προηγούμαι: Difference between revisions

|mltxt=προηγοῡμαι, -έομαι, ΝΜΑ [[ἡγοῡμαι]]<br /><b>1.</b> [[βαδίζω]] [[πριν]] από άλλον ή άλλους και [[δείχνω]] τον δρόμο, [[προπορεύομαι]] και [[οδηγώ]] κάποιον<br /><b>2.</b> (η μτχ. ενεστ. ως επίθ.) <i>προηγούμενος</i>, -<i>η</i>, -ο(ν)<br />[[πρότερος]], [[προγενέστερος]] («τον προηγούμενο [[μήνα]]»)<br /><b>3.</b> (το ουδ. πληθ. μτχ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τα προηγούμενα</i><br />τα δεδομένα από τα οποία συμπεραίνει [[κάποιος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> έχω [[προτεραιότητα]], έχω το [[δικαίωμα]] να [[είμαι]] [[πρώτος]]<br /><b>2.</b> βρίσκομαι χρονικά [[πριν]] από άλλον, [[προϋπάρχω]]<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η προηγουμένη</i><br />(ενν. [[ημέρα]]) η [[παραμονή]], η προτεραία<br /><b>4.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το προηγούμενο</i><br />[[πράξη]] ή [[γεγονός]] που έγινε στο [[παρελθόν]] και μοιάζει με αυτό που συζητείται ή μπορεί να προκαλέσει [[μίμηση]], [[παράδειγμα]] («με την [[ανοχή]] σου δημιούργησες [[κακό]] προηγούμενο»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «έχουν προηγούμενα» — υπάρχουν [[μεταξύ]] τους παλιές διαφορές, έχουν αιτίες εχθρότητας<br />β) «[[χωρίς]] προηγούμενο» — λέγεται για [[κάτι]] που δεν έχει ξαναγίνει<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />(το αρσ. και το θηλ. μτχ. ενεστ. ως ουσ.) <i>ο προηγούμενος</i>, <i>η προηγουμένη</i><br />ο [[ηγούμενος]] ή η ηγουμένη μονής<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για στρατιώτες) [[αποτελώ]] την [[εμπροσθοφυλακή]]<br /><b>2.</b> έχω τον λόγο ως [[αντιπρόσωπος]] άλλου<br /><b>3.</b> [[είμαι]] [[μπροστά]] σε λόγο ή [[διήγηση]]<br /><b>4.</b> [[παίρνω]] την [[αρχηγία]], [[γίνομαι]] [[πρώτος]] («[[κοχλίας]] αὐτομάτως βαδίζων προηγεῑτο τῆς πομπῆς αὐτῷ», <b>Πολ.</b>)<br /><b>5.</b> (το αρσ. μτχ. ενεστ. ως επίθ.) [[κύριος]], [[σπουδαίος]] («ὁ προηγούμενος [[λόγος]]», Αρρ.)<br /><b>6.</b> (το ουδ. μτχ. ενεστ. ως ουσ.) το κύριο [[μέρος]], το σημαντικό [[μέρος]]<br /><b>7.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <b>μαθημ.</b> τα [[προς]] τα [[εμπρός]] [[σημεία]], δηλ. τα [[σημεία]] που βρίσκονται στην [[ίδια]] [[πλευρά]] της ακτίνας διανύσματος μιας [[σπείρας]] [[κατά]] την [[κατεύθυνση]] της κίνησής του<br /><b>8.</b> <b>φρ.</b> α) «τὸ προηγούμενον [[στράτευμα]]» η [[εμπροσθοφυλακή]]<br />β) «τὸ προηγούμενον αἴτιον»<br /><b>ιατρ.</b> η [[αιτία]] που προκαλεί [[κάτι]], η [[προδιάθεση]]<br />γ) «τά προηγούμενα ζῴδια» — τα δυτικά [[σημεία]] του ζωδιακού κύκλου.