3,274,919
edits
ἱερός: Difference between revisions
From LSJ
2b
(5) |
(2b) |
||
| Line 36: | Line 36: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἱερός:''' -ά, -όν και ός, όν, Ιων. και ποιητ. [[τύπος]] [[ἱρός]], -ή, -όν·<br /><b class="num">I.</b> [[υπεράνθρωπος]], [[δυνατός]], [[πανίσχυρος]], [[θεϊκός]], [[εξαίσιος]], [[θαυμάσιος]], σε Όμηρ.· [[συχνά]], χρησιμ. όπως το [[θεσπέσιος]], για να εκφράσει θαυμασμό, [[δέος]] ή [[έκπληξη]]· ἱερὸν [[τέλος]], ἱερὸς [[στρατός]], ένδοξο, λαμπρό [[στράτευμα]], στον ίδ.· ἱερὸς [[δίφρος]], εξαίσιο, λαμπρό [[άρμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· οὐχ [[ἱερόν]], [[καθόλου]] σημαντικό [[ζήτημα]], ανάξιο λόγου, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[ιερός]], [[άγιος]], Λατ. [[sacer]], σε Όμηρ. κ.λπ.· ἱερὸς [[πόλεμος]], [[ιερός]], καθαγιασμένος [[πόλεμος]], [[πόλεμος]] [[εναντίον]] ιεροσύλων, σε Αριστοφ. κ.λπ.· <i>ἱρὰ γράμματα</i>, = <i>ἱερογλυφικά</i>, σε Ηρόδ.· ἱερὸν τὸ [[σῶμα]] τῷ Θεῷ διδόναι, λέγεται για κάποιον που αφιερώνεται στον θεό, σε Ευρ.· ἱερὸς [[νόμος]], ο [[νόμος]] [[περί]] της θυσίας, σε Δημ.· λέγεται για τους Ρωμαίους δημάρχους = [[sacrosanctus]], [[απαραβίαστος]], σε Πλούτ.· αντί <i>ἱερὰ καὶ ὅσια</i>, βλ. [[ὅσιος]].<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για βασιλιάδες, ήρωες, κ.λπ., και για την [[αντίληψη]] ότι οι θεοί [[τούς]] προστατεύουν, σε Πίνδ., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> ως ουσ.: <b>1.[[ἱερά]]</b>, Ιων. ἱρά, <i>τά</i>, προσφορές, θυσίες, θύματα· <i>ἱερὰ ῥέζειν</i>, Λατ. [[sacra]] facere, operari, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἱερὰ ἔρδειν</i>, σε Ησίοδ.· [[θῦσαι]] ἱρά, σε Ηρόδ.· [[μετά]] τον Όμηρο, δηλώνει τα [[εντόσθια]] του θυσιασθέντος σφαγίου από τα οποία πραγματοποιούσαν την [[οιωνοσκοπία]]· <i>τὰ ἱερὰ καλὰ ἦν</i>, σε Ξεν.· ή [[απλώς]], <i>τὰ ἱερὰ γίγνεται</i>, στον ίδ.· γενικά, ιερά πράγματα ή ιερές τελετές, Λατ. [[sacra]], σε Ηρόδ. <b>2.[[ἱερόν]]</b>, Ιων. [[ἱρόν]], <i>τό</i>, [[ιερός]] [[χώρος]], [[τόπος]], [[ναός]], στον ίδ., Αττ.<br /><b class="num">3.</b> <i>ἱρὸν τῆς δίκης</i>, [[ιερή]] [[αρχή]] του δικαίου, σε Ευρ.<br /><b class="num">IV.</b>ειδικές εκφράσεις:<br /><b class="num">1.</b> ἱερὸς [[λόχος]], βλ. [[λόχος]] I. 4.<br /><b class="num">2.</b> ἱερὰ [[νόσος]], <i>ἡ</i>, [[επιληψία]], [[λέπρα]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> ἡ ἱερὰ [[ὁδός]], [[ιερός]] [[δρόμος]] που οδηγούσε προς τους Δελφούς, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἱερά]] (ενν. [[τριήρης]]), λέγεται για το [[πλοίο]] που οι Αθηναίοι έστελναν στη Δήλο, δηλ. [[είτε]] για τη Σαλαμινία [[είτε]] για την Παράλο, σε Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ἱερὰ [[νῆσος]], [[μία]] [[νήσος]] από το [[συγκρότημα]] των Λιπαραίων νήσων, σε Θουκ.