σχέτλιος: Difference between revisions

|Definition=α, ον, fem. <span class="sense"><span class="bld">A</span> σχετλίη <span class="bibl">Il.3.414</span>, <span class="bibl">Od.23.150</span>; σχέτλιαι <span class="bibl">4.729</span>; rarely σχέτλιος, ον <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>651</span> (lyr.): (<b class="b3">σχεθ-εῖν</b>, v. [[Σχέθω]]). </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of persons, [[able to hold out]], [[unwearying]], [[unflinching]], σ. ἐσσι, γεραιέ· σὺ μὲν πόνου οὔ ποτε λήγεις <span class="bibl">Il.10.164</span>; σ. εἰς, Ὀδυσεῦ· περί τοι μένος οὐδέ τι γυῖα κάμνεις <span class="bibl">Od.12.279</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> mostly in bad sense, [[flinching from no cruelty]] or [[wickedness]], [[merciless]], [[headstrong]], in Hom. mostly of heroes, as Achilles, <span class="bibl">Il.9.630</span>, <span class="bibl">16.203</span>; Hector, <span class="bibl">17.150</span>, <span class="bibl">22.86</span>; Patroclus, <span class="bibl">18.13</span>; Odysseus, <span class="bibl">Od.11.474</span>, al.; Heracles, <span class="bibl">Il.5.403</span>; σ., οὐδὲ θεῶν ὄπιν αἰδέσατ' <span class="bibl">Od.21.28</span>; of the Cyclops, <span class="bibl">9.351</span>,<span class="bibl">478</span>; of Zeus, <span class="bibl">Il.2.112</span>, <span class="bibl">Od. 3.161</span>; of the gods generally, <b class="b3">σχέτλιοί ἐστε, θεοί</b>, <span class="bibl">Il.24.33</span>, <span class="bibl">Od.5.118</span>; of Cronos, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>488</span>; of Odysseus and his companions, σχέτλιοι, οἳ . . <span class="bibl">Od.12.21</span>; of women, <span class="bibl">4.729</span>, al.: so also in Att. of men, [[wicked]], <b class="b3">πῶς ἂν ἄνθρωποι -ώτεροι ἢ ἀνομώτεροι γένοιντο</b>; <span class="bibl">Antipho 6.47</span>, cf. <span class="bibl">D.30.36</span>; -ώτατος <span class="bibl">And.1.124</span>, <span class="bibl">Isoc.5.103</span>, etc.; σ. καὶ ἀναιδής <span class="bibl">D.19.16</span>, etc.; of wild beasts, <b class="b3">ὅσα σ. καὶ ἀνιηρά</b> [[savage]], <span class="bibl">Hdt.3.108</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[miserable]], [[wretched]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>644</span>; freq. with a notion of contempt, ὦ σχετλιώτατε ἀνδρῶν <b class="b2">O most wretched fool!</b> <span class="bibl">Hdt.3.155</span>; ὦ σχέτλιε <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>369</span>,<span class="bibl">930</span>, <span class="bibl">E. <span class="title">Alc.</span>824</span>; ὦ σχετλία <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>47</span>: sts. c. gen., <b class="b3">ὦ σχετλία . . τῶν πόνων</b> because of sufferings, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>783</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Alc.</span>741</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Andr.</span>1179</span> (lyr.). --This sense of [[miserable]] never occurs in Hom.; in <span class="bibl">Il.3.414</span>, <span class="bibl">18.13</span>, the sense of [[headstrong]] should be retained. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of things, first in Od., <b class="b3">ὕπνος σ</b>. [[cruel]] sleep, during which Odysseus was betrayed by his companions, <span class="bibl">10.69</span>; and in the phrase <b class="b3">σ. ἔργα</b>, [[cruel]], [[shocking]], [[abominable]] doings, <span class="bibl">9.295</span>, <span class="bibl">22.413</span> (= [[ἀτασθαλίαι]] v. <span class="bibl">416</span>); opp. [[δίκη]] and <b class="b3">αἴσιμα ἔργα</b>, <span class="bibl">14.83</span>, cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>238</span>, <span class="bibl">Thgn.733</span>, <span class="bibl">Hdt.6.138</span>, etc.; σ. πέπονθα πράγματα <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>856</span>; τοῦτο δὴ τὸ σ. πάθημα <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.6.30</span>; also [[σχέτλια]] alone, σχέτλια παθεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span> 1074</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">IA</span>932</span>, etc.; σ. λέγεις καὶ ὑπερφυῆ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>467b</span>; σ. καὶ δεινά <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>612</span>; δεινὰ καὶ σ. πείσεται <span class="bibl">Isoc.18.35</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>587</span>; σχέτλιον [[shocking]], h.Ven.254; σ. γε <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>498</span> (anap.); ὃ δὲ πάντων -ώτατον <span class="bibl">Isoc.6.56</span>; also <b class="b3">σχέτλια [ἐστί</b>], c. acc. et inf., [[hard]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 887</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> Adv. -ίως <span class="bibl">Isoc.19.31</span>: Sup. <b class="b3">-ιώτατα</b> f.l. in <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span> 879</span>. [Hom. always puts [[σχέτλιος]] emphatically at the beginning of a line, exc. once in fem., <span class="bibl">Il.3.414</span>; and twice in neut., <span class="bibl">Od.14.83</span>, <span class="bibl">22.413</span>. He always uses the 1st syll. long, exc. in <span class="bibl">Il.3.414</span>, where [[σχετλίη]] has the first syll. short, as in <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>1179</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Cyc.</span>587</span>, al., and Ar. ll.cc.]</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1055.png Seite 1055]] bei den Att. auch zweier Endgn, Eur. I. T. 651, eigtl. von ἔχω, [[σχεῖν]], wie die Alten schon erklären: [[σχετικός]], [[καρτερικός]], der Etwas aushält od. unternimmt, thatkräftig, verwegen, nicht nachgebend, immer mit dem Nebenbegriffe des Übermäßigen, Ungeheuren, Schrecklichen, staunend u. gew. tadelnd; als Beiwort des Zeus, grausam, verderblich, Il. 2, 112. 9, 19 Od. 3, 161; des Kronos, Hes. Th. 488; der Götter übh., Il. 24, 33 Od. 5, 168; des Schlafes, der zum Unglücke gereicht, 10, 69; häufig von gewaltig starken Menschen, die von ihrer Kraft einen für Andere verderblichen Gebrauch machen, bes. auch kampflustig sind, wie der Kyklop, Achilleus, Diomedes, Hektor, Il. 5, 403. 9, 630. 16, 203. 17, 150. 18, 13. 22, 41. 86 Od. 9, 351. 478. 11, 474. 12, 21. 116. 279. 13, 293. 20, 45; das fem. σχετλίη Il. 3, 414 Od. 23, 150, als Beiwort der Eris bei Hes. O. 15 Sc. 149, im plur. Od. 4, 729. Auch Nestor heißt [[σχέτλιος]], wegen seiner unermüdlichen Thätigkeit, Il. 10, 164, wo als Erklärung dabeisteht σὺ μὲν πόνου [[οὔποτε]] λήγεις, also nicht der elende, unglückliche, wie man hier u. Il. 18, 13 meint; vgl. noch Od. 12, 279, [[σχέτλιος]] εἶς, Ὀδυσεῦ, πέρι τοι [[μένος]], [[οὐδέ]] τι γυῖα κάμνεις· ἦ ῥά νυ σοίγε σιδήρεα πάντα τέτυκται, und, wo die frevelnde Verwegenheit geschildert wird, [[σχέτλιος]], οὐδὲ θεῶν ὄπιν ᾐδέσατο, 21, 28. Vgl. auch Soph. Ant. 47 Phil. 369 Eur. Alc. 827 El. 1152. – Oefter von wilden Thieren, Her. 3, 108. – Von Sachen ist in der Il. das Wort gar nicht gebraucht, in der Od. u. bei Hes. σχέτλια ἔργα, frevelhafte, entsetzliche, grausame Thaten, Od. 9, 295, als Ggstz von [[δίκη]] u. αἴσιμα ἔργα 14, 83; gleichbedeutend mit ἀτασθαλίαι, 22, 413; σχέτλια ἔργα auch Her. 6, 138; σχέτλια λέγειν καὶ ὑπερφυῆ, Plat. Gorg. 467 b; σχετλιώτατον [[ἔργον]], Lys. 13, 93, vgl. Dem. Lpt. 156, 24. 31. – Bei den Att. gew. [[unglücklich]]: Aesch. Prom. 647 u. a. Tragg.; auch πόνοι, Eur. El. 120; κακοῖς σχετλίοις ἐλαύνομαι, Andr. 31; ὦ σχέτλια παθών, 1180; σχέτλια [[πέπονθα]] πράγματα, Ar. Plut. 826, u. öfter; u. in Prosa, Her. 3, 155 u. A.; Dem. 19, 16 vrbdt σχ. καὶ [[ἀναιδής]]. – [Σχέτλιος fängt bei Hom. fast immer den Vers an; σχετλίη in der Mitte des Verses, Il. 3, 414, hat die erste Sylbe kurz; sonst steht nur noch das neutr. in der Mitte, Od. 14, 83. 22, 413.]

