3,274,207
edits
ξενηλασία: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
| Line 33: | Line 33: | ||
==Wikipedia EN== | ==Wikipedia EN== | ||
Xenelasia (Ancient Greek: ξενηλασία, Ancient Greek:) was the practice in ancient Doric Crete and Lacedæmonia of expelling foreigners deemed injurious to the public welfare. The isolationist customs of Sparta (which included discouraging Spartan citizens from traveling outside the commonwealth) may also sometimes be referred to as xenelasia. The majority of ancient Greek authors attribute the codification of this practice to Lycurgus. | Xenelasia (Ancient Greek: ξενηλασία, Ancient Greek:) was the practice in ancient Doric Crete and Lacedæmonia of expelling foreigners deemed injurious to the public welfare. The isolationist customs of Sparta (which included discouraging Spartan citizens from traveling outside the commonwealth) may also sometimes be referred to as xenelasia. The majority of ancient Greek authors attribute the codification of this practice to Lycurgus. | ||
==Wikipedia EL== | ==Wikipedia EL== | ||
Η ξενηλασία ήταν μια πρακτική που λάμβανε χώρα στο αρχαίο σπαρτιατικό κράτος, βάσει της οποίας δεν | Η ξενηλασία ήταν μια πρακτική που λάμβανε χώρα στο αρχαίο σπαρτιατικό κράτος, βάσει της οποίας δεν επιτρεπόταν σε κανέναν ξένο να μετοικίσει ή να διαμείνει στην πόλη αρκετό καιρό ώστε να συλλέξει πληροφορίες για την κατάσταση και τη στρατιωτική της ισχύ. Κατά τα φαινόμενα δεν εφαρμόστηκε ιδιαίτερα από άλλες πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας. | ||
Η λέξη είναι σύνθετη και προέρχεται από το «ξένος» και το ρήμα «ἐλαύνω», το οποίο σημαίνει «οδηγώ, καθοδηγώ». Σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα, «ο Ερατοσθένης ισχυριζόταν πως η ξενηλασία, δηλαδή η προγραφή των ξένων, ήταν κοινό έθιμο των βαρβαρικών φυλών». Ομοίως, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης ονομάζει την Έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο ως «ξενηλασία», με την έννοια δηλαδή της αποπομπής. | Η λέξη είναι σύνθετη και προέρχεται από το «ξένος» και το ρήμα «ἐλαύνω», το οποίο σημαίνει «οδηγώ, καθοδηγώ». Σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα, «ο Ερατοσθένης ισχυριζόταν πως η ξενηλασία, δηλαδή η προγραφή των ξένων, ήταν κοινό έθιμο των βαρβαρικών φυλών». Ομοίως, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης ονομάζει την Έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο ως «ξενηλασία», με την έννοια δηλαδή της αποπομπής. | ||
Ο σπαρτιατικός θεσμός περιγράφεται σε ένα σχόλιο στο Θουκυδίδη ως: «η πράξη του να διώχνει κανείς τους ξένους». Ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς, λεξικογράφος του 6ου αιώνα μ.Χ., παρέχει δύο ορισμούς: «το φαινόμενο της απαγόρευσης στους ξένους να ενσωματώνονται» και «το να χτυπά κανείς τους ξένους ενώ τους διώχνει». Ομοίως, ένα υπόμνημα στο έργο του Φωτιού αναφέρει: «οι Λακεδαιμόνιοι είχαν το συνήθειο να αποπέμπουν τους ξένους με χτυπήματα». | Ο σπαρτιατικός θεσμός περιγράφεται σε ένα σχόλιο στο Θουκυδίδη ως: «η πράξη του να διώχνει κανείς τους ξένους». Ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς, λεξικογράφος του 6ου αιώνα μ.Χ., παρέχει δύο ορισμούς: «το φαινόμενο της απαγόρευσης στους ξένους να ενσωματώνονται» και «το να χτυπά κανείς τους ξένους ενώ τους διώχνει». Ομοίως, ένα υπόμνημα στο έργο του Φωτιού αναφέρει: «οι Λακεδαιμόνιοι είχαν το συνήθειο να αποπέμπουν τους ξένους με χτυπήματα». | ||
