Anonymous

ἐπαναβαίνω: Difference between revisions

From LSJ
CSV import
(2)
(CSV import)
 
(26 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=epanavaino
|Transliteration C=epanavaino
|Beta Code=e)panabai/nw
|Beta Code=e)panabai/nw
|Definition=poet. ἐπαμβ-, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>3.638</span>:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">get up on, mount</b>, ἐπί τι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1487</span>, <span class="bibl"><span class="title">Eq.</span>169</span>; <b class="b3">ἐπαναβεβηκότες</b> <b class="b2">mounted</b> (on horseback), <span class="bibl">Hdt.3.85</span>; of a star, <b class="b2">rise above the horizon</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>342b34</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of animals, <b class="b2">cover</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>540a22</span>, <span class="bibl">Clearch.36</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">come upon</b>, τὸ γῆρας ἐπαναβάν <span class="title">Com.Adesp.</span>612. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">go up</b> inland, <span class="bibl">Th. 7.29</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">to be promoted</b>, εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.1.23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of <b class="b3">αἰτίαι</b> and <b class="b3">ἀρχαί</b>, <b class="b2">mount upwards</b>, ἐπὶ τὰ ἀνωτέρω <span class="bibl">Arist. <span class="title">Metaph.</span>990a6</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>257a22</span>; <b class="b3">τὸ ἐπαναβεβηκός</b> <b class="b2">higher</b> or <b class="b2">more ultimate principle</b>, <span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span>1.174</span>; the <b class="b2">genus</b>, <span class="bibl">Sor.2.6</span>; [ἀρχῆς] οὐδεὶς ἂν εὕροι ἁπλουστέραν οὐδὲ ἐπαναβεβηκυῖαν ἡντινοῦν <span class="bibl">Plot.2.9.1</span>; <b class="b2">search for higher principles</b>, ἐ. ἀεὶ εἰς ἄπειρον <span class="bibl">Id.3.6.1</span>; <b class="b3">ἐπαναβεβηκότα τῇ ψυχῇ [νοῦν</b>] <span class="bibl">Id.6.9.5</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">transcend</b>, c. gen., Anon.<span class="title">in Prm.</span> in <span class="title">Rh.Mus.</span>47.617; also c. dat., <b class="b3">ἐνέργεια -βεβηκυῖα πάσαις καὶ χρωμένη αὐταῖς ὡς ὀργάνοις</b> ibid.</span>
|Definition=poet. [[ἐπαμβαίνω]], Opp.''H.''3.638:—<br><span class="bld">A</span> [[get up on]], [[mount]], ἐπί τι Ar.''Nu.''1487, ''Eq.''169; [[ἐπαναβεβηκότες]] [[mounted]] (on horseback), [[Herodotus|Hdt.]]3.85; of a star, [[rise above the horizon]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''342b34.<br><span class="bld">2</span> of animals, [[cover]], Id.''HA''540a22, Clearch.36.<br><span class="bld">3</span> [[come upon]], τὸ γῆρας ἐπαναβάν ''Com.Adesp.''612.<br><span class="bld">II</span> [[go up]] inland, Th. 7.29.<br><span class="bld">III</span> to [[be promoted]], εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.1.23.<br><span class="bld">2</span> of [[αἰτίαι]] and [[ἀρχαί]], [[mount upwards]], ἐπὶ τὰ ἀνωτέρω [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''990a6, cf. ''Ph.''257a22; <b class="b3">τὸ ἐπαναβεβηκός</b> [[higher]] or [[more ultimate principle]], S.E.''P.''1.174; the [[genus]], Sor.2.6; [ἀρχῆς] οὐδεὶς ἂν εὕροι ἁπλουστέραν οὐδὲ ἐπαναβεβηκυῖαν ἡντινοῦν Plot.2.9.1; [[search for higher principles]], ἐ. ἀεὶ εἰς ἄπειρον Id.3.6.1; <b class="b3">ἐπαναβεβηκότα τῇ ψυχῇ [νοῦν]</b> Id.6.9.5.