3,273,773
edits
ἕκηλος: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
(CSV import) |
mNo edit summary |
||
| (24 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ekilos | |Transliteration C=ekilos | ||
|Beta Code=e(/khlos | |Beta Code=e(/khlos | ||
|Definition=Dor. | |Definition=Dor. [[ἕκαλος]], ον, [[at rest]], [[at one's ease]], in Hom. especially of persons [[feast]]ing and [[enjoy]]ing themselves, οἱ δὲ ἕκηλοι τέρπονται Il. 5.759; ἕκηλος πῖνε Od.21.309; <b class="b3">ἕκηλοι νεκροὺς ἂμ πεδίον συλήσετε</b> ye will [[plunder]] them [[at your ease]], i.e. [[without let]] or [[without hindrance]], Il.6.70; [[ἕκηλος ἐρρέτω]] = let him [[be off]] [[in peace]], 9.376; of mere [[inaction]], [[quiet]], only twice in Hom., ἔσθἰ ἕκηλος Od.17.478; ἕκηλοι κάτθετε 21.259, cf. Theoc.25.100; ἕκαλος ἔπειμι γῆρας Pi.''I.''7(6).41; ἕ. εὕδειν S.''Ph.'' 769; <b class="b3">ἐᾶν ἕκηλόν τινα</b> ib.826: neut. as adverb, [[ἕκηλα]] = [[tranquilly]], [[at one's ease]], [[calmly]], [[ἕκηλα]] [[ἡμερεύειν]] Id.''El.'' 786: metaph. of a [[field]], [[lying at rest]] or [[lying at fallow]], h.Cer.451; of trees, [[unmoved]], A.R.3.969. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. [[ἕκαλος|ἕκᾱλος]] Pi.<i>O</i>.9.58, <i>I</i>.7.41<br /><b class="num">I</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> gener. [[tranquilo]], [[con calma]] ἔπειτα ... ἕκηλοι νεκροὺς ... συλήσετε después despojareís con tranquilidad a los (enemigos) muertos</i>, <i>Il</i>.6.70, cf. 8.512, 11.75, 17.340, ἕ. ... μενέτω τριτάτῃ ἐνὶ μοίρῃ <i>Il</i>.15.194, cf. <i>Od</i>.21.259, A.R.3.176, S.<i>OC</i> 1039, ἀλλὰ ἕ. ἐρρέτω váyase tranquilo en mala hora</i>, <i>Il</i>.9.376, ἕ. ἔπειμι [[γῆρας]] Pi.<i>I</i>.7.41, ταῦτ' ἐφορῶντες κρύπτουσιν ἕκηλοι aunque asisten a estos hechos, los ocultan sin inmutarse</i> S.<i>El</i>.826, ἡμὶν οὔτε θυμάτων παρῆν ἑκήλοις προσθιγεῖν S.<i>Ph</i>.9, cf. <i>Fr</i>.89, λαοὶ δ' ἔργα περιστέλλουσιν ἕκηλοι el pueblo se dedica tranquilo a sus quehaceres</i> Theoc.17.97<br /><b class="num">•</b>[[silencioso]], [[cauto]] λύκος ... βαίνει ... ἕ. ὑπὲρ ποιμνήιον ἕρκος Q.S.13.48<br /><b class="num">•</b>[[ocioso]] οὔτις ἕ. ... εἱστήκει παρὰ βουσίν Theoc.25.100<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[ἕκηλα]] ... ἡμερεύσομεν viviremos [[con tranquilidad]]</i> S.<i>El</i>.786, ἕκηλα φίλων ἐπεμαίετο λουτρῶν se dirigió tranquilamente a sus baños preferidos</i> Theoc.23.57.