Anonymous

τηλαυγής: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "D.S." to "D.S."
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.")
 
(28 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=tilavgis
|Transliteration C=tilavgis
|Beta Code=thlaugh/s
|Beta Code=thlaugh/s
|Definition=ές, (τῆλε, αὐγή) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">far-shining, far-beaming</b>, <b class="b3">πρόσωπον</b>, of the sun, <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>31.13</span>; <b class="b3">εἵματα</b>, of the moon, ib.<span class="bibl">32.8</span>; <b class="b3">φάος, φέγγος</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.75</span> (Comp.), <span class="bibl"><span class="title">N.</span>3.64</span>; <b class="b3">ἀκτίς, ἀκτίνων σέλας</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1092</span> (lyr.), <span class="bibl">1711</span>; στέφανοι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.6</span>; <b class="b3">πρόσωπον θέμεν τ</b>. to make it [[beam from afar]], <span class="bibl">Id.<span class="title">O.</span>6.4</span>: metaph., <b class="b3">τ. νοῦς</b> [[luminous]] meaning, <span class="bibl">D.H.<span class="title">Th.</span> 30</span>; σαφεῖς καὶ τ. αἰτίαι <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>5.174d</span>; λέξεις ἐπὶ τὸ -έστερον ἀχθεῖσαι Erot.<span class="title">Prooem.</span> </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of distant objects, <b class="b2">far-seen, conspicuous</b>, σκοπιή <span class="bibl">Thgn.550</span>; κορυφά <span class="bibl">Pi.<span class="title">Pae.</span>7.12</span>; φᾶρος <span class="bibl">B.16.5</span>; ὄχθος <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span> 524</span> (lyr.); of leprosy, <span class="bibl">LXX <span class="title">Le.</span>13.4</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">far-seeing</b>, <b class="b3">αἴσθησις, ψυχή</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Ep.</span>17</span>,<span class="bibl">22</span> (Comp.). Adv. <b class="b3">-γῶς, τηλαυγέστερον ὁρᾶν</b> to see [[more clearly]], <span class="bibl">D.S.1.50</span>, cf. <span class="bibl">Str.17.1.30</span>, <span class="bibl">Ph.1.540</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>8.25</span>.--Poet. word, used in late Prose: <b class="b3">δηλαυγῶς</b> seems to be a different word.</span>
|Definition=τηλαυγές, ([[τῆλε]], [[αὐγή]])<br><span class="bld">A</span> [[far-shining]], [[far-beaming]], [[πρόσωπον]], of the sun, ''h.Hom.''31.13; [[εἷμα|εἵματα]], of the [[moon]], ib.32.8; [[φάος]], [[φέγγος]], Pi.''P.''3.75 (Comp.), ''N.''3.64; [[ἀκτίς]], ἀκτίνων [[σέλας]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1092 (lyr.), 1711; στέφανοι Pi.''P.''2.6; <b class="b3">πρόσωπον θέμεν τηλαυγές</b> to make it [[beam]] from [[afar]], Id.''O.''6.4: metaph., τηλαυγὴς [[νοῦς]] = [[luminous]] [[meaning]], D.H.''Th.'' 30; σαφεῖς καὶ τ. αἰτίαι Jul.''Or.''5.174d; λέξεις ἐπὶ τὸ τηλαυγέστερον ἀχθεῖσαι Erot.''Prooem.''