δοῦλος: Difference between revisions

|Definition=(A), Cret. δῶλος <span class="title">Leg.Gort.</span>1.1, al., ὁ:—prop. <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[born bondman]] or [[slave]], opp. [[one made a slave]], τὰ ἀνδράποδα πάντα καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα <span class="bibl">Th.8.28</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>330</span>: then, generally, [[bondman]], [[slave]], opp. [[δεσπότης]] (q. v.): not in Hom., who twice has fem. δούλη, ἡ, [[bondwoman]], <span class="bibl">Il.3.409</span>, <span class="bibl">Od.4.12</span>, cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1326</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.1.4</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span> 395e</span>, etc.: freq. of Persians and other nations subject to a despot, Hdt., etc.; <b class="b3">οὔ τινος δοῦλοι κέκληνται</b>, of the Greeks, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>242</span>: metaph., <b class="b3">χρημάτων δ</b>. [[slaves to]] money, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>865</span>; so γνάθου δ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span> 282.5</span>; τῶν αἰεὶ ἀτόπων <span class="bibl">Th.3.38</span>; <b class="b3">λιχνειῶν, λαγνειῶν</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>1.22</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Mem.</span>1.3.11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Adj. (not in A.), <b class="b3">δοῦλος, η, ον,</b> [[slavish]], [[servile]], [[subject]], δ. πόλις <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>917</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.2.29</span>; γνώμαισι δούλαις <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>53</span>; <b class="b3">δ. ἔχειν βίον</b> ib.<span class="bibl">302</span>; <b class="b3">σῶμα δ</b>., opp. <b class="b3">νοῦς ἐλεύθερος</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>940</span>; τοὺς τρόπους δούλους παρασχεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>877</span>; <b class="b3">δ. θάνατος, ζυγόν, πούς</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Or.</span> 1170</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>678</span>,<span class="bibl">507</span>; δ. καὶ τυραννουμένη πόλις <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>577d</span>; <b class="b3">δ. ἡδοναί</b>, = [[δουλοπρεπεῖς]], ib.<span class="bibl">587c</span>, etc.: Comp. [[δουλότερος]] [[more enslaved]], Αἴγυπτον δ. ποιεῖν <span class="bibl">Hdt.7.7</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">τὸ δ</b>., = [[οἱ δοῦλοι]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>983</span>, etc.; also, [[slavery]], [[a slavish life]], ib.<span class="bibl">556</span> (troch.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[ancillary]], δ. ἐπιστῆμαι <span class="bibl">Arist. <span class="title">Metaph.</span>996b11</span>.</span><br /><span class="bld">δοῦλος</span> (B)<b class="b3">· ἡ οἰκία ἢ τὴν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέλευσιν τῶν γυναικῶν</b>, Hsch.; cf. <b class="b3">δωλοδομεῖς, δωλέννετος</b>.

