Anonymous

ἀπαυδάω: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(21 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=apavdao
|Transliteration C=apavdao
|Beta Code=a)pauda/w
|Beta Code=a)pauda/w
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[forbid]], abs., ἐγὼ δ' ἀπαυδῶ γ' <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1293</span>; freq. folld. by [[μή]] c. inf., τὸν ἄνδρ' ἀπηύδα . . στέγης μὴ ἔξω παρήκειν <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>741</span>; τὸν ἄνδρ' ἀπαυδῶ τῆσδε γῆς . . μὴ εἰσδέχεσθαί τινα <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>236</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>934</span>, <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>468</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>1072</span>: with implied neg., ἀ. ἐξίστασθαι μύσταισι χοροῖς <span class="bibl">Id.<span class="title">Ra.</span>369</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[decline]], [[refuse]], <b class="b3">οὔκουν ἀπαυδᾶν δυνατόν ἐστί μοι πόνους</b> <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>342</span>; [[renounce]], νεῖκος ἀ. <span class="bibl">Theoc.22.129</span>; [[say no]], APl.4.299. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> to [[be wanting towards]], [[fail]], φίλοισι <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>87</span>: hence abs., [[fail]], of wood, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>5.6.1</span>; ἀ. πρὸς τὸ περίπατον Antyll. ap. <span class="bibl">Orib.6.21.11</span>; [[become speechless]], of hysterical patients, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.74</span>, cf. Ps.-Luc.<span class="title">Philopatr.</span>18; <b class="b3">ἀ. τὰ μαντεῖα</b> the oracles [[are dumb]], Plu.2.431b; [[faint]], [[fail]], <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span>8.14</span>; ἀ. ὑπὸ λιμοῦ <span class="bibl">Luc. <span class="title">Luct.</span>24</span>; κόπῳ <span class="bibl">Babr.7.8</span>; πόνοις <span class="title">AP</span>5.167; [[die]] (of patients), Herod. Med. in <span class="title">Rh.Mus.</span>58.80.</span>
|Definition=<span class="bld">A</span> [[forbid]], abs., ἐγὼ δ' ἀπαυδῶ γ' S.''Ph.''1293; freq. followed by [[μή]] c. inf., τὸν ἄνδρ' ἀπηύδα.. στέγης μὴ ἔξω παρήκειν Id.''Aj.''741; τὸν ἄνδρ' ἀπαυδῶ τῆσδε γῆς.. μὴ εἰσδέχεσθαί τινα Id.''OT''236, cf. E.''Rh.''934, ''Supp.''468, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''1072: with implied neg., ἀ. ἐξίστασθαι μύσταισι χοροῖς Id.''Ra.''369.<br><span class="bld">II</span> [[decline]], [[refuse]], <b class="b3">οὔκουν ἀπαυδᾶν δυνατόν ἐστί μοι πόνους</b> [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''342; [[renounce]], νεῖκος ἀ. Theoc.22.129; [[say no]], APl.4.299.<br><span class="bld">III</span> to [[be wanting towards]], [[fail]], φίλοισι [[Euripides|E.]]''[[Andromache|Andr.]]''87: hence abs., [[fail]], of wood, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 5.6.1; ἀ. πρὸς τὸ περίπατον Antyll. ap. Orib.6.21.11; [[become speechless]], of hysterical patients, Hp.''Mul.''1.74, cf. Ps.