καρπός: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "κόκκος, ῥάξ, σπέρμα" to "κόκκος, σπέρμα")
mNo edit summary
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[fruit]] <i>au propre</i> :<br /><b>1</b> [[fruit de la terre]] <i>ou</i> des plantes, moissons ; <i>p. ext.</i> produit des biens de la terre : ὑγροὶ καὶ ξηροὶ καρποί XÉN les produits liquides (vin, huile) et les produits secs;<br /><b>2</b> [[grain]], [[graine]], [[semence]];<br /><b>3</b> produit, rejeton d'animal;<br /><b>4</b> fig. <i>en parl. d'actions</i> produit, résultat, effet;<br /><b>II.</b> [[jointure de la main et du bras]], [[carpe]], [[poignet]].<br />'''Étymologie:''' R. Καρπ, cueillir ; cf. <i>lat.</i> [[carpo]].
|btext=οῦ (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[fruit]] <i>au propre</i> :<br /><b>1</b> [[fruit de la terre]] <i>ou</i> des plantes, moissons ; <i>p. ext.</i> produit des biens de la terre : ὑγροὶ καὶ ξηροὶ καρποί XÉN les produits liquides (vin, huile) et les produits secs;<br /><b>2</b> [[grain]], [[graine]], [[semence]];<br /><b>3</b> produit, rejeton d'animal;<br /><b>4</b> fig. <i>en parl. d'actions</i> produit, résultat, effet;<br /><b>II.</b> [[jointure de la main et du bras]], [[carpe]], [[poignet]].<br />'''Étymologie:''' R. Καρπ, cueillir ; cf. <i>lat.</i> [[carpo]].
}}
{{elru
|elrutext='''καρπός:'''<br /><b class="num">I</b> ὁ (тж. собират.)<br /><b class="num">1</b> [[плод]] (λωτοῖο Hom.; ἐλαίας Pind.; βύβλου Aesch.; δένδρων Plat.): κ. ἀρούρης Hom. плоды земли (хлеб, зерно, но тж. вино); κ. Δήμητρος Her. плоды Деметры, т. е. хлебные злаки; κ. [[ἀμπέλινος]] Her. виноград или виноградное вино; ὑγροὶ καὶ ξηροὶ καρποί Xen. плоды жидкие (вино, масло) и сухие (хлеб); ὁ κ. τῆς κοιλίας NT плод чрева, дитя; κ. τῆς ὀσφύος NT = οἱ ἀπόγονοι; κ. χειλέων NT = λόγοι; ἐκ τοῦ καρποῦ τὸ [[δένδρον]] γινώσκεται погов. NT по плоду узнается дерево;<br /><b class="num">2</b> [[произведение]], тж. [[сбор]], [[урожай]] или сельскохозяйственный доход: ὁ [[πρῶτος]] κ. Her. предыдущий урожай; κ. γαίας καὶ βοτῶν Aesch. земледельческие и животноводческие продукты;<br /><b class="num">3</b> перен. [[плод]], [[результат]] (καρπόν τινα θερίζειν Plat.): κ. ἐπέων Pind. поэзия; κ. φρενῶν Pind. мудрость; γλώσσης ματαίας κ. Aesch. безрассудные речи; οὐκ ἐξάγουσι καρπὸν οἱ ψευδεῖς λόγοι Soph. лживые речи не увенчаются успехом; εἰ κ. [[ἔσται]] θεσφάτοισι Λοξίου Aesch. если оправдаются предсказания Локсия.<br /><b class="num">II</b> ὁ [[запястье]] (χειρός Hom., Eur., Arst.).
