γόνυ: Difference between revisions

2,715 bytes added ,  9 August 2017
Bailly1_1
(13_7_3)
(Bailly1_1)
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0502.png Seite 502]] τό, γόνατος, ion. γούνατος, auch [[γουνός]], [[γοῦνα]], γούνων, äol. plur. γόνα od. γόννα, f., Neue zu Sappho frg. 25; Hom. [[γόνυ]], γούνατος Íliad. 21, 591, [[γουνός]] Iliad. 11, 547 Odyss. 19, 450, [[γοῦνα]], [[γούνατα]], [[ἄμφω]] γούνατ' ἔκαμψεν Odyss. 5, 453, γούνων, γούνασι(ν), γούνεσσι (ν) Iliad. 9, 488. 17, 451. 569, var. lect. γούνασσι(ν), Aristarch Iliad. 9, 488 <b class="b2">γούνεσσι</b>, ἔχει [[μέντοι]] λόγον καὶ ἡ διὰ τοῦ α,<b class="b2"> γούνασσι</b>, Scholl. Didym. – 1) das <b class="b2">Knie</b> (genu), von Hom. an überall, von Menschen; von Thieren, z. B. von Pferden, Iliad. 17, 451; von Kameelen, Her. 3, 103; Xen. Equ. 1, 6; Arist. öfter. Das Berühren u. Umfassen des Kniees war Zeichen demüthigen Flehens, dah. ἅψασθαι γούνων, [[λαβεῖν]] γούνων, [[γούνατα]], Hom. ἥψατο γούνων Iliad. 1, 512, λαβὲ γούνων 1, 407, λαβὲ [[γούνατα]] Πηλείωνος 24, 465, ἐμὲ λισσέσκετο γούνων 9, 451; λαβομένη τῶν γουνάτων Her. 9, 76; Prosa, προσπίπτειν πρὸς τὰ γόνατά τινος, unser: Einem zu Füßen fallen; [[προσπίτνω]] σε γόνασι Soph. Phil. 483; [[γόνυ]] κάμπτειν, das Knie beugen, sich niederlassen, ausruhen, Il. 7, 118. 19, 72; Aesch. Prom. 32 u. öfter. – Das Knie wird als Hauptsitz der Schnellfüßigkeit u. Körperkraft übh. angesehen, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκεν II. 17, 569; ὅς οἱ ἐπῶρσε [[μένος]] λαιψηρά τε [[γοῦνα]] 22, 204; [[γούνατα]] δ' ἐρρώσαντο, die, Kniee bekamen Kraft, Odyss. 23, 3; εἰς ὅ κ' ἀυτμὴ ἐν στήθεσσι μένῃ [[καί]] μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ, so lange ich kräftig bin, Iliad. 9, 610; ὄφρ' ἀρετὴν παρέχωσι θεοὶ καὶ γούνατ' ὀρώρῃ Odyss. 18, 133; μή μιν λιμὸς ἀτερπὴς γούναθ' ἵκοιτο Iliad. 19, 354. Dah. [[γούνατα]] λύειν τινός, die Kniee Jemandes lösen, erschlaffen machen, tödten, Iliad. 5, 176 ἐπεὶ πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν γούνατ' ἔλυσεν, Odyss. 20, 118 οἳ δή μοι καμάτῳ θυμαλγέι γούνατ' ἔλυσαν ἄλφιτα τευχούσῃ; parodirt von Metagen. Ath. XIII, 571 b; ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα Ar. Lys. 216. Aehnlich wie wir: [[γόνυ]] πάλλεται γερόντων, schlottert. Ar. Ran. 345; κάμνει Eur. Phoen. 834; ἇς [[γόνυ]] χλωρόν, vom jugendlichen Alter, Theocr. 14, 70; θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Iliad. 17, 514. 20, 435 Odyss. 1, 267. 400. 16, 129, es liegt im Schooße der Götter, es hängt von dem Willen der Götter ab; Νύμφαι ἐπὶ γούνασι κοῦρον ἔχοισαι Theocr. 13, 53. Uebertr. wird ἐς [[γόνυ]] βάλλειν, κλίνειν, ῥίπτειν, πίπτειν auch von Völkern u. Städten gesagt, stürzen, in Verfall bringen u. gerathen, τὴν πόλιν Her. 6, 27; [[Ἀσία]] χθὼν αἰνῶς ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται Aesch. Pers. 930; oft bei Sp., wie App., Ael. V. H. 3, 17; vgl. B. A. p. 40. – 2) die Jahresschüsse, Absätze, Knoten der Halmenpflanzen, des Rohres, Her. 3, 98; Xen. An. 4, 5, 26 u. Sp.