<br><span class="bld">b</span> [[transcend]], c. gen., Anon.''in Prm.'' in ''Rh.Mus.''47.617; also c. dat., <b class="b3">ἐνέργεια -βεβηκυῖα πάσαις καὶ χρωμένη αὐταῖς ὡς ὀργάνοις</b> ibid.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0899.png Seite 899]] (s. [[βαίνω]]), poet. [[ἐπαμβαίνω]], hinaufsteigen, z. B. aufs Pferd, αὐτῶν ἐπαναβεβηκό των, nachdem sie aufgesessen waren, Her. 3, 85; vom Meere aus, landeinwärts, Thuc. 7, 29; die Mauern ersteigen, Xen. Hell. 7, 2, 8; ἐπὶ τὸ [[φροντιστήριον]] Ar. Nubb. 1487; ἐπ' ἐκεῖνο Plat. Tim. 63 b; εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας Xen. Cyr. 2, 1, 23, zum Tariarchen befördert werden; von Sternen, Arist. meteor. 1, 6. – Bei Sezt. Emp. ist τὸ ἐπαναβεβηκός das Darüberstehende, wozu man weiter hinausgeht, adv. math. 8, 32 Pyrrh. 1, 38, das Generelle. – Von Thieren, bespringen, Arist. de anim. 6, 23; Ath. XIII, 605 e.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0899.png Seite 899]] (s. [[βαίνω]]), poet. [[ἐπαμβαίνω]], hinaufsteigen, z. B. aufs Pferd, αὐτῶν ἐπαναβεβηκό των, nachdem sie aufgesessen waren, Her. 3, 85; vom Meere aus, landeinwärts, Thuc. 7, 29; die Mauern ersteigen, Xen. Hell. 7, 2, 8; ἐπὶ τὸ [[φροντιστήριον]] Ar. Nubb. 1487; ἐπ' ἐκεῖνο Plat. Tim. 63 b; εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας Xen. Cyr. 2, 1, 23, zum Tariarchen befördert werden; von Sternen, Arist. meteor. 1, 6. – Bei Sezt. Emp. ist τὸ ἐπαναβεβηκός das Darüberstehende, wozu man weiter hinausgeht, adv. math. 8, 32 Pyrrh. 1, 38, das Generelle. – Von Tieren, bespringen, Arist. de anim. 6, 23; Ath. XIII, 605 e.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐπαναβήσομαι;<br /><b>1</b> monter sur, <i>abs.</i> monter à cheval;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> [[monter vers]], [[dans l'intérieur d'un pays]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[ἀναβαίνω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπαναβαίνω:'''<br /><b class="num">1</b> [[всходить]], [[подниматься]] (ἐπὶ τοὺς πύργους Xen.);<br /><b class="num">2</b> [[садиться на коня]]: ἐπαναβεβηκότες Her. сидящие верхом;<br /><b class="num">3</b> [[возводить]], [[повышать]]: εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας ἐπαναβήσεσθαι Xen. быть возведенным в звание таксиархов;<br /><b class="num">4</b> (о небесных светилах), [[восходить]] (τὸ ἐ. τοῦ τοῦ Ἑρμοῦ ἀστέρος Arst.);<br /><b class="num">5</b> (о животных), [[покрывать]] (ὁ [[ἄρρην]] ἐπαναβαίνων ὀχεύει Arst.);<br /><b class="num">6</b> филос. (о познании) восходить (ἐπὶ τὰ [[ἀνωτέρω]] τῶν ὄντων Arst.): τὸ ἐπαναβεβηκὸς [[γένος]] Sext. высший род, т. е. наивысшее понятие;<br /><b class="num">7</b> [[идти]], [[продвигаться в глубь страны]] (ἀπὸ θαλάσσης Thuc.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐπαναβαίνω''': μέλλ. -βήσομαι, [[ἀναβαίνω]] ἐπί τινος, [[ἀναβαίνω]], ἐπί τι Ἀριστοφ. Νεφ. 1487, πρβλ. Ἱππ. 169· ἐπαναβεβηκότων (δηλ. ἐπὶ τῶν ἵππων) Ἡρόδ. 3. 85· ἐπὶ ἀστέρος, ὑψοῦμαι, ἀναφαίνομαι [[ὑπεράνω]] τοῦ ὁρίζοντος, Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 6, 2. 2) ἐπὶ ζῴων, [[ὀχεύω]], βατεύω, ὁ αὐτὸς περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 2, 9 κ. ἀλλ. 3) [[ἐπέρχομαι]], τὸ [[γῆρας]] ἐπαναβὰν Κωμ. Ἀνώνυμ. 58. ΙΙ. βαίνω, πηγαίνω εἰς τὰ μεσόγαια, Θουκ. 7. 29. ΙΙΙ. [[ἀνέρχομαι]], [[ἀναβαίνω]], Ξεν. Κύρ. 2. 1, 23· ἐπὶ αἰτιῶν, ἐπὶ τὰ ἀνωτέρω Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 8. 19, πρβλ. Φυσ. 8. 5, 14· τὸ ἐπαναβεβηκὸς Σέξτ. Ἐμπ. Π. 1. 174.
