αὐτός: Difference between revisions

|lstext='''αὐτός''': αὐτή, αὐτό, ὁριστικὴ ἢ [[κάλλιον]] διασταλτικὴ [[ἀντωνυμία]], Λατ. ipse: -ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσιν ἐν χρήσει [[ἁπλῶς]] πρὸς δήλωσιν τοῦ γ΄ προσ. τῆς προσωπικῆς ἀντωνυμίας: - μετὰ τοῦ ἄρθρου, ὁ [[αὐτός]], ἡ αὐτή, τὸ αὐτό· ([[ὡσαύτως]] ταὐτόν), κτλ., ὁ [[ἴδιος]]. Ι. [[ἴδιος]], ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], σὺ ὁ [[ἴδιος]], κτλ. κατὰ τὸ [[πρόσωπον]] τοῦ ῥήματος· [[συχνάκις]] δὲ συνδυάζεται καὶ μετὰ τοῦ ἐγώ, σύ, κτλ., ὡς αὐτὸς ἐγώ, ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], Ὅμ.· ἴδε κατωτ.: 1) αὐτὸς ὁ [[ἴδιος]], ὁ [[ὄντως]] [[ἄνθρωπος]], δηλ. ἡ ψυχὴ οὐχὶ τὸ [[σῶμα]], ἐν Ὀδ. Λ. 602· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] τἀνάπαλιν τὸ [[σῶμα]] οὐχὶ ἡ [[ψυχή]], ἐν Ἰλ. Α. 4· ἢ ὁ [[ἴδιος]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς ἄλλους, ὑποδεεστέρους ὡς ὁ βασιλεὺς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ὑπηκόους, Ζ. 18., Θ. 4· ὁ πατὴρ πρὸς τὰ τέκνα αὑτοῦ, Β. 317· ὁ ἀνὴρ πρὸς τὴν [[ἑαυτοῦ]] γυναῖκα, Ὀδ. Ξ. 265· ὁ πολεμιστὴς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ἵππους, Ἰλ. Β. 466· ὁ ποιμὴν πρὸς τὸ [[ἑαυτοῦ]] [[ποίμνιον]], Ὀδ. Ι. 167, πρβλ. Ἰλ. Α. 51· ὁ λαὸς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] συμμάχους, Λ. 220· οἱ ναῦται πρὸς τὰ ἑαυτῶν πλοῖα, Η. 338· ἐν γένει τὸ ὅλον πρὸς τὰ [[ἑαυτοῦ]] μέρη, Η. 474· [[ἐντεῦθεν]] [[αὐτός]] τε καὶ..., ἐπὶ πρωτεύοντος προσώπου μετὰ τῶν [[ἑαυτοῦ]] ὀπαδῶν, Ξεν. Κύρ. 1. 3, 1, κτλ.· [[ἐντεῦθεν]] καθίσταται ἐμφατικὴ [[ἄνευ]] ἀντιθέσεως καὶ κεῖται ἀπολ. ἀντὶ τοῦ «[[διδάσκαλος]]» ἢ «[[δεσπότης]]» (Ipse, Κάτουλλ. 3. 7), [[οἷον]] τὸ περιώνυμον τῶν Πυθαγορείων, Αὐτὸς ἔφα, αὐτὸς [[οὗτος]], δηλ. ὁ [[διδάσκαλος]], Λατ. Ipse dixit· οὕτω, τίς [[οὗτος]]; - Αὐτὸς -δηλ. [[Σωκράτης]], Ἀριστοφ. Νεφ. 219· ἀνοιγέτω τις δώματ’. Αὐτὸς ἔρχεται, ὁ [[δεσπότης]], ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 261· αὐτὸς ἀϋτεῖ Θεόκρ. 24. 50 ἐπὶ παρομοίας ἐννοίας κεῖται καὶ τὸ οὐδέτ., αὐτὸ δείξει, αὐτὸ σημανεῖ, res ipsa declarabit, τὸ [[ἀποτέλεσμα]] θὰ δείξῃ, Valck. Φοίν. 626, Heind. Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 288B· πλῆρες, [[τοὖργον]] τάχ’ αὐτὸ δείξει Ἀριστοφ. Λυσ. 375· διπλασιαζόμενον, [[αὐτός]] θ’ ὁ χρήσας αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν Αἰσχύλ. Εὐμ. 798, πρβλ. Ἀποσπ. 266· - [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, ὑπὸ λόφον αὐτόν, Λατ. sub cristam ipsam, δηλ. ἀκριβῶς ὑπὸ τὸν λόφον, Ἰλ. Ν. 615· αὐτὸ τὸ περίορθρον, περὶ αὐτὰ τὰ χαράγματα, Θουκ. 2. 3· - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ Λατ. vel, adeo, ἔτι, ἀκόμη, οὔ μοι [[μέλει]] [[ἄλγος]] οὔτ’ αὐτῆς Ἑκάβης Ἰλ. Ζ. 451. -Ἐπὶ τούτων τῶν σημασιῶν ἡ [[αὐτός]] ἐν τῷ Ἀττικ. πεζῷ λόγῳ ἢ προηγεῖται τοῦ τε ἄρθρου καὶ τοῦ οὐσιαστικοῦ, ἢ ἕπεται αὐτοῖς ἀμφοτέροις, π.