εἰσάγω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ἐσ- Hdt.1.196, A.<i>Ch</i>.77, Th.5.35, E.<i>Ph</i>.1408<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾰ-]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [impf. iter. ἐσάγεσκον Hdt.l.c., 3^a plu. ἐσᾶγον A.l.c.]<br /><b class="num">A</b> tr. c. mov. de alejamiento del suj.<br /><b class="num">I</b> c. ac. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[llevar]], [[conducir]] ἐναντίη ἤλυθε μήτηρ Λαοδίκην ἐσάγουσα le salió al encuentro su madre, llevando a Laódice</i>, <i>Il</i>.6.252, c. ac. de pers. y ac. de direcc. αὐτοὺς δ' εἰσῆγον θεῖον δόμον <i>Od</i>.4.43, Κρήτην εἰσήγαγ' ἑταίρους <i>Od</i>.3.191, αὐτὴν ... δόμους E.<i>Alc</i>.1112, c. ac. de pers. implícito ἐπεί δ' εἰσάγαγον κλυτὰ δώματα después que (lo) introdujeron (al cadáver de Hector) en los ilustres moradas</i>, <i>Il</i>.24.719, fig. (θεοί) ἐκ γὰρ οἴκων πατρῴων δούλιον ἐσᾶγον αἶσαν (los dioses) me llevaron de la casa paterna a un destino de esclava</i> A.l.c., c. ac. de pers. y εἰς c. ac. ἐς ἓν χωρίον ἐσάγεσκον ἁλέας las llevaban juntas a un mismo lugar</i> Hdt.l.c., φρουρὰς ... εἰς αὐτά (πολίσματα) Philipp.Maced.1, εἰσήγαγον αὐτὴν εἰς τὸν οἶκον LXX <i>Ge</i>.12.15, ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν LXX <i>Ex</i>.6.8, τοὺς τῷ θανάτῳ δεδουλωμένους ... εἰσάγει εἰς τὸν ἄφθαρτον ναόν de Dios <i>Ep.Barn</i>.16.9, tb. en v. med. ὁπλίτας ἐσηγάγοντο ἐς τὴν πόλιν Th.8.108, c. ac. y dat. τινας ... τοῖς ... οἰκέταις καὶ ἰατροὺς εἰσάγοντας que algunos llevan a los médicos para los criados</i> X.<i>Mem</i>.2.4.3, cf. D.47.67, τοὺς Ἀρειανοὺς ... τῇ ἐκκλησίᾳ Ath.Al.<i>Apol.Sec</i>.17.3, c. ἐπί c. ac. εἰσάγονταί γ' ἐφ' ἑαυτοὺς οἱ ἰατροὶ κάμνοντες ἄλλους ἰατρούς Arist.<i>Pol</i>.1287^a41, c. πρός c. ac. εἰσήγαγεν πρός με ἄνδρα LXX 3<i>Re</i>.21.39, [[εἴσω]] πρὸς ἡμᾶς εἰσάγει τὴν μείρακα Men.<i>Pc</i>.263<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. y ἔσω c. gen. ὅταν σε καιρὸς εἰσάγῃ δόμων ἔσω τῶνδ' cuando la ocasión te lleve dentro de ese palacio</i> S.<i>El</i>.39.<br /><b class="num">2</b> jur. [[llevar como acusado]] a alguien ante los tribunales u otras instancias εἰς τὴν βουλὴν αὐτούς Lys.13.36, ἄν με ... εἰσάγοι τις εἰς [[δικαστήριον]] Pl.<i>Ap</i>.29a, cf. <i>Lg</i>.910d, τοὺς κακόν τι δρῶντας εἰς ὑμᾶς εἰσάγουσιν Isoc.15.24, τοὺς ποιήσαντας εἰσήγαγον εἰς τὴν βουλήν X.<i>HG</i> 7.3.5, en v. pas. εἰσαχθεὶς εἰς [[δικαστήριον]] ὑπὸ ... μοχθηροῦ ἀνθρώπου Pl.<i>Grg</i>.521c, εἰσηγμένος arrestado</i>, encarcelado</i>, <i>POxy</i>.259.10 (I d.C.), Καπίτωνα παρακ[αλοῦ] μεν εἰσάγεσθαι ἐγγυησόμενον mandamos que Capitón sea llevado para pagar la fianza</i>, <i>PLips</i>.38.7 (IV d.C.), sólo c. ac. περὶ ὧν ἐμὲ εἰσάγεις a juicio, Pl.