|lstext='''ἐπαναβαίνω''': μέλλ. -βήσομαι, [[ἀναβαίνω]] ἐπί τινος, [[ἀναβαίνω]], ἐπί τι Ἀριστοφ. Νεφ. 1487, πρβλ. Ἱππ. 169· ἐπαναβεβηκότων (δηλ. ἐπὶ τῶν ἵππων) Ἡρόδ. 3. 85· ἐπὶ ἀστέρος, ὑψοῦμαι, ἀναφαίνομαι [[ὑπεράνω]] τοῦ ὁρίζοντος, Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 6, 2. 2) ἐπὶ ζῴων, [[ὀχεύω]], βατεύω, ὁ αὐτὸς περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 2, 9 κ. ἀλλ. 3) [[ἐπέρχομαι]], τὸ [[γῆρας]] ἐπαναβὰν Κωμ. Ἀνώνυμ. 58. ΙΙ. βαίνω, πηγαίνω εἰς τὰ μεσόγαια, Θουκ. 7. 29. ΙΙΙ. [[ἀνέρχομαι]], [[ἀναβαίνω]], Ξεν. Κύρ. 2. 1, 23· ἐπὶ αἰτιῶν, ἐπὶ τὰ ἀνωτέρω Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 8. 19, πρβλ. Φυσ. 8. 5, 14· τὸ ἐπαναβεβηκὸς Σέξτ. Ἐμπ. Π. 1. 174.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐπαναβήσομαι;<br /><b>1</b> monter sur, <i>abs.</i> monter à cheval;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> monter vers, dans l’intérieur d’un pays.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[ἀναβαίνω]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[ἐπαναβαίνω]] και ποιητ. τ. [[ἐπαμβαίνω]] (AM) [[βαίνω]]<br /><b>1.</b> [[ανεβαίνω]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] («κἄπειτ' ἐπαναβὰς ἐπὶ τὸ [[φροντιστήριον]] τὸ τέγγος κατάσκαπτ'», Αριοτοφ.)<br /><b>2.</b> (για [[αξίωμα]]) προάγομαι, προβιβάζομαι («εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας ἐπαναβήσεσθαι», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> (για αρχές και αίτια) [[ανεβαίνω]] αναζητώντας<br /><b>4.</b> [[υπερβαίνω]]<br /><b>μσν.</b><br />(για [[ηλικία]]) [[ενηλικιώνομαι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[αστέρι]]) [[φαίνομαι]] στον ορίζοντα<br /><b>2.</b> (για ζώο) [[βατεύω]]<br /><b>3.</b> (για [[κακό]]) [[επανέρχομαι]]<br /><b>4.</b> [[πηγαίνω]] [[προς]] τα μεσόγεια<br /><b>5.</b> [[υπερέχω]]<br /><b>6.</b> [[ερευνώ]] τις ύψιστες αρχές των όντων<br /><b>7.</b> (το ουδ. της μτχ. παρακμ. ως ουσ.) <i>το έπαναβεβηκος</i> ή <i>ἀρχὴ ἐπαναβεβηκυῑα</i><br />η ακρότατη, η ύψιστη [[αρχή]].
