3,274,816
edits
γαλῆ: Difference between revisions
8
(big3_9) |
(8) |
||
| Line 21: | Line 21: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=v. [[γαλέη]]. | |dgtxt=v. [[γαλέη]]. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η (AM [[γαλῆ]], Α και [[γαλέη]])<br />η [[γάτα]]<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. 1. [[ονομασία]] διαφόρων αιλουροειδών, αγριόγατα, [[νυφίτσα]] κ.λπ.<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «γαλῇ [[χιτώνιον]] κροκωτόν» — για πράγματα αταίριαστα<br />β) «γαλῆν ἔχεις» — για γρουσουζιά<br />II. [[είδος]] μικρού ψαριού<br />III. «γαλῆς [[αἷμα]]» — το [[φυτό]] άσπληνον.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[επίθημα]] -<i>έη</i> του ασυναίρετου τ. [[γαλέη]] οδηγεί στην [[υπόθεση]] ότι η λ. δήλωνε αρχικά το [[δέρμα]] του ζώου (<b>[[πρβλ]].</b> <i>αλωπεκέη</i> <b>κ.λπ.</b>). Υποστηρίχθηκε ότι η λ. συνδέεται με λατ. <i>gl</i><i>ī</i><i>s</i> «[[μυωξός]]», αρχ. ινδ. <i>giri</i>-, <i>girik</i><i>ā</i>- «[[ποντικός]]». Το λατ. <i>galea</i> «[[περικεφαλαία]], [[κράνος]]» [[είναι]] [[μάλλον]] [[δάνειο]] από την Ελληνική με μια ιδιάζουσα [[σημασία]] (<b>[[πρβλ]].</b> [[κυνέη]] «[[περικεφαλαία]] από [[δέρμα]] σκύλου»). Από το [[γαλέη]] προήλθε και το ιταλ. <i>galea</i> «[[γαλέρα]]», πιθ. εξαιτίας της ταχύτητάς του. Στη Νέα Ελληνική η λ. [[γαλῆ]] έχει αντικατασταθεί από τη λ. [[γάτα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[γαλεώτης]], [[γαλιδεύς]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[γαλεάγρα]], [[γαλεόβδολο]](<i>ν</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[γαληόψις]]]. | |||
}} | }} | ||