}}
{{elnl
|elnltext=καρπός -οῦ, ὁ [[vrucht]], zowel van bomen als van het veld:; ἀρούρης καρπὸν ἔδουσιν zij eten de vrucht van het land Il. 6.142; ἀμπέλινος καρπός de vrucht van de wijnstok Hdt. 1.212.2; oogst. καρπῶν ἀτελεῖς vrijgesteld van oogstbelasting Hdt. 6.46.3; καρποῦ ξυγκομιδή het binnenhalen van de oogst Thuc. 3.15.2. overdr. vrucht, profijt:. εἰ καρπὸς ἔσται θεσφάτοισι Λοξίου als de orakels van Loxias vrucht zullen dragen Aeschl. Sept. 618; οἱ καρποὶ οἱ ἐκ ἀγελῶν γενόμενοι de opbrengsten uit de kudden Xen. Cyr. 1.1.2; καρπὸς δικαιοσύνης de vrucht van gerechtigheid NT Phil. 1.11. nakomeling:. εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου gezegend zij de vrucht van uw schoot NT Luc. 1.42.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 21: Line 27:
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[καρπός]] (-ός, -οῦ, -ῷ, -όν.) [[fruit]] ἐν σχερῷ δ' οὔτ ὦν μέλαιναι καρπὸν ἔδωκαν ἄρουραι (N. 11.39) καρποῦ φθίσιν (Pae. 9.14) met., τερπνᾶς δ' [[ἐπεὶ]] χρυσοστεφάνοιο λάβεν καρπὸν Ἥβας [[when]] he reached [[maturity]] (O. 6.58) [[νέκταρ]] χυτόν, Μοισᾶν δόσιν, ἀεθλοφόροις ἀνδράσιν πέμπων, γλυκὺν καρπὸν φρενός (O. 7.8) φρενῶν [[ἔλαχε]] καρπὸν ἀμώμητον [[perfect]] [[maturity]] of [[thought]], of the [[judicial]] [[temperament]] of [[Rhadamanthus]], Gildersleeve (P. 2.74) χρυσοστεφάνου δέ οἱ Ἥβας καρπὸν ἀνθήσαντ' ἀποδρέψαι ἔθελον (P. 9.110) φρενῶν καρπὸν εὐθείᾳ συνάρμοξεν δίκᾳ [[experience]] Fennel (N. 10.12) γαίᾳ δὲ καυθείσᾳ πυρὶ [[καρπὸς]] ἐλαίας ἔμολεν Ἥρας τὸν εὐάνορα λαὸν ἐν ἀγγέων ἕρκεσιν παμποικίλοις (τοῖς γὰρ ἀθληταῖς τοῖς τὰ [[Παναθήναια]] νενικηκόσι δίδοται [[ὑδρία]] ἐλαίου [[πλήρης]] Σ.) (N. 10.35) ἐπέων δὲ [[καρπὸς]] οὐ κατέφθινε maturing, realization (I. 8.46) καρπὸν δρέποντες fr. 6b. f. ἐρατειναῖς ἐν εὐναῖς μαλθακᾶς ὥρας ἀπὸ καρπὸν δρέπεσθαι fr. 122. 8. ἐν ξυνῷ κεν εἴη συμπόταισίν τε γλυκερὸν καὶ Διωνύσοιο καρπῷ καὶ κυλίκεσσιν Ἀθαναίαισι [[κέντρον]] i. e. [[wine]] fr. 124. 3. κακόφρονά τ' ἄμφανεν πραπίδων καρπόν fr. 211. ἀτελῆ σοφίας καρπόν fr. 209.
|sltr=[[καρπός]] (-ός, -οῦ, -ῷ, -όν.) [[fruit]] ἐν σχερῷ δ' οὔτ ὦν μέλαιναι καρπὸν ἔδωκαν ἄρουραι (N. 11.39) καρποῦ φθίσιν (Pae. 9.14) met., τερπνᾶς δ' [[ἐπεὶ]] χρυσοστεφάνοιο λάβεν καρπὸν Ἥβας [[when]] he reached [[maturity]] (O. 6.58) [[νέκταρ]] χυτόν, Μοισᾶν δόσιν, ἀεθλοφόροις ἀνδράσιν πέμπων, γλυκὺν καρπὸν φρενός (O. 7.8) φρενῶν [[ἔλαχε]] καρπὸν ἀμώμητον [[perfect]] [[maturity]] of [[thought]], of the [[judicial]] [[temperament]] of [[Rhadamanthus]], Gildersleeve (P. 2.74) χρυσοστεφάνου δέ οἱ Ἥβας καρπὸν ἀνθήσαντ' ἀποδρέψαι ἔθελον (P. 9.110) φρενῶν καρπὸν εὐθείᾳ συνάρμοξεν δίκᾳ [[experience]] Fennel (N. 10.12) γαίᾳ δὲ καυθείσᾳ πυρὶ [[καρπὸς]] ἐλαίας ἔμολεν Ἥρας τὸν εὐάνορα λαὸν ἐν ἀγγέων ἕρκεσιν παμποικίλοις (τοῖς γὰρ ἀθληταῖς τοῖς τὰ [[Παναθήναια]] νενικηκόσι δίδοται [[ὑδρία]] ἐλαίου [[πλήρης]] Σ.) (N. 10.35) ἐπέων δὲ [[καρπὸς]] οὐ κατέφθινε maturing, realization (I. 8.46) καρπὸν δρέποντες fr. 6b. f. ἐρατειναῖς ἐν εὐναῖς μαλθακᾶς ὥρας ἀπὸ καρπὸν δρέπεσθαι fr. 122. 8. ἐν ξυνῷ κεν εἴη συμπόταισίν τε γλυκερὸν καὶ Διωνύσοιο καρπῷ καὶ κυλίκεσσιν Ἀθαναίαισι [[κέντρον]] i. e. [[wine]] fr. 124. 3. κακόφρονά τ' ἄμφανεν πραπίδων καρπόν fr. 211. ἀτελῆ σοφίας καρπόν fr. 209.