|lstext='''σχέτλιος''': -α, -ον, σχετλίη Ἰλ. Γ. 414, Ὀδ. Ψ. 150 σχέτλιαι Δ. 729· σπανίως [[σχέτλιος]], ον Εὐρ. Ι. Τ. 651· (σχεθεῖν, ἀόρ. β΄ τοῦ ἔχω). Ι. ἐπὶ προσώπων, [[κυρίως]], [[καρτερικός]], [[ἀνένδοτος]], [[ἀκατάβλητος]], ἀλλὰ καὶ συμπαθείας τινὸς [[ἄξιος]], σχ. ἐσσι, γεραιέ· σὺ μὲν πόνου οὔποτε λήγεις Ἰλ. Κ. 164· σχ. εἰς, Ὀδυσεῦ· πέρι τοι [[μένος]], [[οὐδέ]] τι γυῖα κάμνεις Ὀδ. Μ. 279 [[ἀλλά]], 2) τὸ πλεῖστον ἐπὶ κακῆς σημασίας, ὁ μὴ ἀπεχόμενος πάσης βίας ἢ σκληρότητος, [[σκληρός]], [[ἀπάνθρωπος]], [[ἀνελεήμων]], [[παράτολμος]], παρ’ Ὁμ. ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἐπὶ ἡρώων, [[οἷον]] τοῦ Ἀχιλλέως, Ἰλ. Ι. 630., Π. 203· τοῦ Διομήδους, Ε. 403· τοῦ Ἕκτορος, Ρ. 150., Χ. 86· τοῦ Πατρόκλου, Σ. 13· ἐπὶ τοῦ Ὀδυσσέως, Ὀδ. Ι. 478., Λ. 474, κλπ.· ἐπὶ τοῦ Ἡρακλέους, [[σχέτλιος]], οὐδὲ θεῶν ὅπιν ᾐδέσατο Φ. 28· ἐπὶ τῶν Κυκλώπων, Ι. 351, 478· ἐπὶ τοῦ [[Διός]], Ἰλ. Β. 112, Ὀδ. Γ. 161· ἐπὶ τῶν θεῶν [[καθόλου]], σχέτλιοί ἐστε, θεοὶ Ἰλ. Ω. 33, Ὀδ. Ε. 118· ἐπὶ τοῦ Κρόνου, Ἡσ. Θεογ. 488· ἐπὶ ἀνδρῶν ἢ γυναικῶν [[καθόλου]], σχέτλιοι οἵ.. Ὀδ. Μ. 21, πρβλ. Δ. 729, κ. ἀλλ.· - οὕτω καὶ παρ’ Ἀττικ. ἐπὶ ἀνδρῶν, κακός, [[μοχθηρός]], σχετλιώτεροι ἢ ἀνομώτεροι Ἀντιφῶν 147. 3, πρβλ. Δημ. 874. 15· σχετλιώτατος Ἀνδοκ. 16. 24, Ἰσοκρ. 103Α, κλπ.· σχ. καὶ ἀναιδὴς Δημ. 346. 1, κλπ.· - ἐπὶ ἀγρίων θηρίων, ὅσα σχέτλια καὶ ἀνιηρά, ἄγρια, Ἡρόδ. 3. 108. 3) ὡς τὸ [[τλήμων]], [[ἄθλιος]], [[δυστυχής]], [[ἐλεεινός]], Αἰσχύλ. Πρ. 644, καὶ [[συχν]]. παρ’ Εὐρ.· [[συχν]]. [[μετὰ]] τῆς ἐννοίας περιφρονήσεως, ὦ σχετλιώτατε ἀνδρῶν, ὦ ἀθλιώτατε ἄνθρωπε! Ἡρόδ. 3. 155· ὦ σχέτλιε Σοφ. Φιλ. 369, 930, πρβλ. Ἀντ. 47, Εὐρ., κλπ.