ῥήτρα: Difference between revisions

Bailly1_4
(6_10)
(Bailly1_4)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''ῥήτρα''': ἡ, Ἰων. ῥήτρη, Αἰολ. Fράτρα, ἴδε κατωτ.· (*ῥέω, ἐρῶ)· ἡ ἐπὶ ῥητοῖς καὶ ὡμολογημένοις [[συνθήκη]], [[συμφωνία]] ἐπὶ ῥητοῖς, ὃ ἐστιν ἐπὶ ὡρισμένοις, ἀλλ’ ἄγε νῦν ῥήτρην ποιησόμεθ’ Ὀδ. Ξ. 393· παρὰ τὴν ῥήτραν Ξν. Ἀνάβ. 6. 6, 28· ῥ. πρὸς αὐτὸν καὶ [[ὁμολογία]] γίνεται Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 2. 7, πρβλ. 10. 18· ποιοῦνται ῥήτρας ἐπὶ χρυσίῳ παμπόλλῳ, «βάλλουν, κάμνουν στοιχήματα», ὁ αὐτ. περὶ Ζ. 15. 24, [[ἔνθα]] ἴδε Ἰακώψιον. ΙΙ. [[λέξις]] ἐν πολλῇ χρήσει ἐν ταῖς Αἰολ. καὶ Δωρ. πολιτείαις, [[συμφωνία]], [[συνθήκη]], Fράτρα τοῖς Fαλείοις καὶ τοῖς ἨραFοίοις (δηλ. [[ῥήτρα]] τοῖς Ἠλείοις καὶ τοῖς Ἡραιεῦσι) Ἀρχαία ἐπιγραφὴ τῶν Ἠλείων ἐν Συλλ. Ἐπιγρ. 11, [[ἔνθα]] ἴδε Böckh (σ. 26). 2) ἐπὶ τῶν ἀγράφων νόμων τοῦ Λυκούργου, οἴτινες ἦσαν [[οὕτως]] εἰπεῖν [[συμβόλαιον]] ἢ [[συνθήκη]] μεταξὺ τοῦ νομοθέτου καὶ τοῦ λαοῦ, Νόμ. ἐν Πλουτ. Λυκούργ. 6, πρβλ. 13· ἀκολούθως, ἐν μεταγενεστέροις χρόνοις, [[διάταγμα]] τῶν Σπαρτιατῶν βασιλέων, ὁ αὐτ. ἐν Ἄγιδι 8· εὐθείαις ῥήτραις ἀνταπαμειβομένους ([[ἴσως]] ἐν ἀναφορᾷ πρὸς τὴν σκολιὰν ῥήτραν μνημονευομένην ἐν τῇ ῥήτρᾳ τῶν βασιλέων Πολυδώρου καὶ Θεοπόμπου, Πλουτ. Λυκοῦργ. 6), Τυρταῖ. 2. 8. 3) ἐν Βυζαντίῳ = [[προβούλευμα]]· ἐκ τᾶς βωλᾶς λαβὼν ῥήτραν (ῥάτραν;) [[ψήφισμα]] Βυζαντίων παρὰ Δημ. 255. 21 ([[ἔνθα]] ὁ Schäf. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν ὡς σημαίνουσαν ἄδεινα τοῦ ὁμιλεῖν, ἴδε κατωτ.). 4) [[καθόλου]], = [[νόμος]], Ξεν. Κύρ. 1. 6, 33. ΙΙΙ. [[ὁμιλία]], [[λόγος]], ῥήτρης εὐκελάδοιο [[πατήρ]], ἐπὶ τοῦ Δημοσθένους, Χριστοδ. Ἔκφρασις 24, πρβλ. 256· ῥ. παραλαβεῖν, παραλαβεῑν τὸν λόγον, Λουκ. Ἐπὶ μισθ. συνόντ. 2· παραδιδόναι ὁ αὐτ. ἐν Τοξ. 35· ἐν τῷ πληθ., λόγοι, ὁμιλίαι, Λυκόφρ. 470, 1037, Νικ. Ἀλεξιφ. 132.
