δημοτικός: Difference between revisions

|Definition=ή, όν, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[of]] or [[for the people]], [[in common use]], <b class="b3">δ. γράμματα</b> in Egypt, opp. [[ἱρά]], <span class="bibl">Hdt.2.36</span>; οἶνος <span class="bibl">Plu.<span class="title">Mar.</span>44</span>; of opinions and the like, ὑπόληψις [[popular]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>989a11</span>; [[common]], [[ordinary]], ὀνόματα <span class="bibl">Luc. <span class="title">Hist.Conscr.</span>22</span>; ὕλη <span class="bibl">Max.Tyr.10.7</span>; πράγματα μικρὰ καὶ δ. Plu.2.408c. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[δημόσιος]], τὰ -κά [[public affairs]], <span class="bibl">Alciphr.1.4</span>; δ. λειτουργία <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>1.86</span> (iv A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[of the populace]], [[one of them]], <span class="bibl">D.21.209</span>. Adv. -κῶς, ἐσταλμένος <span class="bibl">Luc.<span class="title">Scyth.</span>5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[on the popular]] or [[democratic side]], τὸ σόφισμα δ. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>205</span>; ὄρνεα δ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Av.</span>1584</span>; τὴν οὐ δ. παρανομίαν <span class="bibl">Th.6.28</span>; opp. [[ὀλιγαρχικός]], <span class="bibl">Isoc.16.37</span>; λέγεις πόσα δεῖ προσεῖναι τῷ δ. <span class="bibl">D.18.122</span>; <b class="b3">οὐδὲν δ. πράττειν</b> to do nothing [[for the people]], <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>2.3.39</span>; δ. συκοφάνται <span class="bibl">Isoc.8.133</span>: generally, [[popular]], δ. καὶ φιλάνθρωπος <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.2.60</span>; τῶν μετρίων τινὰ καὶ δ. <span class="bibl">D.21.183</span>; δημοτικὸν τοῦτο δρᾷ <span class="bibl">Antiph.190.19</span>: hence, [[generous]], [[kindly]], [[affable]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.2.60</span>; δ. τι καὶ πρᾶον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>303d</span>; πρᾶός τις καὶ δ. <span class="bibl">Plb. 10.26.1</span>; δ. καὶ φιλάνθρωπα <span class="bibl">Plu.<span class="title">Oth.</span>1</span>. Adv. <b class="b3">-κῶς</b> [[affably]], [[kindly]], καλῶς καὶ δ. <span class="bibl">D.24.59</span>; <b class="b3">φιλανθρώπως καὶ δ</b>. ib.24: Comp. -ώτερον <span class="bibl">Plu. <span class="title">Demetr.</span>42</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of governments, [[popular]], [[democratic]], πολιτεία <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1292b13</span>: Comp. -ώτερα <span class="bibl">Id.<span class="title">Ath.</span>22.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">δ. δικαστήριον</b> [[trying suits between citizens]], <span class="title">SIG</span>286.17 (Milet., iv B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> Adv. χρῆσθαι ἀλλήλοις δ. [[in a spirit of equality]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1308a11</span>; <b class="b3">δ. πεπαιδευμένοι</b> ib.<span class="bibl">1310a17</span>; δ. ἐρίζειν [[like a free and independent citizen]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ner.</span>9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[of]] or [[belonging to a deme]], opp. [[δημόσιος]], Lexap. <span class="bibl">D.43.71</span>; ἱερά Hsch. s.v. [[δημοτελῆ]].</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0565.png Seite 565]] 1) zum gemeinen Volk gehörig, plebejus, [[gemein]], Xen., der es Ath. 1, 4 mit πονηροὶ καὶ πένητες vrbdt; vgl. Ar. Av. 1584; Arist. pol. 2, 7. 4, 14; [[νέος]] καὶ ταπεινὸς καὶ δημοτικῆς ἀγωγῆς τετευχώς Pol. 25, 8, 1; u. Sp. Bei Her. 2, 36 stehen γράμματα δημοτικά den ἱρά entgegen. – 2) dem Volke, der Demokratie ergeben, befreundet, im Ggstz von [[ὀλιγαρχικός]], Plat. Rep. IX, 572 d; Aesch. 3, 207; ὁ δ., der [[Volksfreund]], Dem. bei Din. 1, 44; – [[σόφισμα]] δ. καὶ χρήσιμον Ar. Nubb. 205; vgl. Thuc. 6, 28; Arist. Pol. 5, 9; δημοτικόν τι πράττειν Xen. Hell. 2, 3, 39. – Uebh. = [[menschenfreundlich]], καὶ [[πρᾶος]] ἐν τοῖς λόγοις Euthyd. 803 d; καὶ [[φιλάνθρωπος]], Xen. Mem. 1, 2, 60; vgl. Pol. 10, 26; Plut. Oth. 1; τὸ δημοτικόν, die poouläre Gesinnung, Rom. 26; Thes. 17. – Sp. τὰ δημοτικά, = δημόσια, [[Staatsgeschäfte]], z. B. Aleiphr. 1, 4; auch χρήματα, D. Hal. 7, 63. – Den compar. hat Lys. 20, 13 u. Sp., wie Pol. 10, 26. – 3) <b class="b2">einen att. Demos betreffend</b>, δεὶπνα, Ath. V, 185 c; [[ἱερόν]], wozu die Bürger eines Demos beitragen, dem δημόσιον entgeggstzt, Dem. 43. 71.