<i>Ap</i>.25c, ὅτε μ' εἰσῆγον οἱ λογισταί cuando los miembros del tribunal de cuentas me citaban a examen</i> D.18.117.<br /><b class="num">3</b> [[presentar]] c. ac. de pers. y εἰς c. ac. de asociaciones o grupos sociales τὸν παῖδα ... εἰς Κήρυκας And.<i>Myst</i>.127, τὴν θυγατέρα εἰς τοὺς φράτερας εἰσαγαγεῖν Is.3.75, cf. D.57.54, Hld.1.13.1, en v. pas. ὅσα ἔτη γεγονὼς εἰς τοὺς φράτερας εἰσήχθη; ¿a qué edad fue presentado a la fratría?</i> Lys.30.2<br /><b class="num">•</b>ante los lectores o espectadores a un personaje εἴσαγ' ... τὸν χορόν haz entrar al coro</i> en la orquestra, Ar.<i>Ach</i>.11, μηδείς ... εἰσαγέτω Ἥραν ἠλλοιωμένην, ὡς ἱέρειαν ἀγείρουσαν nadie presente a Hera, con la figura de una sacerdotisa mendigando</i> Pl.<i>R</i>.381d, ὅταν ἢ Θυέστας ἤ τινας Οἰδίποδας εἰσάγωσιν Pl.<i>Lg</i>.838c, αὐτὸν (Αἰνείαν) ... πλανώμενον σὺν Ἀχάτῃ ἐν τῇ Λιβύῃ εἰσήγαγεν Virgilio, Lyd.<i>Mag</i>.1.12, en v. pas. Ἀχιλλεὺς ἐν Ἰλιάδι ... εἰσάγεται Aristid.Quint.74.16, ἡ ... γραμματικοῖς ... εἰσαγομένη ἐτυμολογία Lyd.<i>Mag</i>.1.5, c. pred. εἰσάγεται στάχυσιν ἐστεφανωμένη es representada coronada de espigas</i> de Deméter, Corn.<i>ND</i> 28, [[Ἑκάτη]] τρίμορφος εἰσῆκται Corn.<i>ND</i> 34<br /><b class="num">•</b>fig. c. pron. refl. y adv. εἴσαγε καὶ σεαυτὸν ποιόν τινα preséntate de una manera determinada</i> Arist.<i>Rh</i>.1417^b7.<br /><b class="num">4</b> [[enseñar]] εἰσάγωμεν εἰς τὰ ποιήματα (τοὺς νέους) Plu.2.16a, en v. pas. part. subst. οἱ εἰσαγόμενοι los discípulos</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.39, cf. Ph.1.175, Gal.19.11, ὁ εἰσαγόμενος el catecúmeno</i> Origenes <i>Cels</i>.3.15, Eus.<i>VC</i> 3.66.2.<br /><b class="num">II</b> c. ac. de cosa<br /><b class="num">1</b> [[llevar]], [[introducir]], [[hacer llegar]] agua mediante acueductos o canalizaciones Καῖσαρ ... τὸ Θροεσσειτικὸν ὕδωρ εἰσήγαγεν <i>IEphesos</i> 402.11 (I d.C.), cf. <i>SEG</i> 31.1363 (Chipre I d.C.), Malay, <i>Researches</i> 127 (Lidia II d.C.), τὸ ὕδωρ τὸ ψυχρὸν εἰσήγαγεν <i>IGBulg</i>.5.5599.9 (Augusta Trajana II d.C.), en v. pas. ἐπιμεληταὶ ὑδάτων τῶν εἰσηγμένων encargados de las conducciones de aguas</i>, <i>IEphesos</i> 3217b.21 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> agon. εἰσάγειν τὸν στέφανον [[introducir la corona de vencedor en un concurso sagrado, de regreso a la patria]] καρῦξαι τὸν στέφανον [[αὐτοῦ]] ἐν τᾷ πατρίδι, ὅταν εἰσάγῃ τὸν τῶν Σωτηρίων στέφανον <i>FD</i> 4.163.31 (III/II a.C.), cf. <i>IClaros</i> 1.P.1.7 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[pagar]] τὸ [[ἀργύριον]] εἰσάγετε <i>PHib</i>.46.18 (III a.C.), τῶν χαρτῶν τὴν τιμήν <i>PCair.Zen</i>.647.37 (III a.C.), τὴν [τι] μὴν ἐπὶ τὴν [δημοσίαν τράπε] ζαν <i>IG</i> 2².1013.28 (II a.C.), τὰ δημόσια ... τοῦ [[αὐτοῦ]] εἰσιόντος ἔτους <i>PMich</i>.245.8 (I d.C.), cf. <i>PMasp</i>.19.14 (VI d.C.), en v. pas. τῶν πυρῶν ... εἰσηγμένων <i>BGU</i> 1192.3 (I a.C.).