μηχανή: Difference between revisions

μηχανή (view source)

Revision as of 11:24, 5 August 2017

5,346 bytes added , 5 August 2017

6_6

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,274,174

edits

@@ Line 12: / Line 12: @@
 {{pape
 |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0181.png Seite 181]] ἡ (machina, machen), eigtl. Hülfsmittel, Werkzeug Etwas zu machen, zu bewerkstelligen; – a)<b class="b2"> List</b>, Kunstgriff, Ränke; Hes. Th. 146; ὀρθοβούλοισι μαχαναῖς, Pind. P. 8, 78; πᾶσαν συνάψας μηχανὴν δυσβουλίας, Aesch. Ag. 1391; ἐννυχίοις μηχαναῖς, Soph. Ai. 181; neben [[πόρος]], Eur. Med. 260; ἐχθρῶν, Anschlag der Feinde, Rhes. 141; ποίας μηχανὰς πλέκουσιν, Andr. 66, wie Plat. Conv. 203 d; μηχαναὶ Σισύφου, Ar. Ach. 366; σοφιστῶν, Plat. Legg. X, 908 d. – b) <b class="b2">Kunst</b>, Erfindung; τὰν ἔμπρακτον ἄντλει μαχανάν, Pind. P. 3, 62; ποτανά, N. 7, 22; εὗρε μηχανὴν σωτηρίας, er erfand Mittel zur Rettung, Aesch. Spt. 191. – Bes. c) Vorrichtung zu Etwas,<b class="b2"> Werkzeug</b>; ἰχθυβόλῳ μηχανᾷ, Aesch. Spt. 123; μηχαναῖς ἔζευξεν Ἕλλης πορθμόν, durch künstliche Vorrichtungen, Pers. 708; πόλιν πύργων βαθείᾳ μηχανῇ κεκλειμένην, Suppl. 934; κρατεῖ δὲ μηχαναῖς ἀγραύλου [[θηρός]], Soph. Ant. 348; [[μηχανή]] τε πεπλεγμένη, Eur. Andr. 996; εἰς ἀρκυστάταν μηχανὰν ἐμπλέκειν, Or. 1423; καινὰς μηχανὰς προσφέρειν [[πρός]] τινα, Ar. Nubb. 472; τινί, Thesm. 1132. Bes. Kriegs- u. Belagerungsmaschinen, μηχανὰς προσῆγον τῇ πόλει, Thuc. 3, 76. 4, 100 u. öfter, wie Pol. oft. Auch von Theatermaschinen, ὥςπερ ἐπὶ τραγικῆς μηχανῆς [[θεός]], Plat. Clit. 407 a, vgl. Crat. 425 d; ὁ ἀπὸ μηχανῆς [[θεός]], Men. bei Schol. Plat. p. 394; Plut. u. a. Sp. – Uebh. <b class="b2">Mittel</b> wozu, Etwas zu erlangen; εἴ [[τίς]] ἐστι [[μηχανή]], ἴθι καὶ πειρῶ, Her. 8, 57, öfter; μηδεμιῇ μηχανῇ, allgemein = auf keine Weise, 7, 51, u. so οὐδεμίην εἶναι μηχανήν, [[ὅκως]] οὐ τῷ ἀστῷ προσθήσονται, es gäbe keinen Ausweg, daß sie nicht, sie müßten, 2, 160; ἔστι τοι οὐδεμίη μηχανὴ μὴ οὐκ ἀπολωλέναι, 2, 181, vgl. 1, 209. 3, 51; [[μήτε]] τέχνῃ [[μήτε]] μηχανῇ μηδεμιᾷ, Thuc. 5, 18. 47; [[τίς]] μηχανὴ μὴ [[οὐχί]], wie ist es anders möglich, als daß, Plat. Phaed. 72 d; [[οὐδεμία]] γὰρ μηχανὴ εἴη, denn es sei nicht möglich, ib. 86 a, öfter; mit folgendem ὥςτε, Conv. 188 e u. öfter bei Folgdn.
+}}
+{{ls
+|lstext='''μηχᾰνή''': Δωρ. μᾱχανά, ἡ, ([[μῆχος]]) τὸ παρὰ Λατ. machina˙ 1) [[ἐργαλεῖον]], [[μηχάνημα]] πρὸς ἀνύψωσιν βαρῶν καὶ τὰ ὅμοια, Ἡρόδ. 2. 135., 3. 152, κ. ἀλλ.˙ ἰχθυβόλῳ μ. Ποσειδῶνος, ἐπὶ τῆς τριαίνης, Αἰσχύλ. Θήβ. 132˙ λαοπόροις μ., ἐπὶ τῆς ἐκ πλοίων γεφύρας τοῦ Ξέρξου, ὁ αὐτ. ἐν Πέρσ. 113, πρβλ. 722. 2) πολεμική τις [[μηχανή]], Θουκ., τὸ πλεῖστον ἐν ταῖς φράσεσι, μηχανὰς προσάγειν, 2. 76, κτλ.˙ μηχαναῖς [[ἑλεῖν]] 4. 13. 