Anonymous

πρώτιστος: Difference between revisions

From LSJ
6
(35)
(6)
Line 27: Line 27:
{{grml
{{grml
|mltxt=-η, -ο / [[πρώτιστος]], -ίστη, -ον, ΝΜΑ, θηλ. και -ος, και δωρ. τ. [[πράτιστος]], -ίστη, -ον Α<br />(ως υπερθετικό του [[πρώτος]])<br /><b>1.</b> ο [[πρώτος]] [[ανάμεσα]] σε όλους, ο [[πρώτος]] [[πρώτος]]<br /><b>2.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>πρώτιστα</i><br />[[κυρίως]], [[πρώτα]] [[πρώτα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>συνεκδ.</b> κυριότατος, ο πιο [[σημαντικός]], ο πιο [[σπουδαίος]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κορυφαίος]], [[ανώτατος]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα πρώτιστα</i><br /><b>ζωολ.</b> το [[σύνολο]] τών ευκαρυωτικών μονοκύτταρων οργανισμών, [[δηλαδή]] αυτών που έχουν διάκριτο, κεχωρισμένο [[πυρήνα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πρωταρχικός]], [[κύριος]] («πρωτίστη [[αἰτία]]», Πρόκλ.)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>πρώτιστον</i><br />[[προπάντων]], [[πρώτα]] [[πρώτα]], [[κυρίως]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>πρωτίστως</i> και <i>πρώτιστα</i> Ν<br />[[πρώτα]] [[πρώτα]], [[κυρίως]], [[προπάντων]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πρῶτος]] / [[πρᾶτος]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ιστος</i> τών ανώμαλων υπερθ. (<b>πρβλ.</b> [[μέγιστος]])].
|mltxt=-η, -ο / [[πρώτιστος]], -ίστη, -ον, ΝΜΑ, θηλ. και -ος, και δωρ. τ. [[πράτιστος]], -ίστη, -ον Α<br />(ως υπερθετικό του [[πρώτος]])<br /><b>1.</b> ο [[πρώτος]] [[ανάμεσα]] σε όλους, ο [[πρώτος]] [[πρώτος]]<br /><b>2.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>πρώτιστα</i><br />[[κυρίως]], [[πρώτα]] [[πρώτα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>συνεκδ.</b> κυριότατος, ο πιο [[σημαντικός]], ο πιο [[σπουδαίος]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κορυφαίος]], [[ανώτατος]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα πρώτιστα</i><br /><b>ζωολ.</b> το [[σύνολο]] τών ευκαρυωτικών μονοκύτταρων οργανισμών, [[δηλαδή]] αυτών που έχουν διάκριτο, κεχωρισμένο [[πυρήνα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πρωταρχικός]], [[κύριος]] («πρωτίστη [[αἰτία]]», Πρόκλ.)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>πρώτιστον</i><br />[[προπάντων]], [[πρώτα]] [[πρώτα]], [[κυρίως]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>πρωτίστως</i> και <i>πρώτιστα</i> Ν<br />[[πρώτα]] [[πρώτα]], [[κυρίως]], [[προπάντων]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πρῶτος]] / [[πρᾶτος]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ιστος</i> τών ανώμαλων υπερθ. (<b>πρβλ.</b> [[μέγιστος]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πρώτιστος:''' -η, -ον και -ος, -ον, ποιητ. υπερθ. του [[πρῶτος]], αληθινά [[πρώτος]], [[πρώτος]] από τους πρώτους, [[πρώτος]] όλων, σε Όμηρ.· πολὺ [[πρώτιστος]], στον ίδ.· ουδ. <i>πρώτιστον</i>, ως επίρρ., [[πρώτα]] απ' όλα, σε Ευρ.· <i>τὰ πρώτιστα</i>, σε Ομήρ. Οδ.
}}
}}