<br><span class="bld">II</span> of distant objects, [[far-seen]], [[conspicuous]], σκοπιή Thgn.550; [[κορυφά]] Pi.''Pae.''7.12; [[φᾶρος]] B.16.5; [[ὄχθος]] S.''Tr.'' 524 (lyr.); of [[leprosy]], [[LXX]] ''Le.''13.4, al.<br><span class="bld">III</span> [[far-seeing]], [[αἴσθησις]], [[ψυχή]], Hp.''Ep.''17,22 (Comp.). Adv. [[τηλαυγῶς]] = [[clearly]], [[distinctly]], τηλαυγέστερον [[ὁρᾶν]] to [[see]] [[more]] [[clearly]], [[Diodorus Siculus|D.S.]]1.50, cf. Str.17.1.30, Ph.1.540, ''Ev.Marc.''8.25.—Poet. word, used in late Prose: [[δηλαυγῶς]] seems to be a different word.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1105.png Seite 1105]] ές, adv. τηλαυγῶς, weit oder in die Ferne glänzend, fernher strahlend; H. h. 31, 13. 32, 8; Theogn. 551; ἔργου [[πρόσωπον]] τηλαυγές, Pind. Ol. 6, 4; [[φέγγος]], N. 3, 64; ἀστέρος τηλαυγέστερον [[φάος]], P. 3, 75; [[ὄχθος]], Soph. Tr. 521; [[ἀκτίς]], Ar. Av. 1092; ἀκτίνων [[σέλας]], 1709; sp. D., [[δαλός]], Ep. ad. 372 (IX, 675); Luc. Hipp. 7; – τηλαυγέστερον ὁρᾶν, weiter in die Ferne sehen, D. Sic. 1, 50.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1105.png Seite 1105]] ές, adv. τηλαυγῶς, weit oder in die Ferne glänzend, fernher strahlend; H. h. 31, 13. 32, 8; Theogn. 551; ἔργου [[πρόσωπον]] τηλαυγές, Pind. Ol. 6, 4; [[φέγγος]], N. 3, 64; ἀστέρος τηλαυγέστερον [[φάος]], P. 3, 75; [[ὄχθος]], Soph. Tr. 521; [[ἀκτίς]], Ar. Av. 1092; ἀκτίνων [[σέλας]], 1709; sp. D., [[δαλός]], Ep. ad. 372 (IX, 675); Luc. Hipp. 7; – τηλαυγέστερον ὁρᾶν, weiter in die Ferne sehen, D. Sic. 1, 50.
}}
{{ls
|lstext='''τηλαυγής''': -ές, ([[τῆλε]], αὐγὴ) ὁ λάμπων μακρὰν ἢ [[μακρόθεν]], ἀκτινοβολῶν, τ. [[πρόσωπον]], ἐπὶ τοῦ ἡλίου, Ὕμν. Ὁμ. 31. 13· τηλαυγέα εἵματα, ἐπὶ τῆς σελήνης, [[αὐτόθι]] 32. 8· [[φάος]], [[φέγγος]] Πινδ. Π. 3. 135, Ν. 3. 113· [[ἀκτίς]], ἀκτίνων [[σέλας]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 1092, 1711· στέφανοι Πινδ. Π. 2. 10· ἀρχομένου δ’ ἔργου [[πρόσωπον]] χρὴ [[θέμεν]] τηλαυγές, «παντὸς γὰρ ἔργου, φησίν, ἀρχομένου περίβλεπτον καὶ ἐξαίρετον δεῖ ποιεῖν τὸ τῆς προσόψεως, [[ἤτοι]] τὴν εἰσβολὴν καὶ τὴν ἀρχὴν λαμπρὰν καὶ [[ἐπίσημον]]» (Σχόλ.), ὁ αὐτ. ἐν Ο. 6. 5· - μεταφορ., τ. [[νοῦς]], πεφωτισμένος, [[διαυγής]], Διον. Ἁλ. π. Θουκ. 30. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων μακρὰν κειμένων, [[μακρόθεν]] λάμπων, [[μακρόθεν]] φαινόμενος, σκοπιὴ Θέογν. 550· [[ὄχθος]] Σοφ. Τρ. 524, πρβλ. [[τηλεφανής]]. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -γῶς, τηλαυγέστερον ὁρῶ, [[βλέπω]] εἰς μακροτέραν ἀπόστασιν, Διόδ. 1. 50, πρβλ. Στράβ. 807· - σαφῶς, φανερῶς, Εὐαγγ. κ. Μάρκ. η΄, 25. Ποιητ. [[λέξις]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς μεταγεν. πεζογράφοις. - Καθ’ Ἡσύχ.: «τηλαυγές· τηλέσκοπον. καθαρόν», - «τηλαυγές, [[λίαν]] λαμπρὸν» Σουΐδ.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ής, ές :<br />qui brille au loin <i>ou</i> de loin.<br />'''Étymologie:''' [[τῆλε]], [[αὐγή]].
