3,274,216
edits
μιμνήσκω: Difference between revisions
From LSJ
25
mNo edit summary |
(25) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> μνήσω, <i>ao.</i> [[ἔμνησα]], <i>pf. inus.</i><br />faire souvenir : τινός, de qqn ; τινά τινος, qqn de qch ; [[τι]], rappeler qch;<br /><i><b>Moy.</b></i> μιμνῄσκομαι (<i>f.</i> [[μνήσομαι]] <i>ou</i> μνησθήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐμνησάμην]], <i>plus souv.</i> [[ἐμνήσθην]] ; <i>pf.</i> [[μέμνημαι]], <i>pqp.</i> [[ἐμεμνήμην]], <i>f.ant.</i> μεμνήσομαι);<br /><b>1</b> <i>intr.</i> se mettre dans l’esprit, penser à, gén. ; avec l’inf. : μέμνηντο [[ἀλεξέμεναι]] φόνον IL ils songeaient à repousser la mort ; <i>au pf. et au pqp. au sens du prés. et de l’impf.</i> je me souviens, je me souvenais, gén. <i>ou</i> acc. ; [[ἀμφί]] τινι, [[περί]] τινος, se souvenir de qqn <i>ou</i> de qch ; avec l’inf. se souvenir de faire qch ; <i>avec</i> [[ὅτι]], se souvenir que ; [[μέμνημαι]] ἀκούσας [[σου]] XÉN je me souviens de t’avoir entendu ; [[μέμνημαι]] καὶ τοῦτό [[σου]] λέγοντος XÉN je me souviens de t’avoir entendu dire cela aussi ; <i>abs.</i> [[ἐς]] ὃ ἐμέμνηντο THC de mémoire d’homme ; Αἰνείαo δ’ ἐπαῖξαι μεμνημένος ἵππων IL souviens-toi de te jeter sur les chevaux d’Énée;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> rappeler le souvenir de, faire mention de, gén. : [[πρός]] τινα [[περί]] τινός [[τι]], rappeler qch à qqn au sujet de qch;<br /><b>3</b> penser à, s’occuper de, prendre soin de, gén..<br />'''Étymologie:''' R. Μεν > Μνη, penser ; cf. <i>lat.</i> mens, memini, etc. | |btext=<i>f.</i> μνήσω, <i>ao.</i> [[ἔμνησα]], <i>pf. inus.</i><br />faire souvenir : τινός, de qqn ; τινά τινος, qqn de qch ; [[τι]], rappeler qch;<br /><i><b>Moy.</b></i> μιμνῄσκομαι (<i>f.</i> [[μνήσομαι]] <i>ou</i> μνησθήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐμνησάμην]], <i>plus souv.</i> [[ἐμνήσθην]] ; <i>pf.</i> [[μέμνημαι]], <i>pqp.</i> [[ἐμεμνήμην]], <i>f.ant.</i> μεμνήσομαι);<br /><b>1</b> <i>intr.</i> se mettre dans l’esprit, penser à, gén. ; avec l’inf. : μέμνηντο [[ἀλεξέμεναι]] φόνον IL ils songeaient à repousser la mort ; <i>au pf. et au pqp. au sens du prés. et de l’impf.</i> je me souviens, je me souvenais, gén. <i>ou</i> acc. ; [[ἀμφί]] τινι, [[περί]] τινος, se souvenir de qqn <i>ou</i> de qch ; avec l’inf. se souvenir de faire qch ; <i>avec</i> [[ὅτι]], se souvenir que ; [[μέμνημαι]] ἀκούσας [[σου]] XÉN je me souviens de t’avoir entendu ; [[μέμνημαι]] καὶ τοῦτό [[σου]] λέγοντος XÉN je me souviens de t’avoir entendu dire cela aussi ; <i>abs.</i> [[ἐς]] ὃ ἐμέμνηντο THC de mémoire d’homme ; Αἰνείαo δ’ ἐπαῖξαι μεμνημένος ἵππων IL souviens-toi de te jeter sur les chevaux d’Énée;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> rappeler le souvenir de, faire mention de, gén. : [[πρός]] τινα [[περί]] τινός [[τι]], rappeler qch à qqn au sujet de qch;<br /><b>3</b> penser à, s’occuper de, prendre soin de, gén..<br />'''Étymologie:''' R. Μεν > Μνη, penser ; cf. <i>lat.</i> mens, memini, etc. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[μιμνήσκω]] (ΑΜ, Α αιολ. τ. μιμναΐσκω)<br />(μέσ.-παθ.) <i>μιμνήσκομαι</i><br />α) [[ανακαλώ]] στη [[μνήμη]] μου, [[θυμάμαι]] («μνήσθητί μου Κύριε, [[ὅταν]] ἔλθης ἐν τῇ βασιλείᾳ σου», ΚΔ)<br />β) [[κάνω]] [[μνεία]], [[μνημονεύω]], [[αναφέρω]] («[[πρῶτος]] εἰπὼν καὶ μνησθεὶς [[ὑπὲρ]] τῆς εἰρήνης», <b>Δημοσθ.