: μέλλ. -ψω (ἐξ-), Εὐρ. Ι.Α. 1486. Πλάτ.: ἀόρ. ἤλειψα, Ὅμ., Ἀττ., Ἐπ. ἄλειψα, Ὀδ. Μ.177: πρκμ. ἀλήλῐφα (ἀπ-), Δημ. 1243, ἐν τέλ. (ἐξ-), Ἀριστείδ.: - Μέσ. μέλλ. -ψομαι, Θουκ. 4. 68· ἀόρ. ἠλειψάμην, Ἀττ., Ἐπ., ἀλ-, Ἰλ. Ξ. 171. - Παθ. μέλλ. ἀλειφθήσομαι (ἐξ-), Δημ. 792. 4: ἀόρ. α΄ ἠλείφθην, Ἱππ. 514. 6, Πλάτ. Λύσ. 217C. (ἐξ-), Εὐρ., κτλ., ἀλλ’ ἀόρ. β΄ ἐξηλίφην ἀναγινώσκεται ἐκ χειρογράφ. ὑπὸ Βεκκ. ἐν Πλάτ. Φαίδρ. 258Β, πρβλ. Ἰωσήπ. Α. Ἰ. 17.12, 2, Δίωνα Κ. 55. 13: πρκμ. ἀλήλιμμαι, Θουκ. 4. 68 (ἐξ-, ὑπ-). Δημ. 791. 13, Ξεν. Οἰκ. 10, 6. - Οἱ τύποι τοῦ πρκμ. ἀλήλειφα, ἀλήλειμμαι, εἴληφα, εἴλημμαι ἀπαντῶσιν ἐν χειρογρ., ἴδε Ἀριστ. Ἰ. Ζ. 5, 19. 8., 5. 23, 3, Πλουτ. Μάρκελλ. 17, Λουκ. Ἁλ. 24 καὶ 36, κτλ. (Ἐκ √ΛΙΠ μὲ προθεματικὸν α· ἴδε ἐν λέξ. [[λίπος]]). Ἀλείφω ἢ [[χρίω]] δι’ ἐλαίου, [[ἀλείφω]] τὸ δέρμα, ὡς ἔπραττον μετὰ τὸ [[λουτρόν]], καὶ τὸ μὲν ἐνεργ. παριστᾷ τὴν πρᾶξιν γινομένην ἐπὶ ἑτέρου, τὸ δὲ [[μέσον]] ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ ὑποκειμένου, λοῦσαι κέλετ’ [[ἀμφί]] τ’ ἀλεῖψαι, Ἰλ. Ω. 582, ἀλλ’ ὁ Ὅμηρ. ἀλλαχοῦ ἀείποτε προσθέτει [[λίπα]] ἢ λίπ’ ἐλαίω, (ἴδε ἐν λ. [[λίπα]]), πάντα λοέσσατο καὶ λίπ’ ἄλειψεν, Ὀδ. Ζ. 227· λοεσσαμένω καὶ ἀλειψαμένω λίπ’ ἐλαίῳ, Ἰλ. Κ. 577· πρβλ. Ξ. 171, Σ. 350· λέγεται ἐπὶ τῆς ἕξεως τοῦ ἀλείφεσθαι πρὸς γυμνικὰς ἀσκήσεις, [[λίπα]] μετὰ τοῦ γυμνάζεσθαι ἠλείψαντο, Θουκ. 1. 6· [[λίπα]] γὰρ ἀλείψεσθαι, ὁ αὐτ. 4. 68. 2) χορηγῶ τὸ [[ἔλαιον]] διὰ τοὺς γυμναστάς, ἀλειφούσης τῆς πόλεως, Συλλ. Ἐπιγρ. (προσθ.) 1957g, πρβλ. 2820Α, 3616 -17, καὶ ἀλλ.: - Παθ. οἱ ἀλειφόμενοι, οἱ ἐν τοῖς γυμνασίοις νέοι, οἱ ἀσκούμενοι διὰ τοὺς ἀγῶνας, [[αὐτόθι]] 108b, 256, 1183, καὶ ἀλλ., ἀλείφεσθαι [[παρά]] τινι, φοιτᾶν εἰς τὸ γυμνάσιόν τινος, Ἀρρ. Ἐπίκτ. 1, 2, 26· πρβλ. [[ἀλείπτης]], 2. 3) [[ἑτοιμάζω]] ὡς εἰς γυμνικοὺς ἀγῶνας, παραθαρρύνω, παρορμῶ, Δημάδ. 180, 29, Πλάτ. παρὰ Διογ. Λ. 4. 6· ἤλειφεν [ἑαυτὸν] ἐπὶ τὸν Κλώδιον, Ἀππ. Ἐμφυλ. 2. 16· πρβλ. Πλουτ. Θεμιστ. 3· πρβλ. [[ἀλείπτης]], 2. II. ὡς τὸ [[ἐπαλείφω]], παρ’ Ὁμ., [[καθόλου]], [[χρίω]], [[ἐπιχρίω]], κονιῶ δι’ ἀσβέστου, ἀσπρίζω, [[κλείω]] δι’ ἐπιχρίσματος, βύω, Λατ. linere· οὔατα ἀλεῖψαι, βῦσαι τὰ ὦτα, Ὀδ. Μ. 47.177, 200· ἀλ. αἵματι, Ἡρόδ. 3. 8· μίλτῳ, Ξεν. Οἰκ. 10.5· ψιμυθίῳ, Πλάτ. Λύσ. 217D. III. [[ἐξαλείφω]], [[ἀπαλείφω]]· πρβλ. [[ἀλοιφή]] III.