· [[ἐνίοτε]] [[μετὰ]] γεν., ὦ σχετλία τῶν πόνων, ἐξ αἰτίας τῶν δυστυχιῶν, Εὐρ. Ἑκ. 783, πρβλ. Ἄλκ. 741, Ἀνδρ. 1179. - Ἡ [[ἔννοια]] αὕτη τῆς ἀθλιότητος [[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμ. ἀπαντᾷ ἐν Ἰλ. Γ. 414., Σ. 13, πρέπει νὰ τηρηθῇ ἡ [[ἔννοια]] τοῦ ἀπερισκέπτου, ὁρμητικοῦ, παρατόλμου. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων, πρῶτον ἐν τῇ Ὀδ., σχ. [[ὕπνος]], σκληρὸς [[ὕπνος]], καθ’ ὃν κατέλιπον τὸν Ὀδυσσέα οἱ σύντροφοι [[αὐτοῦ]], Κ. 69· καὶ [[συχν]]. ἐν τῇ φράσει σχέτλια ἔργα, σκληρά, ἀπάνθρωπα, ἐλεεινά, ἀποτρόπαια ἔργα, Ι. 295· ἀντίθετον τῷ [[δίκη]] καὶ τῷ αἴσιμα ἔργα, Ξ. 83· ὡς = ἀτασθαλίαι, Χ. 413· [[οὕτως]], ἐν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 236, Θεόγν. 731, Ἡροδ. 6. 138, Εὐρ. Κύκλ. 587, κλπ.· οὕτω καί, σχ. [[πέπονθα]] πράγματα Ἀριστοφ. Πλ. 856· τοῦτο δὴ τὸ σχ. [[πάθημα]] Ξεν. Ἀν. 6. 6, 30· - [[ὡσαύτως]] μόνον σχέτλια, σχέτλια παθεῖν Εὐρ. Ἱκέτ. 1074, Ἀριστοφ. Πλ. 856, κλπ.· σχ. λέγεις καὶ ὑπερφυῆ Πλάτ. Γοργ. 467Β· σχ. καὶ δεινὰ Ἀριστοφ. Βάτρ. 612· δεινὰ καὶ σχ. Ἰσοκρ. 378Α· σχέτλιον, ἀποτρόπαιον, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀφρ. 255· σχ. γε Ἀριστοφ. Λυσ. 498· ὃ δὲ πάντων σχετλιώτατον Ἰσοκρ. 127D· [[ὡσαύτως]], σχέτλια [ἐστί], μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., Σοφ. Αἴ. 887. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -ίως, Ἰσοκρ. 390D· ὑπερθετ. -ιώτατα, σχετλιώτατα [[πρός]] γε πρᾶξιν (οὕτω τὰ Ἀντίγραφα) Σοφ. Τρ. 879 ([[ἔνθα]] ὁ Ἕρμανν. [[χάριν]] τοῦ μέτρου σχετλίως τὰ [[πρός]] γε πρᾶξιν, ὁ δὲ Jebb: σχετλιώτατά γε πρὸς πρᾶξιν). [Ὁ Ὅμηρ. ἀείποτε θέτει τὸ [[σχέτλιος]] ἐμφαντικῶς ἐν ἀρχῇ τοῦ στίχου πλὴν [[ἅπαξ]] ἐν τῷ θηλ., Ἰλ. Γ. 414· καὶ δὶς ἐν τῷ οὐδετ., Ὀδ. Ξ. 83, Χ. 413. Ὅθεν παρ’ αὐτῷ ἡ α΄ συλλαβὴ [[εἶναι]] ἀείποτε μακρὰ πλὴν ἐν Ἰλ. Γ. 414, [[ἔνθα]] τὸ σχετλίη ἔχει τὴν α΄ συλλαβὴν βραχεῖαν, ὡς ἐν Εὐρ. Ἀνδρ. 1179, Κύκλ. 587, κτλ., καὶ παρ’ Ἀριστοφ.].