-Luc.''Philopatr.''18; <b class="b3">ἀ. τὰ μαντεῖα</b> the oracles [[are dumb]], Plu.2.431b; [[faint]], [[fail]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''8.14; ἀ. ὑπὸ λιμοῦ Luc. ''Luct.''24; κόπῳ Babr.7.8; πόνοις ''AP''5.167; [[die]] (of patients), Herod. Med. in ''Rh.Mus.''58.80.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[prohibir]] c. μή e inf. τὸν ἄνδρα ἀπηύδα ... μὴ 'ξω παρήκειν S.<i>Ai</i>.741, τὸν ἄνδρ' ἀπαυδῶ ... μήτ' εἰσδέχεσθαι μήτε ... S.<i>OT</i> 236, cf. E.<i>Rh</i>.934, <i>Supp</i>.467, Ar.<i>Eq</i>.1072<br /><b class="num">•</b>abs. [[oponerse]], [[decir que no]] ἐγὼ δ' ἀπαυδῶ S.<i>Ph</i>.1293, E.<i>Andr</i>.579, <i>AP</i> 16.299.<br /><b class="num">2</b> c. ac. [[renunciar a]] πόνους E.<i>Supp</i>.342, νεῖκος Theoc.22.129.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[fallar]] c. dat. de pers. φίλοισι E.<i>Andr</i>.87.<br /><b class="num">2</b> [[agotarse]], [[desfallecer]], [[sucumbir]] c. rég. prep. πρὸς περίπατον Antyll. en Orib.6.21.11, ὑπὸ λιμοῦ Luc.<i>Luct</i>.24<br /><b class="num">•</b>c. dat. instrum. τῷ κόπῳ Babr.7.8, πόθοις <i>AP</i> 5.168<br /><b class="num">•</b>de pacientes [[fallecer]] Herod.Med.<i>Rh.Mus</i>.58.80<br /><b class="num">•</b>de maderas [[fallar]], [[deshacerse]] σήπονται καὶ ... ἀ. Thphr.<i>HP</i> 5.6.1<br /><b class="num">•</b>de pers. [[desfallecer]] Thphr.<i>Char</i>.8.13, cf. <i>POxy</i>.237.8.12 (II d.C.), Luc.<i>Merc.Cond</i>.39, M.Ant.5.9<br /><b class="num">•</b>de una enfermedad [[debilitarse]] Hp.<i>Aph</i>.1.9.<br /><b class="num">3</b> [[quedarse sin habla]], [[enmudecer]] Hp.<i>Mul</i>.1.74, Luc.<i>Philopatr</i>.18, τὰ μαντεῖα Plu.2.431b.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0282.png Seite 282]] 1) untersagen, verbieten, absol., Soph. Phil. 1293; μή c. inf., Ai. 706 O. R. 236; μὴ διδόναι Ar. Equ. 1067; Ran. 369 die Steigerung αὐδῶ, ἀπαυδῶ, μάλ' ἀπαυδῶ; Eur. Suppl. 469. – 2) die Kraft (zum Reden) verlieren, auch verzichten auf etwas, entsagen, πόνοις Ep. ad. 47 (V, 168); vgl. Eur. Andr. 87; ἀπαυδήσας κόπῳ Bab. 7, 8, s. auch ἀπειπεῖν; aber c. accus., πόνους, vor den Mühen zagen, Eur. Suppl. 342; [[νεῖκος]] ἀπαυδῶν Theocr. 22, 129; [[πρός]] τι Plut. def. orac. 51; ib. 38 ist τὸ ἀπαυδᾶν τὰ μαντεῖα das Verstummen der Orakel; ermüden, Luc. Merc. Cond. 39; von Pflanzen, absterben, Theophr. – 3) verstummen, Luc. Philopat. 18.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0282.png Seite 282]] 1) untersagen, verbieten, absol., Soph. Phil. 1293; μή c. inf., Ai. 706 O. R. 236; μὴ διδόναι Ar. Equ. 1067; Ran. 369 die Steigerung αὐδῶ, ἀπαυδῶ, μάλ' ἀπαυδῶ; Eur. Suppl. 469. – 2) die Kraft (zum Reden) verlieren, auch verzichten auf etwas, entsagen, πόνοις Ep. ad. 47 (V, 168); vgl. Eur. Andr. 87; ἀπαυδήσας κόπῳ Bab. 7, 8, s. auch ἀπειπεῖν; aber c. accus., πόνους, vor den Mühen zagen, Eur. Suppl. 342; [[νεῖκος]] ἀπαυδῶν Theocr. 22, 129; [[πρός]] τι Plut. def. orac. 51; ib. 38 ist τὸ ἀπαυδᾶν τὰ μαντεῖα das Verstummen der Orakel; ermüden, Luc. Merc. Cond. 39; von Pflanzen, absterben, Theophr. – 3) verstummen, Luc. Philopat. 18.
