3,274,916
edits
ἔβενος: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(mltxt.*?)ῑ(.*?\n\}\})" to "$1ῖ$2"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1") |
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(mltxt.*?)ῑ(.*?\n\}\})" to "$1ῖ$2") |
||
| (19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=evenos | |Transliteration C=evenos | ||
|Beta Code=e)/benos | |Beta Code=e)/benos | ||
|Definition= | |Definition=ἡ (ὁ in ''BCH''35.286 (Delos, ii B. C.)), [[ebony]], [[Herodotus|Hdt.]]3.97, Theoc. 15.123:—being the black heart-wood of various species of Diospyrus, [[ἔβενος Αἰθιοπική]] = [[Diospyros mespiliformis]], [[ἔβενος Ἰνδική]] = [[Diospyros ebenum]], [[Ceylon ebony]], Dsc. 1.98, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''384b17, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 1.5.4 (but [[ἐβένη]], ἡ ib.4.4.6). (Prob. an [[Egyptian]] word.) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ου, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἔβελος]] Sud., <i>Anecd.Ludw</i>.61.33; lat. hebenus</i> Plin.<i>HN</i> 1.12.8, Verg.<i>G</i>.2.117, Lucan.10.117<br /><b class="num">• Morfología:</b> [masc. ὁ ἔ. <i>ID</i> 1400.10 (II a.C.)]<br />bot.<br /><b class="num">1</b> [[ébano]], [[Diospyros ebenum]] L. φάλαγγαι ἐβένου troncos de ébano</i> Hdt.3.97, cf. Hp.<i>Acut.(Sp.)</i> 66, Thphr.<i>HP</i> 1.5.4, Theoc.15.123, Plin.l.c., <i>PMich</i>.465.21 (II d.C.), Gal.11.867, ἡ ἔ. ἡ μέλαινα Arist.<i>Mete</i>.384<sup>b</sup>18, cf. Verg.l.c., ἔ. ... Αἰθιοπική Dsc.1.98, Ἰνδική Dsc.l.c., <i>hebenus Meroitica</i> Lucan.l.c.<br /><b class="num">2</b> [[madera de ébano]] como signo de riqueza y producto de cambio, quizá confundido con el marfil (cf. [[ἐβένιον]]), Sm.<i>Ez</i>.27.15, πίναξ ἐξ ἐβένου καὶ ἐλέφαντος <i>PYoutie</i> 7.15 (III a.C.), ἐβένου λεπτοῦ τάλαντον <i>ID</i> [[l.c.]], ἐβένου κορμοί <i>ID</i> 298A.113 (III a.C.), ἐβένου παραπρίσματα <i>ID</i> 320B.68 (III a.C.), para la fabricación de imágenes τὰ ἀγάλματα αὐτῶν ... ἐξ ὕλης πεποιημένα ... ἢ ἐλέφαντος ... ἢ ἐβένου Artem.2.39.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Prést. de egip. <i>hbny</i>, quizá de origen nubio. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0700.png Seite 700]] ἡ, Ebenbaum, Ebenholz, von Her. 3, 97 an öfter. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0700.png Seite 700]] ἡ, [[Ebenbaum]], [[Ebenholz]], von Her. 3, 97 an öfter. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ἡ) :<br />ébénier, <i>plante</i> ; ébène, bois noir.<br />'''Étymologie:''' DELG emprunté à l'égyptien, mot pê nubien à l'origine. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἔβενος:''' ἡ [[эбеновое]] (черное) дерево ([[Diospyros]] Ebenum) Her., Arst., Theocr., Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἔβενος''': ἡ, τὸ [[δένδρον]] τῆς ἐβένου· τὸ [[ξύλον]] αὐτῆς, Ἡρόδ. 5. 97, Θεόκρ. 15. 143· ὑπῆρχον δὲ δύο εἴδη, ἡ μέλαινα Αἰθιοπικὴ καὶ ἡ [[πολύχρωμος]] Ἰνδικὴ (ποικίλη), Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 7, 16, π. Φυτ. 2. 9, 6· - ἡ δευτέρα καλεῖται παρὰ Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 4. 4, 6, ἐβένη, ἡ. (Πιθ. Φοινικικὴ [[λέξις]], πρβλ. τὸ Ἑβραϊκ. habnim, Ἰεζεκ. ΚΖ΄, 15 ἐν τῇ Ἑλλ. μεταφρ. τῆς Βίβλ. Ἑταιρείας). | |lstext='''ἔβενος''': ἡ, τὸ [[δένδρον]] τῆς ἐβένου· τὸ [[ξύλον]] αὐτῆς, Ἡρόδ. 5. 97, Θεόκρ. 15. 143· ὑπῆρχον δὲ δύο εἴδη, ἡ μέλαινα Αἰθιοπικὴ καὶ ἡ [[πολύχρωμος]] Ἰνδικὴ (ποικίλη), Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 7, 16, π. Φυτ. 2. 9, 6· - ἡ δευτέρα καλεῖται παρὰ Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 4. 4, 6, ἐβένη, ἡ. (Πιθ. Φοινικικὴ [[λέξις]], πρβλ. τὸ Ἑβραϊκ. habnim, Ἰεζεκ. ΚΖ΄, 15 ἐν τῇ Ἑλλ. μεταφρ. τῆς Βίβλ. Ἑταιρείας). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=η και ο (AM [[ἔβενος]])<br /><b>1.</b> το [[δέντρο]] [[έβενος]] της οικογένειας τών εβενιδών<br /><b>2.</b> το [[ξύλο]] του εβένου<br /><b>3.