κόραξ: Difference between revisions

5,187 bytes added ,  5 August 2017
6_4
(13_7_2)
(6_4)
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1485.png Seite 1485]] ακος, ὁ, 1) der <b class="b2">Rabe</b> (nach E. M. von [[κορός]], schwarz); Pind. Ol. 2, 96; Aesch. Ag. 1452 Suppl. 732; Her. 4, 15 u. Folgde. – Sehr gewöhnliche Verwünschungsformel ist ἐς κόρακας, ἄπαγ' ἐς κόρακας, βάλλ' ἐς κόρακας; auch als heftige Frage, οὐκ ἐς κόρακας; geh zum Henker! eigtl. dein Leib möge unbestattet liegen bleiben u. ein Fraß für die Raben werden; Ar. Vesp. 51. 982 Nub. 789 u. öfter; ἐς κόρακας ἔῤῥειν φασὶν ἐκ τῆς Ἀττικῆς Alexis bei Ath. XIII, 610 e; Sp.; es scheint in dieser Vrbdg nie εἰς gesagt zu sein, vgl. Reisig Conj. Aristoph. p. 252. Aehnlich πάντα τάδ' ἐν κοράκεσσι καὶ ἐν φθόρῳ Theogn. 833. – Man schwor auch beim Raben, Ar. Av. 1611. – Sprichwörtlich κόρακα λευκὸν [[ἰδεῖν]], Ep. ad. 60 (XI, 417) u. A.; vgl. Arist. H. A. 3, 12; denn der weiße Rabe ist eine Seltenheit; [[ἕως]] κόρακες λευκοὶ γένωνται Ath. VIII, 359 c. – Κόραξι καὶ λύκοις χαριζόμενος Luc. Tim. 8; ἐκ κακοῦ [[κόρακος]] κακὸν ᾠόν S. Emp. adv. rhet. 99. – Auch das Sternbild, der Rabe, Arat. 448. – 2) eine <b class="b2">Fischart</b>, wahrscheinlich nach ihrer Farbe benannt, Diphil. bei Ath. VIII, 356 a (vgl. [[κορακῖνος]]). – 3) <b class="b2">die krumme Spitze</b> am Schnabel des Haushahns, Hesych., u. übh. jede hakenförmige Krümmung; daher – a) ein Belagerungswerkzeug, D. Sic. 17, 44; bei Schiffen gebraucht, ein Enterhaken, Pol. 1, 22, 9; σιδηροῖ, bei Ath. V, 208 d. – b) Ein Haken zum Anziehen der Thür, der <b class="b2">Thürk</b> lopfer, [[κόραξ]] πυλῶσι Ep. ad. 90 (XI, 203); Posidipp. bei Poll. 7, 111, vgl. 10, 23, κόρακι κρούεται ἡ [[θύρα]]. – c) eine Art <b class="b2">Halseisen</b>, sonst [[κύφων]], oder ein anderes Marterinstrument, κλοιὸν [[ἕκαστος]] αὐτῶν καὶ κόρακα διτάλαντον ἐπικείμενος Luc. Necyom. 11. – Das Wort scheint onomatopoetisch mit [[κράζω]] zusammenzuhangen.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1485.png Seite 1485]] ακος, ὁ, 1) der <b class="b2">Rabe</b> (nach E. M. von [[κορός]], schwarz); Pind. Ol. 2, 96; Aesch. Ag. 1452 Suppl. 732; Her. 4, 15 u. Folgde. – Sehr gewöhnliche Verwünschungsformel ist ἐς κόρακας, ἄπαγ' ἐς κόρακας, βάλλ' ἐς κόρακας; auch als heftige Frage, οὐκ ἐς κόρακας; geh zum Henker! eigtl. dein Leib möge unbestattet liegen bleiben u. ein Fraß für die Raben werden; Ar. Vesp. 51. 