|dgtxt=-η, -ον<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> δōλος <i>IG</i> 1³.430.3 (V a.C.), <i>ICr</i>.4.72.1.2 (Gortina V a.C.), <i>IGDOlbia</i> 23.5 (Berezan V a.C.); fem. δώλα Call.<i>Lau.Pall</i>.47, <i>Cer</i>.95, Theoc.2.94<br /><b class="num">A</b> como adj.<br /><b class="num">1</b> [[servil]], [[propio o de esclavos]] καί μοι πόλιν κένανδρον ἢ δούλην τινὰ ἔδοξας εἶναι parece que te imaginas que tengo una ciudad sin hombres o esclava, e.e., habitada por esclavos</i> S.<i>OC</i> 917, cf. X.<i>Mem</i>.4.2.29, Isoc.4.95, ψυχή Pl.<i>R</i>.577d, [[βίος]] S.<i>Tr</i>.302, θάνατος E.<i>Or</i>.1170, δοῦλον ζυγόν el yugo de la esclavitud</i> E.<i>Tr</i>.678, εἰ σῶμα δοῦλον, ἀλλ' ὁ νοῦς [[ἐλεύθερος]] S.<i>Fr</i>.940, γνώμαισι δούλαις S.<i>Tr</i>.53, ὥστε τοὺς τρόπους δούλους παρασχεῖν E.<i>Supp</i>.877, δούλαις τισὶ δορυφόροις ἡδοναῖς συνοικεῖ Pl.<i>R</i>.587c, πούς E.<i>Tr</i>.507, (τὸν δοῦλον) τύχην ἔχοντα δούλην Men.<i>Comp</i>.1.264.<br /><b class="num">2</b> [[que es esclavo]], [[esclavo]] ὄρνις [[ἔγωγε]] δ. soy un pájaro esclavo</i> Ar.<i>Au</i>.70, cf. <i>Ra</i>.531, [[γυνή]] <i>SIG</i> 985.27 (Filadelfia I a.C.), δοῦλα σώματα esclavos</i>, <i>IG</i> 12 (7).386.7 (Egíale, III a.C.), <i>POxy</i>.496.7, <i>PMonac</i>.74.9 (ambos II d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[esclavizado]], [[sometido]] de pueblos τῷ πεζῷ Μακεδόνας πρὸς τοῖσι ὑπάρχουσι δούλους προσεκτήσαντο Hdt.6.43, tb. en compar. Αἴγυπτον πᾶσαν πολλὸν δουλοτέρην ποιήσας Hdt.7.7, cf. 6.44, Ph.2.60, πόλις Pl.<i>R</i>.577d<br /><b class="num">•</b>fig., de cosas. [[sometido]], [[doblegado]] [[γόνυ]] de los indios ante Dioniso, Nonn.<i>D</i>.15.124, [[αὐχήν]] Nonn.<i>D</i>.29.368<br /><b class="num">•</b>[[capturado]] σκῦλα Nic.<i>Fr</i>.106.<br /><b class="num">B</b> subst.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>en Hom. sólo fem. δούλη [[esclava]] por derecho de conquista, con consideración próxima a la [[concubina]] σ' ἢ ἄλοχον ποιήσεται, ἢ ... δούλην <i>Il</i>.3.409, γένετο κρατερὸς Μεγαπένθης ἐκ δούλης <i>Od</i>.4.12, cf. Hdt.1.7.<br /><b class="num">2</b> [[esclavo]]<br /><b class="num">a)</b> formando parte del servicio doméstico (σε) πολλῶν μετὰ δούλων σταθεῖσαν dicho por Clitemestra a Casandra, A.<i>A</i>.1038, cf. 1045, 1326, (Ῥοδῶπις) δούλη ... Ἰάδμονος ... σύνδουλος δὲ Αἰσώπου Hdt.2.134, cf. Lys.4.19, Hp.<i>Epid</i>.5.35, 41, Lys.7.16, Call.<i>Lau.Pall</i>.l.c., <i>Cer</i>.l.c., Theoc.l.c., entre los estoicos no sustancialmente dif. de οἰκέτης Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.86.20, 25, cf. Ammon.