</b>)<br />γ) [[εντείνω]] την [[προσοχή]] μου, [[δίνω]] [[προσοχή]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[καταλογίζω]] σε κάποιον<br /><b>2.</b> ονομάζομαι, αποκαλούμαι<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[θυμίζω]], [[υπενθυμίζω]] («μή με κακῶν μίμνησκε», <b>Θέογν.</b>)<br /><b>2.</b> [[κάνω]] κάποιον ή [[κάτι]] αξιομνημόνευτο, ένδοξο («ἐν τῷ Θρασυδαῑος ἔμνασεv ἐστίαν [[τρίτον]] ἐπὶ στέφανον πατρῴαν βαλών» <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> [[φροντίζω]], [[επιμελούμαι]] («μεμνῆσθαι πατρὸς καὶ μητέρος ἐν μεγάροισιν», <b>Ομ. Οδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τα ρ. [[μιμνήσκω]] και <i>μνῶμαι</i> και τα παράγωγά τους ανάγονται στην αρχική δισύλλαβη [[μορφή]] <i>mene</i><i>ә</i><sub>2</sub>- (με συνεσταλμένο το πρώτο και απαθές το δεύτερο [[φωνήεν]] της μονοσύλλαβης ΙΕ ρίζας <i>men</i>- «[[σκέφτομαι]], [[φέρνω]] στο νου μου, [[σκοπεύω]] να [[κάνω]] [[κάτι]]», που εμφανίζεται στα: [[μένος]], [[μέμονα]], [[μαίνομαι]] και στο λατ. <i>memini</i> (<b>βλ. λ.</b> [[μένος]]). Η δισύλλαβη αυτή [[μορφή]] της ρίζας θεωρείται [[καθαρά]] ελληνική [[δημιουργία]] και απαντά σπάνια στις άλλες ΙΕ γλώσσες. Ο σιγματικός [[αόριστος]] της αρχ. ινδ. <i>amn</i><i>ā</i><i>sisuh</i> «θυμήθηκαν» αντιστοιχεί στον αόρ. <i>ἔμνησα</i>, [[επίσης]] ο τ. <i>mn</i><i>ā</i><i>ta</i>- «[[μνήμων]]» στο ανθρωπωνύμιο <i>Ἄμνατος</i>, ενώ ο τ. <i>mn</i><i>ā</i><i>yate</i> στον ενεστ. [[μνάομαι]]. Αρχικοί τ. του συστήματος [[αυτού]] θεωρούνται ο ενεστ. <i>μνῶμαι</i> (<b>βλ. λ.</b> [[μνώμαι]]), ο παρακμ. <i>μέμνημαι</i> και ο αόρ. <i>ἔ</i>-<i>μνησ</i>-<i>α</i>, από το θ. του οποίου σχηματίστηκαν πιθ. οι σιγμόληκτοι ρηματικοί και ονοματικοί τ. (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ἐ</i>-<i>μνήσ</i>-<i>θην</i>, -[[μνηστός]], <i>μνησ</i>-<i>τήρ</i>, <i>μνῆσ</i>-<i>τις</i>, <i>μνησ</i>-<i>τύς</i> <b>κ.λπ.</b>). Ο ενεστ. <i>μι</i>-<i>μνήσκω</i> με ενεστ. διπλασιασμό <i>μι</i>- και θαμιστικό [[επίθημα]] -<i>σκω</i> (<b>[[πρβλ]].</b> [[διδάσκω]] και λατ. <i>comminiscor</i>) θεωρείται [[μεταγενέστερος]]. Το ρ. εμφανίζεται ως α' συνθετικό με τη [[μορφή]] <i>μνησι</i>- σε σύνθ. του τύπου [[τερψίμβροτος]] (πιθ. κατ' [[επίδραση]] του [[μνῆσις]]), <b>[[πρβλ]].</b> <i>μνησί</i>-<i>κακος</i>, <i>μνησι</i>-[[πήμων]], [[καθώς]] και σε μεγάλο αριθμό ανθρωπωνυμίων: <i>Μνησίεργος</i> (<b>[[πρβλ]].</b> μυκην. <i>Μanasiweko</i>), <i>Μνήσαρχος</i>, <i>Μνησίλεως</i>, <i>Μνησίμαχος</i>, <i>Μνησιπτόλεμος</i>, και στα υποκορ. <i>Μνησεύς</i>, <i>Μνησικός</i>, <i>Μνασώ</i>. Επίσης εμφανίζεται ως β' συνθετικό με τη [[μορφή]] -<i>μνᾶστος</i>/-<i>μνηστος</i> (<b>[[πρβλ]].</b> <i>Αρίμνηστος</i>, <i>Άμνατος</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μνεία]], [[μνήμα]], [[μνήμη]], [[μνήμων]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μνήστις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[μνηστός]], [[μνήστωρ]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό <i>μνησι</i>-) [[μνησίκακος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μνησιδωρώ]], [[μνησίθεος]], [[μνησιπήμων]], [[μνησιπονηρώ]], [[μνησίτοκος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[μνησιστέφανος]]. (Β συνθετικό) [[υπομιμνήσκω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αναμιμνήσκω]], [[επαναμιμνήσκω]], [[παρυπομιμνήσκω]], [[προαναμιμνήσκω]], [[προμιμνήσκω]], [[προσαναμιμνήσκω]], [[προσυπομιμνήσκω]], [[συναναμιμνήσκω]]. | |||
}} | }} | ||
