τλάω: Difference between revisions

|Definition=never found in pres. (exc. in very late writers, as <span class="bibl">Tz.<span class="title">H.</span> 9.133</span>), this tense being supplied by the pf. [[τέτλαμεν]], etc., or by [[τολμάω]]: fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1290</span>; Aeol. and Dor. τλάσομαι Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>; later fut. [[ταλάσσω]] Lyc.746: Ep. aor. 1. ἐτάλασσα <span class="bibl">Il.17.166</span>; subj. ταλάσσω <span class="bibl">13.829</span>, <span class="bibl">15.164</span> (an aor. Med. [[ταλάσσατο]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>3.155</span>); inf. τελάσσαι Hsch. (cf. [[τελαμών]]): but the usu. aor. was [[ἔτλην]], <span class="bibl">Il.18.433</span>, etc., Ep. τλῆν <span class="bibl">5.385</span>, al., Dor. ἔτλᾱν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.), etc.; 3pl. ἔτλησαν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>171</span>, Dor. ἔτλᾱσαν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1201</span> (lyr.), Ep. ἔτλᾰν <span class="bibl">Il.21.608</span>, <span class="bibl">Simon.107.7</span> (= <span class="title">IG</span>7.53); imper. τλῆθι <span class="bibl">Thgn.1237</span>, Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.5.56</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>475</span>, etc., Dor. τλᾶθι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.276</span>; 2sg. subj. τλῇς <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>428</span> (lyr.); opt. [[τλαίην]], 3pl. τλαῖεν <span class="bibl">Il.17.490</span>; inf. τλῆναι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>704</span>, Ep. τλήμεναι <span class="bibl">Theoc.25.174</span>; part. [[τλάς]], [[τλᾶσα]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.): pf. [[τέτληκα]], in 2sg., <span class="bibl">Il.1.228</span>,<span class="bibl">543</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>280</span>, <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>544</span>, 3sg., <span class="bibl">Od.19.347</span>; in shorter forms with pres. sense, Ep. 1pl. τέτλαμεν <span class="bibl">20.311</span>; imper. τέτλᾰθι <span class="bibl">Il.5.382</span>, τετλάτω <span class="bibl">Od.16.275</span>; opt. τετλαίην <span class="bibl">Il.9.373</span>; Ep. inf. τετλάμεναι <span class="bibl">Od.13.307</span>, τετλάμεν <span class="bibl">6.190</span>, τετλάναι <span class="bibl">Metag.18</span> (hex.); Ep. part. [[τετληώς]], fem. τετληυῖα <span class="bibl">Od.20.23</span>, masc. dat. τετληότι <span class="bibl">4.447</span>, al., pl. τετληότες <span class="bibl">Il.5.873</span>, -ῶτες <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>1350</span>: plpf. ἐτέτλαμεν <span class="bibl">A.R. 1.807</span>:—poet. Verb, used by <span class="bibl">Isoc.4.96</span> (quoted by <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1408b16</span>), <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.3</span>; but [[τολμάω]] is the common prose form (cf. [[τλήμων]]): </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> [[suffer]], [[undergo]] hardship, disgrace, etc. (never like [[φέρω]], of bodily loads or burdens): </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> abs., [[hold out]], [[endure]], [[be patient]], [[submit]], ἤτοι ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, cf. <span class="bibl">19.308</span>; ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν <span class="bibl">Od.1.288</span>, cf. <span class="bibl">2.219</span>; esp. in imper., τέτλαθι, μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο <span class="bibl">Il. 1.586</span>; τλῆτε, φίλοι <span class="bibl">2.299</span>; τέτλαθι δή, κραδίη <span class="bibl">Od.20.18</span>: so in inf., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ <span class="bibl">13.307</span>: in part., τετληότι θυμῷ <span class="bibl">4.447</span>, etc.; κραδίη τετληυῖα <span class="bibl">20.23</span>: sts. folld. by a relat. clause, τλῆ μὲν Ἄρης, ὅτε μιν . . δῆσαν <span class="bibl">Il.5.385</span>, cf. <span class="bibl">392</span>; δηρὸν ἐτέτλαμεν εἴ κε . . μεταστρέψωσι νόον A.R. l.c. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[ἔτλην ἀνέρος εὐνήν]] = [[I submitted to be wedded to a man]], <span class="bibl">Il.18.433</span>; ῥίγιστα . . τετληότες εἰμέν <span class="bibl">5.873</span>; τλῆ δ' Ἀΐδης . . ὀϊστόν = bore up under the wound from it, ib. <span class="bibl">395</span>; ἔτλαν πένθος <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>7(6).37</span>; οἷα χρὴ πάθη τλῆναι πρὸς Ἥρας <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>704</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>71</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span> 1251</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> c. inf., [[dare]] or [[venture to do]], οὔτε λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ <span class="bibl">Il.1.228</span>, cf. <span class="bibl">7.480</span>, <span class="bibl">21.150</span>, etc.; [[bring oneself to do something contrary to one's feelings]], whether good or bad, have the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or the [[grace]], [[charity]], [[patience]], to do anything, ἔστε δὴ πατρὶ ἔτλην γεγωνεῖν νυκτίφοιτα δείματα = I took [[courage]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>657</span>; ἔτλα θυτὴρ γενέσθαι θυγατρός <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.); [[ἔτλα . . φῶς ἀλλάξαι]] [[submitted]] to exchange... <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 944</span> (lyr.); [[πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι]]; = [[how couldst thou quench thy orbs of sight]]? <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1327</span>; [[οὐδ' ἔτλης . . ἐφυβρίσαι]] nor [[hadst thou the cruelty]] to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1384</span>; [[μὴ τλῇς με προδοῦναι]] [[be]] not [[so cruel]] as to forsake me, <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>275</span> (anap.); [[οὐ γὰρ ἂν τλαίην ἰδεῖν]] [[I could]] not [[bear]] to see, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>119</span>, cf. <span class="bibl">1387</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">V.</span>1159</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>280</span>; so also in <span class="bibl">Il.24.35</span>,<span class="bibl">505</span>,<span class="bibl">519</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>718</span>, Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[dare]] a thing, i.e. [[dare to do]] it, ἄτλητα τλᾶσα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>408</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> c. part., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες <span class="bibl">Od.20.311</span> (but in <span class="bibl">5.362</span>, <span class="bibl">Il.5.383</span> the part. is independent of the Verb), cf. <span class="bibl">Simon.85.14</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1041</span> (s. v.l.), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>756</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>943</span>. (Root [[τελᾰ-]] (τᾰλᾰ-) alternating with [[τλᾱ-]]: also in [[πολύ-τλας]], [[τάλας]], [[τάλαντον]], [[τολμάω]], [[τελαμών]], Lat. [[tollo]], OE. [[polian]] 'endure', etc.)</span>

|btext=<i>f.</i> τλήσομαι, <i>f. réc.</i> τλήσω, <i>ao. épq.</i> [[ἐτάλασσα]];<br /><i>ao.2</i> [[ἔτλην]] (<i>dor.</i> [[ἔτλαν]]) &gt; <i>impér.</i> [[τλῆθι]], <i>sbj.</i> τλῶ, <i>opt.</i> τλαίην, <i>inf.</i> [[τλῆναι]], <i>part.</i> τλάς, τλᾶσα, τλάν;<br /><i>pf. au sens d’un prés.</i><br /><i>litt.</i> prendre sur soi, se charger de, <i>d’où</i> :<br /><b>I.</b> supporter, souffrir, acc. ; <i>abs.</i> [[τλῆτε]] φίλοι IL tenez bon, amis ; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]] IL supporte cela, ô ma mère, et résigne-toi ; τετληότι θυμῷ OD d’une âme patiente, avec un cœur patient ; avec un inf. : [[οὐ]] γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]] AR car je ne supporterais pas de voir ; avec un part. : [[τάδε]] καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες OD nous supportons d’être témoins de cela, nous supportons encore cela avec patience;<br /><b>II.</b> avec un acc. : prendre la force de ; τλ. τὸ γενναῖον SOPH prendre la force d’être courageux ; avec une nég. : ne pas faire l’effort de, <i>càd</i> ne pas juger nécessaire de;<br /><b>III.</b> avec un inf. :<br /><b>1</b> se résigner à, avoir le courage de : ἔτλα ἀλλάξαι οὐράνιον [[φῶς]] SOPH (Danaé) supporta d’être privée de la lumière du ciel ; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι ; SOPH comment as-tu eu le courage de mutiler tes yeux ?;<br /><b>2</b> avoir la hardiesse <i>ou</i> la cruauté de.<br />'''Étymologie:''' R. Ταλ &gt; Τλα par métath. ; cf. [[τάλας]], [[τλήμων]], <i>lat.</i> tollo, tuli, tolero.