χ. αὐτὸς ὁ υἱὸς ἢ ὁ υἱὸς [[αὐτός]]. Τὸ ἄρθρον δύναται νὰ παραλειφθῇ μόνον ἐπὶ κυρίων ὀνομάτων ἢ οὐσιαστικῶν δηλούντων ἄτομα, π.χ. αὐτὸς Μένων Krüg. Ξεν. Ἀν. 1. 2, 20· αὐτὸς [[βασιλεύς]], αὐτὸς [[πατήρ]], κτλ. 2) ἀφ’ [[ἑαυτοῦ]], ἐξ ἰδίας θελήσεως, Λατ. sponte ὡς τὸ [[αὐτόματος]]· [[ἀλλά]] τις αὐτὸς ἴτω, ἂς ὑπάγῃ [[ἕκαστος]] [[μόνος]] του, ὁ [[ἴδιος]], Ἰλ. Ρ. 254· σπεύδοντα καὶ αὐτὸν ὀτρύνεις Θ. 293· καταπαύσομεν· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ παυέσθων Ὀδ. Β. 168· ἥξει γὰρ αὐτὰ Σοφ. Ο. Τ. 341. 3) καθ’ ἑαυτόν, = [[μόνος]]· [[αὐτός]] περ ἐών, καί περ [[μόνος]], Ἰλ. Θ. 99· ἀνακομισθῆναι αὐτὸν ἐς [[Φάληρον]], μόνον, Ἡρόδ. 5. 85· αὐτοὶ γάρ ἐσμεν, εἴμεθα μόνοι, «[[μεταξύ]] μας» «’μεῖς καὶ ’μεῖς», ξένοι δὲν ὑπάρχουν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 504, πρβλ. Θεσμ. 472, Πλάτ. Παρμ. 137B· αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι..., ἢ καὶ τοῖς ἄλλοις Ξεν. Ἀν. 2. 3, 7· - [[ἐνίοτε]] ἐπιτείνεται, αὐτὸς κτήσατο [[οἶος]], ὁ [[ἴδιος]], [[μόνος]] του, Ὀδ. Ξ. 450· αὐτὸς [[μόνος]], ἴδε [[μόνος]] ΙΙ· αὐτὸς καθ’ ἑαυτόν, ἴδε [[ἑαυτοῦ]]. 4) ὁ [[Πλάτων]] μετεχειρίζετο τὸ [[αὐτός]] [[ὅπως]] δηλώσῃ πρᾶγμά τι αὐτὸ καθ’ ἑαυτὸ ἢ ἐν ἑαυτῷ, δηλ. τὴν ἀφῃρημένην [[αὐτοῦ]] ἔννοιαν, τὸ δίκαιον αὐτὸ Φαίδων 65D· αὐτὸ τὸ ἓν Παρμ. 143Α, κ. ἀλλ· πρβλ. Ἀριστ. Μεταφ. 2. 2, 22. Τὸ οὐδ. αὐτὸ [[εἶναι]] συχνὸν ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας, συναπτόμενον πρὸς ὀνόματα καὶ τῶν τριῶν γενῶν, οὐκ αὐτὸ δικαιοσύνην ἐπαινοῦντες, ἀλλὰ τὰς ἀπ’ αὐτῆς εὐδοκιμήσεις Πλάτ. Πολ. 363Α, [[ἔνθα]] ἴδε πλείονα παρὰ τῷ Stallb.· πληρέστερον, εἰ αὐτὸ τοῦτο πατέρα ἠρώτων, ἆρα ὁ [[πατήρ]] ἐστι [[πατήρ]] τινος ἢ οὐ; ὁ αὐτ. Συμπ. 199D· [[ἀδελφός]], αὐτὸ τοῦτθ’ [[ὅπερ]] ἔστιν, ἡ [[ἰδέα]], τὸ ἀφῃρημένον, ἡ ἀφῃρημένη [[ἔννοια]] [[πατήρ]], [[ἀδελφός]], [[αὐτόθι]] Ε: - [[ἐντεῦθεν]] μεταγ. ἐν συνθέσει, [[αὐτοαγαθόν]], [[αὐτοάνθρωπος]], [[αὐτογραμμή]], [[αὐτοΐππος]], αὐτοϋγίεια, κτλ.· ἴδε Ἀριστ. Μεταφ. 6. 16, 6· - ἡ κανονικωτέρα [[σύνταξις]], ἵνα αὐτὴ [[δικαιοσύνη]] πρὸς ἀδικίαν αὐτὴν κριθείη, ἀπαντᾷ ἐν Πλάτ. Πολ. 612C, κτλ. τίθεται καὶ [[διπλῆ]], ἐκ τῆς εἰκόνος μανθάνειν αὐτήν τε αὐτήν, εἰ [[καλῶς]] ᾔκασται, αὐτὴν τὴν ἰδίαν, ὁ αὐτ. Κρατ. 439Α. 5) κατὰ δοτ. μετὰ οὐσιαστ., ἡ αὐτὸς σημαίνει τὸ [[ὁμοῦ]] μετά τινος, ἀνόρουσεν αὐτῇ σὺν φόρμιγγι, ἀνεπήδησε σὺν αὐτῇ τῇ φόρμιγγι, δηλ. κρατῶν αὐτήν, Ἰλ. Ι. 194· αὐτῇ σὺν πήληκι κάρη, τὴν κεφαλὴν σὺν αὐτῇ τῇ περικεφαλαίᾷ, Ξ. 498, πρβλ. Ὀδ. Ν. 118, κτλ.· καὶ [[ἄνευ]] τῆς προθ. σύν, αὐτῇ κεν γαίῃ ἐρύσαιμ’, «σὺν αὐτῇ τῇ γῇ ἑλκύσαιμι» (Σχόλ.), Ἰλ. Θ. 24 ἡ τελευταία αὕτη [[χρῆσις]] [[εἶναι]] κοινοτάτη ἐν τῷ Ἀττ. πεζῷ λόγῷ, αὐτοῖς ἀνδράσι, σὺν αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι, Ἡρόδ. 6. 