}}
}}
{{ls
{{bailly
|lstext='''ἀπαυδάω''': μέλλ. -ήσω, ἀπαγορεύω, ἀπολ., ἐγὼ δ’ ἀπαυδῶ γ’ Σοφ. Φ. 1293· [[συχνάκις]] ἀκολουθεῖται ὑπὸ τοῦ μὴ μετ’ ἀπαρεμφ. ὡς συμβαίνει καὶ εἰς ἄλλα ἀπαγορευτικὰ ῥήματα, τὸν ἄνδρ’ ἀπηύδα… στέγης μὴ ἔξω παρήκειν ὁ αὐτ. Αἴ. 741, πρβλ. Ο. Τ. 236 ([[ἔνθα]] τὸ γῆς τῇσδε [[ἴσως]] [[εἶναι]] γεν. μεριστικὴ συναπτομένη [[μετὰ]] τοῦ τινα), Εὐρ. ‘Ρῆσ. 934, Ἱκ. 468, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1072. 2) τὸ ἐν Ἀριστοφ. Βατρ. 369, τούτοις αὐδῶ καὖθις ἀπαυδῶ καὖθις τὸ τρίτον μάλ’ ἀπαυδῶ ἐξίστασθαι μύσταισι χοροῖς ἐξηγεῖται: [[κελεύω]] ἢ [[λέγω]] ῥητῶς, [[παραγγέλλω]], [[διακηρύττω]], Λατ. edico, ἀλλ’ ἔτι καὶ [[ἐκεῖ]] ἡ ἀληθὴς [[ἔννοια]] [[εἶναι]]: [[ἀποτρέπω]], παραινῶ τινι φεύγειν τι. ΙΙ. ἀπέχομαι, [[ἀποφεύγω]], ἀφίσταμαί τινος, [[οὔκουν]] ἀπαυδᾶν δυνατόν ἐστί μοι πόνους Εὐρ. Ἱκ. 343· ἀρνοῦμαι, [[ἀπορρίπτω]], ἀποκηρύττω, [[νεῖκος]] ἀπ. Θεόκρ. 22. 129· [[ἀποφάσκω]], [[λέγω]] οὔ, ὄχι, Ἀνθ. Πλαν. 4. 299. ΙΙΙ. ὑστερῶ, [[ἀποκάμνω]], δὲν ἐπαρκῶ, [[ἐγκαταλείπω]] τινά, φίλοισι Εὐρ. Ἀνδρ. 87: [[ἐντεῦθεν]] ἀπολ., [[ἐκλείπω]], χάνομαι, ἢ [[ἀποθνήσκω]], ἐπὶ φυτῶν, Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 5. 6, 1· ἀπ. [[πρός]] τι, Ἄντυλλ. ἐν Matth. Med. 108: καθίσταμαι [[ἄφωνος]], Λουκ. Φιλόπ. 18. ἀπ. τὰ μαντεῖα, [[εἶναι]] βωβά, ἄφωνα, Πλούτ. 2. 431Β: - καταβάλλομαι, ὑπὸ λιμοῦ ἀπηυδηκότας Λουκ. π. Πένθ. 24· κόπῳ Βάβρ 7. 8· πόνοις Ἀνθ. ΙΙ. 5. 168. - Πρβλ. [[ἀπεῖπον]], ἀπαγορεύω, [[ἀπερῶ]].
|btext=[[ἀπαυδῶ]] :<br /><i>ao.</i> [[ἀπηύδησα]], <i>pf.</i> [[ἀπηύδηκα]];<br /><b>1</b> [[défendre]], [[interdire]];<br /><b>2</b> [[refuser]], [[décliner]], acc. ; faire défaut : τινι à qqn ; se laisser abattre;<br /><b>3</b> [[perdre l'usage de la parole]], [[devenir muet]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[αὐδάω]].
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=-ῶ :<br /><i>ao.</i> [[ἀπηύδησα]], <i>pf.</i> [[ἀπηύδηκα]];<br /><b>1</b> défendre, interdire;<br /><b>2</b> refuser, décliner, acc. ; faire défaut : τινι à qqn ; se laisser abattre;<br /><b>3</b> perdre l’usage de la parole, devenir muet.<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[αὐδάω]].
|elrutext='''ἀπαυδάω:'''<br /><b class="num">1</b> [[запрещать]] (ποιεῖν и μὴ ποιεῖν τι Soph., Eur., Arph.);<br /><b class="num">2</b> [[отказываться]], [[отклонять]], [[отвергать]] (πόνους Eur.; [[νεῖκος]] Theocr.): ἀ. τινι ἐν κακοῖς Eur. покидать кого-л. в беде;<br /><b class="num">3</b> [[слабеть]], [[изнемогать]], [[уставать]] (κοπῳ Babr.; ὑπὸ λιμοῦ Luc.; πόνοις Anth.);<br /><b class="num">4</b> [[умолкать]] Luc., Plut.