|mltxt=[[ἐπαναβαίνω]] και ποιητ. τ. [[ἐπαμβαίνω]] (AM) [[βαίνω]]<br /><b>1.</b> [[ανεβαίνω]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] («κἄπειτ' ἐπαναβὰς ἐπὶ τὸ [[φροντιστήριον]] τὸ τέγγος κατάσκαπτ'», Αριοτοφ.)<br /><b>2.</b> (για [[αξίωμα]]) προάγομαι, προβιβάζομαι («εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας ἐπαναβήσεσθαι», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> (για αρχές και αίτια) [[ανεβαίνω]] αναζητώντας<br /><b>4.</b> [[υπερβαίνω]]<br /><b>μσν.</b><br />(για [[ηλικία]]) [[ενηλικιώνομαι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[αστέρι]]) [[φαίνομαι]] στον ορίζοντα<br /><b>2.</b> (για ζώο) [[βατεύω]]<br /><b>3.</b> (για [[κακό]]) [[επανέρχομαι]]<br /><b>4.</b> [[πηγαίνω]] [[προς]] τα μεσόγεια<br /><b>5.</b> [[υπερέχω]]<br /><b>6.</b> [[ερευνώ]] τις ύψιστες αρχές των όντων<br /><b>7.</b> (το ουδ. της μτχ. παρακμ. ως ουσ.) <i>το έπαναβεβηκος</i> ή <i>ἀρχὴ ἐπαναβεβηκυῖα</i><br />η ακρότατη, η ύψιστη [[αρχή]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἐπαναβαίνω:''' μέλ. -[[βήσομαι]],<br /><b class="num">I.</b> [[ανεβαίνω]] πάνω σε, [[ανέρχομαι]], σε Αριστοφ.· <i>ἐπαναβεβηκότες</i>, έφιπποι πάνω στην [[πλάτη]] του αλόγου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[προχωρώ]] προς το εσωτερικό, σε Θουκ.· [[ανεβαίνω]], [[ανέρχομαι]], σε Ξεν.
|lsmtext='''ἐπαναβαίνω:''' μέλ. -[[βήσομαι]],<br /><b class="num">I.</b> [[ανεβαίνω]] πάνω σε, [[ανέρχομαι]], σε Αριστοφ.· <i>ἐπαναβεβηκότες</i>, έφιπποι πάνω στην [[πλάτη]] του αλόγου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[προχωρώ]] προς το εσωτερικό, σε Θουκ.· [[ανεβαίνω]], [[ανέρχομαι]], σε Ξεν.
}}
}}
{{elru
{{mdlsj
|elrutext='''ἐπαναβαίνω:''' <b class="num">1)</b> всходить, подниматься (ἐπὶ τοὺς πύργους Xen.);<br /><b class="num">2)</b> садиться на коня: ἐπαναβεβηκότες Her. сидящие верхом;<br /><b class="num">3)</b> возводить, повышать: εἰς τὰς τῶν ταξιάρχων χώρας ἐπαναβήσεσθαι Xen. быть возведенным в звание таксиархов;<br /><b class="num">4)</b> (о небесных светилах) восходить (τὸ ἐ. τοῦ τοῦ Ἑρμοῦ ἀστέρος Arst.);<br /><b class="num">5)</b> (о животных) покрывать (ὁ [[ἄρρην]] ἐπαναβαίνων ὀχεύει Arst.);<br /><b class="num">6)</b> филос. (о познании) восходить (ἐπὶ τὰ [[ἀνωτέρω]] τῶν ὄντων Arst.): τὸ ἐπαναβεβηκὸς [[γένος]] Sext. высший род, т. е. наивысшее понятие;<br /><b class="num">7)</b> идти, продвигаться в глубь страны (ἀπὸ θαλάσσης Thuc.).
|mdlsjtxt=fut. -[[βήσομαι]]<br /><b class="num">I.</b> to get up on, [[mount]], Ar.; ἐπαναβεβηκότες [[mounted]] on [[horseback]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> to go up [[inland]], Thuc.:— to go up, [[ascend]], Xen.
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[ascendere]]'', to [[ascend]], [[climb up]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.29.3/ 7.29.3], [<i>nonnulli codd.</i> <i>several manuscripts</i> ἐπαναβάντας]
}}
}}