</b> διάφορα είδη ξύλων που μοιάζουν με τον έβενο και χρησιμοποιούνται στην [[επιπλοποιία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> αιγυπτ. <i>hbnj</i>, λ. πιθ. νουβικής προέλευσης, με αρχικό δασύ φθόγγο που απαντά και στο εβρ. <i> | |mltxt=η και ο (AM [[ἔβενος]])<br /><b>1.</b> το [[δέντρο]] [[έβενος]] της οικογένειας τών εβενιδών<br /><b>2.</b> το [[ξύλο]] του εβένου<br /><b>3.</b> διάφορα είδη ξύλων που μοιάζουν με τον έβενο και χρησιμοποιούνται στην [[επιπλοποιία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> αιγυπτ. <i>hbnj</i>, λ. πιθ. νουβικής προέλευσης, με αρχικό δασύ φθόγγο που απαντά και στο εβρ. <i>hobnῖm</i>, ενώ αντίστοιχοι τ. άλλων γλωσσών δεν εμφανίζουν [[δασύτητα]]. Μέσω της Ελληνικής η λ. εισήλθε και στην Αραβοπερσική ([[πρβλ]]. <i>abn</i><i>ū</i><i>s</i>) και στη Λατινική ([[πρβλ]]. [[ebenus]]), απ' όπου και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες ([[πρβλ]]. αρχ. άνω γερμ. [[ebenus]], αγγλ. [[ebony]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἔβενος:''' ἡ, το δέντρο [[έβενος]], το [[ξύλο]] του έβενου, σε Ηρόδ., Θεόκρ. | |lsmtext='''ἔβενος:''' ἡ, το δέντρο [[έβενος]], το [[ξύλο]] του έβενου, σε Ηρόδ., Θεόκρ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">ebony(tree)</b> (Hdt.).<br />Other forms: (m.; rarely also | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">ebony(tree)</b> (Hdt.).<br />Other forms: (m.; rarely also [[ἐβένη]] f.)<br />Compounds: <b class="b3">ἐβενό-τριχον</b> = [[ἀδίαντον]] (Ps.-Dsc.; cf. Strömberg Pflanzennamen 38, 158).<br />Derivatives: [[ἐβένινος]] [[of ebony]] (Str.), [[ἐβενῖτις]] <b class="b2">Art Gamander, πόλιον τὸ ὀρεινόν</b> (Ps.-Dsc.; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 71).<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Egypt.<br />Etymology: From Egypt. [[hbnj]] [[ebony]], ultimately perhaps Nubian (Spiegelberg KZ 41, 131); from there Hebr. [[hobnīm]] (Lewy Fremdw. 35f.). From [[ἔβενος]] Arab.-Pers. [[abnūs]] and Lat. [[ebenus]], from where OHG [[ebenus]], Eng. <b class="b2">ebon(y</b>). - Schrader-Nehring 1, 209, Lokotsch Et. Wb. d. europ. Wörter or. Ursprungs Nr. 3. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἔβενος''': {ébenos}<br />'''Forms''': (m.; vereinzelt auch [[ἐβένη]] f.)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Ebenholz(baum)’ (Hdt., Arist., Theok. usw.).<br />'''Composita''' : Komp. [[ἐβενότριχον]] = ἀδίαντον (Ps.-Dsk.; vgl. Strömberg Pflanzennamen 38, 158).<br />'''Derivative''': Ableitungen [[ἐβένινος]] [[aus Ebenholz]] (Str. usw.), [[ἐβενῖτις]] [[Art Gamander]], [[πόλιον]] τὸ ὀρεινόν]] (Ps.-Dsk.; Redard Les noms grecs en -της 71).<br />'''Etymology''' : Aus ägypt. ''hbnj'' [[Ebenholz]], letzten Endes viell. nubisch (Spiegelberg KZ 41, 131); daraus auch hebr. ''hobnīm'' (Lewy Fremdw. 35f.). Aus [[ἔβενος]] arab.-pers. ’''abnūs'' und lat. ''ebenus'', voraus weiterhin u. a. ahd. ''ebenus'', eng. ''ebon''(''y''). — Schrader-Nehring 1, 209, Lokotsch Et. Wb. d. europ. Wörter or. Ursprungs Nr. 3.<br />'''Page''' 1,435 | |ftr='''ἔβενος''': {ébenos}<br />'''Forms''': (m.; vereinzelt auch [[ἐβένη]] f.)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Ebenholz(baum)’ (Hdt., Arist., Theok. usw.).<br />'''Composita''': Komp. [[ἐβενότριχον]] = ἀδίαντον (Ps.-Dsk.; vgl. Strömberg Pflanzennamen 38, 158).<br />'''Derivative''': Ableitungen [[ἐβένινος]] [[aus Ebenholz]] (Str. usw.), [[ἐβενῖτις]] [[Art Gamander]], [[πόλιον]] τὸ ὀρεινόν]] (Ps.-Dsk.; Redard Les noms grecs en -της 71).<br />'''Etymology''': Aus ägypt. ''hbnj'' [[Ebenholz]], letzten Endes viell. nubisch (Spiegelberg KZ 41, 131); daraus auch hebr. ''hobnīm'' (Lewy Fremdw. 35f.). Aus [[ἔβενος]] arab.-pers. ’''abnūs'' und lat. ''ebenus'', voraus weiterhin u. a. ahd. ''ebenus'', eng. ''ebon''(''y''). — Schrader-Nehring 1, 209, Lokotsch Et. Wb. d. europ. Wörter or. Ursprungs Nr. 3.<br />'''Page''' 1,435 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[εἶδος]] δένδρου). Ἄγνωστη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Παράγωγο: [[ἐβένινος]]. | |||
}} | }} | ||