}}
{{etym
|etymtx=1.<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[fruit]], [[fruits of the earth]], [[corn]], [[yields]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[ka-po]]<br />Compounds: several compp., e. g. <b class="b3">καρπο-φόρος</b>, <b class="b3">ἄ-καρπος</b>.<br />Derivatives: Diminut. [[καρπίον]] (Thphr., pap.); adjectives: [[κάρπιμος]] [[giving fruit]] (trag., com., hell.; cf. Arbenz Die Adj. auf <b class="b3">-ιμος</b> 45 a. 47), [[καρπώδης]] [[rich in fruits]] (Rom. empire). Denomin. verbs: 1. [[καρπόομαι]] [[reap fruits]], [[exploit]] (IA.), <b class="b3">-όω</b> [[give]], [[produce fruit]] = <b class="b2">bring (burnt) sacrif.</b> (A., LXX) with [[κάρπωμα]] [[fruit]], [[sacrif.]] and [[κάρπωσις]] [[use]], [[profit]], [[sacrif.]], [[καρπώσιμος]] (Hermipp. Hist.); cf. Bechtel Dial. 1, 449 a. 2, 550. 2. [[καρπίζομαι]] (<b class="b3">-ίζω</b> [[Paros]]; hell. inscr.) [[reap fruits]] (E., hell.), <b class="b3">-ίζω</b> [[fertilize]] (E. in lyr.); [[καρπισμός]] [[yields ]] (Arist., Thphr.). 3. [[καρπεύω]], <b class="b3">-εύομαι</b> [[reap fruits]] (Hyp., hell.) with [[καρπεία]] [[profit]], [[income]], [[καρπεῖον]] <b class="b2">id.</b>, also = [[καρπός]].<br />Origin: Sub. Eur.<br />Etymology: The nearest comparison gives Lat. [[carpō]] <b class="b2">pluck (off)</b>; so [[καρπός]] [[plucking off]], [[what is reaped]]; on the unexpected oxytonesis s. Schwyzer 459. Here also the Germ. word for [[autumn]], e. g. OHG [[herbist]] (IE. <b class="b2">*karpistos</b> prop. "best to pluck", from the month?); also Venet. PN. Carponia, Carpus etc.?; cf. Haas Sprache 2, 235 with uncertain further combinations. As [[α]] in [[καρπός]] (as opposed to the a in [[carpō]] and [[e]] in [[herbist]]) can also represent vocalic <b class="b2">r̥</b>, one also adduces Lith. [[kerpù]] [[cut with a scissors]]. However, Gr. <b class="b2">*r̥</b> would have given <b class="b3">-ρα-</b>. The connexion with [[κρώπιον]] is prob. wrong (s.v.; the word is Pre-Greek). Also Skt. <b class="b2">kr̥paṇa-</b> [[sword]] will be unrelated. The words for [[sickle]] may be related. The French (DELG) posit an "a populaire", which means that the word is a loan, from a Eur. substratum? Cf. Pok 944 <b class="b2">*(s)kerb(h)-</b>. Further s. [[κρώπιον]].<br />2.<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[root of the hand]] (Il.).<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">καρπό-δεσμον</b>, <b class="b3">-δεσμος</b>, <b class="b3">-δέσμιον</b> [[bracelet]] (pap., Luc.), hypostasis <b class="b3">ὑπο-κάρπιος</b> [[under the hand-root]] (Aristaenet.)<br />Derivatives: [[καρπωτός]] <b class="b2">reaching to the h.</b> (LXX); [[καρπίζομαι]] <b class="b2">be taken at the h.</b>, a. o. as sign of manumission, <b class="b3">ἐπὶ ἐλευθερίᾳ</b> = [[adseror in libertatem]] (gloss.), with [[καρπιστής]] [[emancipator]] (Arr.), [[καρπισμός]], <b class="b3">-ιστία</b> [[vindiciae]] (gloss.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Schrader and Solmsen (s. on [[καρπάλιμος]]) connect a Germanic verb for <b class="b2">turn etc.</b>, e. g. Goth. [[ƕaírban]], OHG [[hwerban]], [[hwerfan]] [[turn oneself]], [[werben]]. So the basis would be <b class="b3">*κϜαρπός</b> from IE. <b class="b2">*ku̯r̥p-</b>; on the phonetics Schwyzer 302. - Doubtful further connections in Pok. 631. The root has no certain connections outside Germanic. Michler assumes that it is the same word as [[καρπός]] [[fruit]] (Hermes 94 (1966) 314-319 [the article is too difficult for me]; see the remarks in Frisk III s.v.