<i>Diff</i>.148, <i>TAM</i> 3(1).495 (Termeso, imper.)<br /><b class="num">•</b>c. indic. de oficios ἐκδεδόσθαι ... δούλην πρὸς μάθησιν τῆς γερδιακῆς τέχνης <i>POxy</i>.1647.11 (II d.C.), δ. πραγματευτής <i>TAM</i> 5(1).442.3 (imper.);<br /><b class="num">b)</b> con atribución de características serviles ὡς πρέπει δούλοις λέγειν E.<i>Hipp</i>.115, cf. Is.6.50, Pl.<i>R</i>.395e, ὁμοίαν ταῖς δούλαις εἶχε τὴν ἐσθῆτα una princesa cautiva, X.<i>Cyr</i>.5.1.4; πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ <i>Eu.Matt</i>.25.26, τὸν ἀχρεῖον δοῦλον <i>Eu.Matt</i>.25.30, pero tb. (δ.) [[ἔντιμος]] dicho del estimado siervo</i> del centurión <i>Eu.Luc</i>.7.2, del propio Cristo al encarnarse μορφὴν δούλου λαβών <i>Ep.Phil</i>.2.7<br /><b class="num">•</b>que pasan a sus hijos οὔτε ποτ' ἐκ δούλης (πέφυκε) τέκνον ἐλευθέριον ni nace de una esclava un hijo con cualidades de hombre libre</i> Thgn.538, σὸς δὲ δ. οὐκ ἔφυν dice Menelao a Agamenón no nací esclavo tuyo</i> E.<i>IA</i> 330, δοῦλον καὶ ἐκ δούλων ὄντα Lys.13.18, cf. 64, οἰκογενὴς δ. <i>PSI</i> 710.13 (II d.C.), <i>PStras</i>.505.13 (II d.C.), cf. <i>PLips</i>.26.9 (IV d.C.), pero fil. [[ἄνθρωπος]] γὰρ ἐκ φύσεως δ. οὐδείς Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.86;<br /><b class="num">c)</b> considerado propiedad y mercancía δ. οὐκ ὠνητὸς ἀλλ' οἴκοι τραφείς S.<i>OT</i> 1123, Κυδίμαχον δōλον Ἀδειμάντο <i>IG</i> l.c., α[ἴ] κ' ἐκς ἀγορᾶς πρ[ι] άμενος δōλον <i>ICr</i>.4.72.7.11 (V a.C.), cf. Lys.23.7, D.57.34, (δ.) παλίμπρητος Call.<i>Fr</i>.203.55, cf. Ach.Tat.7.11.4, <i>SB</i> 5808.9 (II d.C.), hipotecado <i>BGU</i> 567.1.24 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>puede ser sometido a tortura, fustigado τῶν δὲ δούλων τῶν μαρτυρησάντων οἱ δικασταὶ τὴν βάσανον ἐκ τῶν σωμάτων ποιείσθωσαν <i>PLille</i> 29.29 (III a.C.), cf. <i>IG</i> 2².1362.9 (IV a.C.), ὁ δ. τῆς πόλεως sinón. de [[δημόσιος]] (B I 1) esclavo público</i>, <i>ISide</i> 7.3 (II/III d.C.?), Καίσαρος δ. lat. uerna</i>, esclavo imperial</i>, <i>SEG</i> 26.482 (Dime II/III d.C.), <i>IKios</i> 46.10 (imper.), τοῖς τοῦ Σηβαστοῦ ἀπελευθέροις καὶ δούλοις a los libertos y esclavos imperiales</i>, <i>SEG</i> 26.1392.51 (Sagalaso I d.C.), ὁ δ. τοῦ ἀρχιερέως <i>Eu.Matt</i>.26.51, c. derecho a acogerse a sagrado τοῖς δούλοις φύγιμον ἔστω τὸ ἱερόν <i>IG</i> 5(1).1390.80 (Andania I a.C.), manumitido por consagración a un dios ἀνέθηκε ἱερὸν τῷ Ποτειδᾶνι ... τὸν δοῦλον <i>IEpir.App</i>.47 (III a.C.), por alguna acción extr. para la ciu. ἐὰν δὲ δ. ᾖ ὁ ἀποκτείνας (τὸν τύραννον), ἐπίτιμος ἔστω καὶ πολιτείας μετεχέτω ... <i>IIl</i>.25.31 (III a.C.);<br /><b class="num">d)</b> op. otras clases sociales: op. [[ἐλεύθερος]] <i>ICr</i>.l.c., Heraclit.B 53, Th.8.28, Isoc.21.4, Phylarch.