|lstext='''ῥήτρα''': ἡ, Ἰων. ῥήτρη, Αἰολ. Fράτρα, ἴδε κατωτ.· (*ῥέω, ἐρῶ)· ἡ ἐπὶ ῥητοῖς καὶ ὡμολογημένοις [[συνθήκη]], [[συμφωνία]] ἐπὶ ῥητοῖς, ὃ ἐστιν ἐπὶ ὡρισμένοις, ἀλλ’ ἄγε νῦν ῥήτρην ποιησόμεθ’ Ὀδ. Ξ. 393· παρὰ τὴν ῥήτραν Ξν. Ἀνάβ. 6. 6, 28· ῥ. πρὸς αὐτὸν καὶ [[ὁμολογία]] γίνεται Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 2. 7, πρβλ. 10. 18· ποιοῦνται ῥήτρας ἐπὶ χρυσίῳ παμπόλλῳ, «βάλλουν, κάμνουν στοιχήματα», ὁ αὐτ. περὶ Ζ. 15. 24, [[ἔνθα]] ἴδε Ἰακώψιον. ΙΙ. [[λέξις]] ἐν πολλῇ χρήσει ἐν ταῖς Αἰολ. καὶ Δωρ. πολιτείαις, [[συμφωνία]], [[συνθήκη]], Fράτρα τοῖς Fαλείοις καὶ τοῖς ἨραFοίοις (δηλ. [[ῥήτρα]] τοῖς Ἠλείοις καὶ τοῖς Ἡραιεῦσι) Ἀρχαία ἐπιγραφὴ τῶν Ἠλείων ἐν Συλλ. Ἐπιγρ. 11, [[ἔνθα]] ἴδε Böckh (σ. 26). 2) ἐπὶ τῶν ἀγράφων νόμων τοῦ Λυκούργου, οἴτινες ἦσαν [[οὕτως]] εἰπεῖν [[συμβόλαιον]] ἢ [[συνθήκη]] μεταξὺ τοῦ νομοθέτου καὶ τοῦ λαοῦ, Νόμ. ἐν Πλουτ. Λυκούργ. 6, πρβλ. 13· ἀκολούθως, ἐν μεταγενεστέροις χρόνοις, [[διάταγμα]] τῶν Σπαρτιατῶν βασιλέων, ὁ αὐτ. ἐν Ἄγιδι 8· εὐθείαις ῥήτραις ἀνταπαμειβομένους ([[ἴσως]] ἐν ἀναφορᾷ πρὸς τὴν σκολιὰν ῥήτραν μνημονευομένην ἐν τῇ ῥήτρᾳ τῶν βασιλέων Πολυδώρου καὶ Θεοπόμπου, Πλουτ. Λυκοῦργ. 6), Τυρταῖ. 2. 8. 3) ἐν Βυζαντίῳ = [[προβούλευμα]]· ἐκ τᾶς βωλᾶς λαβὼν ῥήτραν (ῥάτραν;) [[ψήφισμα]] Βυζαντίων παρὰ Δημ. 255. 21 ([[ἔνθα]] ὁ Schäf. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν ὡς σημαίνουσαν ἄδεινα τοῦ ὁμιλεῖν, ἴδε κατωτ.). 4) [[καθόλου]], = [[νόμος]], Ξεν. Κύρ. 1. 6, 33. ΙΙΙ. [[ὁμιλία]], [[λόγος]], ῥήτρης εὐκελάδοιο [[πατήρ]], ἐπὶ τοῦ Δημοσθένους, Χριστοδ. Ἔκφρασις 24, πρβλ. 256· ῥ. παραλαβεῖν, παραλαβεῑν τὸν λόγον, Λουκ. Ἐπὶ μισθ. συνόντ. 2· παραδιδόναι ὁ αὐτ. ἐν Τοξ. 35· ἐν τῷ πληθ., λόγοι, ὁμιλίαι, Λυκόφρ. 470, 1037, Νικ. Ἀλεξιφ. 132.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br />parole, <i>particul.</i><br /><b>1</b> convention, accord verbal ; gageure, pari : ῥήτραν ποιεῖσθαι [[ἐπί]] τινι ÉL faire un pari à une condition;<br /><b>2</b> parole d’un oracle ; ordre ; [[αἱ]] ῥήτραι lois non écrites, constitution consentie par un accord verbal <i>en parl. des lois de Lycurgue</i> ; décret, loi <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' R. Ϝερ &gt; Ϝρη-, Ῥη- parler ; v. [[εἴρω]]², *[[ῥέω]].
}}
}}