3,274,921
edits
ἀλθαίνω: Difference between revisions
From LSJ
1
(2) |
(1) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ἀλθαίνω]] (Α)<br />[[θεραπεύω]], [[γιατρεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ρηματικός τ.. που απαντά και ως [[ἀλθήσκω]], <i>ἀλθίσκω</i>. Οι αρχαιότεροι τ. του ρήματος [[ἀλθαίνω]] απαντούν [[συνήθως]] σε [[μέση]] [[φωνή]] και χρόνο αόριστο (<i>ἀλθόμην</i>) ή μέλλοντα (<i>ἀλθήσομαι</i>). Ο τ. <i>ἀλθέξομαι</i> του μέλλοντα [[πρέπει]] να [[είναι]] αναλογικός [[σχηματισμός]] [[κατά]] το αντίθετης σημασίας [[ρήμα]] <i>πυρέξομαι</i>. μέλλ. του [[πυρέσσω]] «έχω πυρετό, [[νοσώ]]». Ετυμολογικά το ρ. [[ἀλθαίνω]] προέρχεται από επαυξημένη με -<i>θ</i>- [[ρίζα]] -<i>αλ</i>-. η οποία απαντά [[επίσης]] στο επίθ. <i>ἄν</i>-<i>αλ</i>-<i>τος</i> «[[άπληστος]], [[ακόρεστος]]», [[καθώς]] και στο [[ρήμα]] <i>ἀλ</i>-<i>δ</i>-[[αίνω]] «[[ενισχύω]], [[τρέφω]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ἄλθα</i>, [[ἀλθαία]], <i>ἀλθεστήριον</i>, [[ἀλθήεις]], [[ἄλθος]]. | |mltxt=[[ἀλθαίνω]] (Α)<br />[[θεραπεύω]], [[γιατρεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ρηματικός τ.. που απαντά και ως [[ἀλθήσκω]], <i>ἀλθίσκω</i>. Οι αρχαιότεροι τ. του ρήματος [[ἀλθαίνω]] απαντούν [[συνήθως]] σε [[μέση]] [[φωνή]] και χρόνο αόριστο (<i>ἀλθόμην</i>) ή μέλλοντα (<i>ἀλθήσομαι</i>). Ο τ. <i>ἀλθέξομαι</i> του μέλλοντα [[πρέπει]] να [[είναι]] αναλογικός [[σχηματισμός]] [[κατά]] το αντίθετης σημασίας [[ρήμα]] <i>πυρέξομαι</i>. μέλλ. του [[πυρέσσω]] «έχω πυρετό, [[νοσώ]]». Ετυμολογικά το ρ. [[ἀλθαίνω]] προέρχεται από επαυξημένη με -<i>θ</i>- [[ρίζα]] -<i>αλ</i>-. η οποία απαντά [[επίσης]] στο επίθ. <i>ἄν</i>-<i>αλ</i>-<i>τος</i> «[[άπληστος]], [[ακόρεστος]]», [[καθώς]] και στο [[ρήμα]] <i>ἀλ</i>-<i>δ</i>-[[αίνω]] «[[ενισχύω]], [[τρέφω]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ἄλθα</i>, [[ἀλθαία]], <i>ἀλθεστήριον</i>, [[ἀλθήεις]], [[ἄλθος]]. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=-ομαι<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">become whole and sound</b> (Hp.)<br />Other forms: <b class="b3">ἄλθετο</b> (Il.). Fut. <b class="b3">ἀλθήσομαι</b>, <b class="b3">-σω</b> (Il.). <b class="b3">ἀλθεῖν ὑγιάζειν</b> (Hp. ap. Gal. 19, 76). <b class="b3">ἄλθα θερμασία η θεραπεία</b> H.; <b class="b3">ἄλθος φάρμακον</b> EM; <b class="b3">ἀλθεύς ἰατρός</b> H.; <b class="b3">ἀλθαίνει αὔξει</b>, <b class="b3">θεραπεύει</b>, <b class="b3">ὑγιαίνει φάρμακον γὰρ ἄλθος</b> H.<br />Derivatives: The fut. <b class="b3">ἀλθέξομαι</b> (Aret.) perh. formed after its opposite <b class="b3">πυρέξομαι</b> of <b class="b3">πυρέσσω</b> (but Chantr. comments: "l'hypothése reste en l'air"; cf. <b class="b3">συναλθάσσομαι</b>; <b class="b3">ἄλθεξις</b>. On these forms Van Brock, Vocab. médical 198 - 207 ("capricieuses formations", all late). <b class="b3">ἀλθεστήρια</b> [[medicine]] (Nic.), cf. <b class="b3">χαριστήρια</b>, etc. (Chantr. Form. 63f.). - <b class="b3">ἀλθαία</b> plant name <b class="b2">marsh mallow</b>, Thphr.; cf. Strömberg Pflanzennamen 81 (partly incorrect). On <b class="b3">Ἄλθηπος</b>, also <b class="b3">Ἄλθηφος</b>, Bechtel Hermes 56, 228 and the mythical name <b class="b3">Ἀλθαία</b>, s. below.<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [26] <b class="b2">*h₂el-</b> [[grow]]<br />Etymology: <b class="b3">Ἀλθαίνω</b> is connected with the root in [[ἄναλτος]] (q.v.) (Schwyzer 703 β). Cf. [[ἀλδαίνω]]. Chantr. notes that the word is originally used of the growth of damaged tissue; he translates <b class="b3">ἄλθετο χείρ</b> with "le bras se guérit". - However, the meaning [[heal]] is not evidently connected with <b class="b3">ἀλ-</b> [[grow]], [[feed]]; the glosses give systematically the meaning [[heal]] etc.; <b class="b3">θεραπεία</b> means also <b class="b2">medical or surgical treatment</b>; <b class="b3">θερμασία</b> is less clear (false reading?); <b class="b3">αὔξει</b> also deviates (is it for <b class="b3">ἀλδαίνω</b>?). - The name <b class="b3">Ἄλθηπ</b>\/<b class="b3">φος</b> is clearly Pre-Greek (cf. the river <b class="b3">Αἴσηπος</b>); so may be <b class="b3">Ἀλθαία</b> (the suffix <b class="b3">-αια</b>, <b class="b3">-εια</b> is also known in Pre-Greek); but we cannot be sure that the names belong to the verb. - An alternative etymology connects Skt. <b class="b2">r̥dhnóti</b> <b class="b2">obtain luckily</b>, Rix MSS 27 (1970) 88 and Mayrhofer EWAia 1, 118. | |||
}} | }} | ||