{{ls

|lstext='''δημοτικός''': -ή, -όν, ὁ ἀνήκων ἢ [[κατάλληλος]] διὰ τὸν λαόν, ἐν [[κοινῇ]] χρήσει, [[κοινός]], δ. γράμματα, ἐν Αἰγύπτῳ, ἀντίθ. τῷ ἱρά, Ἡρόδ. 2. 36 (ἴδε ἐν λ. [[ἱερογλυφικός]])· ἐπὶ γνωμῶν ἢ ἰδεῶν κττ., [[κοινός]], [[γνωστός]], Ἀριστ. Μεταφ. 1. 8. 6. 2) [[κοινός]], = [[δημόσιος]], Διον. Ἁλ. 7. 63· ― τὰ δημοτικά, δημόσια πράγματα, δημόσιαι ὑποθέσεις, Ἀλκίφρων 1. 4. ΙΙ. ὁ εἰς τὸν λαὸν ἀνήκων, εἷς ἐκ τῶν πολλῶν, Λατ. plebeius, Ξεν. Κύρ. 2. 3, 6, Δημ. 581. 24 2) ὁ φρονῶν τὰ τοῦ λαοῦ ἢ τοῦ δήμου, [[δημοκρατικός]], Λατ. popularis, Ἀριστοφ. Νεφ. 205, Ὄρν. 1584· τὴν οὐ δ. παρανομίαν Θουκ. 6. 28· λέγεις ἃ δεῖ προσεῖναι τῷ δημοτικῷ Δημ. 286, 9· οὐδὲν δ. πράττειν, οὐδὲν [[πράττω]] διὰ τὸν λαόν, Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 39· [[καθόλου]], ἀγαπητὸς εἰς τὸν λαόν, ἢ ἀγαπῶν τὸν λαόν, εὔνους αὐτῷ, δ. καὶ [[φιλάνθρωπος]] ὁ αὐτ. Ἀπομν. 1. 2, 60· τῶν μετρίων τινὰ καὶ δ. Δημ. 573 ἐν τέλ.· τῶν πολλῶν καὶ δ. ὁ αὐτ. 581. 24· δημοτικὸν τοῦτο δρᾷ Ἀντιφ. Πλουσ. 1. 19· ― [[συχνάκις]] ἐν τῷ ἐπίρρ. -κῶς, [[πράως]], μετ’ ἀγαθότητος, [[καλῶς]] καὶ δ. Δημ. 719. 8. 3) ἐπὶ πολιτευμάτων ἢ κυβερνήσεων, [[λαϊκός]], [[δημοκρατικός]], Ἰσοκρ. 185Ε, Ἀριστ. Πολ. 4. 3, 8 καὶ 5, 3.― Ἐπίρρ., χρῆσθαι ἀλλήλοις δ., ὡς [[μέλη]] ἐλευθέρας πολιτείας, [[αὐτόθι]] 5. 8, 5, πρβλ. 5. 9, 2. ΙΙΙ. ὁ ἔκ τινος δήμου ἢ εἴς τινα δῆμον ἀνήκων, ἀντίθ. τῷ [[δημόσιος]], παρὰ Δημ. 1074. 20.