93· αὐτοῖσι συμμάχοισι, σὺν αὐτοῖς τοῖς συμμάχοις, Αἰσχύλ. Πρ. 221· καὶ μετὰ τοῦ ἄρθρου, αὐτοῖσι τοῖς πόρπαξι Ἀριστοφ. Ἱππ. 849, κτλ.· αὐτοῖς τοῖς ἵπποις Ξεν. Κύρ. 1. 4. 7· [[ἐνίοτε]] [[ὅμως]] οἱ Ἀττ. προσθέτουσι καὶ τὴν πρόθ. σύν, π. χ. αὐτῷ ξὺν ἄγγει Εὐρ. Ἴων 32, πρβλ. Ἱππ. 1213, ἴδε Ἐλμσλ. Μήδ. 160· πρβλ. κατωτέρω, ἴδε 9. 6) προστίθεται εἰς τὰ τακτικὰ ἀριθμητικά, π. χ. [[πέμπτος]] [[αὐτός]], δηλ. [[τέσσαρες]] ἄλλοι καὶ αὐτὸς [[πέμπτος]], Θουκ. 1. 46, πρβλ. 8. 35, κτλ.: ἡ αὐτὸς ἐμφαίνουσα ἀείποτε τὸ κύριον [[πρόσωπον]] 7) [[ὁσάκις]] ἡ αὐτὸς φαίνεται ὅτι ἐτέθη ἀντὶ τῆς [[οὗτος]] ἢ [[ἐκεῖνος]], αἱ λέξεις αὗται πράγματι ἐξυπακούονται, [[οἷον]] αὐτὸ ἄν, ἔφη, τὸ [[δέον]] εἴη αὐτὸ τοῦτο, τοῦτο ἀκριβῶς, Ξεν. Ἀν. 4. 7, 7· αὐτὸ οὐκ εἴρηται, ὃ [[μάλιστα]] ἔδει Πλάτ. Πολ. 362D· [[μάλιστα]] παρὰ Πλάτωνι τὸ αὐτὸ τοῦτο [[εἶναι]] [[λίαν]] συχνόν, ὡς αὐτὸ τοῦτο τὸ ζητηθὲν Πολιτικ. 2676. κτλ.· αὐτὸ τοῦτο μόνον Γοργ. 500Β· οὕτω, λεγόντων [[ἄλλο]] μὲν οὐδὲν .. αὐτὰ δὲ τάδε Θουκ. 1. 139. 8) ἡ αὐτὸς [[ἐνίοτε]] φαίνεται ὡς πλεονάζουσα, [[ἔνθα]] προηγήθη [[ὄνομα]], εἰς ὃ χρησιμεύει νὰ ἐνανάγῃ τὴν προσοχὴν ἐξαίρουσα καὶ ὁρίζουσα αὐτὸ σαφέστερον, ὡς τὰ hic καὶ is ἐν τῇ Λατιν. [[εἴτε]] ἐν τῇ ἀποδόσει τοῦ [[αὐτοῦ]] λόγου (κατωτέρ. ΙΙ.), ἴδε Βουττμ. Σοφ. Φ. 766· [[εἴτε]] μετά τινα διακοπήν, ὡς ἐν Ὀδ. Η. 73· Ἐπαναλαμβανομένη ἐν τῇ ἀποδόσει δηλοῖ ἰσχυρὰν ἀγανάκτησιν, αὐτὸς ἐπαγγειλάμενος σώσειν…, αὐτὸς ἀπώλεσεν Λυσ. 126. 20, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 281, Ξεν. Ἀν. 3. 2, 4. 9) ἐν συνδυασμῷ μετὰ τῆς προσωπ. ἀντωνυμίας, ἐγὼ [[αὐτός]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς, σὲ αὐτόν, κτλ., ἀλλὰ ἀείποτε [[διῃρημένως]] παρ’ Ὁμ.· μετὰ ἐγκλιτ. [[ὅμως]] ἀντων. θέτει πρῶτον τὴν [[αὐτός]], ὡς αὐτόν μιν Ὀδ. Δ. 244· [[οὕτως]], αὐτὸν γάρ σε δεῖ Προμηθέως Αἰσχύλ. Πρ. 86· οὕτω καὶ αὐτὸς ἔγωγε Πλάτ. Φαίδων 59Β, κτλ.: - ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσιν ἡ αὐτὸς ἑνοῦται εἰς μίαν λέξιν μετὰ τῆς προσωπ., ὡς π. χ. [[ἐμαυτοῦ]], [[σεαυτοῦ]], [[ἑαυτοῦ]], κτλ.· ἀλλ’ οὐχὶ παρ’ Ὁμ., ἴδε τὰς λέξεις. β) [[ἐνίοτε]] ἡ προσωπ. [[ἀντωνυμία]] παραλείπεται, ὡς ἀυτὸς… ἦσθαι [[λιλαίομαι]], ἀντὶ ἐγὼ αὐτὸς, Ἰλ. Ν. 252· αὐτὸν ἐλέησον, ἀντὶ ἐμὲ αὐτόν, Ω. 503· αὐτῶν γὰρ ἀπωλόμεθ’ ἀφραδίῃσιν Ὀδ. Κ. 27· ἐν Β. 33, οἱ αὐτῷ, [[εἶναι]] [[ἁπλῶς]] ἐπιτεταμένος [[τύπος]] τοῦ οἱ· οὕτω καὶ παρ’ Ἀττ. [[ὁπότε]] τὸ σὲ αὐτόν, ἐμοὶ αὐτῷ, κτλ., ἀναγινώσκονται [[διῃρημένως]], [[εἶναι]] [[ἁπλῶς]] ἐμφατικά, οὐχὶ αὐτοπαθῆ, ἀλλ’ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει ἡ αὐτὸς συνήθως προτάσσεται τῆς προσ. ἀντων., πρβλ. Ξεν. Κύρ. 6. 2, 25 πρὸς 6. 