τάργανον: Difference between revisions

|Definition=τό, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[vinegar]], <span class="bibl">Phoen.5</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> = [[τράγος]] v, Dsc.4.51 (v.l. [[τράγανον]]).</span>

|mltxt=<b>(I)</b><br />τὸ, Α<br /><i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> (στους Λυδούς) όξος, [[ξίδι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος αβέβαιης ετυμολ. με [[επίθημα]] -<i>ανον</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ξό</i>-<i>ανον</i>). Η [[σύνδεση]] της λ. τόσο με τον τ. [[στεργάνος]] «[[κοπρώνας]]» όσο και με τη λ. [[τρύξ]] «νέο [[κρασί]]» δεν [[είναι]] ικανοποιητική [[ούτε]] από μορφολογική [[ούτε]] από σημασιολογική [[άποψη]]. Πιθανότερη φαίνεται η [[άποψη]] ότι η λ. συνδέεται με τα [[ἀτρεκής]] και [[ἄτρακτος]] και ανάγεται σε αμάρτυρο αρχικό ρ. με σημ. «[[στρέφω]], [[γυρίζω]]» αντίστοιχο του λατ. <i>torqueo</i> «[[στρέφω]]». Όσον αφορά, εξάλλου, στη σημ. της λ. έχει παρατηρηθεί ότι το ρ. [[τρέπω]] «[[στρέφω]]» έχει χρησιμοποιηθεί για να δηλώσει υγρά, όπως [[γάλα]] ή [[κρασί]], που έχουν χαλάσει, έχουν κόψει, έχουν ξινίσει: ὁ [[οἶνος]] τρέπεται</i> και [[τροπίας]] «[[κρασί]] που έχει ξινίσει» (<b>πρβλ.</b> και το γαλλ. <i>le vin tairne</i>). Η [[σύνδεση]], [[τέλος]], του [[τάργανον]] με τη λ. [[σαργάνη]] (<b>πρβλ.</b> «<i>ταργάναι</i><br /><i>πλοκαί συνδέσεις</i>») δεν θεωρείται πιθανή].<br /><b>(II)</b><br />τὸ, Α<br />[[είδος]] υδρόβιου φυτού, η [[ίππουρις]].

|ftr='''τάργανον''': {tárganon}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[verdorbener Wein]], [[Essig]], [[Nachwein]] (Phoèn. [III^a]).<br />'''Derivative''': Daneben [[οἶνος]] τεταργανωμένος [[sauerer Wein]] (Pl. Kom.), ταργαίνειν· ταράσσειν H.<br />'''Etymology''' : Nicht sicher erklärt. Nach gewöhnlicher Annahme zu [[στεργάνος]] und [[τρύξ]] (s. dd.). Semantisch näher liegt die Sippe ''terk''-, ''trek''- [[drehen]] in lat. ''torqueō'' [[drehen]], [[winden]], aind. ''tarkú''- [[Spindel]] u.a. (s. auch [[ἄτρακτος]] und [[ἀτρεκής]]; dazu WP. 1, 735f., Pok. 1077), die aber durch das auslaut. -''k'' abweicht. Begrifflich steht dieser Etymologie nichts im Wege, da sich Ausdrücke für [[drehen]] sehr oft auf Getränke, die sauer, bitter oder kahmig werden, beziehen, z.B. ὁ [[οἶνος]] τρέπεται [[der Wein schlägt um]], [[wird sauer]], [[verdirbt]] mit [[τροπίας]] [[verdorbener Wein]], [[τάργανον]], ital. ''il'' ''vino'' ''dà'' ''la'' ''volta'' ib., frz. ''le'' ''lait'' ''tourne'' [[die Milch wird sauer]] usw. usw., s. die zahlreichen Beispiele bei Lidén Armen. Stud. 105 f., Mélanges de phil. off. à J. Vising (Göteborg 1925) 378 ff. — Hierher somit ταργάναι· πλοκαί, συνδέσεις, πέδαι und τεταργανωμένη· συμπεπλεγμένη, συνειλημμένη H. (vgl. [[σαργάνη]]) mit urspr. Bed. [[Drehung]], [[Windung]] bzw. [[gedreht]], [[gewunden]] ? Zu [[τάργανον]] [[sauerer Wein]] : ταργάναι [[Geflechte]], [[Gewebe]] stimmen tatsächlich recht gut nndl. ''wrang'' [[herb]], [[bitter]], [[sauer]], [[vom Geschmack]] : got. ''wruggo'' [[Schlinge]]. Andere, unrichtige Vermutung über ταργάναι s. [[σαργάνη]]; abzulehnen ebenfalls Güntert Reimwortbild. 142f.: [[ταργάνη]] für [[σαργάνη]] nach [[ταρπός]].<br />'''Page''' 2,856