<i>SHell</i>.694A, <i>IKomm.Kult</i>.Sz 46 (Selik I a.C.), 1<i>Ep.Cor</i>.7.23, 12.13, <i>Apoc</i>.6.15, <i>PHerm.Rees</i> 18.5 (IV d.C.), op. πολίτης Lys.30.27, ἐὰν δέ τις τῶν ἐν ταῖς πόλεσι οἰκούντων, ἢ ξένος ἢ πολίτης ἢ δ. <i>FD</i> 2.139.4 (II/I a.C.), al ‘amo’ δεσπότῃ καὶ δούλῳ ταὐτὸ συμφέρει Arist.<i>Pol</i>.1252^a34, cf. 1<i>Ep.Ti</i>.6.1, op. κύριος <i>Eu.Matt</i>.13.27, <i>Eu.Io</i>.15.15<br /><b class="num">•</b>entre los estoicos no sustancialmente dif. de οἰκέτης Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.86.20, 25, cf. Ammon.<i>Diff</i>.148<br /><b class="num">•</b>del sabio estoico μόνον τε ἐλεύθερον (εἶναι τὸν σοφόν), τοὺς δὲ φαύλους δούλους dicen los estoicos que solo el sabio es libre, y los malos son esclavos</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.86.31;<br /><b class="num">e)</b> prov. οὐκ ἔστι δούλων ... πόλις no hay una ciudad de esclavos</i> en ref. a algo inusitado, Anaxandr.4, cf. Eup.212, Plu.<i>Prou</i>.1.22, <i>App.Prou</i>.3.91<br /><b class="num">•</b>prov. ἐστὶ καὶ δούλων πόλις es una ciudad de esclavos</i> ref. a un mal gobierno <i>App.Prou</i>.2.84.<br /><b class="num">II</b> indic. simpl. sumisión o respeto<br /><b class="num">1</b> [[siervo]] dicho de colectivos tras la derrota οὔτινος δοῦλοι κέκληνται ... οὐδ' ὑπήκοοι (los griegos) no se llaman esclavos ni súbditos de nadie</i> A.<i>Pers</i>.242, cf. Hdt.1.129.<br /><b class="num">2</b> [[siervo]] rel. la divinidad ἀμύνεο πότνια (Hera) δούλους ὑμετέρους Call.<i>Del</i>.226, esp. judeo-crist. κύριος ... ἐπὶ τοῖς δούλοις [[αὐτοῦ]] παρακληθήσεται el Señor será misericordioso para con sus siervos</i> LXX <i>De</i>.32.36, ἰδοὺ ἡ δούλη τοῦ κυρίου he aquí la esclava del Señor</i> dicho por María <i>Eu.Luc</i>.1.38, cf. 1.48, δ. τοῦ Θεοῦ de Moisés <i>Apoc</i>.15.3, ἴασαι ... τὴν δούλην σου en un conjuro <i>Suppl.Mag</i>.25.9, en inscr. crist. <i>Klein.Türsteine</i> 486 (Frigia III d.C.), 789 (Galacia III d.C.), <i>Pan</i> 14r, <i>RECAM</i> 2.438, 442, <i>ISmyrna</i> 560 (VI d.C.) [[διάκων]] ἐλεεινὸς δ. Κυρίου <i>MAMA</i> 4.33 (IV d.C.), δοῦλοι τοῦ θεοῦ de los apóstoles <i>Act.Ap</i>.16.17<br /><b class="num">•</b>en uso predic. τὰ σύμπαντα δοῦλα σά todos los seres son siervos tuyos</i> LXX <i>Ps</i>.118.91.