}}
{{FriskDe
|ftr='''καρπός''': 1.<br />{karpós}<br />'''Forms''': myk. ''ka''-''po''?<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Frucht]], [[Feldfrucht]], [[Ertrag]] (seit Il.),<br />'''Composita''': Zahlreiche Kompp., z. B. [[καρποφόρος]], [[ἄκαρπος]].<br />'''Derivative''': Ableitungen. Deminutivum [[καρπίον]] (Thphr., Pap.); Adjektiva: [[κάρπιμος]] [[fruchtbringend]] (Trag., Kom., hell. usw.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 45 u. 47), [[καρπώδης]] [[reich an Früchten]] (Kaiserzeit). Denominative Verba: 1. καρπόομαι [[Früchte einernten]], [[ausbeuten]] (ion. att.), -όω [[Frucht tragen]], [[hervorbringen]] = ‘(Brand)opfer darbringen’ (A., LXX, Inschr.) mit [[κάρπωμα]] ‘Frucht, (Brand)opfer’ und [[κάρπωσις]] ‘Nutzung, Nießbrauch, (Brand)opfer’, [[καρπώσιμος]] (Hermipp. Hist.); vgl. Bechtel Dial. 1, 449 u. 2, 550 m. Lit. 2. καρπίζομαι (-ίζω Paros; hell. Versinschrift) [[als Frucht pflücken]], [[ernten]] (E., hell. u. spät), -ίζω [[befruchten]] (E. in lyr.); davon [[καρπισμός]] [[Gewinn]] (Arist., Thphr.). 3. [[καρπεύω]], -εύομαι [[Früchte einernten]] (Hyp., hell. u. spät) mit [[καρπεία]] [[Nutznießung]], [[Einkommen]], [[καρπεῖον]] ib., auch = [[καρπός]].<br />'''Etymology''': Den nächsten Vergleich bietet lat. ''carpō'' [[abpflücken]]; [[καρπός]] mithin [[Abpflückung]], [[das Abgepflückte]]; über die unerwartete Oxytonierung vgl. Schwyzer 459. Hierher noch das germ. Wort für [[Herbst]], z. B. ahd. ''herbist'' (idg. *''qar''-''pistos'' eig. "am besten zum Pflücken geeignet", vom Monat?); auch venet. PN, ''Carponia'', ''Carpus'' u. a.?; vgl. Haas Sprache 2, 235 mit unsicheren weiteren Kombinationen. Da α in [[καρπός]] (im Gegensatz zu ''a'' in ''carpō'' und ''e'' in ''herbist'') auch vokalisches ''r̥'' repräsentieren kann, kommt auch lit. ''kerpù'' [[mit der Schere schneiden]] in Betracht. — Weitere Kombinationen s. [[κρώπιον]].<br />'''Page''' 1,792-793<br />2.<br />{karpós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Handwurzel]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in καρπόδεσμον, -δεσμος, -[[δέσμιον]] [[Armband]] (Pap., Luk. u. a.), Hypostase [[ὑποκάρπιος]] [[unter der Handwurzel befindlich]] (Aristaenet.).<br />'''Derivative''': Davon [[καρπωτός]] [[bis zur Handwurzel reichend]] (LXX); καρπίζομαι [[an der Handwurzel gegriffen werden]], u. a. als Zeichen der Freilassung, ἐπὶ ἐλευθερίᾳ, = [[adseror in libertatem]] (Gloss.), mit [[καρπιστής]] [[Freilasser]], [[emancipator]] (Arr.), [[καρπισμός]], -ιστία [[vindiciae]] (Gloss.).<br />'''Etymology''': Wohl mit Schrader und Solmsen (s. zu [[καρπάλιμος]]) zu einem germanischen Verb für [[drehen]], z. B. got. ''ƕaírban'', ahd. ''hwerban'', ''hwerfan'' ‘sich wenden, ''werben''’. Grundform somit *κϝαρπός aus idg. *''ku̯r̥p''-; zum Lautlichen Schwyzer 302. — Fragliche weitere Anknüpfungen bei WP 1, 472f., Pok. 631.<br />'''Page''' 1,793
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 34: Line 46:
|lsmtext='''καρπός:''' (Α), ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[καρπός]], [[καρπὸς]] ἀρούρης, δηλ. [[σιτάρι]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως επίσης, <i>κ.Δήμητρος</i>, σε Ηρόδ. κ.λπ.· λέγεται για δέντρα, σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[παραγωγή]], [[κέρδος]], όφελος, σε Ηρόδ. κ.λπ.· οἱ καρποὶ ἐκ τῶν ἀγελῶν, η [[παραγωγή]] των κοπαδιών, σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για ενέργειες, [[καρπός]], [[αποτέλεσμα]], [[κέρδος]], εἰκαρπὸς [[ἔσται]] θεσφάτοισι, εάν οι χρησμοδοτήσεις του καρποφορήσουν, δηλ. επαληθευτούν, σε Αισχύλ.· <i>γλώσσης ματαίας κ</i>., δηλ. κατάρες, στον ίδ.· <i>κ. ἐπέων οὐ κατέφθινε</i>, σε Πίνδ.· <i>κ. φρενῶν</i>, [[σοφία]], στον ίδ.<br /><b class="num">• [[καρπός]]:</b> (Β), ὁ, [[καρπός]] χεριού, σε Όμηρ. κ.λπ.