{{bailly

|btext=ή, όν :<br /><b>A.</b> ([[δῆμος]], peuple) :<br /><b>I.</b> qui concerne les gens du peuple :<br /><b>1</b> populaire, plébéien : δημοτικὰ γράμματα HDT l’écriture démotique, <i>càd</i> à l’usage des gens du peuple, l’écriture commune, <i>en Égypte</i> démotique <i>(p. opp. à l’écriture sacrée, hiéroglyphes)</i>;<br /><b>2</b> partisan du peuple, qui a un caractère <i>ou</i> des sentiments démocratiques;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> qui a des sentiments d’humanité, philanthrope ; τὸ δημοτικόν, sentiments d’humanité;<br /><b>II.</b> qui concerne l’État, de l’État;<br /><b>B.</b> ([[δῆμος]], dème) qui concerne un dème.<br />'''Étymologie:''' [[δημότης]].

{{DGE

|dgtxt=-ή, -όν<br /><b class="num">I</b> sent. político, de abstr. [[popular]], [[democrático]] τὸ σόφισμα Ar.<i>Nu</i>.205, γνώμη Ar.<i>Ec</i>.631, παρανομία Th.6.28, οὐδὲν πώποτε δημοτικὸν οὔτε [[αὐτοῦ]] οὔτε τοῦ πατρὸς πράξαντος no habiendo hecho jamás ni él ni su padre nada en favor del sistema democrático</i> X.<i>HG</i> 2.3.39, δημοτικωτέρα πολὺ τῆς Σόλωνος ἐγένετο ἡ πολιτεία Arist.<i>Ath</i>.22.1, cf. <i>Pol</i>.1292^b13, νόμοι Arist.<i>Pol</i>.1310^a17, θαρροῦντες τῇ τε φύσει τοῦ βασιλέως δημοτικωτέρᾳ οὔσῃ Philostr.<i>VS</i> 560, cf. 583<br /><b class="num">•</b>de pers. o personif. [[partidario del partido popular]], [[democrático]] ὄρνεα Ar.<i>Au</i>.1584, δ. ἐξ ὀλιγαρχικοῦ γεγονώς Pl.<i>R</i>.572d, δημοτικοὺς μὲν εἶναι νομίζοντες τοὺς συκοφάντας considerando que los sicofantas eran amigos del pueblo</i> Isoc.8.133, Κάτων ... δημοτικώτατος ... τῶν καθ' ἑαυτὸν ἀνθρώπων D.C.43.11.6, βουληθεὶς ... ὣς δ. τις εἶναι δόξαι D.C.53.12.1<br /><b class="num">•</b>subst. ὁ δ. [[el partidario del partido popular]] D.18.122, οἱ δημοτικοί los demócratas</i> Isoc.16.37, Arist.<i>Pol</i>.1298^b18.<br /><b class="num">II</b> admin.<br /><b class="num">1</b> [[del pueblo]], [[público]] τὸ δ. [[δικαστήριον]] el tribunal público, e.e., que juzga los pleitos entre ciudadanos</i>, <i>Milet</i> 1(3).136.17 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en las metrópolis de los nomos por op. a los βουλευταί que podían optar a los cargos y magistraturas litúrgicas δημοτικῆς ὢν τύχης <i>POxy</i>.1101.24 (IV d.C.), cf. <i>SB</i> 7261.6 (III d.C.), τὴν ὑπὲρ [[ἑαυτοῦ]] ἐνιαύσιον δημοτικὴν λιτουργίαν ἀποπληρῶσαι <i>PSI</i> 86.11, cf. <i>PLips</i>.65.12 (ambos IV d.C.), ἐκτελοῦντα τὴν ἐγχειρισθεῖσαν τῷ υἱῷ αὐ[τ] οῦ δημοτικὴν λειτουργί[αν <i>PVindob.Sijpesteijn</i> 3.12 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>subst. τὰ δημοτικά [[los asuntos públicos]] Alciphr.1.4.1, Hsch.<br /><b class="num">2</b> [[que pertenece a un demo]], [[propio de un demo]] ἱερόν Ley en D.43.71, cf. Hsch.s.u. δημοτελῆ, δεῖπνα Ath.185c.<br /><b class="num">III</b> sent. social<br /><b class="num">1</b> [[del pueblo]], [[de extracción popular]] Σωκράτης ... πένης ἀνὴρ καὶ δ. D.Chr.54.2<br /><b class="num">•</b>en Roma [[plebeyo]] [[ἄνθρωπος]] ... πένης καὶ δ. Plu.<i>Mar</i>.44<br /><b class="num">•</b>subst. οἱ δημοτικοί [[los de las clases populares]], [[la gente del pueblo]], [[los ciudadanos comunes]] δύο μυριάδ'... τῶν δημοτικῶν Ar.