<br /><b class="num">3</b> [[siervo]], [[servidor como señal o tít. de sometimiento o respeto, en op. al ‘rey’ o personajes importantes]] [[Δαρεῖος]] ... Γαδάτᾳ δούλῳ τάδε λέγει· dirigiéndose a uno de sus sátrapas <i>IM</i> 115.4 (imper., copia de un original de VI/V a.C.), c. gen. pos. καὶ τίς ἐν πᾶσιν δούλοις σου ὡς Δαυιδ πιστός ...; LXX 1<i>Re</i>.22.14, οἱ δοῦλοι τοῦ βασιλέως los servidores del rey</i> LXX 3<i>Re</i>.1.47, op. [[ἀνδράποδον]]: ξείνοι τε καὶ δοῦλοι τῶν ἐπομένων, ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος εἶχε Hdt.3.125, de un rey a otro δ. σου καὶ υἱός σου [[ἐγώ]] LXX 4<i>Re</i>.16.7, de mujeres a reyes: Abigail a David ἡ δούλη σου LXX 1<i>Re</i>.25.24, cf. 2<i>Re</i>.14.19, 3<i>Re</i>.1.13, Judith a Olofernes, LXX <i>Iu</i>.11.5.<br /><b class="num">III</b> fig.<br /><b class="num">1</b> de pers. o asim. [[esclavo]], [[esclavizado]] c. gen. de cosa o abstr.: del Helesponto encadenado por el rey persa, A.<i>Pers</i>.745, c. gen. χρημάτων ... δ. esclavo del dinero</i> E.<i>Hec</i>.865, γνάθου E.<i>Fr</i>.282.5, δοῦλοι ... τῶν αἰεὶ ἀτόπων Th.3.38, δοῦλοι ... οἱ μὲν λιχνειῶν, οἱ δὲ λαγνειῶν X.<i>Oec</i>.1.22, τρυφῆς ... δ. ... καὶ κακουργίας Posidon.59, τῆς ἁμαρτίας <i>Eu.Io</i>.8.34, τῆς φθορᾶς 2<i>Ep.Petr</i>.2.19, τῆς εἱμαρμένης Vett.Val.250.9<br /><b class="num">•</b>usos predic. πολλαχῇ γὰρ ἡ φύσις δούλη τῶν ἀνθρώπων ἐστίν Arist.<i>Metaph</i>.982^b29, ἵνα δοῦλα (τὰ ἔθνη) γένηται τῆς δικαιουσύνης Origenes <i>Hom</i>.30 <i>in Lc</i>. (p.185), c. dat. τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ ἀκαθαρσίᾳ <i>Ep.Rom</i>.6.19., esp. del amor Ἔρωτος Nonn.<i>D</i>.13.326, en uso predic. c. dat. αὐτὸς δ. ... δμωΐδι γινόμενος habiendo llegado tú mismo a ser esclavo de una criada</i> por amor <i>AP</i> 5.302.16 (Agath.), cf. X.<i>Mem</i>.1.3.11.<br /><b class="num">2</b> de abstr. [[esclavo]], [[auxiliar]], [[ancilar]] ᾗ ὥσπερ δούλας οὐδ' ἀντειπεῖν τὰς ἄλλας ἐπιστήμας δίκαιον a la que (la sabiduría), como esclavas, justo es que no contradigan las otras ciencias</i> Arist.<i>Metaph</i>.996^b11, φιλοσοφία δούλη σοφίας Ph.1.530, cf. 85, φίλον γὰρ τὸ σοφὸν θεῷ μᾶλλον ἢ δοῦλον Ph.1.401.<br /><b class="num">IV</b> neutr. τὸ δ. [[condición de esclavo]], [[esclavitud]] ἐκπεφεύγαμεν τὸ δοῦλον E.<i>Io</i> 556, τὸ δοῦλον ἀσθενές E.<i>Io</i> 983. • DMic.: <i>do-e-ra</i>, <i>do-e-ro</i>.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>dohelo</i>- (cf. mic. <i>do-e-ro</i>) y éste prob. < *<i>dm̥s-elo</i>-, formado como θέσκελος sobre *<i>dm̥s-</i> ‘casa’ (cf. [[δόμος]] y [[δεσπότης]]).