|lsmtext='''καρπός:''' (Α), ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[καρπός]], [[καρπὸς]] ἀρούρης, δηλ. [[σιτάρι]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως επίσης, <i>κ.Δήμητρος</i>, σε Ηρόδ. κ.λπ.· λέγεται για δέντρα, σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[παραγωγή]], [[κέρδος]], όφελος, σε Ηρόδ. κ.λπ.· οἱ καρποὶ ἐκ τῶν ἀγελῶν, η [[παραγωγή]] των κοπαδιών, σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για ενέργειες, [[καρπός]], [[αποτέλεσμα]], [[κέρδος]], εἰκαρπὸς [[ἔσται]] θεσφάτοισι, εάν οι χρησμοδοτήσεις του καρποφορήσουν, δηλ. επαληθευτούν, σε Αισχύλ.· <i>γλώσσης ματαίας κ</i>., δηλ. κατάρες, στον ίδ.· <i>κ. ἐπέων οὐ κατέφθινε</i>, σε Πίνδ.· <i>κ. φρενῶν</i>, [[σοφία]], στον ίδ.<br /><b class="num">• [[καρπός]]:</b> (Β), ὁ, [[καρπός]] χεριού, σε Όμηρ. κ.λπ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''καρπός:'''<br /><b class="num">I</b> ὁ (тж. собират.)<br /><b class="num">1</b> [[плод]] (λωτοῖο Hom.; ἐλαίας Pind.; βύβλου Aesch.; δένδρων Plat.): κ. ἀρούρης Hom. плоды земли (хлеб, зерно, но тж. вино); κ. Δήμητρος Her. плоды Деметры, т. е. хлебные злаки; κ. [[ἀμπέλινος]] Her. виноград или виноградное вино; ὑγροὶ καὶ ξηροὶ καρποί Xen. плоды жидкие (вино, масло) и сухие (хлеб); ὁ κ. τῆς κοιλίας NT плод чрева, дитя; κ. τῆς ὀσφύος NT = οἱ ἀπόγονοι; κ. χειλέων NT = λόγοι; ἐκ τοῦ καρποῦ τὸ [[δένδρον]] γινώσκεται погов. NT по плоду узнается дерево;<br /><b class="num">2</b> произведение, тж. сбор, урожай или сельскохозяйственный доход: ὁ [[πρῶτος]] κ. Her. предыдущий урожай; κ. γαίας καὶ βοτῶν Aesch. земледельческие и животноводческие продукты;<br /><b class="num">3</b> перен. [[плод]], [[результат]] (καρπόν τινα θερίζειν Plat.): κ. ἐπέων Pind. поэзия; κ. φρενῶν Pind. мудрость; γλώσσης ματαίας κ. Aesch. безрассудные речи; οὐκ ἐξάγουσι καρπὸν οἱ ψευδεῖς λόγοι Soph. лживые речи не увенчаются успехом; εἰ κ. [[ἔσται]] θεσφάτοισι Λοξίου Aesch. если оправдаются предсказания Локсия.<br /><b class="num">II</b> ὁ [[запястье]] (χειρός Hom., Eur., Arst.).
|lstext='''καρπὸς''': (Α), , (ἴδε ἐν τέλει):- ὡς καὶ νῦν· παρ᾽ Ὁμ. καὶ Ἡσ. (μόνον καθ᾽ ἑνικ.) τὸ πλεῖστον ἐπὶ τῶν καρπῶν τῆς γῆς, τῶν σιτηρῶν, [[καρπὸς]] ἀρούρης Ἰλ. Ζ. 142· καρπὸν δ᾽ ἔφερε [[ζείδωρος]] ἄρουρα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 117· οὕτω, καρ. Δήμητρος Ἡρόδ. 1. 193, κτλ.· Δηοῦς Ἀριστοφ. Πλ. 515· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τοῦ οἴνου, [[οἶνον]] ἐΰφρονα καρπὸν ἀρούρης Ἰλ. Γ. 246· ἀλλ᾽ [[ἁπλῶς]]: καρπός, ἐπὶ τοῦ σίτου, κτλ., κατ᾽ ἀντίθεσιν πρὸς τὰς ἀμπέλους ἢ τὸν [[οἶνον]], Ἀριστοφ. Νεφ. 1119, Ἐκκλ. 14· καρποῦ ξυγκομιδή, ἡ [[συγκομιδή]], [[θερισμός]], Θουκ. 3. 