<br /><b class="num">2</b> en cont. de fiestas, comida, bebida y otros placeres [[plácido]], [[despreocupado]] ἕκηλοι τέρπονται <i>Il</i>.5.759, δαίνυσθαί μιν ἄνωγον ... ἕκηλον le exhorté a que participase del banquete a su sabor</i>, <i>Il</i>.5.805, cf. <i>Od</i>.2.311, 21.289, Q.S.2.149, ἕκηλοι ἐσθίετε βρώμην <i>Od</i>.12.301, cf. 14.91, 17.478, ἕ. πῖνε <i>Od</i>.14.167, ἕ. μίχθη se unió a placer</i> Pi.<i>O</i>.9.58, ἐάσωμεν ... ἕκηλον αὐτόν S.<i>Ph</i>.826, cf. 769.<br /><b class="num">II</b> no de pers.<br /><b class="num">1</b> ref. a árboles [[inmóvil]] (δρύες) αἵ τε ... ἕκηλοι ἐν οὔρεσιν ἐρρίζωνται νηνεμίῃ A.R.3.969.<br /><b class="num">2</b> de la tierra [[que no produce]], [[estéril]] οὖθαρ ἀρούρης ... ἕκηλον ἑστήκει πανάφυλλον <i>h.Cer</i>.451.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Prob. de *<i>u̯ekālo</i>-, cf. Hsch. [[γέκαλον]], formación c. suf. -ᾱλος sobre el tema que da lugar a ἑκάεργος, [[ἑκών]] qq.u. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0759.png Seite 759]] ον (vgl. [[ἑκών]], [[ἕκητι]], nicht von [[κηλέω]], vgl. Buttm. Lezil. I p. 140 ff.), [[ruhig]], ungestört, sorglos, behaglich; οὔ τιν' ἔχει πόνον, ἀλλὰ [[ἕκηλος]] ἧσται Od. 13, 423; ἕκηλοι τέρπονται Il. 5, 759; ἕκηλοι συλήσετε, ihr werdet ungestört plündern, Il. 6, 70; [[ἕκηλος]] ἐῤῥέτω, ungehindert packe er sich, 9, 376; τερπνὸν ἐφάμερον διώκων [[ἕκαλος]] [[ἔπειμι]] [[γῆρας]] Pind. I. 6, 41; [[ἕκηλος]] [[ἴσθι]] μ ηδ' [[ἄγαν]] ὑπερφοβοῦ Aesch. Spt. 220; ἕκηλον εὕδειν Soph. Phil. 758 O. C. 1042 u. öfter; ἐάσωμεν ἕκηλον αὐτόν Phil. 815; Sp., wie Ap. Rh. 3, 969, von ruhigen, nicht vom Sturm bewegten Bäumen. – Gänzliche Unthätigkeit bezeichnet es Theocr. 25, 100, wie von einem brachliegenden Acker, H. h. Cer. 451; = stillschweigend, Od. 17, 478. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0759.png Seite 759]] ον (vgl. [[ἑκών]], [[ἕκητι]], nicht von [[κηλέω]], vgl. Buttm. Lezil. I p. 140 ff.), [[ruhig]], ungestört, sorglos, behaglich; οὔ τιν' ἔχει πόνον, ἀλλὰ [[ἕκηλος]] ἧσται Od. 13, 423; ἕκηλοι τέρπονται Il. 5, 759; ἕκηλοι συλήσετε, ihr werdet ungestört plündern, Il. 6, 70; [[ἕκηλος]] ἐῤῥέτω, ungehindert packe er sich, 9, 376; τερπνὸν ἐφάμερον διώκων [[ἕκαλος]] [[ἔπειμι]] [[γῆρας]] Pind. I. 6, 41; [[ἕκηλος]] [[ἴσθι]] μ ηδ' [[ἄγαν]] ὑπερφοβοῦ Aesch. Spt. 220; ἕκηλον εὕδειν Soph. Phil. 758 O. C. 1042 u. öfter; ἐάσωμεν ἕκηλον αὐτόν Phil. 815; Sp., wie Ap. Rh. 3, 969, von ruhigen, nicht vom Sturm bewegten Bäumen. – Gänzliche Unthätigkeit bezeichnet es Theocr. 25, 100, wie von einem brachliegenden Acker, H. h. Cer. 451; = stillschweigend, Od. 17, 478. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[tranquille]], [[paisible]], [[sans crainte]] ; <i>adv.</i> • [[ἕκηλα]], [[tranquillement]];<br /><b>2</b> [[inactif]], [[oisif]].<br />'''Étymologie:''' p. *Ϝέκηλος ; cf. [[ἑκών]], [[ἕκητι]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἕκηλος:''' дор. тж. [[ἕκαλος|ἕκᾱλος]] 2<br /><b class="num">1</b> [[спокойный]], [[безмятежный]]: ἕ. ἐρρέτω Hom. пусть он уходит с миром; [[ἐᾶν]] ἕκηλόν τινα Soph. оставлять кого-л. в покое;<br /><b class="num">2</b> [[бездеятельный]]: [[οὔτις]] ἕ. εἱστήκει Theocr. никто не стоял без дела: [[οὖθαρ]] ἀρούρης ἕκηλον ἑστήκει HH кормилица-пашня лежала без всходов. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἕκηλος''': Δωρ. ἕκᾱλος, ον, (ἴδε περὶ τὸ [[τέλος]]), [[ἥσυχος]]. Λατ. securus, παρ’ Ὁμ. [[κυρίως]] ἐπὶ εὐωχουμένων, οἱ δὲ ἕκηλοι τέρπονται, ἥσυχοι, ἐν ἀναπαύσει, ἐν ἀνέσει, Ἰλ. Ε. 759· [[ἕκηλος]] πῖνε Ὀδ. Φ. 309· ἕκηλοι νεκροὺς ἄμ [[πεδίον]] συλήσετε Ἰλ. Ζ. 70· ἀλλὰ [[ἕκηλος]] ἐρρέτω, «ἀλλ’ [[ἥσυχος]] καὶ χωρὶς ἐμοῦ φθειρέσθω» (Θ. Γαζῆς), Ι. 376: ― [[ἁπλῶς]] ἐπὶ ἀπραξίας, [[ἥσυχος]], μόνον δὶς παρ’ Ὁμ., [[ἔσθι]]’ [[ἕκηλος]] Ὀδ. Ρ. 478· ἕκηλοι κάτθετε Φ. 259, πρβλ. Θεόκρ. 25. 100· [[οὕτως]], [[ἕκαλος]] [[ἔπειμι]] [[γῆρας]] Πινδ. Ἰ.-7 (6), 57· ἕκ. [[ἴσθι]] Αἰσχύλ. Θήβ. 238· ἕκ. εὕδειν Σοφ. Φ. 769· ἐᾶν ἕκηλόν τινα [[αὐτόθι]] 825· οὐδ. ὡς ἐπίρρ., ἕκηλα ἡμερεύειν ὁ αὐτ. Ἠλ. 786: ― μεταφ., ἐπὶ ἀγροῦ μένοντος ἀργοῦ [[ἤτοι]] χέρσου, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 451. (Ἐκ τῆς √ϜΕΚ παράγονται [[ὡσαύτως]] τὰ [[ἑκών]], [[ἀέκων]] ὅ ἐστι ἀϝέκων, [[ἕκητι]], [[εὔκηλος]], ὅ ἐστιν ἐϝέκηλος: πρβλ. Σανσκρ. vaç, vaçmi ([[βούλομαι]]), a-vaças ([[ἀέκων]])· Λατ. in-vitus, δηλ. in-vic-itus). | |lstext='''ἕκηλος''': Δωρ. ἕκᾱλος, ον, (ἴδε περὶ τὸ [[τέλος]]), [[ἥσυχος]]. Λατ. securus, παρ’ Ὁμ. [[κυρίως]] ἐπὶ εὐωχουμένων, οἱ δὲ ἕκηλοι τέρπονται, ἥσυχοι, ἐν ἀναπαύσει, ἐν ἀνέσει, Ἰλ. Ε. 759· [[ἕκηλος]] πῖνε Ὀδ. Φ. 309· ἕκηλοι νεκροὺς ἄμ [[πεδίον]] συλήσετε Ἰλ. Ζ. 70· ἀλλὰ [[ἕκηλος]] ἐρρέτω, «ἀλλ’ [[ἥσυχος]] καὶ χωρὶς ἐμοῦ φθειρέσθω» (Θ. Γαζῆς), Ι. 376: ― [[ἁπλῶς]] ἐπὶ ἀπραξίας, [[ἥσυχος]], μόνον δὶς παρ’ Ὁμ., [[ἔσθι]]’ [[ἕκηλος]] Ὀδ. Ρ. 478· ἕκηλοι κάτθετε Φ. 259, πρβλ. Θεόκρ. 25. 100· [[οὕτως]], [[ἕκαλος]] [[ἔπειμι]] [[γῆρας]] Πινδ. Ἰ.-7 (6), 57· ἕκ. [[ἴσθι]] Αἰσχύλ. Θήβ. 238· ἕκ. εὕδειν Σοφ. Φ. 769· ἐᾶν ἕκηλόν τινα [[αὐτόθι]] 825· οὐδ. ὡς ἐπίρρ., ἕκηλα ἡμερεύειν ὁ αὐτ. Ἠλ. 786: ― μεταφ., ἐπὶ ἀγροῦ μένοντος ἀργοῦ [[ἤτοι]] χέρσου, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 451. (Ἐκ τῆς √ϜΕΚ παράγονται [[ὡσαύτως]] τὰ [[ἑκών]], [[ἀέκων]] ὅ ἐστι ἀϝέκων, [[ἕκητι]], [[εὔκηλος]], ὅ ἐστιν ἐϝέκηλος: πρβλ. Σανσκρ. vaç, vaçmi ([[βούλομαι]]), a-vaças ([[ἀέκων]])· Λατ. in-vitus, δηλ. in-vic-itus). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=(ϝεκ.) and [[εὔκηλος]]: of [[good]] [[cheer]], [[free]] [[from]] [[care]], at [[ease]]; [[often]] negatively, ‘[[undisturbed]],’ ‘[[unmolested]],’ Il. 6.70, Il. 17.340; [[iron]]., [[ἕκηλος]] ἐρρέτω, ‘[[let]] him go to [[perdition]] at his [[leisure]],’ Il. 9.376. | |auten=(ϝεκ.) and [[εὔκηλος]]: of [[good]] [[cheer]], [[free]] [[from]] [[care]], at [[ease]]; [[often]] negatively, ‘[[undisturbed]],’ ‘[[unmolested]],’ Il. 6.70, Il. 17.340; [[iron]]., [[ἕκηλος]] ἐρρέτω, ‘[[let]] him go to [[perdition]] at his [[leisure]],’ Il. 9.376. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 30: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἕκηλος:''' Δωρ. ἕκᾰλος, -ον, = [[εὔκηλος]], [[ήσυχος]], αυτός που βρίσκεται σε [[ηρεμία]], σε [[γαλήνη]], Λατ. [[securus]], λέγεται για πρόσωπα που απολαμβάνουν [[κάτι]] για τον εαυτό τους, σε Όμηρ.· <i>ἕκηλοι συλήσετε</i>, εσείς θα τους λεηλατήσετε εύκολα, δηλ. [[χωρίς]] [[κώλυμα]] ή [[εμπόδιο]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἕκ. εὕδειν</i>, σε Σοφ.· ουδ. ως επίρρ., στον ίδ. | |lsmtext='''ἕκηλος:''' Δωρ. ἕκᾰλος, -ον, = [[εὔκηλος]], [[ήσυχος]], αυτός που βρίσκεται σε [[ηρεμία]], σε [[γαλήνη]], Λατ. [[securus]], λέγεται για πρόσωπα που απολαμβάνουν [[κάτι]] για τον εαυτό τους, σε Όμηρ.· <i>ἕκηλοι συλήσετε</i>, εσείς θα τους λεηλατήσετε εύκολα, δηλ. [[χωρίς]] [[κώλυμα]] ή [[εμπόδιο]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἕκ. εὕδειν</i>, σε Σοφ.· ουδ. ως επίρρ., στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[careless]], [[at will]], [[quiet]],<br />Other forms: Dor. | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[careless]], [[at will]], [[quiet]],<br />Other forms: Dor. [[ἕκαλος]]<br />Derivatives: Also [[εὔκηλος]], [[εὔκαλος]] (Il.). From it <b class="b3">ἑκηλία φιλοτησία</b>, <b class="b3">εὑκαλία ἡσυχία</b>, <b class="b3">εὑκαλεῖ ἀτρεμίζει</b> [[H]].