<br /><b class="num">III</b> c. ac. de abstr.<br /><b class="num">1</b> jur. [[presentar]], [[llevar a cabo]], de procesos judiciales [[incoar]] εἴσαγε ... δίκην A.<i>Eu</i>.580, τὴν δίκην εἰσάγειν presentar la acusación</i> Antipho 6.42, cf. Ar.<i>V</i>.826, D.18.121, <i>IG</i> 12(7).3.45 (Arcesine IV a.C.), (οἱ δὲ θεσμοθέται) τὰς καταχειροτονίας ... ἁπάσας εἰσάγουσιν los tesmotetas presentan todas las condenas por votación a mano alzada</i> Arist.<i>Ath</i>.59.2, τὰς δοκιμασίας Arist.<i>Ath</i>.59.4, cf. 5, c. εἰς y ac. de pers. γραψάμενοι τὸν νόμον καὶ εἰσαγαγόντες εἰς ὑμᾶς habiendo presentado una denuncia contra la ley y habiéndola llevado a juicio ante vosotros</i> D.24.10, οἱ δὲ ἀγορανόμοι ... τὰς εἰσαγγελίας ταύτας εἰς τοὺς τριάκοντα καὶ ἕνα <i>ID</i> 509.18 (III a.C.), εἰσάγειν ὑπόθεσιν presentar, introducir una causa</i>, <i>ITemple of Hibis</i> 4.41 (I d.C.), en v. pas. αἱ εἰσαχθεῖσαι δίκαι los procesos incoados</i>, <i>IAdramytteion</i> 16.29 (II a.C.), cf. <i>PHal</i>.1.148 (III a.C.).<br /><b class="num">2</b> fig. gener. [[introducir]] νὺξ γὰρ εἰσάγει καὶ νὺξ ἀπωθεῖ ... πόνον pues una noche trae dolor y otra lo quita</i> S.<i>Tr</i>.29, Ἐτεοκλῆς τὸ Θεσσαλὸν ἐσήγαγεν σόφισμα E.l.c., τελετὰς πονηρὰς εἰσάγων E.<i>Ba</i>.260, τὰ ἐλεινὰ ταῦτα δράματα estas escenas miserables</i> en un juicio, Pl.<i>Ap</i>.35b, εἰσαγαγεῖν τὰ εἴδη introducir la doctrina de las ideas</i> Arist.<i>EN</i> 1096^a13, τὸ [[ἁμάρτημα]] [τοῦ γρα] φέ[ω] ς Demetr.Lac.<i>Herc</i>.1012.44.6, cf. 50.3, τὴν ἠθοποιίαν ... τῆς Ἀρετῆς καὶ τῆς Ἡδονῆς εἰσῆγεν Ath.544d, τὴν αἵρεσιν Ath.Al.<i>Apol.Sec</i>.82.3, c. ac. de abstr. y εἰς c. ac. de abstr. δεινότατον πάντων [[ἔθος]] εἰς τὴν πολιτείαν D.19.2, αὐλὸν καὶ ῥυθμὸν εἰς τὸν πόλεμον ἀντὶ σάλπιγγος Plb.4.20.6, en v. pas. de ciertos rituales οὐ νεωστὶ ἐσηγμένα no recientemente introducidos</i> Hdt.2.49<br /><b class="num">•</b>astr. [[llevar]], [[trasladar]] τούτους (χρόνους) [[εἰσάγω]] ἐν τῷ δʹ κλίματι Vett.Val.350.28, en v. med. mismo sent. ταύτας ... τὰς μοίρας τοῦ ὡροσκόπου τὰς ἐκ βʹ διακριθείσας εἰσάγεται ἡ πλινθὶς [[αὐτοῦ]] Vett.Val.454.27<br /><b class="num">•</b>fig. [[infundir]] c. ac. abstr. y dat. loc. εἰσάγων γλυκεῖαν ψυχᾷ χάριν infundiendo un dulce placer en el alma</i> de Eros, E.<i>Hipp</i>.526, tb. c. dat. instrum. φόβῳ δὲ ἀφοβίαν εἰσάγων provocando ausencia de temor mediante el temor (procedente de la ley de Dios)</i>, Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.39.<br /><b class="num">B</b> tr., c. mov. de acercamiento al sujeto<br /><b class="num">I</b> c. ac. de pers.<br /><b class="num">1</b> en v. act. y med. [[traer a casa]], [[tomar por esposa]] [[ἄλλην]] πρὸς ταύτῃ ἐσάγαγε γυναῖκα τεκνοποιόν Hdt.5.40, τὴν τρίτην ἐσηγάγετο γυναῖκα ..., τὴν δευτέρην ἀποπεμψάμενος Hdt.6.63, cf. 5.39.