3,274,919
edits
ἀμφιδέξιος: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1") |
mNo edit summary |
||
| (28 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=amfideksios | |Transliteration C=amfideksios | ||
|Beta Code=a)mfide/cios | |Beta Code=a)mfide/cios | ||
|Definition= | |Definition=ἀμφιδέξιον,<br><span class="bld">A</span> [[ambidextrous]] (cf. [[ἀμφαρίστερος]]), Hp.''Aph.''7.43 (wrongly expl. by Glaucias ap.Erot., S.E.''M.''7.50), [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1134b34; = [[περιδέξιος]], Hippon.83. Adv. [[ἀμφιδεξίως]], παίζειν Polem.Hist. 45.<br><span class="bld">2</span> [[ready to take with either hand]], i.e. [[taking either of two things]], [[indifferent]], Trag.Adesp.355 (= ''Com.Adesp.''360); so [[ἀμφιδεξίως ἔχει]] = [[it is indifferent]], A.''Fr.''266.<br><span class="bld">3</span> [[two-edged]], [[σίδηρος]] E.''Hipp.'' 780.<br><span class="bld">b</span> metaph., [[double-meaning]], [[ambiguous]], [[χρηστήριον]] [[Herodotus|Hdt.]] 5.92.έ, cf. Luc.''JTr.''43.<br><span class="bld">4</span> [[on either hand]], [[with both hands]], <b class="b3">ἀ. ἀκμαῖς</b> with [[both]] [[hand]]s [[at once]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1243; ἐρείσατ'.. πλευρὸν ἀμφιδέξιον ἐμφύντε τῷ φύσαντι ''OC''1112.<br><span class="bld">5</span> [[ἀμφιδέξια]], τά, [[bracelet]]s, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]: sg. [[ἀμφίδεξιν]] (sic) ''IG''3.238a. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [prob. neutr. sg. ἀμφίδεξιν <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.4511.24 (II d.C.)]<br /><b class="num">I</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> [[ambidextro]], [[que tiene igual destreza en ambas manos]] ἀ. [[γάρ]] εἰμι κοὐκ [[ἁμαρτάνω]] κόπτων Hippon.116, γυνὴ [[ἀμφιδέξιος]] οὐ γίνεται la mujer no llega a ser ambidextra</i> Hp.<i>Aph</i>.7.43 según la interpretación de Galeno, ἀμφιδεξίοις χερσί A.<i>Fr</i>.410, μόνον ... ἀμφιδέξιον γίνεται τῶν ἄλλων ζῴων [[ἄνθρωπος]] el hombre es el único animal en que se da el ambidextrismo</i> Arist.<i>HA</i> 497<sup>b</sup>31, cf. <i>Pol</i>.1274<sup>b</sup>13, <i>EN</i> 1134<sup>b</sup>34<br /><b class="num">•</b>fig. [[que gusta de ambos sexos]] ὅπου προσῇ τὸ κάλλος, [[ἀμφιδέξιος]] <i>Trag.Adesp</i>.355<br /><b class="num">•</b>[[hermafrodita]] tal vez según algunos en Hp.<i>Aph</i>.7.43, Hsch.<br /><b class="num">2</b> [[ambos]] κόμην σπῶσ' ἀμφιδεξίοις ἀκμαῖς arrancándose la cabellera con ambas manos</i> S.<i>OT</i> 1243, ἐρείσατ' ... πλευρὸν ἀμφιδέξιον estrechaos contra mis dos costados</i> S.<i>OC</i> 1112.<br /><b class="num">3</b> [[yegua que pare dos gemelos]], [[macho y hembra]] Hsch.<br /><b class="num">II</b> de cosas<br /><b class="num">1</b> [[de doble filo]] σίδηρος E.<i>Hipp</i>.780<br /><b class="num">•</b>fig. [[de doble filo]], [[ambiguo]], [[equívoco]] χρηστήριον Hdt.5.92ε, ἔπος Luc.<i>ITr</i>.43, μῦθοι Hsch.<br /><b class="num">2</b> fig. [[que tiene todas las ventajas]], [[conveniente]] ἐν καθαρᾷ τε καὶ ἀμφιδεξίῳ καταγωγῇ κείμενον Bas.Sel.<i>V.Thecl</i>.M.85.581A.<br /><b class="num">III</b> subst. prob. neutr. quizá [[brazalete]], <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.4511.24 (II a.C.).