}}
}}
{{DGE
{{ls
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[prohibir]] c. μή e inf. τὸν ἄνδρα ἀπηύδα ... μὴ 'ξω παρήκειν S.<i>Ai</i>.741, τὸν ἄνδρ' ἀπαυδῶ ... μήτ' εἰσδέχεσθαι μήτε ... S.<i>OT</i> 236, cf. E.<i>Rh</i>.934, <i>Supp</i>.467, Ar.<i>Eq</i>.1072<br /><b class="num">•</b>abs. [[oponerse]], [[decir que no]] ἐγὼ δ' ἀπαυδῶ S.<i>Ph</i>.1293, E.<i>Andr</i>.579, <i>AP</i> 16.299.<br /><b class="num">2</b> c. ac. [[renunciar a]] πόνους E.<i>Supp</i>.342, νεῖκος Theoc.22.129.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[fallar]] c. dat. de pers. φίλοισι E.<i>Andr</i>.87.<br /><b class="num">2</b> [[agotarse]], [[desfallecer]], [[sucumbir]] c. rég. prep. πρὸς περίπατον Antyll. en Orib.6.21.11, ὑπὸ λιμοῦ Luc.<i>Luct</i>.24<br /><b class="num">•</b>c. dat. instrum. τῷ κόπῳ Babr.7.8, πόθοις <i>AP</i> 5.168<br /><b class="num">•</b>de pacientes [[fallecer]] Herod.Med.<i>Rh.Mus</i>.58.80<br /><b class="num">•</b>de maderas [[fallar]], [[deshacerse]] σήπονται καὶ ... . Thphr.<i>HP</i> 5.6.1<br /><b class="num">•</b>de pers. [[desfallecer]] Thphr.<i>Char</i>.8.13, cf. <i>POxy</i>.237.8.12 (II d.C.), Luc.<i>Merc.Cond</i>.39, M.Ant.5.9<br /><b class="num">•</b>de una enfermedad [[debilitarse]] Hp.<i>Aph</i>.1.9.<br /><b class="num">3</b> [[quedarse sin habla]], [[enmudecer]] Hp.<i>Mul</i>.1.74, Luc.<i>Philopatr</i>.18, τὰ μαντεῖα Plu.2.431b.
|lstext='''ἀπαυδάω''': μέλλ. -ήσω, ἀπαγορεύω, ἀπολ., ἐγὼ δ’ ἀπαυδῶ γ’ Σοφ. Φ. 1293· [[συχνάκις]] ἀκολουθεῖται ὑπὸ τοῦ μὴ μετ’ ἀπαρεμφ. ὡς συμβαίνει καὶ εἰς ἄλλα ἀπαγορευτικὰ ῥήματα, τὸν ἄνδρ’ ἀπηύδα… στέγης μὴ ἔξω παρήκειν ὁ αὐτ. Αἴ. 741, πρβλ. Ο. Τ. 236 ([[ἔνθα]] τὸ γῆς τῇσδε [[ἴσως]] [[εἶναι]] γεν. μεριστικὴ συναπτομένη μετὰ τοῦ τινα), Εὐρ. ‘Ρῆσ. 934, Ἱκ. 468, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1072. 2) τὸ ἐν Ἀριστοφ. Βατρ. 369, τούτοις αὐδῶ καὖθις ἀπαυδῶ καὖθις τὸ τρίτον μάλ’ ἀπαυδῶ ἐξίστασθαι μύσταισι χοροῖς ἐξηγεῖται: [[κελεύω]] ἢ [[λέγω]] ῥητῶς, [[παραγγέλλω]], [[διακηρύττω]], Λατ. edico, ἀλλ’ ἔτι καὶ [[ἐκεῖ]] ἡ ἀληθὴς [[ἔννοια]] [[εἶναι]]: [[ἀποτρέπω]], παραινῶ τινι φεύγειν τι. ΙΙ. ἀπέχομαι, [[ἀποφεύγω]], ἀφίσταμαί τινος, [[οὔκουν]] ἀπαυδᾶν δυνατόν ἐστί μοι πόνους Εὐρ. Ἱκ. 343· ἀρνοῦμαι, [[ἀπορρίπτω]], ἀποκηρύττω, [[νεῖκος]] ἀπ. Θεόκρ. 22. 129· [[ἀποφάσκω]], [[λέγω]] οὔ, ὄχι, Ἀνθ. Πλαν. 4. 299. ΙΙΙ. ὑστερῶ, [[ἀποκάμνω]], δὲν ἐπαρκῶ, [[ἐγκαταλείπω]] τινά, φίλοισι Εὐρ. Ἀνδρ. 87: [[ἐντεῦθεν]] ἀπολ., [[ἐκλείπω]], χάνομαι, ἢ [[ἀποθνήσκω]], ἐπὶ φυτῶν, Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 5. 