κώπη: Difference between revisions

2,562 bytes added ,  5 August 2017
6_11
(13_7_2)
(6_11)
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1546.png Seite 1546]] ἡ (wahrscheinlich von κάπω, [[κάπτω]], capio), eigtl. ein <b class="b2">Griff, Handgriff, Stiel</b>, an dem man ein Werkzeug hält; bes. – a) der <b class="b2">Rudergriff</b>, wie man ἐμβαλέειν κώπῃς fassen kann, Od. 9, 489. 10, 129; Pind. P. 4, 201 (vgl. [[ἐμβάλλω]]); – das <b class="b2">Ruder</b> selbst; Od. 12, 214; πᾶς ἀνὴρ κώπης [[ἄναξ]] Aesch. Pers. 370; übertr., νερτέρᾳ προσήμενος κώπῃ, von niederm Stande, Ag. 1601; [[οὔτε]] πομπίμοις κώπαις ἐρέσσων Soph. Trach. 558; oft bei Eur. u. Ar.; in Prosa, Thuc. 2, 84 u. 80. Vgl. noch [[ταῤῥός]]. – b) der <b class="b2">Schwertgriff</b>, das Degengefäß; ἐπ' ἀργυρέῃ κώπῃ σχέθε χεῖρα Il. 1, 219; ξίφεος δ' ἐπεμαίετο κώπην Od. 11, 530, öfter; χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς κώπης ἐπιψαύουσαν Soph. Phil. 1239; [[φάσγανον]] κώπης λαβών Eur. Hec. 543; nach B. A. 1096 in dieser Bdtg eigtl. corcyräisch. – c) der <b class="b2">Griff</b> am <b class="b2">Schlüssel</b>, von Elfenbein Od. 21, 7. – d) allgemeiner; δαλοῦ [[κώπη]] Eur. Cycl. 482; – bei der Handmühle die<b class="b2"> Kurbel</b>, der Griff, mit dem sie gedreht wird, D. Sic. 3, 13; vgl. Schol. Theocr. 4, 58. – Der <b class="b2">Griff</b> an der <b class="b2">Peitsche</b>, Hesych.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1546.png Seite 1546]] ἡ (wahrscheinlich von κάπω, [[κάπτω]], capio), eigtl. ein <b class="b2">Griff, Handgriff, Stiel</b>, an dem man ein Werkzeug hält; bes. – a) der <b class="b2">Rudergriff</b>, wie man ἐμβαλέειν κώπῃς fassen kann, Od. 9, 489. 10, 129; Pind. P. 4, 201 (vgl. [[ἐμβάλλω]]); – das <b class="b2">Ruder</b> selbst; Od. 12, 214; πᾶς ἀνὴρ κώπης [[ἄναξ]] Aesch. Pers. 370; übertr., νερτέρᾳ προσήμενος κώπῃ, von niederm Stande, Ag. 1601; [[οὔτε]] πομπίμοις κώπαις ἐρέσσων Soph. Trach. 558; oft bei Eur. u. Ar.; in Prosa, Thuc. 2, 84 u. 80. Vgl. noch [[ταῤῥός]]. – b) der <b class="b2">Schwertgriff</b>, das Degengefäß; ἐπ' ἀργυρέῃ κώπῃ σχέθε χεῖρα Il. 1, 219; ξίφεος δ' ἐπεμαίετο κώπην Od. 11, 530, öfter; χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς κώπης ἐπιψαύουσαν Soph. Phil. 1239; [[φάσγανον]] κώπης λαβών Eur. Hec. 543; nach B. A. 1096 in dieser Bdtg eigtl. corcyräisch. – c) der <b class="b2">Griff</b> am <b class="b2">Schlüssel</b>, von Elfenbein Od. 21, 7. – d) allgemeiner; δαλοῦ [[κώπη]] Eur. Cycl. 482; – bei der Handmühle die<b class="b2"> Kurbel</b>, der Griff, mit dem sie gedreht wird, D. Sic. 3, 13; vgl. Schol. Theocr. 4, 58. – Der <b class="b2">Griff</b> an der <b class="b2">Peitsche</b>, Hesych.