<br /><b class="num">V.</b> επίρρ. [[ἱερῶς]], ιερά, [[άγια]], σε Πλούτ. | |lsmtext='''ἱερός:''' -ά, -όν και ός, όν, Ιων. και ποιητ. [[τύπος]] [[ἱρός]], -ή, -όν·<br /><b class="num">I.</b> [[υπεράνθρωπος]], [[δυνατός]], [[πανίσχυρος]], [[θεϊκός]], [[εξαίσιος]], [[θαυμάσιος]], σε Όμηρ.· [[συχνά]], χρησιμ. όπως το [[θεσπέσιος]], για να εκφράσει θαυμασμό, [[δέος]] ή [[έκπληξη]]· ἱερὸν [[τέλος]], ἱερὸς [[στρατός]], ένδοξο, λαμπρό [[στράτευμα]], στον ίδ.· ἱερὸς [[δίφρος]], εξαίσιο, λαμπρό [[άρμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· οὐχ [[ἱερόν]], [[καθόλου]] σημαντικό [[ζήτημα]], ανάξιο λόγου, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[ιερός]], [[άγιος]], Λατ. [[sacer]], σε Όμηρ. κ.λπ.· ἱερὸς [[πόλεμος]], [[ιερός]], καθαγιασμένος [[πόλεμος]], [[πόλεμος]] [[εναντίον]] ιεροσύλων, σε Αριστοφ. κ.λπ.· <i>ἱρὰ γράμματα</i>, = <i>ἱερογλυφικά</i>, σε Ηρόδ.· ἱερὸν τὸ [[σῶμα]] τῷ Θεῷ διδόναι, λέγεται για κάποιον που αφιερώνεται στον θεό, σε Ευρ.· ἱερὸς [[νόμος]], ο [[νόμος]] [[περί]] της θυσίας, σε Δημ.· λέγεται για τους Ρωμαίους δημάρχους = [[sacrosanctus]], [[απαραβίαστος]], σε Πλούτ.· αντί <i>ἱερὰ καὶ ὅσια</i>, βλ. [[ὅσιος]].<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για βασιλιάδες, ήρωες, κ.λπ., και για την [[αντίληψη]] ότι οι θεοί [[τούς]] προστατεύουν, σε Πίνδ., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> ως ουσ.: <b>1.[[ἱερά]]</b>, Ιων. ἱρά, <i>τά</i>, προσφορές, θυσίες, θύματα· <i>ἱερὰ ῥέζειν</i>, Λατ. [[sacra]] facere, operari, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἱερὰ ἔρδειν</i>, σε Ησίοδ.· [[θῦσαι]] ἱρά, σε Ηρόδ.· [[μετά]] τον Όμηρο, δηλώνει τα [[εντόσθια]] του θυσιασθέντος σφαγίου από τα οποία πραγματοποιούσαν την [[οιωνοσκοπία]]· <i>τὰ ἱερὰ καλὰ ἦν</i>, σε Ξεν.· ή [[απλώς]], <i>τὰ ἱερὰ γίγνεται</i>, στον ίδ.· γενικά, ιερά πράγματα ή ιερές τελετές, Λατ. [[sacra]], σε Ηρόδ. <b>2.[[ἱερόν]]</b>, Ιων. [[ἱρόν]], <i>τό</i>, [[ιερός]] [[χώρος]], [[τόπος]], [[ναός]], στον ίδ., Αττ.<br /><b class="num">3.</b> <i>ἱρὸν τῆς δίκης</i>, [[ιερή]] [[αρχή]] του δικαίου, σε Ευρ.<br /><b class="num">IV.</b>ειδικές εκφράσεις:<br /><b class="num">1.</b> ἱερὸς [[λόχος]], βλ. [[λόχος]] I. 4.<br /><b class="num">2.</b> ἱερὰ [[νόσος]], <i>ἡ</i>, [[επιληψία]], [[λέπρα]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> ἡ ἱερὰ [[ὁδός]], [[ιερός]] [[δρόμος]] που οδηγούσε προς τους Δελφούς, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἱερά]] (ενν. [[τριήρης]]), λέγεται για το [[πλοίο]] που οι Αθηναίοι έστελναν στη Δήλο, δηλ. [[είτε]] για τη Σαλαμινία [[είτε]] για την Παράλο, σε Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ἱερὰ [[νῆσος]], [[μία]] [[νήσος]] από το [[συγκρότημα]] των Λιπαραίων νήσων, σε Θουκ.