<i>V</i>.709, τῶν μετρίων τινὰ καὶ δημοτικῶν D.21.183, καί τις ὑμῶν τῶν πολλῶν καὶ δημοτικῶν D.21.209, cf. Arist.<i>Pol</i>.1266^a22, <i>IG</i> 2².1329.13 (II a.C.), ὅπως] ... τῷ δημοτικωτάτῳ πρὸς τὸν εὐπο[ρώ] τατον ἡ ἴση ὑπάρ[χῃ δικα] ιο[δ] ο[σί] α <i>IG</i> 4.1.15 (Egina II a.C.), cf. D.Chr.31.74, 50.2, Zos.5.23.5<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ δ. [[el pueblo]] τοῦ μὲν βουλευτικοῦ καὶ δημοτικοῦ μέσον τάττεται τὸ πολεμικόν el ejército se sitúa equidistante del Senado y el pueblo</i> Aristid.Quint.107.1, [[Διονύσιος]] δὲ τὸ δ. εἶχεν εὔνουν Charito 5.4.1, πᾶν δὲ τὸ δ. ... ἐφίλει D.C.37.22.2, ἔπειτα ἐπιμελήσεται (el gobernador de Arabia) καὶ τοῦ δημοτικοῦ καὶ τῆς εὐταξίας Iust.<i>Nou</i>.102.2, ἀπαριθμεῖσθαι προστέταχε τὸ δ. Cyr.Al.M.68.845B, cf. Iust.<i>Nou</i>.102.2.<br /><b class="num">2</b> [[popular]], [[común]] de escritura y lengua διφασίοισι δὲ γράμμασι χρέωνται, καὶ τὰ μὲν αὐτῶν ἱρά, τὰ δε δημοτικά καλέεται (los egipcios) hacen uso de dos tipos de escritura, a una la llaman sagrada (la jeroglífica) y a la otra demótica</i> Hdt.2.36, cf. Hld.4.8.1, ποιήματα D.Chr.2.5, ὀνόματα δημοτικά palabras comunes</i> op. al lenguaje poético, Luc.<i>Hist.Cons</i>.22, ἡ γὰρ Ἀττικὴ [[γλῶσσα]] συνεστραμμένον τι ἔχει καὶ δημοτικόν Demetr.<i>Eloc</i>.177<br /><b class="num">•</b>gener. δ. ὑπόληψις [[opinión popular, común]] Arist.<i>Metaph</i>.989^a11, ἐπὶ πράγμασι μικροῖς καὶ δημοτικοῖς Plu.2.408c, ἐκ δημοτικῆς καὶ ταπεινῆς ὑποθέσεως Plb.15.35.2, οἶνος ... [[δημοτικός]] vino común</i> Plu.<i>Mar</i>.44, ὕλη Max.Tyr.4.7, ἐν ταῖς δημοτικαῖς καθέδραις Synes.<i>Ep</i>.66 (p.119), δημοτικοὶ θόρυβοι disturbios populares</i> Iust.<i>Nou</i>.13.4.1, cf. 103.3.1<br /><b class="num">•</b>de pers., peyor. [[populachero]] δημοτικοί, ὀχλαγωγοί de los que están bajo el signo de Ares, Vett.Val.15.22.<br /><b class="num">3</b> [[llano]], [[amable]], [[civil]] de pers. Σωκράτης ... δ. καὶ φιλάνθρωπος ὤν X.<i>Mem</i>.1.2.60, cf. Numen.24.78, πρᾷόν τινα καὶ δημοτικόν Plb.10.26.1 del carácter δημοτικόν τι καὶ πρᾷον ἐν τοῖς λόγοις Pl.<i>Euthd</i>.303d, δημοτικόν γε τοῦτο δρᾷ Antiph.188.19, πολλὰ δημοτικὰ καὶ φιλάνθρωπα διαλεχθείς Plu.<i>Oth</i>.1, τρόπος Eun.<i>VS</i> 481, ψυχή <i>IEphesos</i> 43.21 (IV d.C.), δ. παιδεία una educación cívica</i>, <i>UPZ</i> 144.18 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>compar. neutr. como adv. δημοτικώτερον ἐξελαύνειν marchar con un aspecto más amable</i> Plu.<i>Demetr</i>.42.<br /><b class="num">IV</b> adv. -ῶς<br /><b class="num">1</b> [[democráticamente]] de una ley καλῶς καὶ δ. λέγων D.24.59, φιλανθρώπως καὶ δ. ... πράττειν actuar humanitaria y democráticamente</i> D.24.24, πολιτεύεσθαι Arist.<i>Pol</i>.1292^b14, τῷ χρῆσθαι ἀλλήλοις δ. Arist.<i>Pol</i>.1308^a11, πεπαιδευομένοι ἐν τῇ πολιτείᾳ ... δ. Arist.<i>Pol</i>.1310^a17, διαιτᾶσθαι Plu.<i>Ant</i>.21, [[αὐτοῦ]] ... δ. ἐρίζοντος Luc.<i>Ner</i>.9.<br /><b class="num">2</b> [[a la manera del pueblo]], [[como un hombre del pueblo]], [[sencillamente]] γέροντα ... δ. ἐσταλμένον Luc.<i>Scyth</i>.5, ἔσκωπτε δ. καὶ ἀντεσκώπτετο ἡδέως D.C.66.11.1.