15: ― ἐπὶ δένδρων, καρ. λωτοῖο, κρανείης Ὀδ. Ι. 94, Κ. 242· μελιηδέα κ., ἐπὶ σταφυλῶν, Ἰλ. Σ. 568· κ. ἐλαίας Πινδ. Ν. 10. 65· [[ἀμπέλινος]] Ἡρόδ. 1. 212· τὸν ἐπέτειον καρπόν, τοὺς καρποὺς τοῦ ἔτους, Πλάτ. Πολ. 470Β· ― ἐν τῷ πληθ., καρπῶν ἐστερημένοι διξῶν, στερηθέντες τῆς παραγωγῆς δύο ἐτῶν, Ἡρόδ. 8. 142· καρ. ὑγροὶ καὶ ξηροί, δηλ. τὰ προϊόντα δένδρων καὶ τῶν ἀγρῶν, Ξεν. Οἰκ. 5. 20· οὕτω, ξύλινοι καὶ σιτικοὶ καρποὶ Στράβ. 240. 2) [[σπόρος]] γεννημάτων, Ξεν. Οἰκ. 16. 12, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 2, 1. ΙΙ. [[καθόλου]], «καρπός», [[παραγωγή]], [[κέρδος]], [[ὄφελος]], οἱ καρποὶ ἐκ τῶν ἀγελῶν Ξεν. Κύρ. 1. 1, 2· τῶν ἀναλωμένων τοὺς καρποὺς Ἰσαῖος 53. 38· οὕτω τὸ [[μέλι]] καλεῖται [[καρπὸς]] ὑγρὸς παρὰ Πορφυρ. περὶ Ἀποχ. Ἐμψύχ. 2. 20· τὸ [[ἔριον]], καρ. εὐανθὴς μήλων Ὀππ. Ἁλ. 2. 22· ΙΙ. ἐπὶ ἐνεργειῶν, [[καρπὸς]], [[ἀποτέλεσμα]], [[ἐπακολούθημα]], [[κέρδος]], κτλ. εἰ [[καρπὸς]] ἔσται θεσφάτοισι Λοξίου, ἂν οἱ χρησμοὶ [[αὐτοῦ]] καρποφορήσωσι, δηλ. ἐπαληθεύσωσιν, ἐκπληρωθῶσιν, Αἰσχύλ. Θήβ. 618· γλώσσης ματαίας καρ., δηλ. αἱ κατάραι, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 830· ὁμιλίας κακῆς… καρ. οὐ [[κομιστέος]] ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 600· οὐκ ἐξάγουσι καρπὸν οἱ ψευδεῖς λόγοι Σοφ. Ἀποσπ. 717, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 260 C· συχνὸν παρὰ Πινδ., ἐπέων δὲ [[καρπὸς]] οὐ κατέφθινε, δὲν ἔμεινεν [[ἄνευ]] ἀποτελέσματος, Ι. 8 (7). 101· καρ. φρενῶν, ἡ [[σοφία]], Π. 2. 135· [[ἀλλά]], καρ. φρενός, περὶ τῶν ἰδίων [[αὐτοῦ]] ὠδῶν, Ο. 7. 15· ἥβας καρπός, αἱ πρῶται τρίχες τοῦ γενείου, Ο. 6. 67· ἀλλὰ [[ὡσαύτως]] [[παρθενία]], Π. 9. 193, κτλ. ― Καθ’ Ἡσύχ. «καρποῦ [[δίκη]] (Λυσίας)· τῷ βλάψαντι καρπὸν [[οὕτως]] ἐδίκαζον» Ἡσύχ., Φώτ. (Ἐντεῦθεν κάρπιμος, καρπόω, καὶ [[ἴσως]] κρώπιον ([[δρέπανον]])· πρβλ. Λατ. carp-o, carp-tor· Λιθ. kerpù (seco, meto)· Ἀγγλο-Σαξ. hearf-est ([[θερισμός]], Ἀγγλ. harvest)· Ἀρχ. Ὑψηλ. Γερμ. herb-ist (herbst)).
}}
{{elnl
|elnltext=καρπός -οῦ, ὁ vrucht, zowel van bomen als van het veld:; ἀρούρης καρπὸν ἔδουσιν zij eten de vrucht van het land Il. 6.142; ἀμπέλινος καρπός de vrucht van de wijnstok Hdt. 1.212.2; oogst. καρπῶν ἀτελεῖς vrijgesteld van oogstbelasting Hdt. 6.46.3; καρποῦ ξυγκομιδή het binnenhalen van de oogst Thuc. 3.15.2. overdr. vrucht, profijt:. εἰ καρπὸς ἔσται θεσφάτοισι Λοξίου als de orakels van Loxias vrucht zullen dragen Aeschl. Sept. 618; οἱ καρποὶ οἱ ἐκ ἀγελῶν γενόμενοι de opbrengsten uit de kudden Xen. Cyr. 1.1.2; καρπὸς δικαιοσύνης de vrucht van gerechtigheid NT Phil. 1.11. nakomeling:. εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου gezegend zij de vrucht van uw schoot NT Luc. 1.42.