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0502.png Seite 502]] τό, γόνατος, ion. γούνατος, auch [[γουνός]], [[γοῦνα]], γούνων, äol. plur. γόνα od. γόννα, f., Neue zu Sappho frg. 25; Hom. [[γόνυ]], γούνατος Íliad. 21, 591, [[γουνός]] Iliad. 11, 547 Odyss. 19, 450, [[γοῦνα]], [[γούνατα]], [[ἄμφω]] γούνατ' ἔκαμψεν Odyss. 5, 453, γούνων, γούνασι(ν), γούνεσσι (ν) Iliad. 9, 488. 17, 451. 569, var. lect. γούνασσι(ν), Aristarch Iliad. 9, 488 <b class="b2">γούνεσσι</b>, ἔχει [[μέντοι]] λόγον καὶ ἡ διὰ τοῦ α,<b class="b2"> γούνασσι</b>, Scholl. Didym. – 1) das <b class="b2">Knie</b> (genu), von Hom. an überall, von Menschen; von Thieren, z. B. von Pferden, Iliad. 17, 451; von Kameelen, Her. 3, 103; Xen. Equ. 1, 6; Arist. öfter. Das Berühren u. Umfassen des Kniees war Zeichen demüthigen Flehens, dah. ἅψασθαι γούνων, [[λαβεῖν]] γούνων, [[γούνατα]], Hom. ἥψατο γούνων Iliad. 1, 512, λαβὲ γούνων 1, 407, λαβὲ [[γούνατα]] Πηλείωνος 24, 465, ἐμὲ λισσέσκετο γούνων 9, 451; λαβομένη τῶν γουνάτων Her. 9, 76; Prosa, προσπίπτειν πρὸς τὰ γόνατά τινος, unser: Einem zu Füßen fallen; [[προσπίτνω]] σε γόνασι Soph. Phil. 483; [[γόνυ]] κάμπτειν, das Knie beugen, sich niederlassen, ausruhen, Il. 7, 118. 19, 72; Aesch. Prom. 32 u. öfter. – Das Knie wird als Hauptsitz der Schnellfüßigkeit u. Körperkraft übh. angesehen, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκεν II. 17, 569; ὅς οἱ ἐπῶρσε [[μένος]] λαιψηρά τε [[γοῦνα]] 22, 204; [[γούνατα]] δ' ἐρρώσαντο, die, Kniee bekamen Kraft, Odyss. 23, 3; εἰς ὅ κ' ἀυτμὴ ἐν στήθεσσι μένῃ [[καί]] μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ, so lange ich kräftig bin, Iliad. 9, 610; ὄφρ' ἀρετὴν παρέχωσι θεοὶ καὶ γούνατ' ὀρώρῃ Odyss. 18, 133; μή μιν λιμὸς ἀτερπὴς γούναθ' ἵκοιτο Iliad. 19, 354. Dah. [[γούνατα]] λύειν τινός, die Kniee Jemandes lösen, erschlaffen machen, tödten, Iliad. 5, 176 ἐπεὶ πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν γούνατ' ἔλυσεν, Odyss. 20, 118 οἳ δή μοι καμάτῳ θυμαλγέι γούνατ' ἔλυσαν ἄλφιτα τευχούσῃ; parodirt von Metagen. Ath. XIII, 571 b; ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα Ar. Lys. 216. Aehnlich wie wir: [[γόνυ]] πάλλεται γερόντων, schlottert. Ar. Ran. 345; κάμνει Eur. Phoen. 834; ἇς [[γόνυ]] χλωρόν, vom jugendlichen Alter, Theocr. 14, 70; θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Iliad. 17, 514. 20, 435 Odyss. 1, 267. 400. 16, 129, es liegt im Schooße der Götter, es hängt von dem Willen der Götter ab; Νύμφαι ἐπὶ γούνασι κοῦρον ἔχοισαι Theocr. 13, 53. Uebertr. wird ἐς [[γόνυ]] βάλλειν, κλίνειν, ῥίπτειν, πίπτειν auch von Völkern u. Städten gesagt, stürzen, in Verfall bringen u. gerathen, τὴν πόλιν Her. 6, 27; [[Ἀσία]] χθὼν αἰνῶς ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται Aesch. Pers. 930; oft bei Sp., wie App., Ael. V. H. 3, 17; vgl. B. A. p. 40. – 2) die Jahresschüsse, Absätze, Knoten der Halmenpflanzen, des Rohres, Her. 3, 98; Xen. An. 4, 5, 26 u. Sp.