982 Nub. 789 u. öfter; ἐς κόρακας ἔῤῥειν φασὶν ἐκ τῆς Ἀττικῆς Alexis bei Ath. XIII, 610 e; Sp.; es scheint in dieser Vrbdg nie εἰς gesagt zu sein, vgl. Reisig Conj. Aristoph. p. 252. Aehnlich πάντα τάδ' ἐν κοράκεσσι καὶ ἐν φθόρῳ Theogn. 833. – Man schwor auch beim Raben, Ar. Av. 1611. – Sprichwörtlich κόρακα λευκὸν [[ἰδεῖν]], Ep. ad. 60 (XI, 417) u. A.; vgl. Arist. H. A. 3, 12; denn der weiße Rabe ist eine Seltenheit; [[ἕως]] κόρακες λευκοὶ γένωνται Ath. VIII, 359 c. – Κόραξι καὶ λύκοις χαριζόμενος Luc. Tim. 8; ἐκ κακοῦ [[κόρακος]] κακὸν ᾠόν S. Emp. adv. rhet. 99. – Auch das Sternbild, der Rabe, Arat. 448. – 2) eine <b class="b2">Fischart</b>, wahrscheinlich nach ihrer Farbe benannt, Diphil. bei Ath. VIII, 356 a (vgl. [[κορακῖνος]]). – 3) <b class="b2">die krumme Spitze</b> am Schnabel des Haushahns, Hesych., u. übh. jede hakenförmige Krümmung; daher – a) ein Belagerungswerkzeug, D. Sic. 17, 44; bei Schiffen gebraucht, ein Enterhaken, Pol. 1, 22, 9; σιδηροῖ, bei Ath. V, 208 d. – b) Ein Haken zum Anziehen der Thür, der <b class="b2">Thürk</b> lopfer, [[κόραξ]] πυλῶσι Ep. ad. 90 (XI, 203); Posidipp. bei Poll. 7, 111, vgl. 10, 23, κόρακι κρούεται ἡ [[θύρα]]. – c) eine Art <b class="b2">Halseisen</b>, sonst [[κύφων]], oder ein anderes Marterinstrument, κλοιὸν [[ἕκαστος]] αὐτῶν καὶ κόρακα διτάλαντον ἐπικείμενος Luc. Necyom. 11. – Das Wort scheint onomatopoetisch mit [[κράζω]] zusammenzuhangen.
}}
{{ls
|lstext='''κόραξ''': -ᾰκος, (ὁ, ἴδε ἐν τέλ., [[λέξις]] μεθ’ Ὅμηρον, = Λατ. corvus, περικλείων πιθανῶς τόν τε κόρακα, Corvus corax, καὶ τὴν σαρκοβόρον κορώνην, C. coroné· [[μάλιστα]] οἱ κόρακες παρ’ Ἀράτ. 231, ὡς οἱ corvi ἐν Οὐεργιλ. Γεωργ. 1. 382, [[εἶναι]] προφανῶς κορῶναι καρποφάγοι (C. frugilegus)· ἀλλὰ τὰ κατωτέρω παραδείγματα ἀναφέρονται εἰς πτηνὸν ἐσθίον πτώματα (πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 31)· ἐπὶ σώματος δίκαν [[κόρακος]]… σταθεῖσα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1473· κόρακες [[ὥστε]] βωμῶν ἀλέγοντες οὐδὲν ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 751· παροιμ. ἐπὶ ἐσχάτης καταστροφῆς καὶ ὀλέθρου, πάντα τάδ’ ἐν κοράκεσσι καὶ ἐν φθόρῳ Θέογν. ἔνθ’ ἀνωτ.