1, 14. γ) ἡ αὐτὸς συνδέεται μετὰ τῶν αὐτοπαθ. [[ἑαυτοῦ]], αὑτοῦ, κλ., [[ὅπως]] προσθέσῃ δύναμιν καὶ κατακτήσῃ [[μᾶλλον]] ὡρισμένον τὸ [[πρόσωπον]], αὐτὸς καθ’ [[αὐτοῦ]] Αἰσχύλ. Θήβ. 406· αὐτοὶ ὑφ’ αὑτῶν [[αὐτόθι]] 194· καὶ [[ἐνίοτε]] μεταξὺ τοῦ ἄρθρου καὶ τῆς αὐτοπαθοῦς ἀντωνυμίας, τοῖς αὐτὸς αὑτοῦ πήμασιν βαρύνεται ὁ αὐτ. Ἀγ. 836, πρβλ. Πρ. 762· τούς γ’ αὐτὸς αὑτοῦ πολεμίους Σοφ. Αἴ. 1132· [[ὡσαύτως]] κατ’ αὐτὸς [[αὐτοῦ]] Συλλ. Ἐπιγρ. 5774. 124· ἴδε Ahrens Δωρ. Διάλ. σ. 274 κἑξ. δ) [[προσέτι]] ἡ [[αὐτοῦ]] τίθεται μετὰ τῆς κτητικῆς ἀντωνυμ., πατρὸς [[κλέος]] ἠδ’ ἐμὸν [[αὐτοῦ]] Ἰλ. Ζ. 446· θρῆνον... ἐμὸν τὸν αὐτῆς Αἰσχύλ. Ἀγ. 1323· ἐχθρὸς ὢν τοῖς σοῖσιν [[αὐτοῦ]] Σοφ. Ο. Τ. 416· τοῖς οἶσιν [[αὐτοῦ]] [[αὐτόθι]] 1248· [[ὡσαύτως]], αὐτῶν σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν Ὀδ. Α. 7· τοῖς ἡμετέροις αὐτῶν φίλοις Ξεν. Ἀν. 7. 1, 27. ε) αὐτὸς [[ἑαυτοῦ]] [[ὡσαύτως]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει μετὰ συγκρ. καὶ ὑπερθ. ἐπιθέτου, ἐξ οὗ ἡ γενικὴ ἐξαρτᾶται, π.χ. αὐτὸς [[ἑωυτοῦ]] ῥέει πολλῷ ὑποδεέστερος Ἡρόδ. 2. 25· τῇ ἐτρυτάτη ἐστὶ αὐτὴ ἑωυτῆς ὁ αὐτ. 1. 203. 10) αὐτὸς ἀντὶ ὁ [[αὐτός]], ὁ [[ἴδιος]], ἀλλὰ μόνον παρ’ Ἐπ., π.χ. ἐν Ἰλ. Μ. 225, Ὀδ. Κ. 263, καὶ παρὰ μεταγ. πεζοῖς· [[διότι]] εἰς ἅπαντα τὰ ἐξ Ἀττ. συγγραφέων παραδείγματα, ἐν οἷς ἡ αὐτὸς ὑπάρχει ὡς κατηγορούμενον (καὶ [[πέρα]] τούτου οὐδεὶς ἐκτείνει τὴν ὑποτιθεμένην Ἀττ. χρῆσιν τῆς αὐτὸς ἀντὶ ὁ [[αὐτός]]), δυνάμεθα νὰ ἑρμηνεύσωμεν αὐτὴν ὡς ἐμφατικὴν «ἀτός του», κτλ., ἂν καὶ τὸ Λατ. [[ἰδίωμα]] θὰ ἀπῄτει idem· ὅρα περὶ τούτων Ἕρμαννον ἐν Σοφ. Ἀντ. 920· πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 458 καὶ 557 (ἂν καὶ ἕτεροι [[ἐνταῦθα]] γράφουσιν αὑτός), Ellendt Λεξ. Σοφ. ἐν λ. αὐτὸς ἐν τέλ. 11) ἐν Ἐπιχ. 2 (Ahrens) συγκρ. αὐτότερος· ἐν Ἀριστοφ. Πλ. 83, ὑπερθ. αὐτότατος, Λατ. ipsissimus, πρβλ. Bast Γρηγ. Κορ. σ. 366, 896. ΙΙ. [[αὐτός]], ή, ό, [[ἁπλῶς]] ὡς γ΄ πρόσ. τῆς προσ. ἀντωνυμ. μόνον ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσι καὶ [[οὐδέποτε]] ἐν ἀρχῇ λόγου: [[ὅθεν]] [[ἄνευ]] ἀνάγκης ἐθεωρήθη ὡς ἐγκλιτικὴ ὑπό τινων παλαιῶν γραμμ., ἴδε Spitzn. Ἰλ. Μ. 204. Ἐν ἀρχῇ στίχου εὕρηται ἐν Ἰλ. Ξ. 457, Ὀδ. Π. 388· βραδύτερον δὲν [[εἶναι]] σπάνιον παρ’ Ἀττ., ἂν καὶ οἱ Τραγικοὶ σχεδὸν δὲν μεταχειρίζονται αὐτὴν εἰ μὴ ἐν τοῖς διαλογικοῖς (ὡς τὸ Λατ. is [[εἶναι]] σπάνιον ἐν τῇ Λατ. ποιήσει, Βεντλ. Ὁρατ. ᾨδ. 3. 11, 18)· παρὰ πεζοῖς χρησιμεύει [[ὅπως]] ἀνακαλῇ εἰς τὴν μνήμην [[ὄνομα]] [[προηγουμένως]] τεθὲν ἐν τῷ λόγῳ, ἐγὼ μὲν οὖν βασιλέα…, οὐκ [[οἶδα]] ὃ τι δεῖ αὐτὸν [[ὀμόσαι]] Ξεν. Ἀν. 2. 4, 7· πειράσομαι τῷ πάππῷ... συμμαχεῖν αὐτῷ ὁ αὐτ. Κύρ. 1. 3, 15· μετὰ ἀναφορικὴν ἀντων., ὃς κε θεοῖς ἐπιπείθηται..., ἔκλυον [[αὐτοῦ]] Ἰλ. Α. 218· οὓς μὴ εὕρισκον, [[κενοτάφιον]] αὐτοῖς ἐποίησαν Ξεν. Κύρ. 6. 