6, 1· ἀπ. [[πρός]] τι, Ἄντυλλ. ἐν Matth. Med. 108: καθίσταμαι [[ἄφωνος]], Λουκ. Φιλόπ. 18. ἀπ. τὰ μαντεῖα, [[εἶναι]] βωβά, ἄφωνα, Πλούτ. 2. 431Β: - καταβάλλομαι, ὑπὸ λιμοῦ ἀπηυδηκότας Λουκ. π. Πένθ. 24· κόπῳ Βάβρ 7. 8· πόνοις Ἀνθ. ΙΙ. 5. 168. - Πρβλ. [[ἀπεῖπον]], ἀπαγορεύω, [[ἀπερῶ]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἀπαυδάω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[απαγορεύω]], σε Σοφ.· [[ἀπαυδάω]] μή, με απαρ., [[απαγορεύω]] να γίνει [[κάτι]], στον ίδ., σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> [[απέχω]], [[αποφεύγω]], <i>πόνους</i>, σε Ευρ.· [[αρνούμαι]], [[απορρίπτω]], [[αποκηρύσσω]], [[νεῖκος]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">III.</b> [[υστερώ]], είμαι [[ανεπαρκής]], [[αφήνω]], [[εγκαταλείπω]], <i>φίλοισι</i>, σε Ευρ.· [[ἀπαυδάω]] ὑπὸ λιμοῦ, σε Λουκ.
|lsmtext='''ἀπαυδάω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[απαγορεύω]], σε Σοφ.· [[ἀπαυδάω]] μή, με απαρ., [[απαγορεύω]] να γίνει [[κάτι]], στον ίδ., σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> [[απέχω]], [[αποφεύγω]], <i>πόνους</i>, σε Ευρ.· [[αρνούμαι]], [[απορρίπτω]], [[αποκηρύσσω]], [[νεῖκος]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">III.</b> [[υστερώ]], είμαι [[ανεπαρκής]], [[αφήνω]], [[εγκαταλείπω]], <i>φίλοισι</i>, σε Ευρ.· [[ἀπαυδάω]] ὑπὸ λιμοῦ, σε Λουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀπαυδάω:'''<br /><b class="num">1)</b> запрещать (ποιεῖν и μὴ ποιεῖν τι Soph., Eur., Arph.);<br /><b class="num">2)</b> отказываться, отклонять, отвергать (πόνους Eur.; [[νεῖκος]] Theocr.): ἀ. τινι ἐν κακοῖς Eur. покидать кого-л. в беде;<br /><b class="num">3)</b> слабеть, изнемогать, уставать (κοπῳ Babr.; ὑπὸ λιμοῦ Luc.; πόνοις Anth.);<br /><b class="num">4)</b> умолкать Luc., Plut.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to [[forbid]], Soph.; ἀπ. μή c. inf. to [[prohibit]] from doing a [[thing]], Soph., Eur.<br /><b class="num">II.</b> to [[decline]], [[shun]], πόνους Eur.: to [[deny]], [[renounce]], [[νεῖκος]] Theocr.<br /><b class="num">III.</b> to be [[wanting]] [[towards]], [[fail]], φίλοισι Eur.; ἀπ. ὑπὸ λιμοῦ Luc.
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to [[forbid]], Soph.; ἀπ. μή c. inf. to [[prohibit]] from doing a [[thing]], Soph., Eur.<br /><b class="num">II.</b> to [[decline]], [[shun]], πόνους Eur.: to [[deny]], [[renounce]], [[νεῖκος]] Theocr.<br /><b class="num">III.</b> to be [[wanting]] [[towards]], [[fail]], φίλοισι Eur.; ἀπ. ὑπὸ λιμοῦ Luc.
}}
}}