3,273,797
edits
εἴκω: Difference between revisions
From LSJ
2
(4) |
(2) |
||
| Line 39: | Line 39: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''εἴκω:''' (<i>√ϜΙΚ</i>, πρβλ. Λατ. vi-to αντί vic-to) μέλ. <i>εἴξω</i>, αόρ. αʹ [[εἶξα]], Ιων. γʹ ενικ. [[εἴξασκε]]· πρβλ. [[εἰκαθεῖν]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ενδίδω]], [[υποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], αποσύρομαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. προσ. και γεν. τόπου, <i>μηδ' εἴκετε [[χάρμης]] Ἀργείοις</i>, μην υποχωρείτε από τη [[μάχη]] για την υπεράσπισή τους, στο ίδ.· <i>εἴκειν τινὶ τῆς ὁδοῦ</i>, Λατ. concedere alicui de [[via]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> με δοτ. προσ. μόνο, [[ενδίδω]] σε, [[υποχωρώ]] σε, [[είτε]] στη [[μάχη]], [[είτε]] ως [[ένδειξη]] [[τιμής]], σε Όμηρ.· [[έπειτα]], [[ενδίδω]] σε οποιοδήποτε [[πάθος]] ή [[ορμή]], <i>ᾧ θυμῷ εἴξας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰδοῖ</i>, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, λέγεται για περιστάσεις, <i>πενίῃεἴκων</i>, στο ίδ.· <i>κακοῖς</i>, <i>ἀνάγκῃ</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> <i>εἴκειν τινί τι</i>, όπου η αιτ. είναι επιρρηματική, [[μένος]] οὐδένι εἴκων, δεν υποκύπτει σε κανέναν που έχει [[εξουσία]], σε Όμηρ.· με σύστ. αντ., εἴξαντας ἃ [[δεῖ]], υποχωρώντας σε..., σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ., [[παραδίδω]], [[αφήνω]], <i>εἶξαί τέ οἱ ἥνια</i>, [[βάζω]] στο [[άλογο]] τα [[ηνία]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[παραχωρώ]], [[επιτρέπω]], Λατ. concedere, ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν [[ἡμῖν]] εἴκῃ, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> απρόσ., όπως το <i>παρείκει</i>, αυτό επιτρέπεται ή είναι δυνατό, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">• [[εἴκω]]:</b> [[μοιάζω]], [[φαίνομαι]] όμοιος με, βλ. [[ἔοικα]]. | |lsmtext='''εἴκω:''' (<i>√ϜΙΚ</i>, πρβλ. Λατ. vi-to αντί vic-to) μέλ. <i>εἴξω</i>, αόρ. αʹ [[εἶξα]], Ιων. γʹ ενικ. [[εἴξασκε]]· πρβλ. [[εἰκαθεῖν]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ενδίδω]], [[υποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], αποσύρομαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. προσ. και γεν. τόπου, <i>μηδ' εἴκετε [[χάρμης]] Ἀργείοις</i>, μην υποχωρείτε από τη [[μάχη]] για την υπεράσπισή τους, στο ίδ.· <i>εἴκειν τινὶ τῆς ὁδοῦ</i>, Λατ. concedere alicui de [[via]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> με δοτ. προσ. μόνο, [[ενδίδω]] σε, [[υποχωρώ]] σε, [[είτε]] στη [[μάχη]], [[είτε]] ως [[ένδειξη]] [[τιμής]], σε Όμηρ.· [[έπειτα]], [[ενδίδω]] σε οποιοδήποτε [[πάθος]] ή [[ορμή]], <i>ᾧ θυμῷ εἴξας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰδοῖ</i>, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, λέγεται για περιστάσεις, <i>πενίῃεἴκων</i>, στο ίδ.