4, 9, πρβλ. 1. 9, 29· ἰδίως [[ἔνθα]] δεύτερον [[ῥῆμα]] ἀπαιτεῖ μεταβολὴν τῆς πτώσεως ἐν τῇ ἀντωνυμ., οἳ ἄν ἐξελεγχθῶσι…, ὡς προδότας αὐτοὺς ὄντας τιμωρηθῆναι ὁ αὐτ. Ἀν. 2. 5, 27· ἐκεῖνοι, οἷς οὐκ ἐχαρίζοντο οἱ λέγοντες, οὐδ’ ἐφίλουν αὐτοὺς Δημ. 35. 4· ἐπὶ ὑποδιαιρέσεων, ὡς ὅσοΙ… οἱ μὲν αὐτῶν... Ξεν. Κύρ. 1. 1, 1, πρβλ. Πλάτ. Χαρμ. 168Ε. - Ἡ πλησιεστάτη πρὸς ταύτην [[χρῆσις]] ἐν τῇ ὀνομαστικῇ [[εἶναι]] οἷαν δεικνύουσι τὰ ἀνωτέρω παραδείγματα ἐν Ι. 7 (ἃ ἴδε). - Πλεοναστική τις [[χρῆσις]] ἀναφέρεται ἐκ τοῦ Σοφ. Φ. 315, οἷς Ὀλύμπιοι δοῖέν ποτ’ αὐτοῖς, [[ἔνθα]] [[ὅμως]] [[ἀναγνωστέον]] κατὰ Πόρσωνα (οὗ τὴν γραφὴν παρεδέχθη ὁ Jebb) οἷ’ ἀντὶ οἷς (πρβλ. 278)· ἡ [[χρῆσις]] ἐν τούτοις αὕτη χρονολογεῖται ἀπὸ τοῦ Καλλιμ. ὧν ὁ μὲν αὐτῶν Ἐπιγράμμ. 44· ὧν ὁ μὲν ὑμῶν Ἀνθ. Π. 7. 72· οὐχὶ σπάνιον παρὰ τοῖς Ἑβδ. καὶ τῇ Κ. Δ. - Περὶ τῶν λεπτῶν διαφορῶν μεταξὺ τῶν πλαγίων πτώσεων [[αὐτοῦ]], αὐτῷ, αὐτόν, καὶ τῆς αὐτοπαθοῦς ἀντωνυμ. αὑτοῦ, αὑτῷ, αὑτόν, ἴδε ἐν λέξ. [[ἑαυτοῦ]]. ΙΙΙ. Μετὰ τοῦ ἄρθρου, ὁ [[αὐτός]], ἡ αὐτή, τὸ αὐτό, καὶ Ἀττ. κατὰ κρᾶσ. αὑτός, αὑτή, [[ταὐτό]], καὶ ταὐτόν (κατὰ τὴν ἀπαίτησιν τοῦ μέτρου· πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 734 πρὸς τὸ 325, Ἐλμσλ. ἐν Μηδ. 550)· γεν· ταὐτοῦ, δοτ. ταὐτῷ, πλ. οὐδετ. ταὐτά: Ἰων. ωὑτός, [[τωὐτό]]· - ὁ [[αὐτός]] ἀκριβῶς, ὁ [[ἴδιος]], Λατ. idem, τοῦ ὁποῖου ὑπάρχουσί τινα παραδείγματα ἔτι καὶ παρ’ Ὁμ., ὡς ἐν Ἰλ. Ζ. 391, Ὀδ. Η. 55, 326· οὐδεὶς αὐτὸς εὐτυχεῖ ποτε Εὐρ. Τρῳ. 1206· ὁ [[αὐτός]] εἰμι τῇ γνώμῃ Θουκ. 3. 38, πρβλ. 5. 75· ἐπὶ τὸ αύτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον ὁ αὐτ. 1. 79. 2) [[συχνάκις]] λαμβάνει δοτ. συντακτικήν, ὡς τὸ [[ὅμοιος]], [[παραπλήσιος]], κτλ.· πρὸς δήλωσιν ὁμοιότητος τελείας συμφωνίας, ἰδίως παρὰ πεζ. ὡς τωὐτὸ ἂν ὑμῖν ἐπρήσσομεν Ἡρόδ. 4. 119· τὸν αὐτὸν χῶρον ἐκλιπὼν ἐμοὶ Αἰσχύλ. Χο. 543· ὁ αὐτὸς τῷ λίθῷ, [[ὅμοιος]] μὲ λίθον, Πλάτ. Εὐθύδ. 298Α· τὸ αὐτὸ πράσσειν ἢ πάσχειν τινί Ἡρόδ. 4. 119, κτλ.· ἐν ταὐτῷ εἶναί τινι, εἶμαι ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ μετά τινος, Ξεν. Ἀν. 3. 1, 27· ἐμοί, ὦ ἄνδρες, δοκεῖ τὸν ἄνθρωπον τοῦτον [[μήτε]] προσίεσθαι εἰς ταὐτὸ ἡμῖν αὐτοῖς κτλ., [[μήτε]] νὰ πλησιάσῃ εἰς τὸ αὐτὸ [[μέρος]] μὲ ἡμᾶς νὰ ἐπιτρέπωμεν κτλ., [[αὐτόθι]], 1. 30, πρβλ. Αἰσχύλ. Χο. 210· [[ὡσαύτως]] κατὰ ταῦτά τινι Ἡρόδ. 2. 20: - [[ὡσαύτως]], ὁ αὐτὸς.. καὶ (ὡς τὸ Λατ. simul ac..) ὁ αὐτ. 4. 109· τὴν αὐτὴν ταύτην διάνοιαν καὶ κατ’ ἐκείνην ἡλικίαν Ἰσοκρ. 99Α· ὁ [[αὐτός]] τε..., καὶ…, Wolf. Λεπτ. σ. 258, 370: - ὁ αὐτὸς… [[ὥσπερ]] Stallb. Πλάτ. Φαίδων 86Α· - ἴδε ἀνωτ. 1. 10. IV. εἰδικαὶ φράσεις: 1) αὐτὸ ἕκαστον, ἕκαστον [[πρᾶγμα]] καθ’ ἑαυτό, ὡς τῷ ὄντι ἔχει, ἴδε [[αὐτοέκαστος]], Πλάτ. Φαίδων 65Ε, κτλ. 2) αὐτὸ μόνον, ὡς τὸ [[αὐτόχρημα]], [[ἁπλῶς]], μόνον, οὐδὲν [[ἄλλο]] εἰ μή, ἐπιτεταμένος [[τύπος]] τοῦ μόνον, Valk. Καλλ. σ. 28. 