<br /><b class="num">2</b> fig. [[atraer]] en cont. polít., c. ac. de pers. y εἰς c. ac. de abstr. Κορινθίους ἐς τὰς σπονδὰς ἐσαγαγεῖν Th.5.35, τοὺς ἡγεμονικοὺς ... εἰς τὴν πολιτείαν atraer a la política a los que tienen dotes de mando</i> Arist.<i>Pol</i>.1308^a8<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[atraerse]], [[implicar]] en una conjura ἔδοξέ σφι ἕκαστον ἄνδρα Περσέων προσεταιρίσασθαι τοῦτον ὅτεῳ πιστεύει μάλιστα. Ὀτάνης ... ἐσάγεται Ἰνταφρένεα Hdt.3.70.<br /><b class="num">II</b> c. ac. de cosas<br /><b class="num">1</b> [[traer]], [[importar]] σῖτον Th.4.26, Isoc.18.61, οἶνον [[Ἀθήναζε]] ... κατ' ἐμπορίαν D.35.35, frec. op. ἐξάγειν: εἶναι δὲ αὐτοῖς [[ἀτέλεια]][ν] ὧν ἂν εἰσάγωσι ἢ ἐξάγωσι <i>IAlex.Troas</i> 3.6 (IV/III a.C.), en v. pas. ἐς Αἴγυπτον ἐκ τῆς Ἑλλάδος ... κέραμος ἐσάγεται πλήρης οἴνου se importan a Egipto procedentes de Grecia cántaros llenos de vino</i> Hdt.3.6, ὅστις ἐς γῆν τὴν Τήιην κωλύοι σῖτον ἐσάγεσθαι <i>SIG</i> 37A.7 (Teos V a.C.), ἃ ἂν κατὰ θάλασσαν εἰσάγηται, ἐξάγηται <i>SEG</i> 39.1180.10 (Éfeso I d.C.), εἰσαγόμενα ὤνια mercancías importadas</i>, <i>SEG</i> 38.1462.88 (Enoanda II d.C.), cf. Aen.Tact.30.1, de liebres importadas a Ítaca, Arist.<i>HA</i> 606^a4, cf. <i>Rh</i>.1359^b22, en v. med. mismo sent. οὐ γὰρ ἔστι πόλις οὐδεμία ἥτις οὐ δεῖται εἰσάγεσθαί τι ἢ ἐξάγεσθαι no hay ciudad que no necesite importar o exportar algo</i> X.<i>Ath</i>.2.3, τῷ εἰσάγεσθαι ὧν ἐνδεεῖς καὶ ἐκπέμπειν ὧν ἐπλεόναζον para importar lo que hacía falta y exportar lo que abundaba</i> Arist.<i>Pol</i>.1257^a32, cf. Isoc.4.42, D.18.145<br /><b class="num">•</b>abs. part. subst. ὁ εἰσάγων [[importador]] μηδὲ ἐξέστω πωλεῖν ἀλλ' αὐτοῖς τοῖς εἰσάγουσιν <i>ID</i> 509.9 (III a.C.), tb. ὁ εἰσαγαγών <i>ID</i> 509.12 (III a.C.).<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[aspirar]] διὰ τούτου γὰρ εἰσάγεται τὸ πνεῦμα τὰ ζῷα a través de esta (la faringe) los animales aspiran el aire</i> Arist.<i>PA</i> 664^a18, διὰ τῆς μεγάλης εἰσπνοῆς εἰσάγουσι καθαρὸν ἀέρα por medio de inhalación profunda aspiran aire puro</i> Steph.<i>in Hp.Progn</i>.112.1, cf. 106.11.<br /><b class="num">C</b> intr.<br /><b class="num">1</b> en v. med. [[introducirse]], [[meterse]], [[penetrar en]] c. εἰς c. ac. συμβαίνει ... τὴν τοῦ ἡλίου θερμότητα ... εἰσάγεσθαι εἰς τοὺς πόρους Thphr.<i>Ign</i>.38, c. πρός c. ac. θάλασσα ... πρὸς βάθος εἰσάγεται <i>AP</i> 10.14 (Agath.).<br /><b class="num">2</b> en v. act. [[entrar]] εἴς τινα νεὼν ... εἰσαγαγών Hld.2.30.2<br /><b class="num">•</b>fig. ἡ πίστις εἰσάξει, ἡ πεῖρα διδάξει la fe penetrará, la experiencia enseñará</i> Clem.Al.<i>Prot</i>.9.88, ὥς φαμεν «ποῖ εἰσάγεις» ἀντὶ τοῦ εἰσέρχῃ Sch.Er.<i>Il</i>.6.252b.