}}
{{etym
|etymtx=1.<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[fruit]], [[fruits of the earth]], [[corn]], [[yields]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[ka-po]]<br />Compounds: several compp., e. g. <b class="b3">καρπο-φόρος</b>, <b class="b3">ἄ-καρπος</b>.<br />Derivatives: Diminut. [[καρπίον]] (Thphr., pap.); adjectives: [[κάρπιμος]] [[giving fruit]] (trag., com., hell.; cf. Arbenz Die Adj. auf <b class="b3">-ιμος</b> 45 a. 47), [[καρπώδης]] [[rich in fruits]] (Rom. empire). Denomin. verbs: 1. [[καρπόομαι]] [[reap fruits]], [[exploit]] (IA.), <b class="b3">-όω</b> [[give]], [[produce fruit]] = <b class="b2">bring (burnt) sacrif.</b> (A., LXX) with [[κάρπωμα]] [[fruit]], [[sacrif.]] and [[κάρπωσις]] [[use]], [[profit]], [[sacrif.]], [[καρπώσιμος]] (Hermipp. Hist.); cf. Bechtel Dial. 1, 449 a. 2, 550. 2. [[καρπίζομαι]] (<b class="b3">-ίζω</b> [[Paros]]; hell. inscr.) [[reap fruits]] (E., hell.), <b class="b3">-ίζω</b> [[fertilize]] (E. in lyr.); [[καρπισμός]] [[yields ]] (Arist., Thphr.). 3. [[καρπεύω]], <b class="b3">-εύομαι</b> [[reap fruits]] (Hyp., hell.) with [[καρπεία]] [[profit]], [[income]], [[καρπεῖον]] <b class="b2">id.</b>, also = [[καρπός]].<br />Origin: Sub. Eur.<br />Etymology: The nearest comparison gives Lat. [[carpō]] <b class="b2">pluck (off)</b>; so [[καρπός]] [[plucking off]], [[what is reaped]]; on the unexpected oxytonesis s. Schwyzer 459. Here also the Germ. word for [[autumn]], e. g. OHG [[herbist]] (IE. <b class="b2">*karpistos</b> prop. "best to pluck", from the month?); also Venet. PN. Carponia, Carpus etc.?; cf. Haas Sprache 2, 235 with uncertain further combinations. As [[α]] in [[καρπός]] (as opposed to the a in [[carpō]] and [[e]] in [[herbist]]) can also represent vocalic <b class="b2">r̥</b>, one also adduces Lith. [[kerpù]] [[cut with a scissors]]. However, Gr. <b class="b2">*r̥</b> would have given <b class="b3">-ρα-</b>. The connexion with [[κρώπιον]] is prob. wrong (s.v.; the word is Pre-Greek). Also Skt. <b class="b2">kr̥paṇa-</b> [[sword]] will be unrelated. The words for [[sickle]] may be related. The French (DELG) posit an "a populaire", which means that the word is a loan, from a Eur. substratum? Cf. Pok 944 <b class="b2">*(s)kerb(h)-</b>. Further s. [[κρώπιον]].<br />2.<br />Grammatical information: m.<br />Meaning: [[root of the hand]] (Il.).<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">καρπό-δεσμον</b>, <b class="b3">-δεσμος</b>, <b class="b3">-δέσμιον</b> [[bracelet]] (pap., Luc.), hypostasis <b class="b3">ὑπο-κάρπιος</b> [[under the hand-root]] (Aristaenet.)<br />Derivatives: [[καρπωτός]] <b class="b2">reaching to the h.</b> (LXX); [[καρπίζομαι]] <b class="b2">be taken at the h.</b>, a. o. as sign of manumission, <b class="b3">ἐπὶ ἐλευθερίᾳ</b> = [[adseror in libertatem]] (gloss.), with [[καρπιστής]] [[emancipator]] (Arr.), [[καρπισμός]], <b class="b3">-ιστία</b> [[vindiciae]] (gloss.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Schrader and Solmsen (s. on [[καρπάλιμος]]) connect a Germanic verb for <b class="b2">turn etc.</b>, e. g. Goth. [[ƕaírban]], OHG [[hwerban]], [[hwerfan]] [[turn oneself]], [[werben]]. So the basis would be <b class="b3">*κϜαρπός</b> from IE. <b class="b2">*ku̯r̥p-</b>; on the phonetics Schwyzer 302. - Doubtful further connections in Pok. 631. The root has no certain connections outside Germanic. Michler assumes that it is the same word as [[καρπός]] [[fruit]] (Hermes 94 (1966) 314-319 [the article is too difficult for me]; see the remarks in Frisk III s.v.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=1<br /><b class="num">I.</b> [[fruit]], [[καρπὸς]] ἀρούρης, i. e. [[corn]], Il.; so, κ. Δήμητρος Hdt., etc.; of trees, Od., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], [[produce]], returns, profits, Hdt., etc.; οἱ καρποὶ ἐκ τῶν ἀγελῶν the [[produce]] of the herds, Xen.<br /><b class="num">III.</b> of actions, [[fruit]], [[result]], [[profit]], εἰ [[καρπὸς]] [[ἔσται]] θεσφάτοισι if his oracles shall [[bear]] [[fruit]], i. e. be [[fulfilled]], Aesch.; γλώσσης ματαίας κ., i. e. curses, Aesch.; κ. ἐπέων οὐ κατέφθινε, i. e. [[poesy]], Pind.; κ. φρενῶν [[wisdom]], Pind. <br />2<br />the [[wrist]], Hom., etc.