|lsmtext='''δημοτικός:''' -ή, -όν ([[δῆμος]]),·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που ανήκει ή προορίζεται για το λαό, αυτός που βρίσκεται σε [[κοινή]] [[χρήση]], [[δημόσιος]], [[λαϊκός]]· <i>δ. γράμματα</i>, στην Αίγυπτο, αντίθ. προς τα ιερογλυφικά, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αυτός που ανήκει στον όχλο, [[ένας]] από τη [[μάζα]], Λατ. [[plebeius]], σε Ξεν., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> αυτός που βρίσκεται στη λαϊκή ή δημοκρατική [[παράταξη]], Λατ. [[popularis]], σε Αριστοφ., Θουκ. κ.λπ.· επίρρ. -[[κῶς]], καταδεκτικά, ευγενικά, με [[φιλανθρωπία]], σε Δημ.

{{elru

|elrutext='''δημοτικός:'''<br /><b class="num">1)</b> народный, общераспространенный ([[πρόληψις]] Arst.);<br /><b class="num">2)</b> из народа, простого звания ([[ἄνθρωπος]] [[πένης]] καὶ δ. Xen., Plut.);<br /><b class="num">3)</b> демотический, общедоступный, упрощенный (γράμματα Her.);<br /><b class="num">4)</b> демократический ([[βίος]] Plat.; [[πολιτεία]], νόμοι Arst.);<br /><b class="num">5)</b> направленный к благу народа, общеполезный (οὐδὲν δημοτικὸν πράττειν Xen.);<br /><b class="num">6)</b> народолюбивый, т. е. дружелюбный (δ. καὶ [[φιλάνθρωπος]] Xen.; [[πρᾷος]] καὶ δ. Plat., Polyb.);<br /><b class="num">7)</b> относящийся к или принадлежащий дему ([[ἱερόν]] Dem.);<br /><b class="num">8)</b> простонародный, простой ([[οἶνος]] Plut.).

|elnltext=δημοτικός -ή -όν [δημότης] volks, vulgair, gewoon:. δ. οἶνος goedkope wijn Plut. Mar. 44.2; ὀνόματα δημοτικά vulgaire woorden Luc. 59.22. het volk goedgezind, democratisch:. τὸ... σόφισμα δημοτικόν die truc is democratisch! Aristoph. Nub. 205; οὐδὲν δημοτικὸν πράττειν geen democratische gezindheid tonen Xen. Hell. 2.3.39; ἐξίστατο τοῦ δημοτικοῦ hij gaf zijn democratische houding op Plut. Rom. 26.1. vriendelijk, aardig:; δημοτικόν τι καὶ πρᾶον iets vriendelijks en aardigs Plat. Euthyd. 303d; adv.. χρῆσθαι ἀλλήλοις δημοτικῶς vriendelijk met elkaar omgaan Aristot. Pol. 1308a11.

|mdlsjtxt=[[δῆμος]]<br /><b class="num">I.</b> of or for the [[people]], in [[common]] use, [[common]], δ. γράμματα in [[Egypt]], opp. to the [[hieroglyphics]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> of the [[populace]], one of them, Lat. [[plebeius]], Xen., Dem.<br /><b class="num">2.</b> on the [[popular]] or [[democratic]] [[side]], Lat. [[popularis]], Ar., Thuc., etc.: adv. -κῶς, [[affably]], [[kindly]], Dem.