3,276,901
edits
προΐστημι: Difference between revisions
From LSJ
34
(T21) |
(34) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=2nd aorist infinitive προστῆναι; [[perfect]] participle προεστώς; [[present]] [[middle]] προισταμαι; from [[Homer]], Iliad 4,156 [[down]];<br /><b class="num">1.</b> in the transitive tenses to [[set]] or [[place]] [[before]]; to [[set]] [[over]].<br /><b class="num">2.</b> in the [[perfect]] pluperfect and 2nd aorist [[active]] and in the [[present]] and [[imperfect]] [[middle]] a. to be [[over]], to [[superintend]], [[preside]] [[over]] (A. V. [[rule]]) (so from [[Herodotus]] [[down]]): to be a [[protector]] or [[guardian]]; to [[give]] [[aid]] ([[Euripides]], [[Demosthenes]], [[Aeschines]], [[Polybius]]): A. V. to [[rule]]; cf. Fritzsche at the [[passage]]; Stuart, [[commentary]], excurs. xii.)).<br /><b class="num">c.</b> to [[care]] for, [[give]] [[attention]] to: [[with]] a genitive of the [[thing]], [[καλῶν]] ἔργων, Kypke and Lösner; ([[some]] (cf. R. V. marginal [[reading]]) would [[render]] these [[two]] examples [[profess]] [[honest]] occupations ([[see]] [[ἔργον]], 1); [[but]] cf. [[ἔργον]], 3, p. 248b [[middle]] and Field, Otium Norv. pars iii, at the [[passage]] cited). | |txtha=2nd aorist infinitive προστῆναι; [[perfect]] participle προεστώς; [[present]] [[middle]] προισταμαι; from [[Homer]], Iliad 4,156 [[down]];<br /><b class="num">1.</b> in the transitive tenses to [[set]] or [[place]] [[before]]; to [[set]] [[over]].<br /><b class="num">2.</b> in the [[perfect]] pluperfect and 2nd aorist [[active]] and in the [[present]] and [[imperfect]] [[middle]] a. to be [[over]], to [[superintend]], [[preside]] [[over]] (A. V. [[rule]]) (so from [[Herodotus]] [[down]]): to be a [[protector]] or [[guardian]]; to [[give]] [[aid]] ([[Euripides]], [[Demosthenes]], [[Aeschines]], [[Polybius]]): A. V. to [[rule]]; cf. Fritzsche at the [[passage]]; Stuart, [[commentary]], excurs. xii.)).<br /><b class="num">c.</b> to [[care]] for, [[give]] [[attention]] to: [[with]] a genitive of the [[thing]], [[καλῶν]] ἔργων, Kypke and Lösner; ([[some]] (cf. R. V. marginal [[reading]]) would [[render]] these [[two]] examples [[profess]] [[honest]] occupations ([[see]] [[ἔργον]], 1); [[but]] cf. [[ἔργον]], 3, p. 248b [[middle]] and Field, Otium Norv. pars iii, at the [[passage]] cited). | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=ΝΜΑ [[ἵστημι]]<br /><b>μέσ.</b> [[προΐσταμαι]]<br />[[είμαι]] επικεφαλής, [[αρχηγεύω]] (α. «προΐσταται στις ανασκαφές» β. «οὗτοι γὰρ [[μάλιστα]] προειστήκεισαν τῆς μεταβολῆς», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />α) (η μτχ. αρσ. και θηλ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>ο [[προϊστάμενος]], <i>η προϊσταμένη</i><br />ο επικεφαλής, αυτός που διευθύνει («[[προϊστάμενος]] υπηρεσίας»)<br />β) <b>το θηλ. ως ουσ.</b> η επικεφαλής του βοηθητικού προσωπικού τμήματος νοσοκομείου ή άλλου νοσηλευτικού ιδρύματος<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>παθ.</b> [[υπερασπίζω]], [[προστατεύω]] («χηρῶν καὶ ὀρφανῶν πρόστητε», Μηναί.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στήνω]] [[μπροστά]] ως πρόμαχο («τοὺς εὐκινητοτάτους ἑκατέρου τοῡ κέρατος προέστηκε», <b>Πολ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κάνω]] κάποιον αρχηγό («ὅν ἡ [[πόλις]] ἀξιοῑ αὑτῆς προϊστάναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> [[εκθέτω]] [[δημόσια]]<br /><b>4.</b> (το ενεργ. με παθ. σημ.) [[είμαι]] [[αρχηγός]] πολιτικής μερίδας<br /><b>5.</b> <b>μέσ.</b> α) [[εκλέγω]] κάποιον ως αρχηγό («ὡς χρὴ Κῡρον προστησαμένους τὸν Ἀστυάγεα παῡσαι τῆς βασιληΐης», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[θέτω]] ενώπιόν μου («προστησάμενος τὰ ἅρματα», <b>Ξεν.</b>)<br />γ) [[προβάλλω]] ως [[δικαιολογία]], [[προφασίζομαι]] («τὰ τῶν Ἀμφικτυόνων δόγματα προστήσασθαι», <b>Δημοσθ.</b>)<br />δ) [[θεωρώ]] ανώτερο, [[προτιμώ]] («ὦτα τοῡ νοῡ προστησάμενοι», <b>Πλάτ.</b>)<br />ε) [[ιδρύω]] [[κάτι]] [[πριν]] από [[άλλο]]<br />στ) [[δηλώνω]], [[φανερώνω]]<br />ζ) [[φέρω]] ως [[παράδειγμα]] για να στηρίξω τους λόγους μου («προστησώμεθα γοῡν Τυρταῑον», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>παθ.</b> α) [[κυβερνώ]], [[διοικώ]]<br />β) [[υπερτερώ]], [[υπερβαίνω]] («πάντων... προστᾱσα εὐψυχίᾳ καὶ τέχναις ὅσαι κατὰ πόλεμον», <b>Πλάτ.</b>)<br />γ) [[προσέρχομαι]], [[παρουσιάζομαι]]<br />δ) [[πλησιάζω]] («ἤ σε... λιπαρεῑ προύστην χερί», <b>Σοφ.</b>)<br />ε) [[στέκομαι]] ενώπιον κάποιου ως [[εχθρός]]<br />στ) [[είμαι]] [[πόρνη]]<br /><b>7.</b> (το αρσ. πληθ. μτχ. παρακμ. ή αορ. β' ως ουσ.) <i>οἱ προεστῶτες</i>, ιων. τ. <i>προειστεῶτες</i> και <i>οἱ προστάντες</i><br />οι πολιτικοί αρχηγοί<br /><b>8.</b> <b>φρ.</b> α) «[[προΐστημι]] φόνου» — [[προετοιμάζω]] τον φόνο κάποιου<br />β) «[[προΐστημι]] ἐναντίαν γνώμην» — [[εκπροσωπώ]] την αντίθετη [[γνώμη]]. | |||
}} | }} | ||