3) θεατρικὴ [[μηχανή]], δι’ ἧς θεοί, κτλ. ἐνεφανίζοντο μετέωροι, Πλάτ. Κρατ. 425D, Κλείταρχ. 407Α· αἵρουσιν [[ὥσπερ]] δάκτυλον τὴν μηχανὴν Ἀντιφάν. ἐν «Ποιήσει» 1. 15, [[ἔνθα]] ἰδὲ Meineke· ἀπὸ μηχανῆς πωλοῦντες [[ὥσπερ]] οἱ θεοὶ Ἄλεξις ἐν «Λέβητι» 4. 19· [[ἐντεῦθεν]] παροιμ. ἐπὶ παντὸς αἰφνιδίου καὶ ἀπροσδοκήτου πράγματος, ἀπὸ μηχανῆς θεὸς ἐπεφάνης, Λατ. deus ex machina, Μένανδρ. ἐν «Θεοφορουμένῃ» 5· [[ὥσπερ]] ἀπὸ μηχανῆς Δημ. 1025, ἐν τέλ., πρβλ. Ἀριστ. Ποιητ. 15, 10. ΙΙ. [[μέσον]] ἢ [[τρόπος]] δι’ οὗ τις ἐκτελεῖ τι, [[ἤτοι]] κλήρῳ..., ἢ [[ἄλλῃ]] τινὶ μ. Ἡρόδ. 3, 83· εἴ τις ἐστι μ., ἴθι καὶ πειρῶ ὁ αὐτ. 8. 57, κτλ.· ἰδίως ἐν τῷ πληθ., μηχαναί, ἐπίνοιαι, τεχνάσματα, πανουργίαι, δόλοι, Ἡσ. Θ. 146, καὶ [[συχν]]. παρ’ Ἀττ., ἰδίως ἐπὶ κακῆς σημασίας, μηχαναὶ [[Διός]], διὰ τῶν τεχνασμάτων τοῦ [[Διός]], Αἰσχύλ. Ἀγ. 677· [[χερός]]... ἐκτίνοντα μηχανάς, πράξεις βίας, [[αὐτόθι]] 1582· Ὀρέστην μηχαναῖσι μὲν θανόντα, νῦν δὲ μηχαναῖς σεσωσμένον Σοφ. Ἠλ. 1228· κρατεῖ μηχαναῖς... θηρὸς ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 349· μ. σοφιστῶν Πλάτ. Νόμ. 908D· παροιμ., μηχαναὶ Σισύφου Ἀριστοφ. Ἀχ. 391· - φράσεις, μηχανὴν ἢ μηχανὰς προσφέρειν Εὐρ. Εὐρ. Ι. Τ. 112, Ἀριστοφ. Θεσμ. 1132· προσφέρεσθαι Πολύβ. 1. 18, 11· εὑρίσκειν, ἐξευρίσκειν Αἰσχύλ. Εὐμ. 82, Εὐρ. Ἄλκ. 221· πλέκειν ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 66· πορίζεσθαι Πλάτ. Συμπ. 191Β· ἐκπορίζειν Ἀριστοφ. Σφ. 365· ζητεῖν [[αὐτόθι]] 149· μή, φίλα ψυχά, βίον ἀθάνατον σπεῦδε, τὰν δ’ ἔμπρακτον ἄντλει μαχανάν, «[[μηδαμῶς]], ὦ προσφιλεστάτη [[ψυχή]], θνητὴ τυγχάνουσα ἐπ’ ἀθάνατον σπεῦδε βίον, ἀλλὰ [[μᾶλλον]] ἐπιζήτει μηχανήν, ἢν καὶ καταπράξασθαι δύνασαι, [[οἷον]], τοιούτοις ἐπεχείρει ἃ δύναται πραχθῆναι» (Σχόλ.), Πινδ. Π. 3. 110· κατ’ ἐμὰν μηχανάν, «κατὰ τὴν [[ἐμαυτοῦ]] γνώμην» (Σχόλ.), [[αὐτόθι]] 194· [[μετὰ]] γενικῆς τοῦ ἀντικειμένου, μ. κακῶν, [[ἐπίνοια]] [[ἐναντίον]] τῶν κακῶν, Εὐρ. Ἄλκ. 221· ἀλλὰ μ. σωτηρίας, [[τρόπος]] δι’ οὗ εὑρίσκει τις ἀσφάλειαν, σωτηρίαν, Αἰσχύλ. Θήβ. 209· οὕτω, μυρίων οὐσῶν μηχανῶν ἀπαλλαγῆς Ξεν. Κύρ. 5. 1, 12 (ἀνθ’ οὗ ὁ Αἰσχύλ. λέγει μηχανὰς εὑρήσομεν, [[ὥστε]] ἀπαλλάξαι, Εὐμ. 82). 2) οὐδεμία [[μηχανή]] [ἐστι] [[ὅπως]] οὐ, μεθ’ ὁριστ. μέλλ., Ἡρόδ. 2. 160· [[ὡσαύτως]] μὴ οὐ μετ’ ἀπαρ., ὁ αὐτ. 2. 181., 3. 51· τὸ μὴ μετ’ ἀπαρ., ὁ αὐτ. 1. 209· τίς μ. μὴ [[οὐχί]].... Πλάτ. Φαίδων 72D· πρβλ. Ἱππ. π. Ἄρθρ. 788. 3) [[συχνάκις]] ἐν χρήσει παρ’ Ἡροδ. ἐν ἐπιρρ. φράσεσι, ἐκ μηχανῆς τινος, κατά τινα τρόπον, 6. 115· μηδεμιῇ μηχανῇ, κατ’ οὐδένα τρόπον, δι’ οὐδενὸς μέσου, 7. 51, κτλ.· οὕτω, [[μήτε]] τέχνῃ [[μήτε]] μηχανῇ μηδεμιᾷ Σύμβασις παρὰ Θουκ. 5. 18· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ πάσῃ τέχνῃ καὶ μηχανῇ Λυσ. 156. 38· πάσῃ μηχανῇ Ἀριστοφ. Λυσ. 300· τρόπῳ ἢ μηχανῇ ᾑτινιοῦν Νόμ. παρὰ Δημ. 551. 25.
 }}