|sltr=[[τλάω]] (fut. τλσομαι; aor. [[ἔτλαν]]; [[τλᾶθι]]; τλάντων.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[endure]] τλάντων δ' [[ἔπειτα]] θεοὶ συνετέλεσσαν (sc. [[τῶν]] Ἀβδηριτῶν) (Pae. 2.64) c. acc., [[ἔτλαν]] δὲ [[πένθος]] οὐ φατόν (I. 7.37) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> c. inf., [[have]] the [[courage]] to [[τλᾶθι]] [[τᾶς]] εὐδαίμονος ἀμφὶ Κυράνας [[θέμεν]] σπουδὰν ἅπασαν (P. 4.276) “[[οὐκέτι]] τλάσομαι ψυχᾷ [[γένος]] ἁμὸν [[ὀλέσσαι]]” (P. 3.41)

|lsmtext='''τλάω:''' [[ριζικός]] [[τύπος]] που δεν απαντά στον ενεστ. (από το οποίο προέρχεται ο παρακ. [[τέτληκα]], ή το [[ρήμα]] [[τολμάω]])· μέλ. [[τλήσομαι]], Δωρ. <i>τλάσομαι</i>· Επικ. αορ. [[ἐτάλασσα]], υποτ. <i>ταλάσσω</i>· περισσότερο [[κοινή]] η [[χρήση]] του αορ. βʹ [[ἔτλην]] (όπως αν προερχόταν από ενεστ. [[τλῆμι]]), Επικ. [[τλῆν]], Δωρ. <i>ἔτλᾱν</i>, γʹ πληθ. <i>ἔτλησαν</i>, Επικ. <i>ἔτλᾰν</i>· προστ. [[τλῆθι]], Δωρ. [[τλᾶθι]]· βʹ ενικ. υποτ. <i>τλῇς</i>· ευκτ. [[τλαίην]], γʹ πληθ. [[τλαῖεν]]· απαρ. [[τλῆναι]], Επικ. [[τλήμεναι]]· μτχ. <i>τλάς</i>, <i>τλᾶσα</i>· παρακ. (με [[σημασία]] ενεστ.) [[τέτληκα]], Επικ. αʹ πληθ. <i>τέτλαμεν</i>, προστ. <i>τέτλᾰθι</i>, [[τετλάτω]]· ευκτ. <i>τετλαίην</i>· απαρ. <i>τετλάμεναι</i>, [[τετλάμεν]], μτχ. [[τετληώς]], θηλ. <i>τετληυῖα</i>, <i>τετληότος</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ανέχομαι]], [[υπομένω]] δυστυχίες, [[καρτερώ]]· με αιτ. πράγμ., [[ἔτλην]] οἷ' [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν, και υπέμεινα [[συνουσία]] ανδρός, στο ίδ.· <i>τλῆ ὀϊστόν</i>, υπέμεινε να χτυπηθεί από αυτό, στο ίδ.· ἔτλα [[πένθος]], σε Πίνδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., [[υπομένω]], [[καρτερώ]], υποτάσσομαι, σε Όμηρ.· [[κυρίως]] στην προστ. [[τέτλαθι]], <i>μῆτερ ἐμή</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[τλῆτε]], <i>φίλοι</i>, σε Ομήρ. Οδ.· στη μτχ., <i>τετληότι θυμῷ</i>, με καρτερική [[ψυχή]], στο ίδ.· [[κραδίη]] τετληυῖα, στο ίδ.<br /><b class="num">II.</b> με απαρ., [[τολμώ]] ή [[ριψοκινδυνεύω]] να κάνω [[κάτι]], στο ίδ., σε Πίνδ. κ.λπ.· στους Αττ. ποιητές, [[τολμώ]] να κάνω [[κάτι]] ενάντια στις πεποιθήσεις ή διαθέσεις μου [[είτε]] αγαθές [[είτε]] κακές, [[οπότε]], έχω το [[θάρρος]], την [[αυθάδεια]], τη [[σκληρότητα]] ή την [[υπομονή]] να κάνω [[κάτι]], ἔστεδὴ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν, ώσπου [[πήρα]] το [[θάρρος]] να πω, σε Αισχύλ.· <i>ἔτλα ἀλλάξαι</i>, δέχθηκε να ανταλλάξει, σε Σοφ.· <i>οὐδ' ἔτλης ἐφυβρίσαι</i>, [[ούτε]] είχες τη [[σκληρότητα]] να προσβάλλεις, στον ίδ.· οὐγὰρ ἂν [[τλαίην]] [[ἰδεῖν]], δεν θα άντεχα, δεν θα είχα το [[θάρρος]] να δω, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. πράγμ., [[αποτολμώ]] [[κάτι]], δηλ. [[τολμώ]] να πράξω [[κάτι]], <i>ἄτλητα τλᾶσα</i>, σε Αισχύλ.· <i>εἰ καὶ τοῦτ' ἔτλη</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> με μτχ., [[τάδε]] τέτλαμεν εἰσορόωντες, σε Ομήρ. Οδ.