|mdlsjtxt=1<br /><b class="num">I.</b> [[fruit]], [[καρπὸς]] ἀρούρης, i. e. [[corn]], Il.; so, κ. Δήμητρος Hdt., etc.; of trees, Od., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], [[produce]], returns, profits, Hdt., etc.; οἱ καρποὶ ἐκ τῶν ἀγελῶν the [[produce]] of the herds, Xen.<br /><b class="num">III.</b> of actions, [[fruit]], [[result]], [[profit]], εἰ [[καρπὸς]] [[ἔσται]] θεσφάτοισι if his oracles shall [[bear]] [[fruit]], i. e. be [[fulfilled]], Aesch.; γλώσσης ματαίας κ., i. e. curses, Aesch.; κ. ἐπέων οὐ κατέφθινε, i. e. [[poesy]], Pind.; κ. φρενῶν [[wisdom]], Pind. <br />2<br />the [[wrist]], Hom., etc.
}}
{{FriskDe
|ftr='''καρπός''': 1.<br />{karpós}<br />'''Forms''': myk. ''ka''-''po''?<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Frucht]], [[Feldfrucht]], [[Ertrag]] (seit Il.),<br />'''Composita''': Zahlreiche Kompp., z. B. [[καρποφόρος]], [[ἄκαρπος]].<br />'''Derivative''': Ableitungen. Deminutivum [[καρπίον]] (Thphr., Pap.); Adjektiva: [[κάρπιμος]] [[fruchtbringend]] (Trag., Kom., hell. usw.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 45 u. 47), [[καρπώδης]] [[reich an Früchten]] (Kaiserzeit). Denominative Verba: 1. καρπόομαι [[Früchte einernten]], [[ausbeuten]] (ion. att.), -όω [[Frucht tragen]], [[hervorbringen]] = ‘(Brand)opfer darbringen’ (A., LXX, Inschr.) mit [[κάρπωμα]] ‘Frucht, (Brand)opfer’ und [[κάρπωσις]] ‘Nutzung, Nießbrauch, (Brand)opfer’, [[καρπώσιμος]] (Hermipp. Hist.); vgl. Bechtel Dial. 1, 449 u. 2, 550 m. Lit. 2. καρπίζομαι (-ίζω Paros; hell. Versinschrift) [[als Frucht pflücken]], [[ernten]] (E., hell. u. spät), -ίζω [[befruchten]] (E. in lyr.); davon [[καρπισμός]] [[Gewinn]] (Arist., Thphr.). 3. [[καρπεύω]], -εύομαι [[Früchte einernten]] (Hyp., hell. u. spät) mit [[καρπεία]] [[Nutznießung]], [[Einkommen]], [[καρπεῖον]] ib., auch = [[καρπός]].<br />'''Etymology''': Den nächsten Vergleich bietet lat. ''carpō'' [[abpflücken]]; [[καρπός]] mithin [[Abpflückung]], [[das Abgepflückte]]; über die unerwartete Oxytonierung vgl. Schwyzer 459. Hierher noch das germ. Wort für [[Herbst]], z. B. ahd. ''herbist'' (idg. *''qar''-''pistos'' eig. "am besten zum Pflücken geeignet", vom Monat?); auch venet. PN, ''Carponia'', ''Carpus'' u. a.?; vgl. Haas Sprache 2, 235 mit unsicheren weiteren Kombinationen. Da α in [[καρπός]] (im Gegensatz zu ''a'' in ''carpō'' und ''e'' in ''herbist'') auch vokalisches ''r̥'' repräsentieren kann, kommt auch lit. ''kerpù'' [[mit der Schere schneiden]] in Betracht. — Weitere Kombinationen s. [[κρώπιον]].<br />'''Page''' 1,792-793<br />2.<br />{karpós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Handwurzel]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in καρπόδεσμον, -δεσμος, -[[δέσμιον]] [[Armband]] (Pap., Luk. u. a.), Hypostase [[ὑποκάρπιος]] [[unter der Handwurzel befindlich]] (Aristaenet.).<br />'''Derivative''': Davon [[καρπωτός]] [[bis zur Handwurzel reichend]] (LXX); καρπίζομαι [[an der Handwurzel gegriffen werden]], u. a. als Zeichen der Freilassung, ἐπὶ ἐλευθερίᾳ, = [[adseror in libertatem]] (Gloss.), mit [[καρπιστής]] [[Freilasser]], [[emancipator]] (Arr.), [[καρπισμός]], -ιστία [[vindiciae]] (Gloss.).<br />'''Etymology''': Wohl mit Schrader und Solmsen (s. zu [[καρπάλιμος]]) zu einem germanischen Verb für [[drehen]], z. B. got. ''ƕaírban'', ahd. ''hwerban'', ''hwerfan'' ‘sich wenden, ''werben''’. Grundform somit *κϝαρπός aus idg. *''ku̯r̥p''-; zum Lautlichen Schwyzer 302. — Fragliche weitere Anknüpfungen bei WP 1, 472f., Pok. 631.<br />'''Page''' 1,793
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese