3,277,020
edits
ἐφίημι: Difference between revisions
From LSJ
4
(15) |
(4) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=(Α [[ἐφίημι]] και ιων. [[τύπος]] [[ἐπίημι]])<br /><b>νεοελλ.</b><br />(μόνο το μέσ.) <i>εφίεμαι</i><br />[[επιθυμώ]] [[θέλω]], [[ποθώ]], κατέχομαι από [[επιθυμία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>ἐφίεμαι</i><br />[[αποβλέπω]] σε [[κάτι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στέλνω]] σε κάποιον<br /><b>2.</b> [[παρακινώ]], [[παροτρύνω]], [[παρορμώ]] σε [[κάτι]]<br /><b>3.</b> (για πράγματα και ειδ. για το [[βέλος]]) [[ρίχνω]], [[ακοντίζω]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>4.</b> (με εχθρ. σημ.) [[απλώνω]] τα χέρια [[πάνω]] σε κάποιους<br /><b>5.</b> (για πράγματα και γεγονότα ή για τη [[μοίρα]]) [[προβάλλω]] [[κάτι]] σε κάποιον, [[ρίχνω]], [[στέλνω]] σε κάποιον<br /><b>6.</b> [[δίνω]] [[κάτι]], [[χαρίζω]]<br /><b>7.</b> [[απευθύνω]] [[εναντίον]] κάποιου («τέκνοις ἀρὰς ἐφήσω», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>8.</b> (με εχθρική σημ.) [[στέλνω]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>9.</b> (για το [[νερό]]) [[αφήνω]] [[μέσα]]<br /><b>10.</b> [[απλώς]] [[αφήνω]]<br /><b>11.</b> [[εξαπολύω]]<br /><b>12.</b> [[βάζω]], [[ρίχνω]] [[μέσα]] σε [[κάτι]] («ἐς λέβητ' ἐφῆκεν ἔψεσθαι [[μέλη]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>13.</b> [[αφήνω]] χαλαρό, [[ιδίως]] το [[χαλινάρι]], [[χαλαρώνω]]<br /><b>14.</b> [[παραχωρώ]], [[δίνω]], [[αφήνω]] σε κάποιον<br /><b>15.</b> [[χορηγώ]]<br /><b>16.</b> (με απαρμφ.) [[επιτρέπω]]<br /><b>17.</b> [[διατάζω]]<br /><b>18.</b> [[παραδίδω]]<br /><b>19.</b> [[εγκαταλείπω]], [[αφήνω]]<br /><b>20.</b> [[παραδίδω]] τον εαυτό μου σε [[κάτι]] («ἐφιέντες ἰσχυρῷ γέλωτι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>21.</b> (για ζώα) [[αφήνω]] το [[αρσενικό]] [[πάνω]] στο θηλυκό<br /><b>22.</b> (ως δικαν. όρος) [[αναθέτω]] σε κάποιον την [[κρίση]], [[αφήνω]] σε κάποιον να αποφασίσει, να αποφανθεί<br /><b>23.</b> αναφέρομαι, απευθύνομαι, [[προσφεύγω]] [[προς]] [[απόφαση]]<br />(«ἐφῆκεν ἡμᾱς εἰς τὸ [[δικαστήριον]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>24.</b> [[εκκαλώ]], [[εφεσιβάλλω]], [[κάνω]] [[έφεση]] της υποθέσεως<br /><b>25.</b> <b>μέσ.</b> α) [[παραγγέλλω]], [[διατάσσω]]<br />β) [[προτρέπω]]<br />γ) [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], [[θέλω]]<br />δ) [[στέλνω]] εντολές, διαταγές<br />ε) [[επιτρέπω]] σε κάποιον να κάνει [[κάτι]]<br />στ) (για αγώνες) [[αποβλέπω]] σε [[κάτι]], [[σκοπεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επί</i> <span style="color: red;">+</span> [[ἵημι]] «[[ρίχνω]]»]. | |mltxt=(Α [[ἐφίημι]] και ιων. [[τύπος]] [[ἐπίημι]])<br /><b>νεοελλ.</b><br />(μόνο το μέσ.) <i>εφίεμαι</i><br />[[επιθυμώ]] [[θέλω]], [[ποθώ]], κατέχομαι από [[επιθυμία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>ἐφίεμαι</i><br />[[αποβλέπω]] σε [[κάτι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στέλνω]] σε κάποιον<br /><b>2.</b> [[παρακινώ]], [[παροτρύνω]], [[παρορμώ]] σε [[κάτι]]<br /><b>3.</b> (για πράγματα και ειδ. για το [[βέλος]]) [[ρίχνω]], [[ακοντίζω]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>4.</b> (με εχθρ. σημ.) [[απλώνω]] τα χέρια [[πάνω]] σε κάποιους<br /><b>5.</b> (για πράγματα και γεγονότα ή για τη [[μοίρα]]) [[προβάλλω]] [[κάτι]] σε κάποιον, [[ρίχνω]], [[στέλνω]] σε κάποιον<br /><b>6.</b> [[δίνω]] [[κάτι]], [[χαρίζω]]<br /><b>7.</b> [[απευθύνω]] [[εναντίον]] κάποιου («τέκνοις ἀρὰς ἐφήσω», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>8.</b> (με εχθρική σημ.) [[στέλνω]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>9.</b> (για το [[νερό]]) [[αφήνω]] [[μέσα]]<br /><b>10.</b> [[απλώς]] [[αφήνω]]<br /><b>11.</b> [[εξαπολύω]]<br /><b>12.</b> [[βάζω]], [[ρίχνω]] [[μέσα]] σε [[κάτι]] («ἐς λέβητ' ἐφῆκεν ἔψεσθαι [[μέλη]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>13.</b> [[αφήνω]] χαλαρό, [[ιδίως]] το [[χαλινάρι]], [[χαλαρώνω]]<br /><b>14.</b> [[παραχωρώ]], [[δίνω]], [[αφήνω]] σε κάποιον<br /><b>15.</b> [[χορηγώ]]<br /><b>16.</b> (με απαρμφ.) [[επιτρέπω]]<br /><b>17.</b> [[διατάζω]]<br /><b>18.</b> [[παραδίδω]]<br /><b>19.</b> [[εγκαταλείπω]], [[αφήνω]]<br /><b>20.</b> [[παραδίδω]] τον εαυτό μου σε [[κάτι]] («ἐφιέντες ἰσχυρῷ γέλωτι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>21.</b> (για ζώα) [[αφήνω]] το [[αρσενικό]] [[πάνω]] στο θηλυκό<br /><b>22.</b> (ως δικαν. όρος) [[αναθέτω]] σε κάποιον την [[κρίση]], [[αφήνω]] σε κάποιον να αποφασίσει, να αποφανθεί<br /><b>23.</b> αναφέρομαι, απευθύνομαι, [[προσφεύγω]] [[προς]] [[απόφαση]]<br />(«ἐφῆκεν ἡμᾱς εἰς τὸ [[δικαστήριον]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>24.</b> [[εκκαλώ]], [[εφεσιβάλλω]], [[κάνω]] [[έφεση]] της υποθέσεως<br /><b>25.</b> <b>μέσ.