}}
{{ls
|lstext='''κώπη''': ἡ, πᾶν [[εἶδος]] λαβῆς (ἴδε ἐν τέλ.)· ἰδίως, 1) ἡ λαβὴ κώπης, καὶ [[καθόλου]] αὐτὴ ἡ [[κώπη]] (τὸ «κουπί»), ἐμβαλέειν κώπῃς Ὀδ. Ι. 489., Κ. 129 ([[οὐδαμοῦ]] ἐν Ἰλ.)· κώπῃσιν ἅλα τύπτειν Ὀδ. Μ. 214· ἀκολούθως ἐν Πινδ. Π. 10. 79, καὶ [[συχν]]. παρ’ Ἀττ.· νερτέρᾳ προσήμενος κώπῃ, = [[θαλαμίτης]], μεταφ. ἐπὶ ἀνθρώπου ταπεινῆς κοινωνικῆς τάξεως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1818· πομπίμοις κώπαις ἐρέσσων Σοφ. Τρ. 561· παραπέμπειν ἐφ’ [[ἕνδεκα]] κώπαις, παροιμ. ἀμφιβόλου ἀρχῆς σημαίνουσα, [[συνοδεύω]] μὲ πάσας τὰς τιμάς, Ἀριστοφ. Ἱππ. 546, πρβλ. Εὐστ. 1540, Σουΐδ. ἐν λ. ἐφ’ [[ἕνδεκα]], καὶ ἴδε [[ἐμβάλλω]] ΙΙ. 3, [[ἀναφέρω]] ΙΙ. 1· ἐν κώπαισι [[πλεῖν]], [[καταφεύγω]] εἰς τὰς κώπας [[ὁπόταν]] ὁ [[ἄνεμος]] καταπέσῃ, Μένανδ. ἐν «Θρασυλέοντι» 2, πρβλ. Ἀριστ. π. Ζ. Πορείας 10, 6. ― ποιητ. πρὸς δήλωσιν τῶν πλοίων, σὺν κώπᾳ χιλιοναύτᾳ, ἐπὶ τοῦ στόλου τοῦ Ἀγαμέμνονος, Εὐρ. Ι. Τ. 140, πρβλ. Ἠλ. 1272, 1452. 2) ἡ λαβὴ ξίφους, Λατ. manubrium, capulus, ἐπ’ ἀργυρέῃ κώπῃ σχέθε χεῖρα Ἰλ. Α. 219, πρβλ. Ὀδ. Θ. 403· ξίφεος δ’ ἐπεμαίετο κώπην Λ. 531· κώπης ἐπιψαύειν Σοφ. Φ. 1255· [[φάσγανον]] κώπης λαβεῖν Εὐρ. Ἑκ. 543. 3) ἡ λαβὴ κλειδός, [[κώπη]] δ’ ἐλέφαντος [[ἐπῆεν]] Ὀδ. Φ. 7. 4) ἡ λαβὴ λαμπάδος ἢ πυρσοῦ, Εὐρ. Κύκλ. 484. 5) τὸ [[ξύλον]] τὸ ἐφηρμοσμένον εἰς τὴν ἄνω «μυλόπετραν», ἣν στρέφει ὁ [[ἵππος]] ἢ [[ὄνος]] προσδενόμενος εἰς τὸ [[ξύλον]], Λουκ. Ὄν. 42· αὐτὸς ὁ [[μύλος]], Διόδ. 3. 13. 6) ἡ λαβὴ μάστιγος Ἡσύχ. (Πρβλ. τὸ Λατ. cap-io, cap-ax, cap-ulus· Γοτθ. haf-jan (αἴρειν)· Ἀγγλο-Σαξον. hœf-t (haft), κτλ.).
}}
}}