|btext=ής, ές :<br />qui brille au loin <i>ou</i> de loin.<br />'''Étymologie:''' [[τῆλε]], [[αὐγή]].
}}
{{elru
|elrutext='''τηλαυγής:'''<br /><b class="num">1</b> [[далеко бросающий свой свет]] ([[πρόσωπον]], ''[[sc.]]'' τοῦ Ἡλίου HH);<br /><b class="num">2</b> [[светлый]], [[сияющий]], [[лучезарный]] ([[φάος]] Pind.; ἀκτίνων [[σέλας]] Arph.);<br /><b class="num">3</b> [[далеко видный]], [[ясный]] ([[ὄχθος]] Soph.).
}}
{{ls
|lstext='''τηλαυγής''': -ές, ([[τῆλε]], [[αὐγὴ]]) ὁ λάμπων μακρὰν ἢ [[μακρόθεν]], ἀκτινοβολῶν, τ. [[πρόσωπον]], ἐπὶ τοῦ ἡλίου, Ὕμν. Ὁμ. 31. 13· τηλαυγέα εἵματα, ἐπὶ τῆς σελήνης, [[αὐτόθι]] 32. 8· [[φάος]], [[φέγγος]] Πινδ. Π. 3. 135, Ν. 3. 113· [[ἀκτίς]], ἀκτίνων [[σέλας]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 1092, 1711· στέφανοι Πινδ. Π. 2. 10· ἀρχομένου δ’ ἔργου [[πρόσωπον]] χρὴ [[θέμεν]] τηλαυγές, «παντὸς γὰρ ἔργου, φησίν, ἀρχομένου περίβλεπτον καὶ ἐξαίρετον δεῖ ποιεῖν τὸ τῆς προσόψεως, [[ἤτοι]] τὴν εἰσβολὴν καὶ τὴν ἀρχὴν λαμπρὰν καὶ [[ἐπίσημον]]» (Σχόλ.), ὁ αὐτ. ἐν Ο. 6. 5· - μεταφορ., τ. [[νοῦς]], πεφωτισμένος, [[διαυγής]], Διον. Ἁλ. π. Θουκ. 30. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων μακρὰν κειμένων, [[μακρόθεν]] λάμπων, [[μακρόθεν]] φαινόμενος, σκοπιὴ Θέογν. 550· [[ὄχθος]] Σοφ. Τρ. 524, πρβλ. [[τηλεφανής]]. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -γῶς, τηλαυγέστερον ὁρῶ, [[βλέπω]] εἰς μακροτέραν ἀπόστασιν, Διόδ. 1. 50, πρβλ. Στράβ. 807· - σαφῶς, φανερῶς, Εὐαγγ. κ. Μάρκ. η΄, 25. Ποιητ. [[λέξις]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς μεταγεν. πεζογράφοις. - Καθ’ Ἡσύχ.: «τηλαυγές· τηλέσκοπον. καθαρόν», - «τηλαυγές, [[λίαν]] λαμπρὸν» Σουΐδ.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[τηλαυγής]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[far]] [[shining]] ἀρχομένου δ' ἔργου [[πρόσωπον]] χρὴ [[θέμεν]] τηλαυγές (O. 6.4) ἀστέρος οὐρανίου φαμὶ τηλαυγέστερον κείνῳ [[φάος]] ἐξικόμαν (P. 3.75) τηλαυγέσιν στεφάνοις (P. 2.6) τηλαυγὲς ἄραρε [[φέγγος]] Αἰακιδᾶν [[αὐτόθεν]] (N. 3.64) τηλαυγἔ ἀγ κορυφὰν (Pae. 7.12)