<br />Origin: IE [Indo-European] [1135] <b class="b2">*u̯eḱ-</b> [[will want]]<br />Etymology: Uncertain. Best with Buttmann Lexilogus 1, 141 as <b class="b3">*Ϝέκαλος</b> (= <b class="b3">γέκαλον ἥσυχον</b> H.; on the digamma also Chantraine Gramm. hom. 1, 129f.) to <b class="b3">*Ϝέκα</b> in <b class="b3">ἑκά-εργος</b> (s. v.) a. o. with suffixal <b class="b3">-αλος</b>, <b class="b3">-ηλος</b> (Chantr. Form. 241f., Schwyzer 484), so prop. "at will". [[εὔκηλος]] just after the many compounds with <b class="b3">εὑ-</b>; after it [[δύσκηλος]], s. v. - The semantically attractive connection with Skt. <b class="b2">úc-yati</b> [[find pleasure]], [[be used to]], <b class="b2">ókas-</b> n. [[usual stay]], [[house]] etc. (Persson Studien 7) does not explain the form [[ἕκηλος]]. - Wrong Bechtel Lex. s. v. - Fraenkel Lexis 3, 64ff. thinks [[ἕκηλος]] and [[εὔκηλος]] are two different words. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἕκηλος''': {hékēlos}<br />'''Forms''': dor. [[ἕκαλος]]<br />'''Meaning''': [[sorglos]], [[nach Herzenslust]], [[unbehelligt]], [[ruhig]],<br />'''Derivative''': daneben in derselben Bedeutung [[εὔκηλος]], [[εὔκαλος]] (beide ep. poet. seit Il.). Davon [[ἑκηλία]] | |ftr='''ἕκηλος''': {hékēlos}<br />'''Forms''': dor. [[ἕκαλος]]<br />'''Meaning''': [[sorglos]], [[nach Herzenslust]], [[unbehelligt]], [[ruhig]],<br />'''Derivative''': daneben in derselben Bedeutung [[εὔκηλος]], [[εὔκαλος]] (beide ep. poet. seit Il.). Davon [[ἑκηλία]]· [[φιλοτησία]], εὐκαλία· [[ἡσυχία]], [[εὐκαλεῖ]]· ἀτρεμίζει H.<br />'''Etymology''': Nicht sicher erklärt. Am ehesten mit Buttmann Lexilogus 1, 141 als *ϝέκαλος (= γέκαλον· ἥσυχον H.; zum Digamma auch Chantraine Gramm. hom. 1, 129f.) zu *ϝέκα in [[ἑκάεργος]] (s. d.) u. a. mit suffixalem -αλος, -ηλος (Chantraine Formation 241f., Schwyzer 484), somit eig. "nach Wunsch". In [[εὔκηλος]] steckt gewiß keine schwache Nebenform (für *ὑκ- wie [[εὐρύς]] neben aind. ''urú''- u. a.), sondern einfach eine volksetymologische Umbildung nach den vielen Komposita mit εὐ-; danach [[δύσκηλος]], s. d. — Die semantisch ansprechende Anknüpfung an aind. ''úc''-''yati'' [[Gefallen finden]], [[gewohnt sein]], ''ókas''- n. [[gewohnter Aufenthalt]], [[Behausung]] usw. (Persson Studien 7) erklärt die Form [[ἕκηλος]] nicht; ein zweisilbiges ''eu̯eq''- ist eine leere Konstruktion. — Unrichtige "Wurzel"-Analyse bei Bechtel Lex. s. v. — Nach Fraenkel Lexis 3, 64ff. (wo weitere Lit.) sind [[ἕκηλος]] und [[εὔκηλος]] zwei verschiedene Wörter.<br />'''Page''' 1,477 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[good-tempered]], [[untroubled]], [[at ease]], [[easy in one's mind]], [[free from care]], [[free from fear]], [[in peace]] | |woodrun=[[good-tempered]], [[untroubled]], [[at ease]], [[easy in one's mind]], [[free from care]], [[free from fear]], [[in peace]] | ||
}} | }} | ||