Ο Θουκυδίδης αποδίδει την πρακτική αυτή στην επιθυμία της Σπάρτης να διαφυλάξει τα κρατικά της μυστικά και την ασφάλειά της: η Αθήνα «είναι ανοικτή σε όλους, και δεν συμβαίνει ποτέ, με ξενηλασίες, να απαγορεύουμε στον οποιοδήποτε μια μελέτη ή ένα θέαμα, το οποίο εφόσον δεν είναι κρυφό, θα μπορούσε να παρατηρηθεί από κάποιον εχθρό και να του αποβεί χρήσιμο». Για τον Ξενοφώντα, τα κίνητρα των Σπαρτιατών υπήρξαν ακόμη βαθύτερα: «άλλοτε έδιωχναν τους ξένους και απαγόρευαν στους πολίτες να φύγουν μακρυά από την πατρίδα, από φόβο να μην δοκιμαστεί η αρετή τους από τις απρέπειες των ξένων». Η πρακτική της ξενηλασίας αποδίδεται στη νομοθεσία του Λυκούργου, από κοινού με την απαγόρευση των περιττών πολυτελειών και την καθιέρωση νομίσματος από σίδηρο. | Ο Θουκυδίδης αποδίδει την πρακτική αυτή στην επιθυμία της Σπάρτης να διαφυλάξει τα κρατικά της μυστικά και την ασφάλειά της: η Αθήνα «είναι ανοικτή σε όλους, και δεν συμβαίνει ποτέ, με ξενηλασίες, να απαγορεύουμε στον οποιοδήποτε μια μελέτη ή ένα θέαμα, το οποίο εφόσον δεν είναι κρυφό, θα μπορούσε να παρατηρηθεί από κάποιον εχθρό και να του αποβεί χρήσιμο». Για τον Ξενοφώντα, τα κίνητρα των Σπαρτιατών υπήρξαν ακόμη βαθύτερα: «άλλοτε έδιωχναν τους ξένους και απαγόρευαν στους πολίτες να φύγουν μακρυά από την πατρίδα, από φόβο να μην δοκιμαστεί η αρετή τους από τις απρέπειες των ξένων». Η πρακτική της ξενηλασίας αποδίδεται στη νομοθεσία του Λυκούργου, από κοινού με την απαγόρευση των περιττών πολυτελειών και την καθιέρωση νομίσματος από σίδηρο. | ||
==Wikipedia DE== | ==Wikipedia DE== | ||
Die Xenelasie (griech.) war laut Aristoteles eine Fremdenaustreibung, insbesondere die Ausweisung von Fremden aus dem antiken Sparta. Nach neueren Forschungen sieht man die Xenelasie nun als eine im 5. Jahrhundert v. Chr. von außen konstruierte Überhöhung der tatsächlichen Verhältnisse an, um damit die Wehrkraft der jeweiligen Polis zu stärken. | Die Xenelasie (griech.) war laut Aristoteles eine Fremdenaustreibung, insbesondere die Ausweisung von Fremden aus dem antiken Sparta. Nach neueren Forschungen sieht man die Xenelasie nun als eine im 5. Jahrhundert v. Chr. von außen konstruierte Überhöhung der tatsächlichen Verhältnisse an, um damit die Wehrkraft der jeweiligen Polis zu stärken. | ||
Hekataios von Abdera sah in einer recht konstruierten Argumentationskette durch die Erinnerung der Juden an das Erlebnis der Xenelasie (Moses) deren Misanthropie und abschottenden Sitten begründet. Dennoch sieht die neuere Forschung in ihm keinen philosemitischen oder gar antisemitischen Autor mehr. | Hekataios von Abdera sah in einer recht konstruierten Argumentationskette durch die Erinnerung der Juden an das Erlebnis der Xenelasie (Moses) deren Misanthropie und abschottenden Sitten begründet. Dennoch sieht die neuere Forschung in ihm keinen philosemitischen oder gar antisemitischen Autor mehr. | ||
==Wikipedia FR== | ==Wikipedia FR== | ||
La xénélasie (en grec ancien ξενηλασία / xenēlasia) est une pratique spartiate consistant à expulser de manière régulière les étrangers de son territoire. Elle ne semble pas avoir été beaucoup imitée par les autres Grecs. | La xénélasie (en grec ancien ξενηλασία / xenēlasia) est une pratique spartiate consistant à expulser de manière régulière les étrangers de son territoire. Elle ne semble pas avoir été beaucoup imitée par les autres Grecs. | ||