|lsmtext='''σχέτλιος:''' -α, (Ιων. -η), <i>-ον</i>, επίσης <i>-ος</i>, <i>-ον</i> ([[σχεῖν]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[κυρίως]], [[καρτερικός]], [[ακατάβλητος]], [[αδάμαστος]], [[ανένδοτος]], [[άκαμπτος]], [[αλλά]], επίσης, ο [[άξιος]] συμπάθειας και οίκτου· <i>σχέτλιός ἐσσι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με αρνητική [[σημασία]], [[σκληρός]], [[ανελέητος]], [[άγριος]], [[απάνθρωπος]], [[κτηνώδης]], σε Όμηρ.· ομοίως στην Αττ., [[κακός]], [[μοχθηρός]], [[δόλιος]], σε Δημ. κ.λπ.· λέγεται για άγρια θηρία, [[θηριώδης]], [[άγριος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> όπως το [[τλήμων]], [[δυστυχής]], [[άθλιος]], [[ελεεινός]], [[οικτρός]], σε Αισχύλ., Ευρ.· [[συχνά]] υποδηλώνοντας [[περιφρόνηση]], ὦ σχετλιώτατε [[ἀνδρῶν]], αθλιότατε άνθρωπε, σε Ηρόδ.· <i>ὦ σχέτλιε</i>, σε Σοφ.· με γεν., ὦ σχετλία [[τῶν]] πόνων, δυστυχισμένη εσύ για τις συμφορές [[σου]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πράγματα, [[σχέτλιος]] [[ὕπνος]], [[αδυσώπητος]], [[ολέθριος]], [[σκληρός]] ύπνος, λέγεται για τον ύπνο του Οδυσσέα την ώρα που τον εγκατέλειπαν οι σύντροφοί του, σε Ομήρ. Οδ.· <i>σχέτλια ἔργα</i>, απάνθρωπες, σκληρές, ανελέητες πράξεις, στον ίδ.· σχέτλια [[παθεῖν]], σε Ευρ. κ.λπ.· <i>σχέτλια καὶ [[δεινά]]</i>, σε Αριστοφ.· επίσης, <i>σχέτλια</i> ([[ἐστί]]), με αιτ. και απαρ., σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>-ίως</i>, σε Ισοκρ.

|elnltext=σχέτλιος -α -ον [~ἔχω] vasthoudend:; σχέτλιός εἰς je bent vasthoudend Od. 12.279; ὕπνος σχέτλιος vaste slaap Od. 10.69; koppig:. ὦ σχετλία koppige meid! Soph. Ant. 47. ongelukkig:; ὦ σχετλία σὺ τῶν ἀμετρήτων πόνων ach u ongelukkige in uw onmetelijke ellende Eur. Hec. 783; verschrikkelijk, misdadig:. σχέτλια ἔργα wandaden Hes. Op. 124; ὦ σχέτλι ( ε ) schurk! Soph. Ph. 369.

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> of persons, [[properly]], unwearying, [[σχέτλιος]] ἐσσι Il.<br /><b class="num">2.</b> in bad [[sense]], [[unflinching]], [[cruel]], [[merciless]], Hom.: —so in [[attic]], [[wicked]], Dem., etc.:—of beasts, [[savage]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> like [[τλήμων]], [[miserable]], [[wretched]], [[unhappy]], Aesch., Eur.; often with a [[notion]] of [[contempt]], ὦ σχετλιώτατε [[ἀνδρῶν]] O [[most]] [[wretched]] [[fool]]! Hdt.; ὦ σχέτλιε Soph.; c. gen., ὦ σχετλία τῶν πόνων O [[wretched]] for thy sufferings, Eur.<br /><b class="num">II.</b> of things, σχ. [[ὕπνος]] [[cruel]] [[sleep]], [[during]] [[which]] [[Odysseus]] was [[abandoned]] by his companions, Od.; σχέτλια ἔργα [[cruel]], [[shocking]] [[doings]], Od.; σχέτλια [[παθεῖν]] Eur., etc.; σχ. καὶ δεινά Ar.: also, σχέτλια [[ἐστί]], c. acc. et inf., Soph.<br /><b class="num">III.</b> adv. -ίως, Isocr.