}}
{{bailly
|btext=[[γόνατος]] (τό) :<br /><b>I.</b> genou ; <i>particul. pour marquer</i>;<br /><b>1</b> <i>la force</i> : γούνατά <i>épq.</i> τινος λύειν IL, ὑπὸ [[γούνατα]] λύειν OD faire se relâcher les genoux de qqn, <i>càd</i> faire que les genoux de qqn s’affaissent, <i>d’où</i> tuer qqn ; <i>Pass.</i> [[λύτο]] [[γούνατα]] IL ses genoux s’affaissèrent ; δαμνᾶν [[γούνατα]] IL <i>ou</i> βλάπτειν IL faire chanceler qqn sur ses genoux <i>litt.</i> dompter <i>ou</i> endommager les genoux de qqn ; <i>Pass.</i> βλάβεται γούνατ’ IL, OD ses genoux s’affaissent <i>litt.</i> sont affaiblis ; <i>fig.</i> [[ἐς]] [[γόνυ]] βάλλειν HDT <i>litt.</i> faire tomber (une ville) sur le genou, <i>càd</i> abattre, soumettre, dompter ; [[Ἀσία]] χθὼν ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται ESCHL la terre d’Asie est affaissée, <i>càd</i> vaincue;<br /><b>2</b> <i>le repos</i> : [[γόνυ]] κάμπτειν, IL plier le genou, <i>càd</i> s’asseoir, <i>d’où</i> rester au repos : ἐπὶ [[γοῦνα]] ἕζεσθαι, IL être assis sur ses talons ; <i>p. suite (avec idée de fixité, de volonté, immuable, ou toute-puissante)</i> : [[ἐν]] γούνασι [[θεῶν]] κεῖται IL, OD <i>litt.</i> cela est sur les genoux des dieux, <i>càd</i> dépend de leur volonté;<br /><b>3</b> <i>l’affection</i> : ἐπὶ γουνέασι καθίζειν IL <i>ou</i> [[θεῖναι]] OD faire asseoir <i>ou</i> poser (un enfant) sur les genoux (de qqn), sur ses propres genoux;<br /><b>4</b> <i>une idée de prière, de supplication</i> : ἅψασθαι [[γούνων]] IL toucher les genoux (de qqn), <i>càd</i> prendre l’attitude d’un suppliant ; <i>de même</i> : [[γούνων]] <i>ou</i> [[γοῦνα]] [[λαβεῖν]] IL, OD, [[τῶν]] γουνάτων λαβέσθαι HDT, [[ἑλεῖν]] [[γούνων]], prendre <i>ou</i> saisir les genoux (de qqn) ; γούνατά τινος ἱκάνεσθαι IL <i>ou</i> ἱκάνειν OD venir aux genoux de qqn ; πρὸς γοῦνά τινος καθέζεσθαι OD s’asseoir aux genoux de qqn (en suppliant) ; χεῖρας βαλεῖν περὶ <i>ou</i> ἀμφὶ γούνασί τινος OD jeter ses bras autour des genoux de qqn;<br /><b>5</b> <i>◊ prov.</i> : [[γόνυ]] κνήμης [[ἔγγιον]], le genou est plus près que la jambe, <i>pour signifier qu’il faut aller d’abord au plus pressé</i>;<br /><b>II.</b> nœud d’une tige, point d’arrêt de sa pousse annuelle <i>en parl. du roseau, etc.</i><br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> genu.
}}
}}