Le terme se décompose en ξένος, « étranger, hôte » et ἐλαύνω, « conduire, diriger ». Il s'emploie le plus souvent au pluriel. Il a également un sens métaphorique, par lequel il se rapproche de la xénophobie. Ainsi, selon Strabon, « Ératosthène prétend que la xénélasie, c'est-à-dire la proscription de l'étranger, était une coutume commune à tous les peuples barbares1. » De même, Diodore de Sicile décrit l'Exode des Juifs hors d'Égypte comme une xénélasie, c'est-à-dire un | Le terme se décompose en ξένος, « étranger, hôte » et ἐλαύνω, « conduire, diriger ». Il s'emploie le plus souvent au pluriel. Il a également un sens métaphorique, par lequel il se rapproche de la xénophobie. Ainsi, selon Strabon, « Ératosthène prétend que la xénélasie, c'est-à-dire la proscription de l'étranger, était une coutume commune à tous les peuples barbares1. » De même, Diodore de Sicile décrit l'Exode des Juifs hors d'Égypte comme une xénélasie, c'est-à-dire un bannissement. | ||
L'institution spartiate est décrite par une scholie à Thucydide comme « l'acte de mettre dehors les étrangers »3. Hésychios d'Alexandrie, un lexicographe du vie siècle apr. J.-C., fournit deux définitions : « le fait de ne pas autoriser des étrangers à se mélanger4 » et « frapper les étrangers qui sont mis dehors » (ou « les étrangers mis dehors sont frappés »)5. De même, une glose au lexique de Photius indique : « les Lacédémoniens avaient pour coutume d'expulser les étrangers avec des | L'institution spartiate est décrite par une scholie à Thucydide comme « l'acte de mettre dehors les étrangers »3. Hésychios d'Alexandrie, un lexicographe du vie siècle apr. J.-C., fournit deux définitions : « le fait de ne pas autoriser des étrangers à se mélanger4 » et « frapper les étrangers qui sont mis dehors » (ou « les étrangers mis dehors sont frappés »)5. De même, une glose au lexique de Photius indique : « les Lacédémoniens avaient pour coutume d'expulser les étrangers avec des coups ». | ||
Thucydide explique la pratique par la volonté de Sparte de protéger le secret défense : il fait dire à Périclès qu'Athènes « est ouverte à tous, et il n'arrive jamais que, par des expulsions d'étrangers (xenēlasiai), nous interdisions à quiconque une étude ou un spectacle qui, en n'étant pas caché, puisse être vu d'un ennemi et lui être utile. » Pour Xénophon, la démarche spartiate va plus loin : « jadis on bannissait les étrangers et on défendait aux citoyens de voyager hors de leur pays, de peur qu’ils ne fussent infectés des vices de l’étranger ». Il fait remonter l'usage à Lycurgue, de même que l'interdiction des « arts superflus » et l'usage d'une monnaie de fer. | |||
==Wikipedia IT== | ==Wikipedia IT== | ||
Xenelasia (in greco antico: ξενηλασία, xenēlasía, composto da ξένος "straniero" e ἐλαύνω "condurre, spingere") fu il nome attribuito ad una serie di leggi promulgate nell'antica Laconia e nell'antica Creta dorica e che prevedevano l'esclusione degli stranieri, e di ogni forma artistica e musicale straniera, nei rispettivi domini. | Xenelasia (in greco antico: ξενηλασία, xenēlasía, composto da ξένος "straniero" e ἐλαύνω "condurre, spingere") fu il nome attribuito ad una serie di leggi promulgate nell'antica Laconia e nell'antica Creta dorica e che prevedevano l'esclusione degli stranieri, e di ogni forma artistica e musicale straniera, nei rispettivi domini. | ||
