πρό: Difference between revisions

{{lsm

|lsmtext='''πρό:''' [[πριν]], Λατ. [[prae]]·<br /><b class="num">Α.</b>ΠΡΟΘ. με γεν.:<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για [[τόπο]], [[μπροστά]], [[μπροστά]] από, <i>πρὸ ἄστεος</i>, <i>πρὸ πυλάων</i>, σε Όμηρ.· [[οὐρανόθι]] [[πρό]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>χωρεῖν πρὸ δόμων</i>, [[έρχομαι]] [[μπροστά]], δηλ. έξω από αυτά, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[μπροστά]], [[μπροστά]] από, λέγεται για [[υπεράσπιση]] ή [[φύλαξη]], [[στῆναι]] πρὸ Τρώων, σε Ομήρ. Ιλ.· σε [[υπεράσπιση]], <i>μάχεσθαι πρὸ γυναικῶν</i>, στο ίδ.· [[ὀλέσθαι]] πρὸ [[πόληος]], Λατ. [[pro]] [[patria]] mori, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> <i>πρὸ ὁδοῦ</i>, [[μπροστά]] στο δρόμο, δηλ. [[μπροστά]], προς τα [[εμπρός]], σε Ομήρ. Ιλ., (απ' όπου [[φροῦδος]]).<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, [[πριν]], <i>πρὸ γάμοιο</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>πρὸ ὁ τοῦ</i> (= <i>ὁ πρὸ τοῦ</i>) <i>ἐνόησεν</i>, ο [[ένας]] [[πριν]] από τον [[άλλο]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>πρὸτοῦ θανάτου</i>, σε Πλάτ. κ.λπ.· πρὸ [[πολλοῦ]], [[πριν]] από [[πολύ]] καιρό, σε Ηρόδ.· τὸ πρὸ [[τούτου]], [[πριν]] από αυτό, [[προτού]], σε Θουκ.· <i>πρὸ τοῦ</i> ([[συχνά]] γράφεται [[προτοῦ]]), [[πριν]], [[προτού]], σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">III.</b> για άλλες σχέσεις:<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για [[προτίμηση]]· [[πριν]], [[μπροστά]] ή καλύτερα από, [[κέρδος]] πρὸ δίκας αἰνῆσαι, επαινείς την [[πανουργία]] περισσότερο [[παρά]] τη [[δικαιοσύνη]], σε Πίνδ.· [[πᾶν]] πρὸ τῆς παρεούσης λύπης, οτιδήποτε [[άλλο]] [[παρά]] την παρούσα [[δυστυχία]] τους, σε Ηρόδ.· πρὸ [[πολλοῦ]] ποιεῖσθαι, [[εκτιμώ]] [[πολύ]] [[παραπάνω]], δηλ. έχω σε υψηλή [[εκτίμηση]], σε Ισοκρ.· ομοίως, <i>πρὸ πολλῶν χρημάτων τιμᾶσθαι</i>, σε Θουκ.· πλεονάζει [[μετά]] από συγκρ., <i>ἡ τυραννὶς πρὸ ἐλευθερίης ἀσπαστότερον</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[αιτία]] ή [[κίνηση]], Λατ. [[prae]], εξαιτίας, για να, από, <i>πρὸ φόβοιο</i>, εξαιτίας του φόβου, σε Ομήρ. Ιλ.· πρὸ [[τῶνδε]], εξαιτίας αυτών, σε Σοφ. <b>Β.</b> ΘΕΣΗ: [[ποτέ]] [[μετά]] από την [[πτώση]] (γεν.), [[εκτός]] από την Επικ. γεν., [[Ἰλιόθι]] [[πρό]], [[οὐρανόθι]] [[πρό]], [[ἠῶθι]] [[πρό]]. Γ. [[πρό]], απόλ. ως ΕΠΙΡΡ.,<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]], [[μπροστά]], [[μπροστά]] από, [[εμπρός]], προς τα [[εμπρός]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, [[πριν]], [[προτού]], εκ των προτέρων, σε Ομήρ. Οδ.· [[πριν]], [[προηγουμένως]], [[νωρίτερα]], σε Ησίοδ.· πρόωρα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">III.</b> με άλλες προθ., [[ἀποπρό]], [[διαπρό]], [[ἐπιπρό]], [[περιπρό]], [[προπρό]], επιτατ. της πρώτης πρόθεσης. <b>Δ.</b> [[πρό]], σε ΣΥΝΘ.,<br /><b class="num">I.</b> με ουσ., λέγεται για να δηλώσει:<br /><b class="num">1.</b> [[θέση]] [[εμπρός]] ή ενώπιον, [[πρόθυρον]], <i>[[προπύλαια]]</i>.<br /><b class="num">2.</b> τα [[πρωτεία]] σε βαθμό, [[πρόεδρος]] ή [[προτεραιότητα]], [[προοίμιον]].<br /><b class="num">3.</b> αυτόν που στέκεται, που βρίσκεται στη [[θέση]] άλλου, [[πρόμαντις]], [[πρόξενος]].<br /><b class="num">II.</b> με επίθ., λέγεται για να δηλώσει:<br /><b class="num">1.</b> [[εγγύτητα]], [[ετοιμότητα]], [[πρόχειρος]], [[πρόθυμος]].<br /><b class="num">2.</b> [[μπροστά]] από, το μαζί, [[προθέλυμνος]], [[πρόρριζος]].<br /><b class="num">3.</b> το πρόωρο, [[πρόμοιρος]], [[πρόωρος]].<br /><b class="num">III.</b> με ρήματα,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για [[τόπο]], [[μπροστά]], προς τα [[εμπρός]], [[προβαίνω]], [[προβάλλω]]· επίσης, χρησιμ. για [[υπεράσπιση]], [[προκινδυνεύω]].<br /><b class="num">2.</b> [[εμπρός]], λέγεται για [[κίνηση]], [[προέλκω]], [[προφέρω]]· επίσης, δημοσίως, <i>προειπεῖν</i>.<br /><b class="num">3.</b> [[κινώ]] προς τα [[εμπρός]], [[ενδίδω]], [[προδίδωμι]]. 4. [[πρό]], λέγεται για [[προτίμηση]], <i>προαιροῦμαι</i>, [[προτιμάω]].<br /><b class="num">5.</b> [[προτού]], εκ των προτέρων, [[προαισθάνομαι]], [[προνοέω]], [[προοράω]].

}}