|sltr=[[τηλαυγής]] [[far]] [[shining]] ἀρχομένου δ' ἔργου [[πρόσωπον]] χρὴ [[θέμεν]] τηλαυγές (O. 6.4) ἀστέρος οὐρανίου φαμὶ τηλαυγέστερον κείνῳ [[φάος]] ἐξικόμαν (P. 3.75) τηλαυγέσιν στεφάνοις (P. 2.6) τηλαυγὲς ἄραρε [[φέγγος]] Αἰακιδᾶν [[αὐτόθεν]] (N. 3.64) τηλαυγἔ ἀγ κορυφὰν (Pae. 7.12)
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ές, ΝΜΑ<br />αυτός που φέγγει σε [[μεγάλη]] [[απόσταση]], αυτός που ακτινοβολεί, [[μακριά]], που εκπέμπει το φως του από [[μακριά]] (α. «[[τηλαυγής]] [[φάρος]]» β. «ἀστέρος οὐρανίου τηλαυγέστερον [[φάος]]», <b>Πίνδ.</b><br />γ. «[[πρόσωπον]] τηλαυγές» — ο Ήλιος, Ύμν. <b>Ομ.</b>)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μτφ.</b> [[καθαρός]], [[σαφής]], [[καταφανής]] (α. «σαφεῑς καὶ τηλαυγεῑς αἰτίαι», Iουλ.<br />β. «καθαρὸς δὲ καὶ τηλαυγὴς ὁ νοῡς [[οὕτως]] ἄν ἦν», Διον. Αλ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που φαίνεται από [[μακριά]], [[περίβλεπτος]] («ἀπὸ τηλαυγέος [[φαινόμενος]] σκοπιῆς», <b>Θέογν.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που βλέπει [[κάτι]] από [[μακριά]], που αισθάνεται [[κάτι]] από [[μακριά]] (α. «[[αἴσθησις]] τηλαυγεστέρα», Ιπποκρ.<br />β. «[[ψυχή]] τηλαυγεστέρα», Ιπποκρ.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[τηλαυγής]] λευκή» — στιλπνό [[στίγμα]] στο [[δέρμα]] ως [[σύμπτωμα]] της λέπρας (ΚΔ). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>τηλαυγῶς</i> ΜΑ<br />[[καθαρά]], με [[διαύγεια]] (α. «ἐὰν εἴπωμεν [[βασιλεύς]], οὐ τηλαυγῶς τὸν ὁριζόμενον ἐδείξαμεν», Επιφάν.<br />β. «ἀφορῶνται δ' ἐντεῡθεν τηλαυγῶς αἱ πυραμίδες», <b>Στράβ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>τηλ</i>(<i>ε</i>)- <span style="color: red;">+</span> -<i>αυγής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[αὐγή]]), <b>πρβλ.</b> <i>λυκ</i>-<i>αυγής</i>).