3) αὐτό, ἀκριβῶς, [[περίπου]], ἐπὶ τυχαίας συναντήσεως καὶ ἐν χαλαρῷ ὁρισμῷ ἀριθμοῦ, Ἑρμ. Vig. ἀρ. 123, xiv· [[ἀλλά]], κατὰ [[ταὐτό]], καὶ ὑπὸ [[ταὐτό]], κατὰ τὸν αὐτὸν [[περίπου]] χρόνον, Λατ. sub idem tempus, [[αὐτόθι]]. 4) εἰς [[ταὐτό]], ἐν ταὐτῷ, ἐκ τοῦ [[αὐτοῦ]], εἰς τὸ αὐτὸ [[μέρος]], ἐν τῷ αὐτῷ μέρει, ἐκ τοῦ [[αὐτοῦ]] μέρους, Ἀττ… 5) αὐτὸ ὡς ἐπίρρ. = ἄρτι, Ἐπιγράμμ. Ἑλλ. 540. 1. V. ἐν συνθέσει:.. 1) ἀφ’ [[ἑαυτοῦ]], [[φυσικός]], οὐχὶ [[τεχνητός]], ὡς π.χ. [[αὐτόκτιτος]], [[αὐτόροφος]]. 2) ἐν ἀκατεργάστῳ φυσικῇ καταστάσει, ὡς π.χ. αὐτοπόκιστος. 3) ἐξ ἁπλοῦ.., ἐκ μηδενὸς ἄλλου εἰ μὴ ἐκ..., π.χ. [[αὐτόξυλος]], αὐτολίθινος. 4) αφ’ [[ἑαυτοῦ]]..., ὡς ἐν τῷ [[αὐτοδίδακτος]], [[αὐτόματος]]: καὶ ἑπομ. ἀνεξαρτήτως, ὡς π.χ. [[αὐτοκράτωρ]], αυτόνομος. 5) [[ἐντεῦθεν]], ὡς «[[ἄλλος]] ἐγώ», [[ἀληθής]], [[ἴδιος]], [[ἀπαράλλακτος]], «σωστὸς» ὡς ἐπὶ κυρίων ὀνομάτων, [[Αὐτοθαΐς]], Λατ. altera, Thaïs Schäf. Μέλας 28. 6) ἀφῃρημένως, τὸ ἰδανικόν, ἴδε ἀνωτ. Ι. 4. 7) ἀκριβῶς, «σωστὰ» ὡς ἐν τῷ [[αὐτόδεκα]]. 8) σπανίως μετὰ τῆς αὐτοπαθοῦς ἐννοίας τοῦ αὑτοῦ καὶ τοῦ [[ἀλλήλων]], ὡς [[αὐθέντης]], [[αὐτοκτονέω]]. 9) [[ὁμοῦ]] μετά τινος, ὡς π.χ. [[αὐτόπρεμνος]], [[αὐτόρριζος]], μετ’ αὐτῆς τῆς ῥίζης· ἴδε ἀνωτ. Ι. 5. - Περὶ τοῦ [[αὐτοῦ]], αὐτῆς, κτλ.· ἴδε τὰ προσήκοντα ἄρθρα. (Ἡ ἀρίστη [[πραγματεία]] ἐπὶ τῆς ἀντωνυμίας ταύτης [[εἶναι]] ἔτι καὶ νῦν ἡ τοῦ Ἑρμάννου Dissertatio de Pron. [[αὐτός]], Opusc. 1. 308, κτλ., τυπωθεῖσα [[ὡσαύτως]] ἐν τέλει τοῦ Viger μετὰ περιλήψεως τῶν περιεχομένων αὐτῆς, [[αὐτόθι]] § 123Β).

|sltr=[[αὐτός]] (-ός, -οῦ, -ῷ, -όν; -ῶν, -οῖς, -ούς: -ά, -ᾶς, -ᾷ, -άν; -αῖς: -ό acc.; -ῶν) <br /><b>1</b> [[emphatic]] adj., [[himself]], herself <br /><b>a</b> nom., Ὀλυμπίᾳ μὲν γὰρ αὐτὸς [[γέρας]] [[ἔδεκτο]] (O. 2.48) [[ἐπεὶ]] πολιᾶς εἶπέ τιν' αὐτὸς ὁρᾶν (O. 7.62) αὐτὸς ὑπαντίασεν, Τυροῦς ἐρασιπλοκάμου [[γενεά]] (P. 4.135) ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν (P. 4.297) χαίρων δὲ καὶ αὐτὸς Ἀλκμᾶνα στεφάνοισι [[βάλλω]] (P. 8.56) [[δέος]] πλᾶξε γυναῖκας · καὶ γὰρ αὐτὰ [[ὅμως]] ἄμυνεν (N. 1.50) τὰ δ' αὐτὸς ἀντιτύχῃ, ἔλπεταί [[τις]] [[ἕκαστος]] ἐξοχώτατα [[φάσθαι]] (N. 4.91) [[ἕπομαι]] δὲ καὶ αὐτὸς ἔχων μελέταν (N. 6.54) “εἰ μὲν αὐτὸς Οὔλυμπον θέλεις λτ;ναίειν&gt;” (N. 10.84) τετράτῳ δ' αὐτὸς ἐπεδάθη fr. 135.