εἰλύω: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> εἱλ- Hdn.<i>Epim</i>.48, Basil.M.32.1304D; ἰλ- Apollon.<i>Lex</i>.s.u. ἰλύσω, Hsch.s.uu. ἰλύει, ἰλύσαι; ἐλ- Sch.Hes.<i>Op</i>.430a, Sch.Opp.<i>H</i>.2.89; ἑλ- Sch.Opp.<i>H</i>.1.116<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῡ-]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [act. impf. 3^a sg. εἴλυεν Hsch.; med.-pas. ind. aor. [[ἐλύσθη]] <i>Il</i>.23.393, part. [[ἐλυσθείς]] <i>Il</i>.24.510, Opp.<i>H</i>.2.89, εἰλῡθείς Theoc.25.246, Opp.<i>H</i>.2.124, perf. 3^a sg. εἴλυται <i>Il</i>.12.286, ἴλυται Hsch., 3^a plu. εἰλύαται <i>Od</i>.20.352, <i>Il</i>.12.286 (cód.), ἰλύαται Hsch., 3.^a sg. o plu. εἰλῦται <i>Il</i>.12.286 en Sch.Er.<i>ad loc</i>., Eust.904.53, plusperf. 3^a sg. εἴλυτο <i>Il</i>.16.640]<br /><b class="num">I</b> intr., en v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> en tema de perf. [[estar envuelto]], [[estar cubierto]] c. dat. instrum. ἄλλα τε πάντα εἴλυται κατύπερθ', ὅτ' ἐπιβρίσῃ Διὸς ὄμβρος <i>Il</i>.12.286, εἴλυτο δὲ πάνθ' ἁλὸς ἄχνῃ <i>Od</i>.5.403, νυκτὶ ... εἰλύαται κεφαλαί <i>Od</i>.20.352, βελέεσσι καὶ αἵματι καὶ κονίῃσιν ἐκ κεφαλῆς εἴλυτο <i>Il</i>.16.640, εἰλυμένοι ... χαλκῷ <i>Il</i>.18.522, παῖδ' ὀλίγον δολίῃς εἰλυμένον ἐντροπίῃσι <i>h.Merc</i>.245, Ζεῦ ... εἰλυμένε κόπρῳ μηλείῃ poét. en Philostr.<i>Her</i>.29.3, βόαυλα ... εἰλυμένα καπνῷ A.R.3.1291<br /><b class="num">•</b>c. ac. de rel. indicando la parte envuelta y dat. instrum. νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους <i>Il</i>.5.186, cf. 17.492, χαίτῃς εἰλυμένος εὐρέας ὤμους <i>h.Ap</i>.450, λημηρῇ νεφέλῃ εἰλυμένος ὄσσε Heliod.<i>SHell</i>.472.11, c. ac. de la prenda que envuelve, de Hermes niño σπάργανον ἀμφ' ὤμοις εἰλυμένος <i>h.Merc</i>.151, c. gen. πελάγει νεφέων εἰλυμένῳ Arat.413<br /><b class="num">•</b>[[estar envuelto con vestiduras]] εὐκήλως εἰλυμένοι A.R.2.861.<br /><b class="num">2</b> en pres. y aor. [[deslizarse]], [[ir arrastrándose]] ῥυμὸς δ' ἐπὶ γαῖαν [[ἐλύσθη]] <i>Il</i>.23.393, λασίην ὑπὸ γαστέρ' [[ἐλυσθείς]] de Ulises escapando de la cueva de Polifemo <i>Od</i>.9.433, αὐτὸς ἂν τάλας εἰλυόμην, δύστηνον ἐξέλκων πόδα S.<i>Ph</i>.291, εἷρπε ... τότ' ἂν εἰλυόμενος, παῖς [[ἄτερ]] ὡς φίλας τιθήνας S.<i>Ph</i>.702, (κῦμα) βατίδων εἰλυομένων Metag.6.4, fig. de un veneno ἀμφὶ δὲ πρώτοις εἰλύεται στέρνοισι Nic.<i>Al</i>.18.<br /><b class="num">3</b> en aor. [[encogerse]] προπάροιθε ποδῶν Ἀχιλῆος [[ἐλυσθείς]] encogido, e.e., humillado ante los pies de Aquiles</i>, <i>Il</i>.24.510<br /><b class="num">•</b>[[enrollarse]], [[encogerse sobre sí mismo]], [[agazaparse]] de un león a punto de saltar εἰλυθέντος ὑπὸ λαγόνας τε καὶ ἰξύν Theoc.25.246, ἐνὶ ψαμάθοισιν [[ἐλυσθείς]] A.R.1.1034, ἐν πηλοῖσιν ἐλυσθεὶς ῥίμφ' ἔφορεν Opp.<i>C</i>.3.418, cf. Sch.<i>ad loc</i>., A.R.3.296, ὑπ' ὀστράκῳ εἰλυθεῖσα Opp.<i>H</i>.2.124, de una rana πηλοῖο κατ' εὐρώεντος ἐλυσθεὶς κέκλιται Opp.<i>H</i>.2.89, cf. en v. act., Hsch.<br /><b class="num">II</b> en v. act.<br /><b class="num">1</b> tr. [[envolver]], [[cubrir]], [[ocultar]] εἰ δὲ ... ὀλίγη δέ μιν εἰλύοι ἀχλὺς αὐτόν Arat.432, c. suj. de pers. y dat. instrum. πτύγματι ὀθονίου εἰλύσας Aët.9.42, cf. Hdn.<i>Epim</i>.48, Hsch.s.uu. ἰλύει, εἰλύσω.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[atraer]] ποταμὸς πυρὸς εἵλυεν [[ἔμπροσθεν]] [[αὐτοῦ]] Basil.l.c., cf. en v. med. εἰλύσθαι· ἕλκειν Hsch.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Es dud. si es un pres. <i>u̯elnu</i>- < *<i>H1u̯el-nH^u̯</i>-, cf. ai. <i>vṛnóti</i>- ‘envolver’, o secundario sobre perf. εἴλῡμαι < <i>u̯e-u̯lū-m</i>-; cf. [[γέλουτρον]] = Ϝέλυτρον, ai. <i>varutra</i>- ‘ropa de abrigo’, etc.

}}