δεκαπλάσιος: Difference between revisions

|Definition=[πλᾰ], ον, [[tenfold]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>16</span>; δ. τὸ ἔκτεισμα τοῦ ἀδικήματος ἐκτίνειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>615b</span>: c. gen., [[ten times greater than]], <span class="bibl">Plb.21.22.15</span>; <b class="b3">τὴν δεκαπλασίαν</b> (''[[sc.]]'' [[τιμήν]]) <b class="b3"> καταδικάζειν</b> mulct in [[ten times the amount]], Lexap.<span class="bibl">D.24.105</span> (dub.); <b class="b3">δ. ὑφῃρῆσθαι</b> rob the state of [[a tenfold penalty]], <span class="bibl">D.24.82</span>. Adv. δεκᾰ-ως <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>6</span>.

|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">1</b> [[décuplo]], [[diez veces mayor]] ἵνα ... δεκαπλασίας ἀλγηδόνας ὑπὲρ ἑκάστου κομίσαιντο para que ... recibieran por cada delito un castigo diez veces mayor</i> Pl.<i>R</i>.615b<br /><b class="num">•</b>esp. c. giros propios de adj. multiplicativos, c. gen. δεκαπλάσιον τῆς τιμῆς τοῦ κινηθέντος ἀποτινέτω pague el décuplo del valor de lo tomado</i> Pl.<i>Lg</i>.914c, προστεθέντα πρὸς τὴν ... βασιλείαν δεκαπλασίαν αὐτὴν δύναται ποιεῖν τῆς νῦν ὑπαρχούσης si se añaden al reino pueden decuplicar su extensión actual</i> Plb.21.22.15<br /><b class="num">•</b>c. ἤ: δεκαπλάσιον ἔσται τὸ καῦμα ... ἢ τῷ μηδὲν τοιοῦτο ποιέοντι su calor ... será diez veces mayor que si no hubiera hecho nada semejante</i> Hp.<i>VM</i> 16<br /><b class="num">•</b>subst. ἡ δ. [[el décuplo, cantidad diez veces superior]] τῶν ἱερῶν ... χρημάτων τὴν δεκαπλασίαν ὑφῄρηται D.24.82, cf. 111, ζημ[ιῶν] ται δεκαπλασ<ί>αις sean castigados con multas del décuplo</i>, <i>IEJ</i> 16.1966.60.32 (Escitópolis, Siria II a.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. τὸ δ.: ἠνάγκαζεν ... ἀποτιμᾶσθαι τὴν ἀξίαν εἰς τὸ δ. hizo tasar el precio (de los objetos de lujo) al décuplo (de su valor)</i>, Plu.<i>Cat.Ma</i>.18, cf. <i>IMylasa</i> 303.16 (IV a.C.?), Gr.Nyss.<i>Hom.in Cant</i>.465.1.<br /><b class="num">2</b> adv. -ως [[por diez]], [[por diez veces]] δ. ... ηὔξησεν (τὸν φόβον) Gr.Nyss.<i>Hom.in Cant</i>.465.14<br /><b class="num">•</b>[[diez veces más]] c. diversos giros δ. ἂν μᾶλλον ... κακωθεῖεν ἢ ῥυφέοντες sufrirían diez veces más que si hubieran tomado papilla</i> Hp.<i>VM</i> 6, κατέλαβεν αὐτοὺς σοφωτέρους δ. ὑπὲρ τοὺς σοφιστὰς καὶ τοὺς φιλοσόφους los halló diez veces más sabios que los sabios y filósofos (de su reino)</i>, [[LXX]] <i>Da</i>.1.20<br /><b class="num">•</b>[[en una proporción de diez a uno]] en una receta, Gal.13.872.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0542.png Seite 542]] α, ον, zehnfach, Lys. 19, 35; ἀλγηδόνες δεκαπλάσιαι Plat. Rep. X, 615 b; τὴν δεκαπλασίαν, ''[[sc.]]'' τιμὴν καταδικάζειν, das Zehnfache als Strafe, Dem. 24, 105; δεκαπλάσιον τῆς τιμῆς ἀποτινέτω Plat. Legg. XI, 914 c; – τινός, zehnmal größer als, Pol. 22, 5, 15.

|elnltext=δεκαπλάσιος -α -ον [δέκα, ~ διπλάσιος] tienvoudig, tien keer zoveel of zo groot:. εἰς τὸ δεκαπλάσιον tot in het tienvoudige Plut. CMa 18.2.

|elrutext='''δεκαπλάσιος:''' (ᾰ) удесятеренный, десятикратный Plat.: δ. τοῦ [[νῦν]] ὁπάρχοντος Polyb. вдесятеро больший ныне существующего.

|lstext='''δεκαπλάσιος''': -ον, [[δέκα]] φορὰς [[τόσος]], Λατ. decuplus, Ἱππ. Ἀρχ. Ἰητρ. 14, Πλάτ. Πολ. 615Β· μ. γεν., κατὰ [[δέκα]] φορὰς μεγαλείτερος, Πολύβ. 22. 5, 15· - ἡ δεκαπλασία (ἐνν. [[τιμή]]), τὴν δεκαπλασίαν ἀφαιρεῖν, καταδικάζειν, [[καταδικάζω]] εἰς πληρωμὴν τοῦ ποσοῦ εἰς τὸ δεκαπλάσιον, Δημ. 726. 23, πρβλ. 733. 5. - Ἐπίρρ. -ως Ἱππ. Ἀρχ. Ἰητρ. 10. Ὡσαύτως -πλασίων, ον, Σχόλ. Ὁμ.