μῶλος: Difference between revisions

|mltxt=<b>(I)</b><br />ο (Μ [[μῶλος]])<br />ο [[μόλος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[μῶλος]], [[αντί]] [[μόλος]] που θεωρείται επικρατέστερος (<span style="color: red;"><</span> ιταλ. <i>m</i><i>ō</i><i>lo</i>), αποτελεί [[απόδοση]] του μακρού λατ. -<i>ō</i>- στον τ. <i>m</i><i>ō</i><i>les</i>, -<i>is</i> «όγκος, [[προκυμαία]]» με -<i>ω</i>-].<br /> <b>(II)</b><br />[[μῶλος]], ὁ (Α)<br /><b>1.</b> ο [[κόπος]] και ο [[μόχθος]] του πολέμου («εὐχόμενος θάνατόν τε φυγεῑν καὶ μῶλον Ἄρηος», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (μόνο μία [[φορά]] στην [[Οδύσσεια]]) [[αγώνας]], [[μονομαχία]] («ξείνου καὶ Ἴρου [[μῶλος]]», <b>Ομ. Οδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Λ. αβέβαιης ετυμολ. Συνδέεται με το λατ. <i>m</i><i>ō</i><i>l</i><i>ē</i><i>s</i> «[[βάρος]], [[μόχθος]]» (<b>πρβλ.</b> [[μῶλος]] Ἄρηος</i> και λατ. <i>m</i><i>ō</i><i>les Μartis</i> ή <i>m</i><i>ō</i><i>les pugnae</i> «[[αγώνας]] ή [[μόχθος]] του πολέμου»), με το [[μόλις]] «με κόπο», [[καθώς]] και με λιθουαν. <i>prisimuoleti</i> «[[κοπιάζω]], [[μοχθώ]]». Είναι πιθανό όλοι αυτοί οι τ. να συνδέονται με γερμ. και σλαβικές λ. (<b>πρβλ.</b> αρχ. άνω γερμ. <i>muoan</i> «[[πιέζω]], [[ενοχλώ]]», απ' όπου το γερμ. <i>mude</i> «κουρασμένος», ρωσ. <i>maju</i>, -<i>atĭ</i> «[[κουράζω]], [[εξαντλώ]]»). Η λ. χρησιμοποιείται ήδη στον Όμηρο για να δηλώσει τη [[μάχη]], τη [[συμπλοκή]]. Στην αρχ. κρητική διάλεκτο απαντούν σύνθετες και παράγωγες λ. του τ. [[μῶλος]] ως δικανικοί όροι (<b>πρβλ.</b> [[ἀντί]]-<i>μωλος</i> «[[αντίδικος]]», <i>μωλῶ</i>, -<i>έω</i> «[[δικάζω]]»). Πρόκειται για [[χρήση]] που απηχεί το παλαιότερο στρατιωτικό [[πνεύμα]] (<b>πρβλ.</b> και τους δικανικούς όρους: [[διώκω]], [[φεύγω]]). Η λ., [[τέλος]], δεν αποκλείεται να συνδέεται με την [[ονομασία]] <i>Μώλεια</i> (<i>τά</i>), όνομα αρκαδικής εορτής, η οποία τελούνταν σε [[ανάμνηση]] της μάχης του Λυκούργου με τον Ερευθαλίωνα].