· <i>κακοῖς</i>, <i>ἀνάγκῃ</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> <i>εἴκειν τινί τι</i>, όπου η αιτ. είναι επιρρηματική, [[μένος]] οὐδένι εἴκων, δεν υποκύπτει σε κανέναν που έχει [[εξουσία]], σε Όμηρ.· με σύστ. αντ., εἴξαντας ἃ [[δεῖ]], υποχωρώντας σε..., σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ., [[παραδίδω]], [[αφήνω]], <i>εἶξαί τέ οἱ ἥνια</i>, [[βάζω]] στο [[άλογο]] τα [[ηνία]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[παραχωρώ]], [[επιτρέπω]], Λατ. concedere, ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν [[ἡμῖν]] εἴκῃ, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> απρόσ., όπως το <i>παρείκει</i>, αυτό επιτρέπεται ή είναι δυνατό, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">• [[εἴκω]]:</b> [[μοιάζω]], [[φαίνομαι]] όμοιος με, βλ. [[ἔοικα]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''εἴκω:''' (pf. = praes. [[ἔοικα]] - атт. [[εἶκα]], part. [[ἐοικώς]] - атт. [[εἰκώς]]; ppf. = impf. [[ἐῴκειν]] - атт. ᾔκειν)<br /><b class="num">1)</b> быть сходным, походить (τινί Hom., Arph., Plat., Arst.): ὄμματα ἔοικας κείνῳ Hom. глазами ты похож на него;<br /><b class="num">2)</b> казаться: δίφρου ἐπιβησομένοισιν [[ἐΐκτην]] Hom. казалось, что (оба коня) хотят вспрыгнуть на колесницу; (ὡς) ἔοικε Soph., Arst., Plat., Plut. как будто, по-видимому; τὸν ἄνδρα ἔοικεν [[ὕπνος]] [[ἕξειν]] Soph. он, кажется, охвачен сном; [[ἔοικα]] θρηνεῖν [[μάτην]] Aesch. мои сетования, кажется, напрасны; ἔδοξάς μοι εἰδότι [[ἐοικέναι]] ὅτι [[ἔζη]] Xen. мне показалось, что ты, как будто, считал, что он жив;<br /><b class="num">3)</b> казаться правильным, подходящим или уместным, подобать: οὔ σε ἔοικε δειδίσσεσθαι Hom. не пристало тебе робеть; [[ὅθι]] [[σφίσιν]] [[εἶκε]] λοχῆσαι Hom. где им казалось удобным устроить засаду - см. тж. [[εἰκώς]] и [[εἰκός]].<br /><b class="num">II</b> (impf. [[εἶκον]], aor. [[εἶξα]])<br /><b class="num">1)</b> отступать, отходить ([[ὀπίσσω]] Hom.): εἴ. πολέμου καὶ δηϊοτῆτος Hom. уйти из боя;<br /><b class="num">2)</b> уступать (τινὶ τῆς ὁδοῦ Hom.): εἶξε [[Ἀθήνη]] (sc. Θέτιδι) Hom. Афина уступила место (Фетиде); [[μηδαμῇ]] μηδὲν εἶξαι Arst. ничуть ни в чем не уступить;<br /><b class="num">3)</b> уступать, поддаваться, подчиняться (θυμῷ Hom.; πολεμίοις Xen.): οὐκ [[ἐᾶν]] τινα τῇ ἡλικίῃ εἴ. Her. удержать кого-л. от увлечений юности; εοαι ὀργῇ Eur. поддаться чувству гнева; ἠναγκάσθησαν εἶξαί τινι Plut. они были вынуждены покориться чему-л.; [[εἰσορόων]] [[χρόα]] [[ὅπη]] εἴξειε [[μάλιστα]] Hom. высматривая место, где кожа наиболее уязвима; πενίῃ εἴκων Hom. вынуждаемый бедностью, под влиянием нужды;<br /><b class="num">4)</b> уступать, быть ниже: εἴ. τινὶ πόδεσσιν Hom. уступать кому-л. в быстроте ног; τὸ ὃν [[μένος]] οὐδενὶ εἴκων Hom. никому не уступая в доблести;<br /><b class="num">5)</b> отпускать: εἶξαι [[ἡνία]] ἵππῳ Hom. отпустить вожжи, дать повод коню;<br /><b class="num">6)</b> предоставлять, разрешать, ниспосылать (πλοῦν τινι Soph.). | |||
}} | }} | ||