<br /><b>b</b> c. subs. αὐτὰ δέ σφισιν ὤπασε τέχναν Γλαυκῶπις (O. 7.50) οἱ αὐτὰ Ζηνὸς [[παῖς]] ἔπορεν (O. 13.76) [[Ἰάσων]] αὐτὸς (P. 4.169) Αἰήτᾳ παρ' [[αὐτῷ]] (P. 4.213) θάνεν μὲν αὐτὸς [[ἥρως]] Ἀτρείδας (P. 11.31) ἀγάλματ' ἐπ αὐτᾶς βαθμίδος ἑσταότ (N. 5.1) ἀνὰ δ' αὐλὸν ἐπ αὐτὰν [[ὄρσομεν]] ἱππίων ἀέθλων κορυφάν (Ceporinus: αὐτὸν codd.) (N. 9.8) <br /><b>c</b> c. pron. κατὰ γαἶ αὐτόν τε νιν καὶ φαιδίμας ἵππους ἔμαρψεν (O. 6.14) [[δέξαι]] [[στεφάνωμα]] τόδ' ἐκ Πυθῶνος εὐδόξῳ Μίδᾳ αὐτόν τέ νιν (P. 12.6) <br /><b>d</b> c. reflex. pron. [κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, [[τάν]] οἱ πάτηρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (codd.: ἅν [[τοι]] Fennel: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) ] ἀλλαλοφόνους ἐπάξαντο λόγχας ἐνὶ [[σφίσιν]] αὐτοῖς (v. Trypho, fr. 34 de Velsen; Schwyz. 2. 198 (θ)) fr. 163.<br /><b>2</b> reflex. pron. ὃν πατὴρ [[ἔχει]] [[μέγας]] ἑτοῖμον [[αὐτῷ]] πάρεδρον (O. 2.76) καὶ τὰν πατρὸς [[ἀντία]] Μήδειαν θεμέναν γάμον αὐτᾷ (O. 13.53) χρὴ δὲ κατ' αὐτὸν αἰεὶ παντὸς ὁρᾶν [[μέτρον]] (P. 2.34) [[διδοῖ]] ψᾶφον περ' αὐτᾶς (sc. [[δρῦς]]) (P. 4.265) “ταὶ δ' ἐπιγουνίδιον θαησάμεναι [[βρέφος]] αὐταῖς” (αὐγαῖς coni. Bergk e Σ paraphr.) (P. 9.62) τὸ σὸν [[αὐτοῦ]] [[μέλι]] γλάζεις (Wil.: τὸ [[σαυτοῦ]], τοσαῦτα codd. Theocriti: τὸ σαυτῷ Ahrens) fr. 97. <br /><b>3</b> him, her, it pers. pron. ἄταν ἅν [[τοι]] πατὴρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (O. 1.57) ὁ δ' [[αὐτῷ]] πὰρ ποδὶ σχεδὸν φάνη (O. 1.73) [[ἤδη]] γὰρ [[αὐτῷ]] [[διχόμηνις]] ὅλον ὀφθαλμὸν ἀντέφλεξε Μήνα (O. 3.19) ἔδοξεν γυμνὸς [[αὐτῷ]] [[κᾶπος]] ὀξείαις ὑπακουέμεν αὐγαῖς ἀελίου (O. 3.24) ξεινίαις αὐτοὺς ἐποίχονται τραπέζαις (O. 3.40) χρὴ [[τοίνυν]] πύλας ὕμνων ἀναπιτνάμεν αὐταῖς (O. 6.27) [[δύο]] δὲ γλαυκῶπες αὐτὸν ἐθρέψαντο δράκοντες (O. 6.45) Φοίβου γὰρ αὐτὸν φᾶ [[γεγάκειν]] πατρός (O. 6.49) [[νῦν]] μὲν [[αὐτῷ]] [[γέρας]] [[Ἀλκιμέδων]] (sc. [[ἐστί]]) (O. 8.65) αὐτούς τ' ἀέξοι καὶ πόλιν (O. 8.88) [[σύνδικος]] δ' [[αὐτῷ]] Ἰολάου [[τύμβος]] (O. 9.98) γλυκὺ γὰρ [[αὐτῷ]] [[μέλος]] ὀφείλων ἐπιλέλαθ (O. 10.3) Τιρύνθιον ἔπερσαν [[αὐτῷ]] στρατὸν (O. 10.32) [[δύο]] δ' αὐτὸν ἔρεψαν πλόκοι σελίνων (O. 13.32) τὰ δ' Ὀλυμπίᾳ αὐτῶν ἔοικεν [[ἤδη]] [[πάροιθε]] λελέχθαι (O. 13.101) [[Σικελία]] τ' [[αὐτοῦ]] πιέζει στέρνα (P. 1.19) δόλον [[αὐτῷ]] θέσαν Ζηνὸς παλάμαι (P. 2.39) καιομένα δ' [[αὐτῷ]] διέφαινε [[πυρά]] (P. 3.44) “[[πεύθομαι]] δ' αὐτὰν ἐναλίαν βᾶμεν” (P. 4.38) ἀπὸ δ' αὐτὸν ἐγὼ Μοίσαισι [[δώσω]] (P. 4.67) ἐκ δ' ἄῤ [[αὐτοῦ]] πομφόλυξαν δάκρυα γηραλέων γλεφάρων (P. 4.121) αὐτοὺς [[Ἰάσων]] [[δέγμενος]] (P. 4.128) “τὰ μὲν λῦσον, [[ἄμμιν]] μή τι νεώτερον ἐξ αὐτῶν ἀναστάῃ [[κακόν]]” (P. 4.155) κάρυξε δ' αὐτοῖς (P. 4.200) τελευτὰν [[κεῖνος]] αὐταῖς ἡμιθέων [[πλόος]] ἄγαγεν (P. 4.210) Ἑλλὰς αὐτὰν ἐν φρασὶ καιομέναν δονέοι (P. 4.218) κλέψεν τε Μήδειαν σὺν αὐτᾷ ([[αὐτῷ]] Σ&#774;{γρ}. σὺν τῇ Μηδείᾳ θελούσῃ καὶ ἐνεργούσῃ) (P. 4.250) πότμου παραδόντος αὐτόν (sc. πλοῦτον) (P. 5.3) [[ποτὶ]] γραμμᾷ μὲν αὐτὰν στᾶσε (P. 9.118) ὁ Παρνάσσιος αὐτὸν μυχὸςἀνέειπεν (P. 10.8) ὁχάλκεος οὐρανὸς