3,277,206
edits
digamma: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
| Line 11: | Line 11: | ||
The shape of the letter went through a development from Greek Digamma oblique.svg through Greek Digamma 05.svg, Greek Digamma angular.svg, Greek Digamma cursive 01.svg, Greek Digamma cursive 02.svg to Greek Digamma cursive 05.svg or Greek Digamma cursive 06.svg, which at that point was conflated with the σ-τ ligature Greek Digamma cursive 07.svg. In modern print, a distinction is made between the letter in its original alphabetic role as a consonant sign, which is rendered as "Ϝ" or its modern lowercase variant "ϝ", and the numeric symbol, which is represented by "ϛ". In modern Greek, this is often replaced by the digraph στ. | The shape of the letter went through a development from Greek Digamma oblique.svg through Greek Digamma 05.svg, Greek Digamma angular.svg, Greek Digamma cursive 01.svg, Greek Digamma cursive 02.svg to Greek Digamma cursive 05.svg or Greek Digamma cursive 06.svg, which at that point was conflated with the σ-τ ligature Greek Digamma cursive 07.svg. In modern print, a distinction is made between the letter in its original alphabetic role as a consonant sign, which is rendered as "Ϝ" or its modern lowercase variant "ϝ", and the numeric symbol, which is represented by "ϛ". In modern Greek, this is often replaced by the digraph στ. | ||
==Wikipedia EL== | |||
Το δίγαμμα (Ϝ ϝ σε αρχαίες επιγραφές, μεταγενέστερα Ϛ ϛ μόνο ως αριθμός) πιθανώς ονομαζόμενο ως ϝαῦ (βαυ, ΔΦΑ: wau) αρχικά, ήταν το έκτο γράμμα σε πρώιμες μορφές του ελληνικού αλφαβήτου. Η φωνητική αξία του ήταν ένας ασθενής διχειλικός συμφωνικός φθόγγος, όπως το αγγλικό w ([[w]]). Ο φθόγγος αυτός υπέστη σίγαση νωρίς – πριν τον 8ο αιώνα π.Χ. – στις Ιωνικές και Αττικές διαλέκτους της αρχαίας ελληνικής, αλλά διατηρήθηκε για περισσότερο χρόνο σε άλλες διαλέκτους. Το γράμμα Ϝ εμφανίζεται σε επιγραφές μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ. | |||
Πιθανολογείται ότι το αρχικό όνομα του γράμματος ήταν "ϝαῦ" ([wau]), κατά τη φωνητική του αξία και το ανάλογο φοινικικό γράμμα ουάου. Τη μεταγενέστερη ονομασία "δίγαμμα" οφείλει στο σχήμα του (δις + γάμμα – διττό, διπλό, δύο φορές γάμμα). | |||
Την ύπαρξη του δίγαμμα στον Όμηρο κατέδειξε ο Άγγλος φιλόλογος Μπέντλεϊ, εξηγώντας πλήθος μετρικών ανωμαλιών και χασμωδιών στη γλώσσα των ομηρικών επών, που οφείλονταν στην απουσία του γράμματος κατά τη καταγραφή των επών με το κλασσικό ευκλείδειο αλφάβητο των 24 γραμμάτων (σε χρήση από το 403 π.Χ. μέχρι σήμερα) που δεν περιείχε πλέον το δίγαμμα. | |||
Στην παμφυλική διάλεκτο υπήρχε άλλο ένα γράμμα με αξία επίσης παρόμοια με το [v] ή [w], αλλά ξεχωριστό από το δίγαμμα, που είχε τη μορφή Ͷ και ενίοτε αναφέρεται σαν "παμφυλιακό δίγαμμα" σήμερα. | |||
Στην τσακωνική γλώσσα ακούγονται μέχρι και σήμερα σε ορισμένες λέξεις απομεινάρια του αρχαίου αυτού φθόγγου που προφέρεται σήμερα [v]. | |||
Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το δίγαμμα, αφού ήταν έκτο στο αλφάβητο, συμβόλιζε τον αριθμό 6. Όταν αποβλήθηκε από το αλφάβητο, παρέμεινε σε χρήση με αυτήν την αριθμητική αξία. Κατά τον Μεσαίωνα υπέστη σύγχυση με το σύμπλεγμα στίγμα ("ϛ" = "στ"), του οποίου η τότε μορφή ήταν ίδια με τη μικρογράμματη μορφή του δίγαμμα και που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για τον αριθμό 6 μέχρι σήμερα. | |||
Το δίγαμμα, καθώς είχε διατηρηθεί στη μορφή του ελληνικού αλφαβήτου που χρησιμοποιήθηκε στην Κάτω Ιταλία, διατηρήθηκε και στο λατινικό που προέκυψε από αυτό, ως F f στην αντίστοιχη θέση (6ο) με το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο. | |||
==Wikipedia FR== | |||
Digamma [(capitale: Ϝ, minuscule: ϝ) en grec δίγαμμα, c'est-à-dire gamma double] est une lettre archaïque de l'alphabet grec. Dérivé de la lettre wāu Phoenician waw.svg de l'alphabet phénicien, a été utilisée pour transcrire la consonne /w/ héritée de l’indo-européen commun. Il est l'ancêtre de la lettre F de l'alphabet latin. Appelé simplement « wau » dans les alphabets grecs archaïques, il note le son /w/ et est placé en 6e position, entre l'epsilon et le zêta. Son usage est attesté jusqu'à l'époque classique ; il cesse d'être utilisé lorsque le son /w/ disparaît de la langue grecque. | |||
L'usage du digamma persiste dans la numération grecque où il désigne le nombre 6 ; tracé plus simplement Koppa intermediaire.png en onciale médiévale, il s'est confondu avec le stigma, ϛ, dont le tracé est semblable. | |||
==Translations== | ==Translations== | ||
als: ϝ; arc: ϝ; ar: ديغما; ast: digamma; bar: digamma; be_x_old: дыгама; be: дыгама; bg: дигама; br: fau; ca: digamma; ckb: واو; cs: digama; cy: fau; da: digamma; de: Digamma; el: δίγαμμα; en: digamma; eo: digamo; es: ϝ; et: digamma; eu: vau; ext: digama; fa: واو; fi: digamma; fr: digamma; gd: fau; gl: digamma; he: דיגמא; hu: digamma; id: digama; is: dígamma; it: digamma; ja: ϝ; ko: ϝ; ku: wau; kv: дигамма; la: digamma; lt: digama; lv: digamma; mr: वाउ; nl: digamma; nn: digamma; no: digamma; oc: digamma; pl: digamma; pt: ϝ; ro: digama; ru: дигамма; simple: digamma; sk: digama; sl: digama; sv: digamma; sw: digamma; th: เวา; tr: digama; uk: дигамма; vi: digamma; war: digamma; wuu: ϝ; zh_min_nan: ϝ; zh_yue: ϝ; zh: ϝ | als: ϝ; arc: ϝ; ar: ديغما; ast: digamma; bar: digamma; be_x_old: дыгама; be: дыгама; bg: дигама; br: fau; ca: digamma; ckb: واو; cs: digama; cy: fau; da: digamma; de: Digamma; el: δίγαμμα; en: digamma; eo: digamo; es: ϝ; et: digamma; eu: vau; ext: digama; fa: واو; fi: digamma; fr: digamma; gd: fau; gl: digamma; he: דיגמא; hu: digamma; id: digama; is: dígamma; it: digamma; ja: ϝ; ko: ϝ; ku: wau; kv: дигамма; la: digamma; lt: digama; lv: digamma; mr: वाउ; nl: digamma; nn: digamma; no: digamma; oc: digamma; pl: digamma; pt: ϝ; ro: digama; ru: дигамма; simple: digamma; sk: digama; sl: digama; sv: digamma; sw: digamma; th: เวา; tr: digama; uk: дигамма; vi: digamma; war: digamma; wuu: ϝ; zh_min_nan: ϝ; zh_yue: ϝ; zh: ϝ | ||