<br /><b class="num">IV</b> adv. [[ἀμφιδεξίως]]<br /><b class="num">1</b> [[con las dos manos]] παίζειν Polem.Hist.45.<br /><b class="num">2</b> [[ἀμφιδεξίως ἔχει]] = [[es indiferente]] A.<i>Fr</i>.244. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0137.png Seite 137]] 1) auf beiden Händen rechts, beide Hände gleich gebrauchend, Arist. Eth. 5, 7; Hippocr.; sehr geschickt, χεῖρες Aesch. Tel. frg. 218; ἀμφιδεξίως ἔχει, von beiden Seiten ist es recht, frg. 244. Bei Soph. O. R. 1242 sind ἀμφιδέξιοι ἀκμαί beide Hände, wie O. C. 1114 πλευρὸν ἀμφ. beide Seiten. – 2) übh. zweiseitig, [[χρηστήριον]], zweideutig, Her. 5, 92; [[σίδηρος]], zweischneidig, Eur. Hipp. 780. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0137.png Seite 137]] 1) auf beiden Händen rechts, beide Hände gleich gebrauchend, Arist. Eth. 5, 7; Hippocr.; sehr geschickt, χεῖρες Aesch. Tel. frg. 218; [[ἀμφιδεξίως ἔχει]], [[von beiden Seiten ist es recht]], frg. 244. Bei Soph. O. R. 1242 sind ἀμφιδέξιοι ἀκμαί beide Hände, wie O. C. 1114 πλευρὸν ἀμφ. beide Seiten. – 2) übh. [[zweiseitig]], [[χρηστήριον]], [[zweideutig]], Her. 5, 92; [[σίδηρος]], zweischneidig, Eur. Hipp. 780. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[adroit des deux mains]], [[très adroit]];<br /><b>2</b> [[double]] <i>en parl. des mains, des côtés</i>;<br /><b>3</b> [[à deux tranchants]] ; <i>fig.</i> [[à double sens]], [[équivoque]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀμφί]], [[δεξιά]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀμφιδέξιος:'''<br /><b class="num">1</b> [[одинаково владеющий обеими руками]] Arst.;<br /><b class="num">2</b> [[обоюдоострый]] ([[σίδηρος]] Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[двусмысленный]] ([[χρηστήριον]] Her.);<br /><b class="num">4</b> [[влекущий в разные стороны]] (τὸ [[κάλλος]] Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[и тот и другой]], [[оба]] (πλευρὸν ἀμφιδέξιον Soph.): ἀμφιδεξίοις ἀκμαῖς Soph. обеими руками. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἀμφιδέξιος''': -ον, ὁ κατ’ ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας [[δεξιός]], [[λίαν]] ἐπιδέξιος, ὡς τὸ [[περιδέξιος]], Λατ. ambidexter, ἀντίθ. τῷ [[ἀμφαρίστερος]], Ἱππῶναξ. 59, Ἱππ. Ἀφ. 1260, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 5. 7, 4 καὶ ἀλλ. 2) [[πρόθυμος]] νὰ λάβῃ δι’ ἑκατέρας χειρός, ὅ. ἐ. ἕτοιμος νὰ λάβῃ [[εἴτε]] τὸ ἓν [[εἴτε]] τὸ [[ἄλλο]] ἐκ δύο πραγμάτων, [[ἀδιάφορος]], Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 34Α: [[οὕτως]] ἀμφιδεξίως ἔχει, [[εἶναι]] ἀδιάφορον, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 257. 3) ὡς τὸ [[ἀμφήκης]], δίστομος, [[σίδηρος]] Εὐρ. Ἱππ. 780. β) μεταφ., ὁ δύο ἐννοίας ἔχων, [[ἀμφίβολος]], [[σκοτεινός]], Λατ. anceps, [[χρηστήριον]], Ἡρόδ. 5. 92, 5. 4) = [[ἀμφότερος]], Λατ. uterque, ἀμφ. ἀκμαῖς, διὰ τῶν δακτύλων ἀμφοτέρων τῶν χειρῶν, συγχρόνως, Σοφ. Ο. Τ. 1243· πλευρὸν ἀμφιδέξιον ἐμφύντε τῷ φύσαντι, ἂς προσεγγίσῃ ἑκατέρα ὑμῶν τὴν ἑαυτῆς πλευρὰν είς ἐμὲ [[ἑκατέρωθεν]], ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1112. | |lstext='''ἀμφιδέξιος''': -ον, ὁ κατ’ ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας [[δεξιός]], [[λίαν]] ἐπιδέξιος, ὡς τὸ [[περιδέξιος]], Λατ. ambidexter, ἀντίθ. τῷ [[ἀμφαρίστερος]], Ἱππῶναξ. 