</b> α) [[παραγγέλλω]], [[διατάσσω]]<br />β) [[προτρέπω]]<br />γ) [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], [[θέλω]]<br />δ) [[στέλνω]] εντολές, διαταγές<br />ε) [[επιτρέπω]] σε κάποιον να κάνει [[κάτι]]<br />στ) (για αγώνες) [[αποβλέπω]] σε [[κάτι]], [[σκοπεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επί</i> <span style="color: red;">+</span> [[ἵημι]] «[[ρίχνω]]»]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἐφίημι:''' Ιων. ἐπ-, μέλ. [[ἐφήσω]], οριστ. αορ. αʹ [[ἐφῆκα]], Επικ. [[ἐφέηκα]], προστ. αορ. βʹ [[ἔφες]], υποτ. [[ἐφείω]], <i>-ῃς</i>, Αττ. [[ἐφῇς]], μτχ. [[ἐφείς]] — Μέσ., μτχ. <i>ἐφιέμενος</i>, μέλ. [[ἐφήσομαι]]· γʹ ενικ. προστ. [[ἐφίει]], όπως αν προερχόταν από το <i>ἐφιέω</i>·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> [[στέλνω]] σε κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με απαρ., [[παρακινώ]] ή [[προκαλώ]] να γίνει [[κάτι]], <i>ἐφέηκε ἀεῖσαι</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐφ. τινα χαλεπῆναι</i> κ.λπ., σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για πράγματα, [[ρίχνω]] ή [[εξακοντίζω]] [[εναντίον]] κάποιου, ὅς [[τοι]] ἐφῆκε [[βέλος]], στο ίδ. κ.λπ.· ἐφ. οἰστὸν [[ἐπί]] τινι, σε Ευρ.· <i>ἐφ. χεῖράς τινι</i>, [[απλώνω]] χέρια πάνω του, σε Ομήρ. Οδ. <b>4. α)</b> λέγεται για γεγονότα, για το πεπρωμένο κ.λπ., [[στέλνω]] [[εναντίον]], με εχθρική [[σημασία]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>ἐφ. τὸν ποταμὸν ἐπὶ τὴν χώρην</i>, στον ίδ.· <i>ἐφῆκας γλῶσσαν</i>, την άφησες [[πολύ]] ελεύθερη, σε Ευρ. <b>β)</b> [[ρίχνω]] μέσα σε, ἐς λέβητ' ἐφῆκεν [[μέλη]], στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[ξεσφίγγω]], [[χαλαρώνω]], [[ιδίως]] λέγεται για το [[χαλινάρι]], σε Πλάτ.· απ' όπου, [[παραχωρώ]], Λατ. concedere, <i>τινι τὴν ἡγεμονίαν</i>, σε Θουκ.· με απαρ., [[επιτρέπω]], [[αφήνω]], <i>τινὶ ποιεῖν τι</i>, σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[παραιτούμαι]], [[παραδίδω]], [[εγκαταλείπω]], [[αφήνω]] ως [[λεία]] σε κάποιον, σε Σοφ.· [[έπειτα]], φαινομενικά αμτβ. (ενν. <i>ἑαυτόν</i>), παραδίνομαι σε [[κάτι]], <i>οὐρίᾳ</i>, σε ευνοϊκό άνεμο, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> ως [[νομικός]] όρος, [[αφήνω]] σε κάποιον άλλον να αποφασίσει, <i>δίκας ἐφ. εἴς τινα</i>, σε Δημ.· και απόλ., [[ασκώ]] [[έφεση]], <i>εἰς τοὺς δικαστάς</i>, στον ίδ. <b>Β. I. 1.</b> Μέσ., [[δίνω]] [[εντολή]] ή [[διατάζω]], σε Όμηρ., Αισχύλ. κ.λπ.· με απαρ., <i>ἐφ.τινὶ ποιεῖν τι</i>, σε Σοφ., Αριστοφ.· <i>ἐς Λακεδαίμονα</i>, [[στέλνω]] διαταγές στους Λακεδαιμονίους, Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> [[επιτρέπω]] ή [[αφήνω]] σε κάποιον να κάνει [[κάτι]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν., [[στοχεύω]], [[αποβλέπω]] σε, σε Αριστ.· [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], [[λαχταρώ]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.· με απαρ., [[επιθυμώ]] να κάνω [[κάτι]], σε Ευρ. | |||
}} | }} | ||