<br /><b class="num">V.</b> επίρρ. [[ἱερῶς]], ιερά, [[άγια]], σε Πλούτ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἱερός:''' эп.-ион. [[ἱρός]] (ῐ, реже ῑ) 3, редко<br /><b class="num">1)</b> великий, мощный, могучий (ἲς Τηλεμάχοιο, [[μένος]] Ἀλκινόοιο, φυλάκων [[τέλος]] Hom.);<br /><b class="num">2)</b> огромный, диковинный, чудовищный (Ἀργείων [[στρατός]], [[ἰχθύς]] Hom. - ср. 13; [[κῦμα]] Eur.; μέγαν τινὲς οἴονται τὸν [[ἱερόν]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> полновесный, крупный ([[ἄλφιτον]] Hom.; Δημήτερος [[ἀκτή]] Hes.);<br /><b class="num">4)</b> роскошный, пышный или священный ([[ἀλωή]], [[ἐλαίη]] Hom.; [[μυρσίνη]] [[φόβη]] Eur.);<br /><b class="num">5)</b> чудесный, дивный, великолепный ([[δίφρος]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> ниспосланный богами, благодатный ([[ἦμαρ]], [[κνέφας]] Hom.; [[φάος]] Hes.; [[ὄμβρος]] Soph., δρόσοι Eur.);<br /><b class="num">7)</b> находящийся под покровительством богов, хранимый богами, угодный богам (Τροίης [[πτολίεθρον]] Hom.; βασιλεῖς Pind.);<br /><b class="num">8)</b> посвященный богам, внушающий благоговение, священный ([[βωμός]], [[δόμος]], [[ποταμός]] Hom.; δαιμόνων ἀγάλματα Soph.; [[εἴδωλον]] Ἣρας Eur.): ἱερὰ [[ὁδός]] Her. священная дорога (в Дельфы);<br /><b class="num">9)</b> священный, заповедный ([[ἄλσος]] Ἀθηναίης, [[ἄντρον]] Νυμφάων Hom.; [[πέδον]] Σαλαμῖνος Soph.; [[χώρα]] Arst.);<br /><b class="num">10)</b> священный, неприкосновенный (ἱ. καὶ [[ἄσυλος]] [[δήμαρχος]] Plut. - лат. [[tribunus]] [[sacrosanctus]]): παρθένοι ἱεραί Plut. = αἱ Ἑστιάδες;<br /><b class="num">11)</b> священный, культовый ([[ἑκατόμβη]] Hom.; χρήματα Plat., Arst.; [[τριήρης]] Arst.; [[ἐσθής]] Dem.): ἱ. [[νόμος]] περὶ τῆς ἱερομηνίας Dem. закон о праздновании священного месяца;<br /><b class="num">12)</b> устраиваемый в честь богов, религиозный (ἀγῶνες, ἄεθλα Pind.);<br /><b class="num">13)</b> священный, святой, божественный ([[γένος]], ἀθανάτων Hes. γράμματα Her., NT): ἱερὰ [[νόσος]] Her., Arst., Plut.; священная, т. е. падучая болезнь, эпилепсия; ἱερὰ ξυμβουλή Xen. священный совет, т. е. являющийся делом священного долга или даваемый по чистой совести; ἱερὰ [[ἄγκυρα]] Luc. священный якорь, т. е. последняя надежда; ἱ. [[ἰχθύς]] Arst. = [[ἀνθίας]] или Emped. ap. Plut. = [[ἔλλοψ]]; ἱερὸν [[ὀστοῦν]] Plut. (лат. os [[sacrum]]) крестцовая кость;<br /><b class="num">14)</b> преданный божеству, благочестивый ([[ἄνθρωπος]] Arph.; ἱ. καὶ [[εὐσεβής]] Soph.). - см. тж. [[ἱερά]] и [[ἱερόν]]. | |||
}} | }} | ||