| Line 63: | Line 58: | ||
Niccolò Machiavelli riteneva che Sparta fosse durata così a lungo "perché non permise agli stranieri di stabilirsi nella repubblica" e sottolineava che la Repubblica romana, facendo il contrario, si fosse condannata al proprio destino. Va comunque evidenziato come, a causa del rifiuto della mescolanza razziale, dell'infanticidio selettivo e della diserzione all'estero di rampolli patrizi alla ricerca di maggiori attrazioni, la popolazione spartana fosse in costante declino dal periodo della sua vittoria nelle guerre del Peloponneso, passando da 9000 spartani nel 640 a.C. ai 1000 dopo la battaglia di Leuttra nel 371 a.C. La polis Romana fu inoltre una delle società del mondo antico che più si rifece all'ethos militare spartano. Machiavelli fu un laconofilo molto parziale. | Niccolò Machiavelli riteneva che Sparta fosse durata così a lungo "perché non permise agli stranieri di stabilirsi nella repubblica" e sottolineava che la Repubblica romana, facendo il contrario, si fosse condannata al proprio destino. Va comunque evidenziato come, a causa del rifiuto della mescolanza razziale, dell'infanticidio selettivo e della diserzione all'estero di rampolli patrizi alla ricerca di maggiori attrazioni, la popolazione spartana fosse in costante declino dal periodo della sua vittoria nelle guerre del Peloponneso, passando da 9000 spartani nel 640 a.C. ai 1000 dopo la battaglia di Leuttra nel 371 a.C. La polis Romana fu inoltre una delle società del mondo antico che più si rifece all'ethos militare spartano. Machiavelli fu un laconofilo molto parziale. | ||
==Wikipedia RU== | ==Wikipedia RU== | ||
Ксенеласия (др.-греч. ξενηλᾰσία) — «изгнание чужеземцев». Это была практика изгнания чужеземцев в древнем дорийском Крите и Лаконии (Спарта), считающихся нежелательными для общественного благосостояния. | Ксенеласия (др.-греч. ξενηλᾰσία) — «изгнание чужеземцев». Это была практика изгнания чужеземцев в древнем дорийском Крите и Лаконии (Спарта), считающихся нежелательными для общественного благосостояния. | ||
| Line 75: | Line 69: | ||
Позднее понятие стало употребляться Аристотелем для описания подобных мер на Крите, а далее у Гекатея этим же термином обозначается миграционная древнееврейская политика, то есть понятие постепенно, к III в до н. э. утрачивает свой конкретный исторический характер как описание действий спартанцев. | Позднее понятие стало употребляться Аристотелем для описания подобных мер на Крите, а далее у Гекатея этим же термином обозначается миграционная древнееврейская политика, то есть понятие постепенно, к III в до н. э. утрачивает свой конкретный исторический характер как описание действий спартанцев. | ||
==Wikipedia SV== | ==Wikipedia SV== | ||
Xenelasia (av grekiska xenos, "främling", och ordstammen i eláùfnéin, "fördriva") var det hos forntidens spartaner lagstadgade bruket att från statens område förjaga främlingar eller förbjuda dem att där uppehålla sig. | Xenelasia (av grekiska xenos, "främling", och ordstammen i eláùfnéin, "fördriva") var det hos forntidens spartaner lagstadgade bruket att från statens område förjaga främlingar eller förbjuda dem att där uppehålla sig. | ||