|mltxt=-ές, ΝΜΑ<br />αυτός που φέγγει σε [[μεγάλη]] [[απόσταση]], αυτός που ακτινοβολεί, [[μακριά]], που εκπέμπει το φως του από [[μακριά]] (α. «[[τηλαυγής]] [[φάρος]]» β. «ἀστέρος οὐρανίου τηλαυγέστερον [[φάος]]», <b>Πίνδ.</b><br />γ. «[[πρόσωπον]] τηλαυγές» — ο Ήλιος, Ύμν. <b>Ομ.</b>)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μτφ.</b> [[καθαρός]], [[σαφής]], [[καταφανής]] (α. «σαφεῖς καὶ τηλαυγεῖς αἰτίαι», Iουλ.<br />β. «καθαρὸς δὲ καὶ τηλαυγὴς ὁ νοῦς [[οὕτως]] ἄν ἦν», Διον. Αλ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που φαίνεται από [[μακριά]], [[περίβλεπτος]] («ἀπὸ τηλαυγέος [[φαινόμενος]] σκοπιῆς», <b>Θέογν.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που βλέπει [[κάτι]] από [[μακριά]], που αισθάνεται [[κάτι]] από [[μακριά]] (α. «[[αἴσθησις]] τηλαυγεστέρα», Ιπποκρ.<br />β. «[[ψυχή]] τηλαυγεστέρα», Ιπποκρ.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[τηλαυγής]] λευκή» — στιλπνό [[στίγμα]] στο [[δέρμα]] ως [[σύμπτωμα]] της λέπρας (ΚΔ). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>τηλαυγῶς</i> ΜΑ<br />[[καθαρά]], με [[διαύγεια]] (α. «ἐὰν εἴπωμεν [[βασιλεύς]], οὐ τηλαυγῶς τὸν ὁριζόμενον ἐδείξαμεν», Επιφάν.<br />β. «ἀφορῶνται δ' ἐντεῦθεν τηλαυγῶς αἱ πυραμίδες», <b>Στράβ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>τηλ</i>(<i>ε</i>)- <span style="color: red;">+</span> -<i>αυγής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[αὐγή]]), [[πρβλ]]. [[λυκαυγής]]).
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''τηλαυγής:''' -ές ([[τῆλε]], [[αὐγή]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που λάμπει από [[μακριά]], που ακτινοβολεί, σε Ομηρ. Ύμν., Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για μακρινά πράγματα, αυτός που φαίνεται από [[μακριά]], που λάμπει από [[μακριά]], σε Θέογν., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>τηλαυγῶς</i>, [[σαφώς]], [[φανερά]], σε Καινή Διαθήκη
|lsmtext='''τηλαυγής:''' -ές ([[τῆλε]], [[αὐγή]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που λάμπει από [[μακριά]], που ακτινοβολεί, σε Ομηρ. Ύμν., Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για μακρινά πράγματα, αυτός που φαίνεται από [[μακριά]], που λάμπει από [[μακριά]], σε Θέογν., Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>τηλαυγῶς</i>, [[σαφώς]], [[φανερά]], σε Καινή Διαθήκη
}}
{{elru
|elrutext='''τηλαυγής:'''<br /><b class="num">1)</b> далеко бросающий свой свет ([[πρόσωπον]], sc. τοῦ Ἡλίου HH);<br /><b class="num">2)</b> светлый, сияющий, лучезарный ([[φάος]] Pind.; ἀκτίνων [[σέλας]] Arph.);<br /><b class="num">3)</b> далеко видный, ясный ([[ὄχθος]] Soph.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=τηλ-αυγής, ές [[τῆλε]], [[αὐγή]]<br /><b class="num">I.</b> far-[[shining]], far-[[beaming]], Hhymn., Ar.<br /><b class="num">II.</b> of [[distant]] objects, far-[[seen]], [[conspicuous]], Theogn., Soph.<br /><b class="num">III.</b> adv. -γῶς, [[clearly]], [[distinctly]], NTest.
|mdlsjtxt=τηλ-αυγής, ές [[τῆλε]], [[αὐγή]]<br /><b class="num">I.</b> far-[[shining]], far-[[beaming]], Hhymn., Ar.<br /><b class="num">II.</b> of [[distant]] objects, far-[[seen]], [[conspicuous]], Theogn., Soph.<br /><b class="num">III.</b> adv. -γῶς, [[clearly]], [[distinctly]], NTest.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=αὐτός πού λάμπει ἀπό μακριά). Ἀπό τό ἐπίρρ. [[τῆλε]] (=[[μακριά]]) + [[αὐγή]] (=[[φῶς]]). Δές γιά ἄλλα παράγωγα στό ἐπίρρ. [[τῆλε]].
}}
}}