οὔ ποτ' ἀμβατὸς [[αὐτῷ]] (Tricl. e Σ: αὐτοῖς codd.) (P. 10.27) ἔνεπεν· αὐτὸν μὰν σεμνὸν αἰνήσειν νόμον (N. 1.69) δῶρα καὶ [[κράτος]] ἐξέφαναν ἐγ [[γένος]] [[αὐτῷ]] (N. 4.68) πέταται δ' [[ἐπί]] τε χθόνα καὶ διὰ θαλάσσας [[τηλόθεν]] ὄνυμ αὐτῶν (N. 6.49) εἰ δ' αὐτὸ καὶ θεὸς ἀνέχοι (i. e. τὸ τῆς γειτνιάσεως ἀγαθόν) (N. 7.89) θεὸς ἔντυεν [[αὐτοῦ]] θυμὸν αἰχματὰν ἀμύνειν λοιγὸν Ἐνυαλίου (N. 9.36) νίκαν, τὰν λτ;γτ;ενοκράτει [[Ποσειδάων]] ὀπάσαις, Δωρίων [[αὐτῷ]] [[στεφάνωμα]] κόμᾳ πέμπεν ἀναδεῖσθαι σελίνων (I. 2.15) [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.46) [[αὐτοῦ]] πᾶσαν ὀρθώσαις ἀρετὰν κατὰ ῥάβδον ἔφρασεν (I. 4.37) [[ἄνδωκε]] δ' [[αὐτῷ]] [[φέρτατος]] οἰνοδόκον φιάλαν (I. 6.39) ἦ γὰρ [α]ὐτῶν μετάστασιν ἄκραν[θῆ]κε (Π&#774;{S}: ἀνδρ[ῶν] Π&#774;{ac}) Δ. 4. 40. τρεχέτω δὲ μετὰ Πληιόναν, [[ἅμα]] δ' [[αὐτῷ]] [[κύων]] fr. 74. φοινικορόδοις δἐνὶ λειμώνεσσι [[προάστιον]] αὐτῶν Θρ. . 3. κατὰ μὲν φίλα τέκν' ἔπεφνεν δώδεκ, αὐτὸν δὲ τρίτον fr. 171. ἁ Μειδύλου δ' [[αὐτῷ]] [[γενεά]] fr. 190. ]τ' ἐς αὐτόν[ Δ. 4f. 6.<br /><b>4</b> ὁ [[αὐτός]] v. ὁ C. 7.

|elrutext='''αὐτός:''' [[αὐτή]], [[αὐτό]] (тж. αὑ. = ὁ αὐ.)<br /><b class="num">1)</b> сам (ἐγὼ αὐ. или αὐ. [[ἐγώ]] Hom.; [[ἡμεῖς]] αὐτοί Plat.): αὐ. καθ᾽ αὑτόν Xen., Plat.; сам по себе, как таковой; αὐτοὶ ὑφ᾽ αὑτῶν Aesch. мы сами; (κατ᾽) αὐτὸ [[τοῦτο]] Xen., Plat.; по этой именно причине; πἔμπτος αὐ. Thuc. сам пятый, т. е. впятером; ἐμὸν [[αὐτοῦ]] [[χρεῖος]] Hom. моя собственная забота; [[ἄπιτε]] ἐπὶ τὰ ὑμέτερα αὐτῶν Her. возвращайтесь восвояси; ὡς αὐτὸ δηλοῖ Plat. как само собой разумеется; τὸ γιγνώσκειν αὐτὸν αὑτόν Plat. познание самого себя;<br /><b class="num">2)</b> я, ты, он (сам) (αὐ. τε καὶ ἑταῖροι, sc. [[αὐτοῦ]] Plat.): αὑτὸς καὶ οἱ σὺν [[αὑτῷ]] Xen. он сам и его спутники; στρατιώτας, οὓς [[Μένων]] εἶχε, καὶ αὐτόν Xen. (послали) солдат Менона и его самого; τὴν φωνὴν γνοὺς [[αὐτοῦ]] Plat. узнав его голос;<br /><b class="num">3)</b> (только) один (тж. αὐ. [[μόνος]]): αὐ. καὶ οὐ μετὰ τῶν πλειόνων Thuc. один, не посовещавшись с народом; [[τούτῳ]] [[αὐτῷ]] διαφέρειν Polyb. различаться только этим;<br /><b class="num">4)</b> как таковой, подлинный, истинный (τὸ [[δίκαιον]] αὐτὸ или αὐτὸ [[δικαιοσύνη]] Plat.);<br /><b class="num">5)</b> (только с членом) тот же самый, такой же: ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. мнения сошлись; τὸν αὐτὸν τρόπον Xen. одинаково; ἐν τῷ [[αὐτῷ]] Plat. в одном месте, вместе;<br /><b class="num">6)</b> самый, как раз: αὐτὸ τὸ [[περίορθρον]] Thuc. на самом рассвете; αὐτὸ [[τοὐναντίον]] Plat. как раз наоборот;<br /><b class="num">7)</b> in dat. (иногда с [[σύν]]) вместе, совместно, сообща с (αὐτῇ κεν γαίῃ αὐτῇ τε θαλάσσῃ Hom.; αὐταῖς ταῖς τριήρεσιν Xen.).