|astxt=[[δοῦλος]], -η, -ον, [in LXX, ὁ δ. [[nearly]] [[always]] for עֶבֶד; ὁ δ. [[chiefly]] for שִׁפְחָה ,אָמָה;] <br /><b class="num">1.</b>in [[bondage]] to, [[subject]] to: Ro 6:19. <br /><b class="num">2.</b>As subst., ὁ, ἡ δ., a [[slave]];<br /><b class="num">(a)</b>fem., ἡ δ., a [[female]] [[slave]], bondmaid (Cremer, 702; DB, iii, 215): Lk 1:38, 48 Ac 2:18 (LXX); <br /><b class="num">(b)</b>masc., ὁ δ., a [[slave]], [[bond]]-[[man]]: Mt 8:9 18:23, al.; opp. to [[ἐλεύθερος]], I Co 7:22 12:13, Ga 3:28, Eph 6:8, Col 3:11, Re 6:15 13:16 19:18; opp. to [[κύριος]], [[δεσπότης]], [[οἰκοδεσπότης]], Mt 10:24 13:27, 28 Lk 12:46, Jo 15:15, Eph 6:5, Col 3:22 4:1, al.; metaph., δ. Χριστοῦ, [[τοῦ]] Χρ., Ἰησοῦ Χρ., Ro 1:1, I Co 7:22, Ga 1:10, Eph 6:6, Phl 1:1, Col 4:12, Ja 1:1, II Pe 1:1, Ju 1; δ. τ. θεοῦ, τ. κυρίου, Ac 16:17, II Ti 2:24, Tit 1:1, I Pe 2:16, Re 7:3 15:3; δ. [[πονηρός]], [[ἀχρεῖος]], [[κακός]], Mt 18:32 24:48 25:26, 30, Lk 17:10 19:22; δ. ἁμαρτίας, Jo 8:34, Ro 6:17, 20; τ. φθορᾶς, II Pe 2:19. SYN.: [[διάκονος]] (q.V.), [[θεράπων]], ὐπηρέτης (v. DB, iii, 377; iv, 461, 469; DCG, i, 221; ii, 613; Cremer, 215, 702).

|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[slave]], [[servant]], also as adj. with the comp. [[δουλότερος]] (Hdt.); [[δούλη]] f. [[slave-woman]], [[maid]] (Il.); on the extension E. Kretschmer Glotta 18, 74f.<br />Other forms: [[δῶλος]] Cret.;<br />Dialectal forms: Myc. <b class="b2">do-e-ro</b>, <b class="b2">do-e-ra \/dohelos</b>, <b class="b2">dohela\/</b><br />Compounds: many subst. and adj. compp.<br />Derivatives: [[δουλίς]] f. (Hyp.; cf. Schwyzer 127 and 465) with [[δουλίδιον]] (H.), [[δουλάριον]] (Ar.). - [[δουλοσύνη]] [[servanthood]] (Ion., Od.; vgl. Porzig Satzinhalte 226) with [[δουλόσυνος]] (E. Hek. 448 [lyr.]); s. Frisk Eranos 43, 220. - [[δούλιος]], <b class="b3">-ειος</b> [[slavish]], [[of a servant]] (Hom.), [[δούλεος]] <b class="b2">id.</b> (A. R.), [[δουλικός]] <b class="b2">id.</b> (Att. etc.), [[δουλικά]] ([[σώματα]]) n. pl. [[slaves]] (Peripl. M. Rubr., Pap.). - Denomin. [[δουλεύω]] [[be slave]], [[serve]] (Ion.-Att.) with [[δουλεία]], ion. <b class="b3">-ηΐη</b> [[servanthood]], [[δούλευμα]] <b class="b2">id.</b> (trag.; s. Chantr. Form. 186), [[δουλεύτρια]] [[female servant]] (Eust.); [[δουλόομαι]], <b class="b3">-όω</b> [[be made servant]] (Ion.-Att.) with [[δούλωσις]] (Th.) and [[δουλωτικός]] (Plu.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: The forms point to <b class="b3">*δόελος</b>, prob. from <b class="b3">*δοhελος</b>. One adduces: <b class="b3">δοῦλος ἡ οἰκία</b>, <b class="b3">η την ἐπὶ τὸ αὑτὸ συνέλευσιν τῶν γυναικῶν</b> H. (unclear <b class="b3">δωλοδομεῖς οἰκογενεῖς</b>; wrong Schulze Q. 95 A. 3); the word has been changed in [[δοῦμος]] (Latte after Wackernagel; aigainst the word order), but there is no conclusion. The word is in any case a loan, acc. to Lambertz Glotta 6, 1ff. from Carian or Lydian (thus Benveniste Rev. d. ét. lat. 10, 438f.); Risch, Kratylos 29 (1984) 96f. remarks that then the word would have appeared much later (than Myc), but it could as well be Pre-Greek. Neumann (FS Risch)1986, 489-496) started from <b class="b2">*dm̥-sel-o-</b> > <b class="b2">*doh-elo-</b>, with <b class="b2">sel-</b> the root of [[ἑλεῖν]]. But [[home-taken]] does not give the right meaning (while Fr. [[domestique]] is perfect), and for [[o]] < <b class="b2">*m̥</b> in Attica etc. he gives only [[ὄπατρος]] as example.