· κόραξι καὶ λύκοις χαρίζεσθαι Λουκ. Τίμ. 8· [[ὅθεν]] ἐπὶ καταρῶν, ἐς κόρακας (οὐχὶ ὀρθὸν: εἰς κ.) ‘abi in malam rem’, ‘pasce corvos’, «’ςτὸν κόρακα», Ἀριστοφ. Σφ. 852, 982, βάλλ’ ἐς κόρακας ὁ αὐτ. ἐν Νεφ. 133· ἀπόφερ’ ἐς κόρακας ὁ αὐτ. ἐν Εἰρ. 1221· οὐκ ἐς κόρακας ἐρρήσετε; [[αὐτόθι]] 500· ἔρρ’ ἐς κόρακας Φερεκρ. ἐν «Κοριαννοῖς» 4· πλείτω ἐς κόρακας Εὔπολ. (;) ἐν Κωμ. Ἀποσπ. 2. σ. 577· οὐκ ἐς κόρακας ἀποφθερεῖ; Ἀριστοφ. Νεφ. 789· ἐς κόρακας οἰχήσεται ὁ αὐτ. ἐν Σφ. 51· ἐξελαύνειν τινὰ ἐς κόρακας ἐκ τῆς οἰκίας ὁ αὐτ. ἐν Νεφ. 123· ἐς κόρακας ἔρρειν ἐκ τῆς Ἀττικῆς Ἄλεξ. ἐν «Ἱππεῖ» 1. 4. (Αἱ φράσεις αὗται ἐγένοντο οὐχὶ ἐκ τῆς συνηθείας τοῦ νὰ καταλείπωνται τὰ πτώματα τῶν κακούργων ἐπὶ τοῦ ἰκριώματος, ἀλλ’ [[ἁπλῶς]] ἐκ τοῦ ὅτι κατελείποντο ἄταφα, [[ὅπερ]] ἐνομίζετο μεγίστη [[ἀτιμία]] παρὰ τοῖς Ἕλλησιν, πρβλ. Ἰλ. Α. 4, κτλ.). ― Ἡ φωνὴ τοῦ [[κόρακος]] ἐδείκνυε κακοκαιρίαν κατὰ τοὺς ἀρχαίους, «[[κόραξ]] ἐπιτρόχως φθεγγόμενος καὶ κρούων τὰς πτέρυγας... ὅτι χειμὼν ἔσται κατέγνω», Ἀριστ. παρὰ τῷ Αἰλ. π. Ζ. 7. 7, Θεόφρ. π. Σημ. 1. 16, Πλούτ. 2. 129Α· ― λευκὸς κ., παροιμ. ἐπὶ ἀνηκούστου πράγματος, Ἀνθ. Π. 11. 417, Ἀθήν. 359Ε· ἀλλὰ καὶ ὁ Ἀριστοτ. μνημονεύει λευκοὺς κόρακας, π. τὰ Ζ. Ἱστ. 3. 12, 1. 2) ἔνυδρον πτηνὸν μέγα ὡς ὁ [[πελαργός]], ἀλλὰ [[μετὰ]] βραχυτέρων ποδῶν, Ἀριστ. π. Ζ. Ἱστ. 8. 3, 15· πιθ. ὁ pelecanus Graculus ἢ pel. carbo (ἂν καὶ ὁ Ἀριστ. ἐνόμιζεν ὅτι ἔκτιζε τὴν φωλεάν του ἐπὶ δένδρων). 3) ὁ ἀστερισμὸς [[κόραξ]], corvus, Ἄρατ. 448. ΙΙ. πᾶν [[πρᾶγμα]] ἀγκιστροειδὲς ἢ ὀξὺ ὡς τὸ [[ῥάμφος]] τοῦ [[κόρακος]], πρβλ. [[κορώνη]] ΙΙ, 1) μηχάνημά τι, δι’ οὗ συνηρπάζοντο τὰ πλοῖα, περιγραφόμενον διὰ μακρῶν ὑπὸ Πολυβ. 1. 22, πρβλ. Μοσχίωνα παρ’ Ἀθην. 208D· ἐν χρήσει κατὰ τὰς πολιορκίας, Διόδ. 17. 44. 2) ἀγκιστροειδὲς [[ῥόπτρον]] ἢ [[λύκος]] θύρας, ὡς τὸ [[κορώνη]], Ποσείδιππ. ἐν «Γαλάτῃ» 1, Ἀνθ. Π. 11. 203. 3) βασανιστήριόν τι [[ὄργανον]], ὡς ὁ [[κύφων]], Λουκ. Νεκυομ. 11. 4) τὸ [[ῥάμφος]] ἀλέκτορος, Ἡσύχ. ΙΙΙ. [[εἶδος]] ἰχθύος (πρβλ. [[κορακῖνος]]), Δίφιλ. Σίφν. παρ’ Ἀθην. 356Α. (Πρβλ. κορώνη· Λατ. cor-vus, cor-nix· Σλαυ. (Πολων.) kruk· Ἀρχ. Σκανδιναυ. hra-fn· Ἀγγλο-Σαξον. hrœ-fn, Ἀρχ. Γερμ. hru-oh, hra-ban ([[κόραξ]]). Τὴν ῥίζαν δυνάμεθα νὰ ἀνεύρωμεν ἐν ταῖς ὀνοματοπ. λέξεσι [[κράζω]], [[κρώζω]], Ἀγγλ. croak, κτλ. ― Ἡ αὐτὴ [[ῥίζα]] [[συχνάκις]] ἀναφαίνεται ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ κυρτοῦ, πρβλ. [[κορώνη]] ΙΙ, κορωνίς, κορωνός, Λατ. cur-vus, κτλ.)
}}
}}