59, Ἱππ. Ἀφ. 1260, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 5. 7, 4 καὶ ἀλλ. 2) [[πρόθυμος]] νὰ λάβῃ δι’ ἑκατέρας χειρός, ὅ. ἐ. ἕτοιμος νὰ λάβῃ [[εἴτε]] τὸ ἓν [[εἴτε]] τὸ [[ἄλλο]] ἐκ δύο πραγμάτων, [[ἀδιάφορος]], Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 34Α: [[οὕτως]] ἀμφιδεξίως ἔχει, [[εἶναι]] ἀδιάφορον, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 257. 3) ὡς τὸ [[ἀμφήκης]], δίστομος, [[σίδηρος]] Εὐρ. Ἱππ. 780. β) μεταφ., ὁ δύο ἐννοίας ἔχων, [[ἀμφίβολος]], [[σκοτεινός]], Λατ. anceps, [[χρηστήριον]], Ἡρόδ. 5. 92, 5. 4) = [[ἀμφότερος]], Λατ. uterque, ἀμφ. ἀκμαῖς, διὰ τῶν δακτύλων ἀμφοτέρων τῶν χειρῶν, συγχρόνως, Σοφ. Ο. Τ. 1243· πλευρὸν ἀμφιδέξιον ἐμφύντε τῷ φύσαντι, ἂς προσεγγίσῃ ἑκατέρα ὑμῶν τὴν ἑαυτῆς πλευρὰν είς ἐμὲ [[ἑκατέρωθεν]], ὁ αὐτ. Ο. Κ. 1112. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-α, -ο (Α [[ἀμφιδέξιος]], -ον)<br />ο [[ικανός]] να χρησιμοποιεί και τα δυο του χέρια, [[επιδέξιος]] ( | |mltxt=-α, -ο (Α [[ἀμφιδέξιος]], -ον)<br />ο [[ικανός]] να χρησιμοποιεί και τα δυο του χέρια, [[επιδέξιος]] ([[πρβλ]]. [[αμφαρίστερος]])<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[πρόθυμος]] να πάρει [[κάτι]] και με τα δυο του χέρια, δηλ. ο [[έτοιμος]] να πάρει [[είτε]] το ένα [[είτε]] το [[άλλο]] [[μεταξύ]] δύο πραγμάτων, ο [[αδιάφορος]]<br /><b>2.</b> [[αμφίβολος]], διφορούμενος, [[ασαφής]]<br /><b>3.</b> αυτός που γίνεται και με τα δύο χέρια συγχρόνως<br /><b>4.</b> [[αμφίστομος]], [[δίκοπος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ἀμφι</i>- <span style="color: red;">+</span> -[[δέξιος]] <span style="color: red;"><</span> [[δεξιός]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀμφιδέξιος:''' -ον, <b class="num">1.</b> αυτός που έχει [[δύο]] [[δεξιά]] χέρια, ο εξαιρετικά [[επιδέξιος]], Λατ. [[ambidexter]], σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> όπως το [[ἀμφήκης]], [[δίστομος]], [[δίκοπος]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[δίσημος]], [[αμφίσημος]], αμφιλεγόμενος, Λατ. [[anceps]], [[χρηστήριον]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[ἀμφότερος]], <i>ἀμφ. ἀκμαῖς</i>, με δυο χέρια, σε Σοφ.· ἄμφ. [[πλευρόν]], σε [[κάθε]] [[πλευρά]], στον ίδ. | |lsmtext='''ἀμφιδέξιος:''' -ον, <b class="num">1.</b> αυτός που έχει [[δύο]] [[δεξιά]] χέρια, ο εξαιρετικά [[επιδέξιος]], Λατ. [[ambidexter]], σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> όπως το [[ἀμφήκης]], [[δίστομος]], [[δίκοπος]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[δίσημος]], [[αμφίσημος]], αμφιλεγόμενος, Λατ. [[anceps]], [[χρηστήριον]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[ἀμφότερος]], <i>ἀμφ. ἀκμαῖς</i>, με δυο χέρια, σε Σοφ.· ἄμφ. [[πλευρόν]], σε [[κάθε]] [[πλευρά]], στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">1.</b> with two [[right]] hands, [[very]] dextrous, Lat. [[ambidexter]], Arist.<br /><b class="num">2.</b> like [[ἀμφήκης]], two-[[edged]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> metaph. [[double]]-[[meaning]], [[ambiguous]], Lat. [[anceps]], [[χρηστήριον]] Hdt.<br /><b class="num">4.</b> = [[ἀμφότερος]], ἀμφ. ἀκμαῖς with [[both]] hands, Soph.; ἀμφ. [[πλευρόν]] [[each]] [[side]], Soph. | ||
}} | }} | ||