|ftr='''δοῦλος''': ion. att.<br />{doũlos}<br />'''Forms''': [[δῶλος]] kret.;<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Sklave]], [[Knecht]], auch als Adj. [[sklavisch]], [[knechtisch]] mit dem Komp. δουλότερος (Hdt.); [[δούλη]] f. [[Sklavin]], [[Magd]] (seit Il.); zur Verbreitung E. Kretschmer Glotta 18, 74f.<br />'''Composita''' : Viele subst. und adj. Kompp.<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[δουλίς]] f. (Hyp., ''AP'' u. a.; vgl. Schwyzer 127 und 465) mit [[δουλίδιον]] (H.), [[δουλάριον]] (Ar. usw., vorw. von Sklavinnen gebraucht). — [[δουλοσύνη]] [[Knechtschaft]] (ion. poet. seit Od.; vgl. Porzig Satzinhalte 226) mit [[δουλόσυνος]] (E. ''Hek''. 448 [lyr.]); dazu Frisk Eranos 43, 220. — [[δούλιος]], -ειος [[sklavisch]], [[knechtisch]] (vorw. poet. seit Hom.), [[δούλεος]] ib. (A. R.), [[δουλικός]] ib. (att. usw.), δουλικά (σώματα) n. pl. [[Sklaven]] (''Peripl''. ''M''. ''Rubr''., Pap.). — Denominative Verba: 1. [[δουλεύω]] [[Sklave sein]], [[dienen]] (ion. att.) mit [[δουλεία]], ion. -ηΐη [[Knechtschaft]], [[δούλευμα]] [[Knechtschaft]], [[Knecht]] (Trag.; vgl. Chantraine Formation 186), [[δουλεύτρια]] [[Dienerin]] (Eust.); 2. δουλόομαι, -όω [[geknechtet werden]], [[knechten]] (ion. att.) mit [[δούλωσις]] (Th., Pl. usw.) und [[δουλωτικός]] (Plu.).<br />'''Etymology''' : Ägäisch ''do''-''e''-''ro'', ''do''-''e''-''ra'', wenn richtig als ‘Sklave, -in’ gedeutet, erweist für [[δοῦλος]], [[δῶλος]] eine Grundform *δόελος. Wichtig für die Erklärung des Wortes ist eine Angabe bei H.: [[δοῦλος]]· ἡ [[οἰκία]], ἢ τὴν ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέλευσιν [[τῶν]] γυναικῶν (unklar [[δωλοδομεῖς]]· οἰκογενεῖς; verfehlt Schulze Q. 95 A. 3); die Änderung in δοῦμος (Latte nach Wackernagel) ist erwägenswert, verstößt aber gegen die Buchstabenfolge. Das Wort ist jedenfalls entlehnt, u. zw. nach Lambertz Glotta 6, 1ff. (wo ausführliche Behandlung) karisch-lydisch (ähnlich Benveniste Rev. d. ét. lat. 10, 438f.), nach Aßmann Glotta 9, 94ff. aus dem Nordsemitischen. — Unhaltbare idg. Etymologien bei Bq.<br />'''Page''' 1,412